روزنامه جوان
1402/02/21
خلق کتابخوان حلق می‌خواهد نه لقمه!
نمایشگاه کتاب تهران امسال هم برپا شد: لقمه‌های آماده از آشپز‌های ناشی و از روی‌دست‌هم پخت‌و‌پز‌کن! آن‌وقت نگرانیم چرا کسی کتاب نمی‌خواند! مگر کسی کتاب نوشته است؟! این پخت‌وپز‌ها به قاعده حلق کتابخوان نیست. مردمانی که غذای خوب نخورند، حلق‌شان هم تنگ و تنگ‌تر و سرانجام بسته میشود! کتابخوان را اول حلقی باید و بعد لقمه‌ای. اگر نوشته‌ها از روی دست خالق نباشد و از روی دست هم بنویسیم، حلق خواننده را بسته‌ایم و داستان ما میشود تقابل انبوهی از کتاب‌های روان‌شناسی و انگیزشی و خودشناسی که هر سال نمایشگاه‌ها و کتابفروشی‌های جهان از آن پر میشود، با انبوهی از مردمان افسرده و پژمرده! کدام‌یک علت دیگری است یا هر دو علت و معلول یکدیگرند؟! «ای دریغا عرصه افهام خلق/سخت تنگ آمد ندارد خلق، حلق/لقمه‌بخشی آید از هرکس به کس/حلق‌بخشی کار یزدان است و بس! /حلق جان از فکر تن خالی شود/ آنگهان روزیش اجلالی شود» نمایشگاه کتاب که می‌روی، باید متخصص آن باشی که چه کتابی نخری و چه کتابی نخوانی! سه دسته کتاب نخواندنی داریم. اول آن کتابی که خواننده را از رئالیسم حیاتش دور و او را خیال‌اندیش و پریشان می‌کند. تا آنجا که بسیاری از مردمان ساده و عامی که کتاب نمی‌خوانند، حیات‌شان و حال خوب‌شان و سرزندگی و صفای‌شان حسرت کتابخوان‌های افسرده‌دماغ میشود. کتابخوان‌هایی که تصویری اینچنین از آنان داریم: در اتاقی دربسته، زیر نوری کم‌رمق، با خود و دیگران قهرآلود، برای خود و برای دیگران نامفید، سقف امیدشان کوتاه و گرفتار آلپرازولام و دود و دم! دسته دوم از کتاب‌هایی که نباید خواند، آن مجموعه اوراقی است که ساخته شده تا رزومه شود! بدا به حال ما که گرفتار این وضعیت شده‌ایم. طرف مدیر دولتی و نماینده مجلس و شخصیت سیاسی و اجتماعی و مدیر شرکت خصوصی است، همه چیز دارد از شاسی‌بلند تا مزخرفات مناسب برای محتویات رزومه ها، اما کتاب ندارد، لاجرم کتاب می‌سازد و می‌دانیم چگونه! لعنت کتابخوان‌ها بر این دسته از آفرینندگان آثار قلمی! دسته سوم بی‌فایده‌ها کتاب‌هایی است که کاملاً با یک هدف تجاری محض تولید میشود. این دسته گستردگی زیادی دارند. از کتابی که کل آن چند ترانه و غزل است و با تصویرسازی و یک مقدمه و اضافه‌کردن صفحات سفید به‌عنوان بخشی از گرافیک صفحه‌آرایی، یک کتاب جیبی میشود، اما با قیمت بالا، تا کتاب‌های حوزه کودک و نوجوان که کل محتوای کتاب، فرصتی از یک نوجوان جز چند دقیقه که آن را ورق بزند، نمی‌گیرد تا کتاب‌هایی که بخشی از یک اثر پرشمارگان قدیمی مثل دیوان شاعران و رمان‌های معروف را با عنوان «گزیده»، اما به انتخاب یک چهره شهره که شاید اصلاً در این فرآیند گزیده‌چینی دخالتی نداشته منتشر می‌کنند. افراد معروفی که فقط پول گرفته‌اند تا نامشان روی این تولید بازاری کتاب بنشیند! این نمونه کتاب‌ها که برای فعالان بازار کتاب فقط فرصت درآمدزایی ایجاد می‌کند، فهرستی طولانی دارد. جای تأسف است که سه دسته کتاب نخواندنی مذکور حجم اصلی تازه‌های انتشار هر سال را دربرمی‌گیرد؛ و اگر عمیق نگاه کنیم متوجه خواهیم شد که این تعدد و تکثر عنوان‌های تازه‌چاپ، خود مانعی برای گسترش کتابخوانی شده است. این گونه است که چنین لقمه‌هایی که آشپز‌های ناشی و از خدا بی‌خبر در حوزه کتاب می‌پزند، هیچ‌گاه به خوانندگان، «حلق» نمی‌دهد و بسا مشتاقان کتاب و کتابخوانی که هر سال گرسنه و رنجور از نمایشگاه‌های کتاب بازمی‌گردند تا سالی دیگر که مطابق روند سال‌های اخیر، سه آسیب مذکور افزون‌تر شود!
سایر اخبار این روزنامه
استحاله مفهوم لذت در سقوط جایگاه کتاب
علی‌بن‌ابی‌طالب به شما یک دقیقه وقت ملاقات داده است
انحراف مسیر علم با کم‌اعتباری انتشارات دانشگاهی
کتب تاریخی در تنگنای رونویسی از یکدیگر
خلق کتابخوان حلق می‌خواهد نه لقمه!
کتاب علیه کتابخوانی!
موج اول انتقام غزه با شلیک صد‌ها راکت به اسرائیل
بهره برداری از ۳ طرح زیرساختی سپاه در سیستان و بلوچستان
حذف آینده دانش‌آموزان در نظام آموزشی طبقاتی
