روزنامه آرمان امروز
1402/02/05
جای خالی مدعیان دیپلماسی
آرمان امروز: افزايش اختلاف ميان ايرانيان دور از وطن (دياسپورا) و پيشرفت برنامه هسته‌اي ايران، کار سياست خارجي واشنگتن در قبال تهران را پيچيده‌تر کرده است.به نوشته نشريه پليتيکو، هفت ماه گذشته براي ايرانيان پر از آشوب بود. از سپتامبر گذشته، ايران صحنه ناآرامي‌هاي بوده که طنين آن در ميان دياسپوراي ايراني نيز شنيده شد. اما اين ماجرا که احساسات مهاجران را برانگيخت، باعث شده بسياري از ايرانيان مقيم خارج از کشور نيز توسط همتايان خشمگين خود مورد آزار و اذيت قرار گرفته و تهديد شده‌اند. هدف آنها زنان ساکن آمريکاي شمالي و اروپا بود که شامل فعالين برابري جنسيتي، روزنامه‌نگاران و تحليلگران سياسي است که هر کدام به تباني با حکومت متهم شده‌اند. هويت بسياري از مهاجمان مشخص نيست؛ زيرا تعداد زيادي از حملات ناشناس بوده و اغلب از حساب‌هاي رسانه‌هاي اجتماعي بدون هويت مشخص استفاده مي‌کنند. احتمالاً برخي از آزار و اذيت‌ها توسط نهادها سازماندهي شده باشند، نه افراد واقعي. اما تعداد زيادي از افراد حقيقي نيز دخيل بودند. برخي از آنها چهره‌هاي شناخته شده جامعه مهاجران ايراني هستند. برخي ديگر کمتر شناخته‌شده هستند؛ اما همگي آنها تندروهايي هستند که خواستار انزواي کامل ايران هستند. وجه مشترک قربانيان آنها سابقه حمايت از ديپلماسي غربي با ايران يا گزارش‌هاي اطلاعاتي است که به ظرافت نحوه رفتار ايالات متحده و متحدانش با جمهوري اسلامي تاکيد مي‌کند. صنم نراقي آندرليني که بنيان‌گذار يک سازمان فمينيستي بوده که با طرح‌هاي صلح به رهبري زنان کار مي‌کند، گفت: آنها ادعا مي‌کنند هر کسي که پيچيدگي يا جزئياتي را در موضوع ايران گوشزد کند، يک مدافع وضع موجود است. در حال حاضر، بحث در مورد ايران به يک فوريت جديد نزد غرب تبديل شده است. از زماني که دونالد ترامپ، رئيس‌جمهور سابق آمريکا در سال 2018 از توافق هسته‌اي ايران خارج شد، تهران سخت تلاش کرد تا برنامه اتمي خود را توسعه دهد و امروز [ادعا مي‌شود] به نقطه گريز هسته‌اي بيش از هميشه نزديک شده است. يک مقام ارشد آمريکايي تخمين زده که اکنون ايران 12روزه تا نقطه گريز فاصله دارد. ژنرال مارک ميلي، رئيس ستاد مشترک ارتش ايالات متحده هم در جلسه استماع کنگره مدعي شده که ايران تنها چند ماه براي ساخت سلاح نياز دارد -اين در حالي است که تهران بارها تاکيد کرده که برنامه تسليحات هسته‌اي را دنبال نمي‌کند. [به رغم انکار تهران] جو بايدن، مانند اسلاف خود متعهد شده که از دستيابي ايران به سلاح هسته‌اي جلوگيري کند. اين در حالي است که دولت او اتهامات ديگري را نيز پيرامون جنگ اوکراين، فعاليت‌هاي منطقه‌اي و اعتراضات داخلي به تهران وارد مي‌کند. روشن است که رسيدگي جداگانه به هر يک از اين مشکلات دشوار است. در مجموع، آنها چالشي بزرگي ايجاد کرده و بايدن در تلاش براي حل آن است؛ بنابراين، جاي تعجب نيست که بسياري از طرفداران و مخالفان ديپلماسي موافق‌اند که موضوع ايران به ابتکار بالايي، به ويژه از سوي دياسپورا نياز دارد. اغلب چهره‌هاي پيشروي آمريکا و اروپا در موضوع ايران اصالتاً اهل اين کشور بوده که آنها را در برابر آزار و اذيت آسيب‌پذيرتر مي‌کنند و به نظر مي‌رسد که تهديدها و آزار و اذيت‌ها به هدف خود رسيده‌اند؛ زيرا در بحراني‌ترين مقطع روابط با ايران از زمان توافق برجام در سال 2015، بسياري از تحليلگران طرفدار ديپلماسي سکوت کرده‌اند. علي واعظ، مدير پروژه ايران در مؤسسه حامي ديپلماسي گروه بين‌المللي بحران گفت: «هدف اين کمپين ارعاب و ساکت‌کردن افراد است». او نسبت به اين مسئله عميقاً ابراز نگراني کرد که اگر کارشناسان و ناظران نتوانند راحت بحث کرده، حرفشان را بزنند و سياست جديدي تعيين کنند، وضعيت خطرناک‌تر خواهد شد. واعظ گفت: «اين به معناي واقعي کلمه يک بمب ساعتي است». در ميان گروه‌هاي دياسپورا، دعواي سياسي چيز جديدي نيست. آمريکايي‌هاي کوبايي از زماني که فيدل کاسترو در سال 1959 قدرت را به دست گرفت، در مورد شدت و حدت برخورد آمريکا با اين کشور بحث مي‌کردند. ونزوئلايي‌هايي که در خارج از کشور زندگي مي‌کنند نيز وضعيت مشابهي در واکنش به نيکلاس مادورو داشتند. يهوديان آمريکايي نيز که گروه‌هاي قدرتمندي را شکل داده‌اند، بر سر حمايت واشنگتن از اسرائيل اختلاف نظر دارند. حتي ديويد فريدمن، سفير ترامپ در اسرائيل که يک يهودي است گفته بود که منتقدان يهودي ليبرال او بسيار بدتر از «کاپوها» هستند. کاپوها يهودياني بودند که به نازي‌ها در اداره اردوگاه‌هاي کار اجباري کمک کردند. اتهام همکاري با حکومت بسيار رايج است. اما اين حملات فراتر از توهين و افتراهاي معمولي است. فرناز فصيحي، خبرنگار نيويورک‌تايمز که مکرراً در مورد ايران مي‌نويسد، تهديد به مرگ و تجاوز جنسي شده و نشاني منزلش نيز فاش شده بود. براي نراقي آندرليني نيز يک پيام توييتري با تصوير يک طناب ارسال شده است. دياسپورا در خارج آمريکا نيز مورد هدف قرار گرفته‌اند. هنگامي که روزبه پارسي، چهره‌اي دانشگاهي و مخالف تحريم‌ها در يک پنل گفتگو در مورد اعتراضات ايران شرکت کرد، تظاهرکنندگان بيرون سعي کردند به اين ساختمان حمله کنند. همچنين در برلين، يک انديشکده آلماني مرتبط با حزب حاکم اين کشور، پس از تهديد‌هايي عليه اعضاي ميزگرد و کارمندان، رويدادي در مورد ايران لغو کرد. واعظ، مشاور سابق رابرت مالي، نماينده کنوني آمريکا در امور ايران گفت که اين حملات کل موضوع ديپلماسي را «سمي» کرده است. اگرچه ايرانيان بيشتر آزار و اذيت را دريافت کرده‌اند، اما اين حملات به جامعه دياسپورا محدود نمي‌شود. کلسي دَوِنپورت، مدير سياست منع اشاعه انجمن کنترل تسليحات گفت که پس از نوشتن مقاله‌اي ديپلماسي هسته‌اي بين آمريکا و ايران، دَوِنپورت و فرزندانش چندين بار تهديد شدند. اين آزار و اذيت علاوه بر نااميدکردن طرفداران ديپلماسي، هزينه‌هاي شخصي زيادي را متوجه قربانيان کرده است. نراقي آندرليني مي‌گويد که خانواده‌اش به دفاع از حکومت متهم شده و شرايط سختي براي آنها ايجاد کرده است. البته ايرانيان خارج‌نشيني که در طرف مقابل ماجرا ايستاده‌اند، قضيه را متفاوت مي‌بينند. از نظر آنها و بسياري از کساني که موافق سياست‌هاي سخت‌گيرانه هستند، بهترين راه متوقف‌کردن تهران، انزواي شديد آن از ساير نقاط جهان است. اما بر خلاف ديگر تندروها، اين گروه ديپلماسي را نه فقط بي‌فايده و مضر دانسته، بلکه آن را مساوي حمايت از حکومت مي‌دانند. با اين حال، مقياس آزار و اذيت‌ها نشان مي‌دهد که بسياري از حملات اصلاً از سوي افراد حقيقي انجام نمي‌شود. به عنوان مثال، در مقطعي، روزانه بيش از 55 هزار حساب کاربري توييتر عليه يک روزنامه‌نگار آزاد و از موافقان ديپلماسي مورد حمله قرار مي‌گرفت که براي چنين فردي رقمي بالايي است. از اين 55 هزار حساب، حداقل 16 هزار اکانت فالوور کمي داشته يا اصلاً دنبال‌کننده‌اي نداشتند و بيش از 100 بار در روز توييت مي‌زدند. يک حساب کاربري 1600 بار در روز توييت مي‌زد. مارک اوون جونز، استاد دانشگاه حمد بن خليفه و نويسنده کتاب اقتدارگرايي ديجيتال در خاورميانه، گفت: پاي هوش مصنوعي در ميان است. جونز گفت شواهد زيادي مبني بر تلاش‌هاي سازمان‌يافته‌اي براي شکل‌دادن به اين بحث‌ها وجود دارد و صحبت از مزارع ترول داخل کشور وجود دارد. همچنين ممکن است برخي از حملات توسط دشمنان ايران تأمين شود. به عنوان مثال، در آوريل 2021، فيس‌بوک صدها حساب جعلي مرتبط با مجاهدين خلق را حذف کرد و در دوران دولت ترامپ، وزارت امور خارجه ايالات متحده از پروژه نشر اطلاعات نادرست عليه ايران حمايت مالي کرد؛ طرحي که حاميان ديپلماسي و روزنامه‌نگاران را لابي‌گر نظام مي‌ناميد. اين طرح پس از شکايت قربانيان غربي، حمايت دولتي خود را از دست داد. مديريت توييتر اين پروژه از سال 2019 غيرفعال بوده است. اما مريم معمارصادقي، بنيان‌گذار اين طرح، در جريانات اخير به صورت آنلاين فعال بوده و از سرزنش‌کردن مخالفين خود ابايي نداشته است. گلدان VIP انگور همراه با بابا آدم (مخصوص لابي)به نظر مي‌رسد بسياري از حملات تندروي دياسپورا توسط متخصصان طراحي شده و توسط ربات‌ها عملياتي مي‌شود. اما دليلي وجود دارد که تعداد زيادي از مهاجران عادي نيز در حال بازتوييت و ارسال اين تهديدها هستند. تراما و خاطرات بد جامعه دياسپوراي ايران عميق است. اما روزنامه‌نگاران دياسپورا و ديگر اعضاي ديپلماسي‌خواه در تهران هم تحت فشار قرار. دارند. چند تن از خاله‌ها و عموهاي نراقي آندرليني به زندان افتادند. فصيحي توسط رسانه‌هاي دولتي ايران به جاسوسي آمريکا متهم شده و نمي‌تواند به ايران برگردد. آخرين باري که الهه هيکس به ايران رفت، پيامي ناشناس در هتل خود دريافت کرد که مي‌گفت مأمور سيا است و کشته خواهد شد. جيسون رضائيان، روزنامه‌نگار واشنگتن‌پست که در مورد ارزش ديپلماسي نوشته، بيش از 500 روز را در زندان اوين گذراند. يک کاربر توييتر نوشت که رضاييان به «سندرم شديد استکهلم» (حالتي رواني که زنداني به زندانبان خود احساس تعلق و علاقه پيدا مي‌کند) مبتلا شده است.
سایر اخبار این روزنامه
رییس قوه قضاییه: عیب همدیگر را فریاد نزنیم
رفع«حصر» کروبی تکذیب شد
پایان «بهارعربی»
پرندگان سرخ در آسمان بی‌گذرنامه!
پاسخ لاریجانی در ابهام
طلسم گام اول
دولت نظاره گر گرانی ها
صف آرایی موافقان و مخالفان استیضاح وزیر
پشت پرده حضوراصلاح‌طلبان در انتخابات
چرا زنان کمتر از مردان حقوق می‌گیرند؟
جای خالی مدعیان دیپلماسی
هشدار زرد هواشناسی برای امروز و فردا در تهران
هک همزمان ۲ هواپیمای دشمن در مرز هوایی ایران
خبر خوش وزارت بهداشت برای پرستاران
