روزنامه خراسان
1402/02/17
نگاهی نو به توافق تهران-ریاض
یک ماه از توافق میان وزیران خارجه ایران و عربستان در پکن می گذرد و در جدیدترین تحول نمایندگی های سه‌گانه ایران در عربستان سعودی نیز آغاز به کار کرده اند ، این یعنی قدمی جدید در راه فعال سازی بیشتر روابط تهران و ریاض بعد از حدود 8 سال سردی و قطع روابط دیپلماتیک. اما آن چه در هفته ها و روزهای اخیر بیش از هر چیز به گوش رسیده و در تحلیل ها بیشتر نوشته شده در ابعاد امنیتی و سیاسی این توافق بوده است . این را می توان به وضوح دید که توافق ایران و عربستان زلزله ای سیاسی در منطقه بود و نه تنها روابط ایران با دیگر کشورهای عربی را تقویت و بازسازی کرده و می کند، که حتی توانست اختلافات چند سال اخیر میان دیگر کشورهای عربی را نیز تلطیف کند به گونه ای که بعد از 13 سال شاهد سفر وزیران خارجه سوریه و عربستان به پایتخت های هم بودیم ، ترکیه و مصر همکاری های جدید را برنامه ریزی کردند و یمن و عربستان در چارچوب آتش بسی که بارها تمدید شده به تبادل اسیر پرداختند . با همه این توفیقات ، آثار این توافق اگرچه در سبد امنیتی و ثبات منطقه تعریف می شود اما از آن جا که آرامش و امنیت زیرساخت و نیاز اولیه برای توسعه اقتصادی نیز هست ، این حرکت سریع به سمت امنیت سازی در منطقه ای که بیش از دو سوم انرژی نفت و گاز دنیا را تامین می کند قطعا بر اقتصاد منطقه و دنیا نیز اثرگذار خواهد بود و در این میان ایران نباید تنها و بیشتر از هر بعد دیگری به بعد سیاسی و امنیتی توافق با ریاض بیندیشد . عربستان سعودی به عنوان یکی از پردرآمدترین کشورهای جهان برای آینده نه چندان دور خود طرح های توسعه ای مهمی تعریف کرده که قطعا ایران می تواند از این سبد توسعه ای بهره برداری های زیادی داشته باشد . این کشور برای چند سال آینده طرح جذب 700میلیارد دلاری سرمایه گذاری خارجی دارد که با توجه به نزدیکی ایران و قرابت های فرهنگی و مزیت های نسبی کشورمان در تولید ارزان قیمت و با کیفیت کالاهای مورد نیاز عربستان، حتما جایگاه مهمی را در آینده اقتصادی عربستان می تواند به خود اختصاص دهد. اما مهم ترین مزیت نسبی کشورمان برای اقتصاد عربستان که به نوعی اقتصاد رقیب ما محسوب می شود و نه مکمل ، جایگاه ژئوپلیتیک ایران است که می تواند به راهگذر مهم و راهبردی برای صادرات محصولات نفتی و پتروشیمی عربستان به کشورهای اروپایی ، شرق آسیا و آسیای میانه بدل شود . امکانی که با توجه به توسعه راه های جاده ای و آهن در کشورمان و امنیت قابل توجه در مسیرهای ترانزیتی می تواند برای طرف سعودی جذابیت های بالایی به همراه داشته باشد . بر این اساس اگر اقتصاد ایران و عربستان هماهنگ شوند و عربستان ترانزیت خود را از ایران به آسیای مرکزی و قفقاز انجام دهد زمینه همکاری مهمی ایجاد می کند . از سوی دیگر جمهوری اسلامی ایران نیز در شرایط فعلی و فشارهای تحریمی که یکی از اهدافش انزوای ایران است نیاز دارد تا به کسب منافع در محیط بین الملل بپردازد و هزینه ها و توفیقات امنیتی و نظامی خود در باثبات سازی منطقه ای را به نوعی در حوزه اقتصادی نقد کند . بنابراین اصل بدون اتصال به پیوست های توسعه ای در محیط بین‌الملل این اهداف و این تنیدگی در اقتصاد منطقه اتفاق نخواهد افتاد . این که کشورهای عربی به ویژه عربستان به این فهم رسیده‌اند که بدون برقراری امنیت پایدار و کنار گذاشتن مخاصمه با کشور بزرگی همچون ایران نمی توان سیاست اصولی و راهبردی مبتنی بر پیشرفت اقتصادی و توسعه ای در سطح جهانی را محقق کرد خود از دستاوردهای توافق تهران و ریاض به حساب می آید که باید مورد بهره برداری بیشتر ما قرارگیرد .در مجموع به نظر می رسد با عبور سریع از مراحل اولیه آغاز به کار نمایندگی ها و پس از برگزاری مراسم حج واجب در دو ماه آینده باید بیش از هر چیز به تقویت دیپلماسی اقتصادی با عربستان پرداخت و اجازه نداد این فرصت بکر مانده در 8 سال گذشته ، به راحتی همچون فرصت هایی که در برخی دیگر از کشورهای همسایه یا فراهمسایه اما دوست از دست دادیم از دست برود . اعزام گروه های تجاری و اقتصادی و تشکیل کمیسیون اقتصادی مشترک بین دو کشور از ضروریات اولیه است که توجه بخش های ذی ربط از جمله وزارت خارجه ، وزارت اقتصاد و وزارت صمت را می طلبد . در این راه حتی سفر رئیس جمهور هم می تواند گره هایی را باز کند و به کار سرعت بدهد .قطعا این فرصت که دیپلماسی داده می تواند برای ایران و منطقه عوایدی فراتر از امنیت و ثبات داشته باشد ، اگر با تدبیر و هوشمندی برخورد کنیم .
سایر اخبار این روزنامه
لایحه تجمعات و راهپیمایی ها روی میز نمایندگان
«این شاه من نیست»
گاف «دونالد» در پرونده ای جدید
تاوان ترور و تجزیه طلبی
ماجرای کشدار شاسی بلند ها
نگاهی نو به توافق تهران-ریاض
تبعیض دیجیتالی
جنگ قهرمانی و بقا جذاب تر شد
علامه شعرانی؛ اعجوبه دوران ما
وظیفۀ ما در مقابل انحرافات، دغدغه مندی است نه این که بگوییم بیزاریم
تغییر حکم سیف و احمد عراقچی از زندان به جریمه
سفر به‌‌دنیای سرعت و طراحی های خیره کننده لامبورگینی
«تتریس»؛ خاطره‌سازی با خانه‌سازی
