روزنامه جوان
1402/02/10
کتاب خواندن یا کتاب شنیدن مسئله این است!
کتاب‌های صوتی، ضبط شفاهی متن یک کتاب یا یک اثر مکتوب است که کل یا بخشی از متن آن توسط یک راوی حرفه‌ای خوانده شده است. اگرچه ارائه کتاب‌های صوتی در قالب‌های لوح فشرده یا بارگذاری در فضای مجازی اتفاق می‌افتد، اما سهولت استفاده از آن باعث شده در کنار افرادی که معلولیت‌های چشمی دارند، بسیاری از علاقه‌مندان به کتاب و کتابخوانی به استفاده از کتاب‌های صوتی روی آورند و از این‌رو کتاب‌های صوتی به عنوان یک صنعت رو به رشد شناخته می‌شوند.چرایی رشد شتابان کتاب‌های صوتی در سال‌های اخیر در استفاده فزاینده از تلفن‌های هوشمند و دیگر دستگاه‌های الکترونیک از جمله پخش‌کننده‌های دیجیتال است که امکان استفاده برخط (آنلاین) از کتاب‌ها و پادکست‌ها را فراهم می‌کند. صنعت کتاب‌های صوتی با ورود تولید‌کنندگان و ناشران جدید در حال گسترش بازار خود است. یک پیش‌بینی علمی درباره آینده کتاب‌های صوتی بیانگر رشد سریع استفاده از کتاب‌های صوتی است، به‌طوری‌که در بازه زمانی ۲۰۲۳ تا ۲۰۳۰ هر ساله بیش از ۲/۶ درصد بر میزان بازار کتاب‌های صوتی افزوده خواهد شد. کتاب‌های صوتی در مقایسه با کتاب‌های چاپی در حال گرفتن سهم بیشتری از بازار هستند، به‌گونه‌ای که در امریکای شمالی و اروپا، مجموع سهم صوتی‌ها در برابر کاغذی‌ها به بیش از ۶۰ درصد رسیده است. تا سال ۲۰۲۷ ارزش بازار کتاب‌های صوتی در امریکا و اروپا به ۳۹/۱۹ میلیارد دلار می‌رسد. سهم ایران، اما از بازار جهانی کتاب زیاد جالب توجه نیست.
برای مشاهده وسعت بازار کتاب‌های صوتی و سهمی که این کتاب‌ها در صنعت نشر دارند، کافی است به رقم قابل توجه انتشار ۵۰۰ هزار عنوان کتاب صوتی از سوی آمازون با داشتن Audible اشاره کرد که توانسته در امریکا و اروپا سهم ۴۰ درصدی بازار کتاب را به خود اختصاص دهد. شرکت گوگل با اضافه کردن سرویس کتاب‌های صوتی به مجموعه خدمات خود تلاش می‌کند به عنوان یک ارائه‌دهنده اصلی کتاب‌های صوتی شناخته شود. البته گوگل با داشتن درآمد ۱۲۰ میلیون دلاری از بازار کتاب‌های صوتی راه طولانی برای رسیدن به رقیب خود آمازون که ۱۵ میلیارد دلار درآمد سالانه از این راه کسب می‌کند، دارد.
آیا جنگ به کمک بازار کتاب‌های صوتی می‌آید؟!
پس از فراگیری کووید ۱۹ که تأثیر مثبتی در افزایش بازار کتاب‌های صوتی داشت، اکنون موضوعی که تحلیلگران بازار کتاب‌های صوتی را به خود مشغول کرده، این است که آیا جنگ روسیه و اوکراین هم می‌تواند روی بازار تأثیر بگذارد؟
یک پیش‌بینی خوشبینانه می‌گوید «بله»، جنگ با ایجاد اختلال در زنجیره تولید در بلندمدت می‌تواند بازار را به نفع گسترش سهم کتاب‌های صوتی سوق دهد. از این‌رو ممکن است تولید‌کنندگان محتوا بر گسترش فعالیت‌های خود در حوزه کتاب‌های صوتی سرمایه‌گذاری بیشتری انجام دهند.
کتاب‌های صوتی و افزایش مهارت‌های دانش‌آموزان
در سال ۲۰۱۶ یک آزمون برای سنجش میزان درک خوانندگان از کتاب‌های صوتی و مقایسه آن با کتاب‌های کاغذی انجام شد. برای این آزمون دو گروه مشخص شدند. دسته اول، کتاب غیرداستانی درباره جنگ جهانی دوم را مطالعه کردند و دسته دوم، آن را گوش دادند و همزمان خواندند. نتایج این آزمون نشان داد میزان درک مطالب کتاب در میان دو گروه تفاوت معناداری را نشان نمی‌دهد، اما این نگرانی همچنان وجود دارد که اگر کودکان در مدارس به جای خواندن کتاب‌های کاغذی به کتاب‌های صوتی گوش دهند، میزان یادگیری آن‌ها کاهش پیدا کند، برای همین فرضیه حذف کامل کتاب‌های کاغذی و جایگزینی آن‌ها با کتاب‌های الکترونیک و صوتی منتفی شده است. اما کتاب‌های صوتی نشان داده‌اند در کار آموزش قادر به بالا بردن درک مطلب در دانش‌آموزان هستند. از نظر پژوهشگران حوزه آموزش، گوش دادن به کتاب‌های صوتی برای دانش‌آموزان عملکرد مشابه خواندن کتاب با صدای بلند را دارد و همانطور که بلند خواندن کتاب می‌تواند مهارت‌های یادگیری در کودک را افزایش دهد در گوش دادن کتاب هم شنیدن متن به تلفظ بهتر لغات و مهارت‌های تکلمی دانش‌آموزان یاری می‌رساند.
بازار رو به گسترش کتاب‌های صوتی در ایران
در آستانه برگزاری نمایشگاه بین‌المللی کتاب باید به سهم رو به افزایش کتاب‌های صوتی در تولید محتوا به زبان فارسی اشاره کرد. در کنار سامانه «ایران‌صدا» که از سوی معاونت صدای سازمان صداوسیما مدیریت میشود و حجم قابل‌توجهی از محتوای کتاب‌های صوتی و پادکست‌ها را تولید می‌کند، چندین مجموعه خصوصی در حال تولید کتاب‌های صوتی هستند. استفاده از صدای گویندگان سرشناس رادیو و تلویزیون یکی از عوامل استقبال از کتاب‌های صوتی در ایران است. با وجود افزایش دامنه استفاده از کتاب‌های صوتی، نبود نظارت لازم بر فضای مجازی و انتشار غیرمجاز کتاب‌های صوتی در اینترنت باعث شده صنعت کتاب‌های صوتی در ایران از نظر اقتصادی متضرر شود. فرهنگ‌سازی مناسب در استفاده قانونی از محتوای صوتی و کتاب‌های صوتی می‌تواند به ایجاد بازار گرم‌تر کتاب‌های صوتی کمک کند.
سایر اخبار این روزنامه
ظلم به کارگران نشود زندگی آنان را ارتقای محسوس دهید
نوبت برخورد با کذابان مسمومیت‌های دانش‌آموزی نرسیده است؟!
بازار اجاره‌بها همچنان در انتظار ساماندهی
کتاب خواندن یا کتاب شنیدن مسئله این است!
وقتی سرمربی تیم ملی خود را محدود می‌کند!
دشواری‌های جهان کارگران
حتی حضور یک امریکایی هم در عراق زیاد است
حتی حضور یک امریکایی هم در عراق زیاد است
