بورس در تلاش جبران عقب‌ماندگی
دکتر همایون دارابی کارشناس مالی
دیروز شاخص کل بورس از ارتفاع ۲میلیون و ۵۰۰هزار واحدی عبور کرد و با تغییرات حدود ۱.۵۲درصدی همراه شد، شاخص کل هم‌وزن نیز تغییرات حدود ۲.۴۸ درصدی را تجربه کرد. خبری که حکایت از تحرک مثبت و ایجاد شرایط مناسب برای ورود سرمایه‌های حقیقی به بورس دارد.
ورود سرمایه مردم به بورس یکی از نکات مثبت در هر اقتصادی است. رونق بورس موجب اولویت‌یافتن سرمایه‌گذاری بخش‌های مولد و اشتغالزا خواهد شد. به روایتی، سرمایه‌های مردم در حوزه‌های مفید برای اقتصاد کشور وارد شده و به این ترتیب مانع ورود منابع به بازارهای موازی مانند سکه، ارز، ساختمان و خودرو می‌شود.
در این میان باید پذیرفت یکی از راه‌های کاهش دلالی، کم‌کردن بازدهی بازارهای نامولد و تعیین بازدهی جایگزین است. اگر مردم به جز بازارهای نامولد جای دیگری برای سرمایه‌گذاری داشته باشند و سرمایه‌گذاری‌های مولد سودآور باشد، با یک اقتصاد موفق روبه‌رو خواهیم بود.
همانطور که می‌دانید از مرداد سال 99 تا اسفند سال گذشته بورس درجا زد و عملا این دو سال در حالی که بازارهای موازی رشد بسیار بالایی داشتند، بازار سرمایه بلاتکلیف بود و خروج سرمایه به سمت بازارهای کاذب را شاهد بودیم. خوشبختانه از اسفند سال گذشته و در ابتدای سال‌جاری و این روزها شاهد رشد بازار سرمایه هستیم. با وجود این، هنوز آن عقب‌ماندگی
دو‌ساله ترمیم نشده است. در سال 99 ارزش بورس450میلیارد دلار بود و در فروردین‌ماه با شاخص دومیلیون و صد، این ارزش کمتر از190میلیارد دلار بود و حالا کم‌کم این عقب‌ماندگی جبران می‌شود.
تداوم این رفتار و رشد بورس همچنان وابسته به برنامه‌های دولت و حل مشکلات پیش‌روی است. مشکلاتی از قبیل قیمت‌گذاری دستوری، آشفتگی‌های موجود در بازار ارز و از همه مهم‌تر مهار بی‌رویه نرخ بهره بانکی که به سطوح بالای 24درصد رسیده است.
البته در این میان، در کنار عوامل ارزی، انتشار گزارش‌های ماهانه شرکت‌ها و رشد تولید در شرکت‌های بورسی می‌تواند دلیل دیگری برای رشد بازار سهام باشد. در حال حاضر، میزان پول درگیر در معاملات روزانه بورس در حدی است که بتواند یک رونق نسبی را تضمین کند و در روزهای آینده تداوم یابد.
همچنین در صورت آماده‌سازی پیش‌نیاز و مقدمات طرح مالیات بر عایدی سرمایه که در مجلس مصوب شد - البته تا رسیدن به مرحله اجرا زمان می‌برد - دارایی‌ها به سمت تولید و بازارهای مولد مانند سهام حرکت می‌کنند.
