روزنامه جوان
1402/04/13
ساتب و ظهیر، مدافعانی با سرعت نور
فناوری لیزر در نیرو‌های نظامی به طور عمده برای فعالیت‌هایی همچون مسافت سنجی، مخابرات و ارتباطات امن، هدایت انواع بمب و موشک کاربرد دارد. اما ایده استفاده از آن به عنوان یک سلاح هم سابقه‌ای به قدمت خود این فناوری دارد. سلاح حاصل از این فناوری نیز نوعی جنگ‌افزار است که از انرژی متمرکز و هدایت شده توسط پرتو لیزر برای تخریب هدف استفاده می‌کند. در این گزارش مروری بر سلاح‌های لیزری در دنیا و نمونه‌های ایرانی آن خواهیم داشت. به طور کلی لیزر ابزاری است که نور را به صورت پرتو‌های موازی بسیار باریک و بسیار نزدیک که طول موج مشخصی دارند، به نقطه مشخصی ارسال می‌کند. این دستگاه از ماده‌ای جمع کننده یا فعال کنده نور تشکیل شده که درون محفظه تشدید نور قرار دارد. این ماده پرتو نور را که به وسیله یک منبع انرژی بیرونی به وجود آمده است، تقویت می‌کند. از همان ابتدای کشف این خواص در اوایل دهه ۱۹۵۰ دانشمندان به خواص گوناگون این فناوری جدید پی بردند و از آن تاریخ به بعد بخش‌های مختلف از علوم و صنایع تحت تأثیر این فناوری قرار گرفت. سلاح‌های لیزری بسته به روش ایجاد پرتو لیزر مورد استفاده به چندین گروه شامل لیزر‌های حالت جامد، شیمیایی و الکترون آزاد تقسیم می‌شوند. تاریخچه تسلیحات لیزری از دهه ۱۹۶۰ میلادی و در دل دوران جنگ سرد پروژه‌های مختلفی در دو بلوک غرب و شرق برای سامانه‌های دفاعی و تهاجمی لیزری شکل گرفت. نخستین جرقه‌های طراحی و ساخت این سلاح‌ها به اواخر دهه ۶۰ میلادی و نیروی هوایی امریکا باز می‌گردد که این نیرو می‌خواست یک سامانه پدافند هوایی طراحی کند و بسازد. نیرو‌های زمینی و دریایی امریکا نیز چنین قصدی را در دهه ۷۰ میلادی داشتند. البته این تلاش‌ها هیچ‌گاه به مرحله محصول عملیاتی نرسید و همه در مرحله آزمایش باقی ماندند. در ادامه از لیزر‌هایی به عنوان سلاحی توپخانه‌ای برای شلیک مستقیم در نبرد زمینی تا لیزر‌های مستقر شده در مدار زمین برای نابودی موشک‌های قاره پیما در فاز میانی پروازشان را می‌توان در ایده‌های آن دوران دید. در دهه ۸۰ میلادی با روی کار آمدن دولت رونالد ریگان در امریکا، اخبار منتشره برای ساخت سلاح‌های لیزری با کاربرد دفاعی و هجومی بیشتر شد. اتحاد جماهیر شوروی سابق که پس از پایان جنگ جهانی دوم در دوران جنگ سرد با امریکا در نقش رهبر بلوک شرق بود هم همزمان با فعالیت‌های امریکایی‌ها در دهه ۸۰ میلادی و برای مقابله با موشک‌های کروز آن‌ها برای تولید سامانه‌های دفاع هوایی کوتاه برد لیزری فعالیت‌های زیادی انجام داد. هدف از طراحی این نوع سامانه دفاع از پایگاه‌های هوایی اعلام شده بود. پس از تولید چند نوع از این سامانه از آن به شکل محدود استفاده شد، اما پس از فروپاشی شوروی این طرح‌ها به ظاهر متوقف شدند. اما در نهایت و با پایان جنگ سرد تقریباً هیچ کدام از طرفین به دلیل دشواری‌های مربوط به فناوری‌های مرتبط با یک سامانه سلاح و محدودیت‌های آن دوره در این بخش‌ها به یک سامانه عملیاتی در این زمینه نرسیدند و اغلب آن‌ها از مرحله تحقیق و اثبات فناوری فراتر نرفتند. یکی از ایده‌هایی که تا مرحله آزمایش‌های عملی پیش رفت ایده سلاح دوربرد مستقر روی هواپیمای بوئینگ ۷۴۷ توسط امریکا بود که با هدف نابودی موشک‌های بالستیک ایرانی در فاز برخاست آن‌ها از فاصله چند صد کیلومتری در دهه ۱۹۹۰ دنبال می‌شد. اما این پروژ ه به علت هزینه‌های بسیار و ناکارآمدی در سال ۲۰۱۱ لغو شد. در دهه‌های اخیر و با پیشرفت فناوری در حوزه‌های مختلف صنعتی کشور‌های پیشرو در جهان همچون امریکا، چین، روسیه و چند کشور اروپایی دارای برنامه فعال تسلیحات لیزری هستند و در برخی از موارد نیز این تسلیحات را به مرحله آزمایش‌های میدانی رسانده‌اند. بر اساس رصد جهت گیری‌های تحقیق و پژوهش در عرصه دفاعی می‌توان گفت تسلیحات انرژی مستقیم از جمله انواع لیزری در واقع، بخش مهمی از چهره آینده تسلیحات نظامی خواهند بود. برای نشان دادن اهمیت فعالیت در این حوزه به نمونه‌هایی از این موارد اشاره می‌کنیم. تسلیحات لیزری عصر حاضر از سامانه‌های جدید تسلیحاتی لیزری، سامانه CLWS ساخت شرکت بوئینگ که اخباری از تحویل آن به سپاه تفنگداران دریایی امریکا هم منتشر شده را می‌توان نام برد. این سلاح بسته به نیاز عملیاتی، توان تولید انرژی در اندازه ۲، ۵ و ۱۰ کیلووات را دارد و مأموریت اصلی آن نیز مقابله با پرنده‌های بدون سرنشین تعریف شده است. در سال ۲۰۱۷ میلادی نیروی دریایی امریکا در آب‌های خلیج فارس، از روی ناو پونس یک سلاح لیزری با قدرت ۳۰ کیلو وات را مورد آزمایش قرار داد. این کشور همچنین در سال ۲۰۱۸ فناوری سلاح لیزری را روی یک کشتی نظامی خود به نام پورتلند قرار داد. این سلاح لیزری در سه سال منتهی به آذر ۱۴۰۰ در منطقه جنوب غرب آسیا فعال بوده و مورد آزمایش قرار گرفته است. اما عدم گسترش این سلاح روی سایر شناور‌ها نشان می‌دهد ارتش تروریستی امریکا خروجی مناسب و کافی از این سلاح دریافت نکرده که در ادامه با اشاره به چالش‌های تسلیحات لیزری به دلایل احتمالی آن اشاره میشود. شرکت «لاکهید مارتین» امریکا روی یک نمونه لیزر هواپایه با نام LANCE برای نصب بر هواپیما‌های شکاری کار می‌کند که نمونه آزمایشی آن را در سال ۲۰۲۱ به نیروی هوایی امریکا تحویل داده است. LANCE از نظر ابعادی یک ششم نمونه ساخته شده با توان مشابه برای نیروی زمینی در سال ۲۰۱۷ است. لاکهید مارتین اوایل سال ۲۰۲۳ ادعایی مبنی بر عملکرد موفق یک سلاح لیزری ۵۰ کیلوواتی با نام DEIMOS را منتشر کرده است. این سلاح تاکتیکی می‌تواند روی نفربر زره‌پوش استرایکر نصب شود و قرار است به مقابله با حملات پهپادی بپردازد. در آن سوی دنیا چینی‌ها تاکنون دست‌کم چهار نوع سلاح لیزری مخصوص پیاده نظام توسعه داده و یک مدل سامانه ضد پهپاد لیزری کوتاه برد نیز ساخته‌اند. البته این کشور حداقل یک مورد سامانه دفاع لیزری دریاپایه را نیز در دست توسعه دارد که تصاویری از نصب آن روی یک شناور منتشر شده است. در چهاردهمین نمایشگاه بین‌المللی هوانوردی و هوافضای چین در آبان ۱۴۰۱ یکی از تسلیحاتی که توجه رسانه‌ها را به خود جلب کرد، سلاح لیزری ضد پهپادی به نام LW- ۳۰ بود که برای اولین بار در یک نمایشگاه در معرض دید عموم قرار می‌گرفت. این سلاح روی یک کامیون نصب میشود و ظرفیت تولید ۳۰ کیلووات انرژی را دارد که قرار است برای سرنگونی پهپاد‌های کم ارتفاع و کوچک که با سرعت ۲۰۰ کیلومتر در ساعت پرواز می‌کنند، مورد استفاده قرار گیرد. این سلاح لیزری چین همچنین می‌تواند در مدت زمان کوتاهی چندین مرتبه اقدام به شلیک لیزر به سوی هدف کند و گفته شده عملکرد قوی و پایداری از خود نشان داده است. در آلمان از سال ۲۰۱۵ کار روی سلاح‌های لیزری در شرکت مشهور «راین متال» آغاز شده است و به نظر می‌رسد نیروی دریایی این کشور اولین کاربر عملیاتی سامانه پدافند لیزری کوتاه برد در آلمان باشد. فرانسه در سال ۲۰۲۱ یک نسخه از سلاح لیزری ساقط کننده پهپاد خود را روی یک ناو جنگی آزمایش کرد و قصد دارد در صورت رسیدن به موفقیت آن‌ها را به طور گسترده روی کشتی‌های جنگی خود مستقر کند. در سال ۲۰۱۸ وزارت دفاع روسیه با انتشار ویدئویی از پروسه استقرار و تدارک یک سلاح لیزری جدید به نام Peresvet خبر داد. این سلاح که به صورت آزمایشی در ارتش روسیه برای کاربرد‌های رزمی به خدمت گرفته شده برای رهگیری و سرنگون کردن اهداف هوایی متخاصم دشمن از جمله هواپیما‌ها و موشک‌ها طراحی شده است. شرکت ترکیه‌ای Aselsan در تابستان سال ۲۰۱۸ میلادی اعلام کرده که با موفقیت یک سامانه دفاع کوتاه برد لیزری را برای مقابله با پهپادها، دفاع از پایگاه‌های نظامی و نابودی بسته‌های انفجاری توسعه داده و آزمایش کرده است. در رژیم صهیونیستی هم که در تدارک نسخه‌ای از سلاح لیزری به نام «آیرون بیم» است اظهارات نخست‌وزیر سابق این رژیم یعنی نفتالی بنت مبنی بر استقرار این سلاح تا اوایل ۲۰۲۳ در جنوب اراضی اشغالی با انتشار نظرات مخالف توسط مقامات امنیتی و نظامی روبه‌رو شد. این مقامات گفته‌اند پس از سال‌ها کار و تلاش روی این موضوع، طی دو سال منتهی به اواخر سال ۲۰۲۱ شکست‌های مختلفی در برخی آزمایش‌ها رخ داده و با این وجود تخمین زده میشود که دست‌کم سه سال طول بکشد تا امکان به کارگیری عملیاتی آن هم طی چند مرحله فراهم شود. به گفته آن‌ها این طرح بسیار مهم بوده، اما هنوز زود است درباره آن صحبت شود. مزیت‌ها و چالش‌های سلاح لیزری مهم‌ترین مزیت سلاح‌های لیزری این است که به لحاظ اقتصادی نسبت به سلاح‌های مورد استفاده فعلی به صرفه‌تر است، چراکه هزینه هر شلیک یک سلاح لیزری فقط هزینه صرف انرژی است که برای تولید پرتوی لیزر مصرف شده است. در نتیجه شلیک هر پرتوی لیزر بسیار ارزان بوده و برخی از منابع صنعتی و علمی هزینه شلیک هر پرتوی لیزری را در حد چند سنت اعلام کردند. این در حالی‌است که گلوله‌ها یا موشک‌هایی با قدرت تخریبی برابر، از ده‌ها تا هزاران دلار قیمت داشته که باید هزینه‌های جانبی دیگری را نیز به آن‌ها اضافه کرد. سلاح‌های لیزری قطعات مکانیکی کمی دارند که به افزایش قابلیت اطمینان و کاهش هزینه‌های نگهدای منجر میشود. این تسلیحات به سرعت تغذیه یا شارژ می‌شوند و هزینه‌های مربوط به استفاده، تعمیر و نگهداری آن‌ها در مواردی حتی از مهمات سلاح‌های متعارف نیز کمتر است و تا زمانی که جریان انرژی وجود داشته باشد به شلیک ادامه می‌دهد. همچنین سامانه‌های دفاع لیزری سرعت بالایی داشته و در حقیقت پرتو آن‌ها با سرعت نور حرکت و فرار برای دشمن را بسیار سخت و شاید غیر ممکن می‌کند. این ویژگی لیزر را گزینه‌ای عالی برای درگیری با اهداف بسیار سریع همچون موشک‌ها و راکت‌ها، گلوله‌های توپ و خمپاره می‌سازد. مقابله با کواد کوپتر‌ها و ریز پرنده‌ها از جمله چالش‌های جدید و البته مهم برای یگان‌های پدافند هوایی جهان در دنیای امروز به حساب می‌آید. این کلاس از پرنده‌های بدون سرنشین عمدتاً به دلیل داشتن اندازه کوچک‌تر، سرعت و ارتفاع پروازی کمتر و سیگنال‌های فروسرخ پایین‌تر نسبت به پهپاد‌های بزرگ نظامی، برای هر یگان پدافندی حتی مدرن یک خطر بزرگ هستند، به طوری که در چند سال اخیر برای مقابله با این تهدید‌ها راهکار‌های بسیار متنوعی توسعه پیدا کرده‌اند. از آنجا که در حدود ۱۰ سال اخیر سلاح‌های لیزری بیشتر در حوزه پدافند کوتاه برد، با یک نگاه واقع بینانه‌تر در دنیا توسعه یافته و به نتایج عملیاتی قابل قبولی نیز رسیده‌اند پیش بینی میشود در سال‌های پیشرو در حوزه سامانه‌های پدافندی کوتاه برد در مقابله با تهدیداتی مانند ریزپرنده‌ها و موشک‌های کروز به سامانه‌های لیزری اتکای بیشتری خواهد شد. اما چالش‌های اصلی در تسلیحات لیزری به چند بخش تقسیم میشود که به صورت کلی بالا بودن سطح فناوری ساخت و تولید در این حوزه خصوصاً در بخش آینه‌ها و عدسی‌ها و نیز تأثیر منفی شرایط جوی نامناسب بر عملکرد پرتو لیزر را می‌توان نام برد. این مشکل یکی از مهم‌ترین نکات در عدم به‌کارگیری این نوع سامانه‌ها تا به امروز در حوزه فعالیت‌های برد بلند و نیز عدم دستیابی به موفقیت چشمگیر در محیط‌هایی مانند خلیج فارس و دریای عمان است. در واقع هرگونه مه غلیظ، هوای شرجی با درصد رطوبت بالا، پوشش ابری، طوفان شن یا دود مصنوعی به راحتی می‌تواند توان این پرتوی لیزری تابانده شده را کاهش دهد یا آن را دچار کاهش تمرکز پرتو (اثرات پخشی) و انحراف کند یا حتی به طور کامل در شرایط مطلوب از بین ببرد. در اینجا این سؤال مطرح میشود که با این شرایط، به کارگیری سلاح لیزری برای نیرو‌های مسلح ایران مزیتی دارد؟ در نواحی دور از رطوبت سواحل و دریا که شرایط هوایی به نسبت آن مناطق بسیار مساعدتر بوده و در طول روز‌های یک سال مدت زمان بیشتری از هوای صاف برخوردار است که شامل بیشتر نواحی کشورمان میشود استفاده از سلاح لیزری کاملاً توجیه دارد. از سوی دیگر برای لیزر‌های زمین پایه، مشکلات مربوط به حجم و وزن سامانه کمتر بوده و امکان تأمین انرژی کافی و پایدار هم برای آن ساده‌تر از کشتی‌ها یا وسایل پروازی است. موشک‌های کروز، موشک‌های ضد رادار و بمب‌های هدایت شونده دورایستا از جمله مهم‌ترین تهدیدات علیه ایران در صورت بروز هر گونه درگیری نظامی ایران با امریکا یا رژیم صهیونیستی محسوب می‌شوند. این کشور‌ها از روش ارسال تعداد بالایی از موشک‌های کروز یا پهپاد‌های انتحاری به سمت هدف در موج اول حمله بهره می‌برند تا خصوصاً سامانه‌های دفاع هوایی و راداری را نابود و راه را برای تهاجم نظامی باز کنند. در نتیجه در سال‌های گذشته ایران همچون سایر کشور‌های مورد اشاره به دنبال سلاح‌های لیزری برای دفاع هوایی کوتاه برد برای حفاظت از تأسیسات حساس بوده و طبق اخبار موجود به موفقیت‌هایی نیز در این زمینه رسیده است. ایران درمیان ۶ کشور دارای سلاح لیزری فناوری طراحی و ساخت سلاح‌های لیزری بسیار پیچیده و منحصر به فرد است به نحوی که بر اساس اخبار قابل استناد تاکنون فقط شش کشور در دنیا به این فناوری دست پیدا کرده‌اند. صنایع دفاعی جمهوری اسلامی ایران نیز جزو همین کشورهاست که سلاح‌های لیزری را برای دفاع هوایی کوتاه‌برد و همچنین دفاع از تأسیسات حساس و حیاتی طراحی کرده و ساخته است. به نظر می‌رسد تسریع روند عملیاتی‌سازی چنین سلاحی در ایران به واقعه‌ای که کمتر از یک دهه پیش در پایتخت رخ داد باز می‌گردد که برای بسیاری تصور در خصوص تهدید ریز پرنده‌ها و تغییرات در این حوزه را تغییر داد. عصر روز ۲۵ دی ماه سال ۱۳۹۵ پرواز یک یا دو کوادروتور بر فراز تهران و نزدیک شدن آن‌ها به منطقه پرواز ممنوع پایتخت باعث واکنش یگان‌های پدافند هوایی و شلیک توپ‌های ضد هوایی شد. هر چند حادثه آن روز صرفاً ناشی از اشتباه و عدم هماهنگی برای کسب مجوز‌های لازم توسط کاربران کوادروتور‌ها بود و خوشبختانه بدون آسیب مالی یا جانی به اتمام رسید، اما اثرات شلیک سلاح در قلب تهران از یکسو و مسئله حرکت ناپیدای اینچنین پرنده‌هایی به موضوعی جدی در ذهن تحلیلگران دفاعی کشور تبدیل شد. در نتیجه بعد از این رخداد، طرح‌های مختلفی در خصوص مقابله با ریز پرنده‌ها در کشور طراحی و اجرا شد و در ادامه، تعداد قابل توجهی از سامانه‌های اخلالگر وارد خدمت یگان‌های پدافندی نیرو‌های مسلح گردید. در ادامه همین مسیر طرح‌هایی برای سلاح لیزری ضد اهداف پروازی هم در دستور کار قرار گرفت که طبق اطلاعات موجود بخشی از فعالیت‌های دانشمند برجسته عرصه دفاعی، شهید محسن فخری‌زاده در وزارت دفاع هم روی همین حوزه‌ها بوده است. در نهایت پس از سال‌ها شایعات مختلف راجع به کم و کیف تسلیحات لیزری ایرانی برای نخستین‌بار امیر شاهرخ شهرام معاون وقت وزیر دفاع و رئیس شرکت صنایع الکترونیک ایران (صاایران) اول شهریور سال ۱۳۹۸ در خصوص دستیابی کشورمان به سامانه‌های لیزری گفت: «علاوه بر اینکه هم اکنون از لیزر برای آماده‌سازی سامانه‌های توپخانه‌ای و روانه‌سازی توپ و رادار استفاده می‌کنیم تا سامانه بتواند هدف را با دقت بالا ردگیری کند و مورد اصابت قرار دهد، در موضوع کشندگی نیز دستاورد‌های خوبی داشتیم که همه آن‌ها تولید داخل هستند. با توجه به اینکه پرنده‌های رادارگریز را از لایه‌های کامپوزیتی می‌سازند تا هم رادار گریز باشند، هم سبک باشند و هم به تداوم پروازی آن در هوا کمک کنند، اما این بدنه کامپوزیتی در برابر لیزر‌های پرتوان آسیب‌پذیر است و ما با استفاده از این لیزر‌ها که در اختیار داریم می‌توانیم آن‌ها را منهدم کنیم. هم اکنون از این سامانه‌های لیزری در مناطق حساس و حیاتی کشور نیز استفاده میشود و امروز لبه فناوری دنیا در حوزه لیزری در دستان متخصصان نیرو‌های مسلح ما قرار دارد.» کمی بعد و در آبان ۱۳۹۸ جانشین وقت وزیر دفاع در خصوص سلاح پدافند هوایی لیزری گفت: «در زمینه انهدام ریزپرنده‌ها و کوادکوپتر‌ها به فناوری پدافند هوایی لیزری دست پیدا کرده‌ایم که آزمایشات تحقیقاتی آن تمام شده است و هم‌اکنون در خط تولید قرار دارد.» کمتر از دو سال بعد و در مراسم رونمایی از دستاورد‌های هسته‌ای کشورمان در فروردین ۱۴۰۰، رئیس وقت سازمان انرژی هسته‌ای در بخش مربوط به معرفی دستاوردها، به یک سامانه لیزری اشاره کرد که برای هدف قراردادن پهپاد‌های کوچک به کار می‌رود. در آن زمان تصویری از این سامانه منتشر نشد، اما صدای پخش شده در رسانه ملی از گفت‌وگوی افراد حاضر در بازدید مذکور، این اطلاعات را در خصوص سامانه پدافند لیزری ایرانی در اختیار ما قرار می‌دهد که سامانه مذکور لیزری به قدرت ۳ کیلو وات از نوع سینگل مد (single- mode) است که به این علت دارای کمترین واگرایی در هواست و در فاصله یک کیلومتری می‌تواند یک پرنده بدون سرنشین کوچک را نابود کند و در فاصله پنج کیلومتری می‌تواند به سامانه‌های ناوبری آسیب بزند و اختلال ایجاد کند. همچنین در بازدید مذکور گفته شد که سامانه جدید پدافند لیزری با توان پنج کیلو وات هم به صورت ویدئو کنفرانس افتتاح شده است. همچنین امیر سرتیپ علیرضا صباحی فرد، فرمانده نیروی پدافند هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران در آبان ماه ۱۴۰۱ با حضور در برنامه «صف اول» در رسانه ملی به توانمندی عملیاتی کشور در حوزه سلاح‌های لیزری اشاره و تأکید کرد نیروی پدافند هوایی هم از این توان بهره‌مند است. سلاح‌های لیزری معرفی شده ایران در حالی که سخنان مقامات ارشد کشورمان نشان از دستیابی به فناوری سلاح‌های لیزری داشت در اسفند ۱۴۰۰ اولین تصویر از سلاح لیزری دفاعی «ساتب» منتشر شد. این سامانه که در صنایع دفاعی کشورمان طراحی و ساخته شده، دارای مأموریت‌هایی، چون حفاظت و حراست از اماکن حساس و حیاتی کشور است. هرچند مشخص نیست ایران قبل از ساتب هم سلاح لیزری ساخته یا خیر و اینکه ساتب همان سلاح مورد اشاره در بازدید از دستاورد‌های هسته‌ای در فروردین ۱۴۰۰ است یا خیر، اما اینکه اولین سلاح معرفی شده ایران در حوزه لیزر به بحث پدافند اطراف اماکن حساس کشور مربوط است پیام‌های واضحی برای دشمن داشت. این امر نشان داد یک لایه جدید و خاموش ولی بسیار مرگبار برای اهداف پروازی دشمن توسط متخصصان کشور ساخته شده که انتشار تصاویر آن هم نشان از در دست تکمیل بودن نمونه‌های پیشرفته‌تر بعدی دارد. سامانه سلاح لیزری «ظهیر» دیگر سامانه سلاح لیزری رونمایی شده ایرانی است که در نمایشگاه وزارت دفاع و پشتیبانی نیرو‌های مسلح به مناسبت هفته صنعت دفاعی در شهریور ۱۴۰۱ مشاهده شد. این سامانه که مجهز به ردیاب تصویری جهت اخلال در عملکرد سنسور‌های تصویری منصوب روی اهداف پرنده مانند پهپاد، موشک کروز و ریزپرنده است، با استفاده از لیزر پرتوان قادر به مقابله با اهداف هوایی است. از شواهد و قرائن موجود در کنار ظهیر می‌توان گمانه زنی کرد که یکی از مأموریت‌های آن نصب و به کارگیری روی شناور‌های نظامی است. اطلاعات بیشتری از قابلیت‌های عملکردی و مشخصات لیزر به کار گرفته شده در ظهیر منتشر نشده است، اما این امر نشان می‌دهد کشورمان در حوزه تسلیحات لیزری از مرز تحقیقات عبور کرده و به فاز تنوع سامانه‌های متناسب با نیاز‌های مختلف وارد شده است. امروزه برخی کشور‌های صنعتی در حوزه سامانه‌های لیزری در حال ورود به محدوده توان بیش از ۵۰ کیلووات در طرح‌های خود هستند و به مدد تلاش‌های متخصصان گمنام، ایران اسلامی ما نیز گام‌های اول و مهم در این بخش را با قدرت و موفقیت برداشته است. باید به یاد داشت پدافند لیزری از جمله حساس‌ترین و تقریباً یکی از اصلی‌ترین مسائل در لبه فناوری نظامی فعلی جهان به حساب می‌آید و به طور قطع کمتر از هفت کشور مهم و قدرتمند دنیا به تنهایی توانسته‌اند در این زمینه محصولی حتی در حد آزمایش موفق نیز در اختیار داشته باشند. دانش طراحی و تولید سامانه‌های پدافندی لیزری از جمله دستاورد‌های مهمی است که طی سال‌های اخیر صنایع دفاعی جمهوری اسلامی ایران به آن دست یافته‌اند و توپ‌های لیزری که با استفاده از اشعه لیزر پرتوان قادر به مقابله و انهدام اهداف هوایی پرنده هستند، امروزه در سازمان رزم یگان‌های پدافندی کشورمان برای مقابله با اهداف متخاصم در کنار سامانه‌های توپخانه‌ای و موشکی قرار گرفته‌اند. بدیهی است در آینده هم این مسیر ادامه داشته باشد و محصولات جدیدتری عرضه شود.
سایر اخبار این روزنامه
مدیر ناکارآمد را بدون تعلل عزل کنید
فائزه هاشمی جای خالی منافقین را پر کرد!
تخیلات عبدی از مصاحبه باهنر با «جوان»
دود تأخیر تحویل ون تاکسی‌ها در ریه مردم!
نام خدا در آتش شیطان نمی‌سوزد
همه ناراضی از بازار مرغ!
گلایه از بی‌اعتنایی رسانه‌ها به موسیقی نواحی
رانت خوراک گاز پتروشیمی‌ها بلایی که برسر متانولی‌ها آمد
کاسبی ۹۵ میلیاردی
جنین غزه شد
اروپا هزینه تمکین نکردن به لغو تحریم‌ها را خواهد پرداخت!
کتاب‌سوزی، قطع اینترنت و غارت فروشگاه‌ها در فرانسه
اعتیاد به اخبار بد
ساتب و ظهیر، مدافعانی با سرعت نور
