روزنامه خراسان
1402/03/16
مولفه های امیدآفرینی
بیانات رهبر انقلاب در سالروز رحلت بنیان گذار جمهوری اسلامی را می توان یکی از مهم ترین بیانات سالانه مقام معظم رهبری در 34 سال گذشته دانست، بیاناتی که عموما با بازخوانی سیره عملی و نظری امام به مسائل روز نیز پاسخ می دهد. امسال نیز در سی و چهارمین سالگرد ارتحال امام (ره) رهبر انقلاب با تمرکز بر دو ابزار امام خمینی، ایمان و امید را دو قدرت نرم افزاری امام برشمردند که با آن ها توانست سه تحول در سطح داخلی، امت اسلامی و در سطح جهان ایجاد کند. ایشان با تاکید بر اثر گذاری متقابل دو عنصر ایمان و امید بر یکدیگر، توصیه امام و خواست امام از ما را «ادامه راه او » عنوان کردند و روزآمدی و رعایت اقتضائات را الزامات اجتناب ناپذیر این مسیر دانستند. آن چه در این مرقومه می خواهم به آن بپردازم توجه به الزامات امیدآفرینی است که رهبر انقلاب بخش قابل توجهی از بیانات خود را به آن اختصاص دادند. 3 ضلع امیدآفرینی اگر بخواهیم با نگاهی واقع بینانه به اجزای امیدآفرینی در عرصه عمومی بنگریم می توان به 3ضلع امنیت، کارآمدی و اعتماد اجتماعی اشاره کرد، سه مولفه ای که بسترساز ایجاد امید در جامعه اند. درباره مولفه نخست حرف گزافی نیست اگر بگوییم جامعه ای که امنیت یا احساس امنیت در آن در بین آحاد جامعه برقرار نباشد، نمی تواند به آینده امید داشته باشد. در واقع در بستر امنیت است که زمینه های رشد و پیشرفت و توسعه در عرصه های سیاسی، اجتماعی و اقتصادی در ابعاد عمومی و خصوصی فراهم می شود، مولفه ای که کشورمان به سبب مجاهدت ها و خودباوری، بی اغراق در آن در وضعیت مثال زدنی قرار دارد و به جز برخی نقطه ضعف های مختصر در عرصه بازنمایی یا پیوست رسانه ای می توان ادعا کرد یکی از دستاوردها و ظرفیت های انقلاب اسلامی طی 44 سال گذشته ایجاد و ارتقای امنیت در ابعاد داخلی و منطقه ای با ظرفیت های بومی بوده است. درخصوص دومین مولفه نیز آن چه می توان گفت این که؛ کارآمدی در ابعاد حکمرانی بدون شک یکی از نیاز های امروز جامعه ایران است به گونه ای که رهبر انقلاب در سال های اخیر ضرورت تحول در حکمرانی را از نخبگان و قوای کشور مطالبه کردند اما آن چه به خصوص در دو دهه اخیر با توجه به تحریم های سنگین خارجی کشور را درگیر کرده، بی تردید کارآمدی اقتصادی است که به رغم کارهای انجام شده می توان براساس وضعیت سفره مردم این جمع بندی را داشت که حداقل در جنگ اقتصادی که طی دو دهه گذشته در ابعاد داخلی و خارجی کشور درگیر آن بوده، برایند به گونه ای است که می توان این جمع بندی را داشت که در عرصه کارآمدی اقتصادی به خصوص در عرصه عمومی و معیشت جامعه آن گونه دولت های دو دهه اخیر ناموفق بوده اند که کارآمدی اقتصادی به یکی از پاشنه های آشیل مان تبدیل شده است. درباره سومین مولفه که بخشی از آن البته برآمده از دو مولفه امنیت و به خصوص کارآمدی است، آن چه می توان گفت این که امید به آینده بدون برخورداری جامعه از اعتماداجتماعی اصولا امکان شکل گیری ندارد. اعتماد به اجزای حاکمیت، اعتماد به تصمیم سازان و تصمیمگیران، اعتماد به سیاست گذاران و سیاستمداران، اعتماد به قانون گذاران، اعتماد به ناظران درواقع در بستر این اعتماد اجتماعی است که شکل می گیرد و جامعه با تصمیم گیران و تصمیم سازان همسو می شود و می پذیرد و اجرا می کند. طبیعتا جامعه ای که در آن اعتماد اجتماعی پایین باشد هر اقدامی می تواند به ضد خود تبدیل شود، می تواند اصلاح سیاست های ارزی به برداشت از جیب مردم تعبیر شود و مثال های بسیاری از این دست... لذا توجه به اعتماد اجتماعی از مسیر ارتقای سرمایه های اجتماعی در عرصه حکمرانی یکی از مولفه های اجتناب ناپذیر امیدآفرینی است که در سایه شفافیت و اعتماد به مردم و مردم محوری و پذیرش اشتباهات و محرم دانستن مردم حاصل می شود، اقداماتی که برای آن مثال های متعددی در سیره امام و رهبری می توان دید، سیره ای که نیاز به تسری به سایر اجزای قدرت و حکمرانی در آن به شدت دیده می شود. ساحت های امید آفرینی از منظری دیگر برای مسئله امید آفرینی می توان دو ساحت عمل و احساس را تعریف کرد، در واقع امیدآفرینی زمانی معنا دارد که عملی رخ داده باشد یا کاری صورت گرفته باشد تا بشود آن را به گونه ای مناسب بازنمایی کرد و احساسی آفرید. در واقع در ساحت عمل، مخاطب امیدآفرینی مسئولان، متولیان و کارگزاران هستند و در ساحت بازنمایی و ایجاد احساس، مخاطب امیدآفرینی «رسانه» اعم از بنگاه های خبری تا فرد رسانه هاست. به دیگر سخن باید کاری صورت بگیرد یا عملی رخ دهد که رسانه آن را بازنمایی کند. طبیعتا اگر هر کدام از این دو ساحت ماموریت خود را به درستی انجام ندهد امیدآفرینی به درستی شکل نخواهد گرفت چه این که اگر کاری شود بدون پیوست رسانه ای مردم آن را آنگونه که بایدنخواهند دید همان طور که اگر کاری انجام نشود و رسانه گزارشی غیر واقعی ازآن رویداد را بازنمایی کند، خروجی ندارد جز رشد بی اعتمادی. لذا به نظر می رسد برای رسیدن به شکل گیری جریان موفق امیدآفرینی در کشور باید به هر دو موضوع اقدام عمل مسئولان و کارگزاران و بازنمایی رسانه ای توجه متناسب داشت. کوتاه سخن این که؛ با توجه به آن چه آمد اینک ایران عزیز پس از 44 سال استقرار جمهوری اسلامی در سه عرصه داخلی،امت اسلامی و جهانی تحولات اساسی ایجاد کرده که خوشایند نظام حاکم بر جهان نیست. در این نبرد که اینک عرصه آن به ایمان به راه و هدف و مردم و اسلام رسیده است امید به آینده یک نقطه کانونی است که بی توجهی به آن می تواند همه دستاوردهای 4دهه گذشته را از بین ببرد و همه ظرفیت پیش روی آینده را بسوزاند، از این منظر است که نبرد در عرصه ایمان و امید اهمیت پیدا می کند. علاوه بر آن چه آمد به نظر می رسد برای موفقیت در نبرد بر سر امیدآفرینی باید به مواردی همچون برخورداری جامعه از یک رویای دست یافتنی، برخورداری جامعه از یک چشم انداز روشن ، آرمان خواه کردن واقع بین ها و واقع بین کردن آرمان خواهان، توجه ویژه کرد که برای تشریح، مجال خود را می طلبد. در هر حال یادمان نرود امام عزیزمان، امام ایمان و امید بود و او از این مسیر طی شده همچنان باما سخن می گوید.
سایر اخبار این روزنامه
اقساط وام جدید نهضت ملی مسکن 4.3میلیون بالاتر از دستور رئیس جمهور
شکستن طلسم 20 ساله در سیاره ناهید
زنگ خطر پلاسکوهای خاموش!
پاسخ به 5 سوال مهم درباره بهداشت گوش
غافلگیری قاتل در مرز پاکستان
مولفه های امیدآفرینی
ایمان و امید؛ عرصه نبرد
خانهتکانی اردوغان، تایید گروسی و یادداشت پرواکنش ظریف
2 هشدار بنزینی در یک روز
پیشرفت های علمی ایران به روایت دیگران
آغاز پرماجرای مسیر «نیکان»
قوانینی علیه فوتبال