تنهایی زلنسکی بین دوستان ناتو!

نشست روز چهار شنبه دوستان ناتو اوکراین در ویلنیوس لیتوانی، بیش از هرموقع دیگری این جمله زلنسکی را که گفته بود «ما را برای دفاع از کشورمان تنها گذاشته‌اند» برای خودش ثابت کرد. تنهایی اوکراین، فقط محدود به عکسی نیست که دیروز از تنهایی زلنسکی در میان احوالپرسی رهبران ناتو منتشر شد. او تنهایی را میان دوستان ناتو وقتی حس کرد که دید رهبران بزرگ‌ترین پیمان نظامی جهان، حتی حاضر نیستند برای الحاق اوکراین به ناتو یک زمانبندی مشخص کنند. صریح‌ترین جمله را ماتیو میلر، مدیر دفتر رسانه‌ای وزارت خارجه امریکا به زبان آورده است: «پیوستن اوکراین به ناتو در شرایط کنونی به معنای جنگ میان امریکا و روسیه است.» دیروز یک عکس از نشست سران ناتو در ویلنیوس لیتوانی در فضای مجازی منتشر شد که در آن ولودیمیر زلنسکی، رئیس‌جمهور اوکراین تنها ایستاده در حالی که رهبران سایر کشورها، مشغول گپ‌و‌گفت دیپلماتیک و احوالپرسی با همدیگر هستند. این عکس که از مراسم خانوادگی قبل از شام دیپلماتیک گرفته شده، نشان می‌دهد که زلنسکی در میانه رایزنی‌ها درباره تصمیمات دیپلماتیک درباره پیوستن اوکراین به ناتو، منزوی شده است. آیا واقعاً زلنسکی در میان بقیه رهبران ناتو تنها مانده بود و آن‌ها از گفتگو با او خودداری می‌کردند؟
فری پرس ژورنال در گزارشی، عکس تنهایی زلنسکی در میان دوستان ناتو را یک عکس لحظه‌ای خوانده و نوشته که برخلاف ادعا‌های مطرح حول این تصویر وایرال شده، زلنسکی و همسرش اولنا، هنگام ورود به شام دسته جمعی در حال صحبت با امانوئل ماکرون، رئیس‌جمهور فرانسه و همسرش بریژیت ماکرون هستند. تصویر دیگری نیز هست که نشان می‌دهد رئیس‌جمهور اوکراین به گرمی در حال گفتگو با گیتاناس ناوسدا، رئیس‌جمهور لیتوانی و همسرش دیانا ناوسدین است. یک تصویر دیگر، زلنسکی را در آغوش گرم جورجیا ملونی، نخست‌وزیر ایتالیا نشان می‌دهد.
زلنسکی: این حماقت و نابخردی است
اینکه زلنسکی در گپ‌وگفت‌های پروتکلی میان رهبران ناتو در لیتوانی تنها بوده یا نه، ادعایی است که با چند عکس قابل اثبات نیست، هرچند به کلی هم نمی‌توان آن را انکار کرد. با این حال، تنهایی اوکراین به چیزی فراتر از این‌ها برمی گردد. خود زلنسکی در هفته‌های اول جنگ با روسیه در فوریه ۲۰۲۲، در یک سخنرانی احساسی گفته بود: «ما را برای دفاع از کشورمان تنها گذاشته‌اند. چه کسی حاضر است در کنار ما بجنگد؟ من کسی را نمی‌بینم. چه کسی حاضر است به اوکراین تضمین عضویت در ناتو بدهد؟ همه می‌ترسند.» ۱۷ ماه بعد از آن سخنرانی، اوکراینی‌ها با وجود دریافت کمک ۷۵ میلیارد دلاری امریکا، همچنان میان دوستان ناتو حس تنهایی و قربانی شدن می‌کنند. زلنسکی روز سه شنبه در سخنرانی در میان رهبران ناتو، از اینکه ناتو، حتی حاضر نیست یک چارچوب زمانبندی شده برای پذیرش اوکراین ارائه کند، انتقاد کرد و گفت: «این‌که در اجلاس سران پیمان آتلانتیک شمالی، هیچ چارچوب زمانی برای دعوت یا عضویت اوکراین در ناتو تعیین نشود، بی‌سابقه و بی‌معنی است.» او گفته که تصریح نکردن به «تعیین چارچوب زمانی مشخص برای عضویت اوکراین در ناتو، نشانگر حماقت و نابخردی است.» به گفته زلنسکی، اوکراین به ناتویی معتقد است که «تعلل به خرج نمی‌دهد و وقت تلف نمی‌کند.»


زلنسکی پیش از ورود به ویلنیوس هم با لحنی تند در توئیتر نوشته بود: «اکنون، در راه ویلنیوس، اخباری دریافت کردیم درباره اینکه در نبود ما سیاستگذاری‌هایی در حال انجام است؛ آن هم نه برای عضویت اوکراین، بلکه برای دعوت برای عضویت (که یک مرحله قبل از عضویت است). علاوه بر این، عباراتی مبهم در مورد «شرایط» برای دعوت از اوکراین هم اضافه شده است. آنطور که از شواهد پیداست، نه آمادگی برای عضویت اوکراین وجود دارد و نه حتی عزمی برای دعوت.» تن‌ها ۱۰دقیقه پس از انتشار توئیت زلنسکی، جو بایدن، رئیس‌جمهور امریکا و ینس استولتنبرگ، دبیرکل ناتو دست داده و اعلام کردند درباره نحوه واکنش به درخواست عضویت اوکراین به توافق رسیده‌اند و کمی بعدتر، پس از سخنرانی زلنسکی، منابع غربی گفتند که هیئت امریکایی حاضر در نشست ناتو، از توئیت زلنسکی خشمگین است. یک مقام دفاعی ارشد ناتو که خواسته نامش فاش نشود، به واشنگتن پست گفته است: «این توئیت زلنسکی دو منظور دارد. او با این کار هم به اتحاد ناتو فشار می‌آورد و هم محبوبیت خود را در داخل اوکراین افزایش می‌دهد، زیرا این پیام را منتقل کرده که تا آخرین نفس می‌جنگد.»
اوکراین استاندارد ناتو ندارد!
کریستوفر پریبل و جیمز سیبنز، روز دو شنبه ۱۰ جولای در نشنال‌اینترست هشدار دادند که بحث درباره عضویت اوکراین در ناتو «انگیزه‌های اعلام شده روسیه برای آغاز جنگ را تقویت، انسجام این ائتلاف را تضعیف و توجه را از موضوعات با اولویت بالاتر دور می‌کند.» آن‌ها معتقدند «اوکراین آرای لازم برای عضویت در ناتو را ندارد... در حالی که اعضای کنونی ناتو تقریباً در سطح جهانی درباره وضعیت اسفناک اوکراین ابراز همدردی می‌کنند و از تلاش‌های این کشور برای دفاع و بازگرداندن قلمرو آن کاملاً حمایت می‌کنند، ولی آن‌ها به اتفاق آرا از پیوستن این کشور به ناتو حمایت نخواهند کرد.» این دو محقق به یک مطالعه سال ۱۹۹۵ ناتو اشاره کرده‌اند که نشان می‌دهد اوکراین از استاندارد‌های حداقلی عضویت در ناتو برخوردار نیست. به گفته پریبل و سیبنز، «ناتو حداقل استاندارد‌هایی را برای اعضای احتمالی ایجاد کرده، از جمله داشتن یک سیستم سیاسی دموکراتیک کارآمد مبتنی بر اقتصاد بازار، رفتار منصفانه با جوامع اقلیت، تعهد به حل مسالمت آمیز منازعات، توانایی و تمایل برای مشارکت نظامی در عملیات ناتو و تعهد به روابط و نهاد‌های دموکراتیک مدنی-نظامی» در حالی که به گفته این دو، کی‌یف هیچ کدام از این استاندارد‌ها را ندارد: «وجود یک درگیری مداوم بر سر خاک اوکراین، با تغییر خطوط کنترل و مرز‌های مورد مناقشه» تصویری پیچیده از عضویت اوکراین ایجاد می‌کند که «تردید‌های جدی را در مورد امکان سیاسی و عقلانیت استراتژیک الحاق اوکراین به ناتو ایجاد می‌کند.» آن‌ها نوشته‌اند: «شاید برای کسانی که هنوز برای درک اینکه چرا اوکراین به عضویت ناتو پذیرفته نمی‌شود، مشکل دارند، طرح مجدد این سؤال مفید باشد که «آیا همه اعضای ناتو به اتفاق آرا به جنگ با روسیه بر سر اوکراین رأی خواهند داد؟» پاسخ باید واضح باشد؛ نه.» سیاستمداران غربی این واقعیت‌ها را طی روز‌های منتهی به اجلاس ناتو در لیتوانی و در طول اجلاس، به زبانی ساده و صریح بیان کرده‌اند. ماتیو میلر، مدیر دفتر رسانه‌ای وزارت خارجه امریکا سه شنبه شب در گفتگو با خبرنگاران گفت: «پذیرش اوکراین در ناتو در حال حاضر مناسب نیست چرا که چنین اقدامی به معنای ورود امریکا در جنگ با روسیه است.» او افزود: «جو بایدن، رئیس‌جمهور امریکا بار‌ها تأکید کرد که در دوره حکمرانی وی چنین اتفاقی (عضویت اوکراین در ناتو) رخ نخواهد داد.» ینس استولتنبرگ، دبیرکل ناتو، هرچند در اجلاس لیتوانی گفت که پیروزی روسیه در درگیری با اوکراین در میدان نبرد برای کی‌یف یک تراژدی خواهد بود و ناتو را آسیب‌پذیرتر می‌کند، ولی او نیز صرفاً وعده کرد که رهبران ناتو توافق کرده‌اند به محض فراهم‌شدن شرایط لازم، اوکراین به عضویت این پیمان پذیرفته خواهد شد. در بیانیه رهبران ناتو وعده شده که «آینده اوکراین در ناتو خواهد بود و بار دیگر بر تعهد خود که در سال ۲۰۰۸ در بخارست اعلام شده بود تأکید می‌کنیم که اوکراین به عضویت ناتو در خواهد آمد»، ولی آن‌ها حاضر به ارائه یک برنامه زمانبندی شده در این باره نشدند. جان کربی، سخنگوی شورای امنیت ملی کاخ سفید گفته که «اوکراین در آینده‌ای نزدیک عضو ناتو نخواهد شد و همچنان نیاز دارد تا بر یک سری اصلاحات کلیدی از جمله سیاست، مدیریت خوب و حاکمیت قانون متمرکز شود.»‌رهبران ناتو در عوض، گفته‌اند که در چارچوب سران گروه ۷، کلوپی که اصولاً یک پیمان امنیتی نیست، قرار است یک بسته امنیتی طولانی‌مدت، برای کمک به اوکراین تصویب خواهند کرد.