روزنامه خراسان
1402/04/22
آوار کمبود بودجه بر سر بناهای تاریخی!
بهاره موفقی/ سایه کمبود اعتبارات بر سقف 4 هزار و 200 هکتار مساحتِ بافت های تاریخی استان سنگینی می کند. حالا نه فقط گرد و غبار زمان، بلکه بی توجهی مسئولان به پهنه تاریخیِ خراسان بزرگ، چهره آثار تاریخی آن را شکسته تر کرده است. این در حالی است که بنا به اعلام مسئولان میراث فرهنگی استان نه تنها مالکیت بیشتر بناهای تاریخی هنوز در اختیار مردم عادی است، بلکه اعتباری که برای مرمت این آثار طی امسال اختصاص پیدا کرده، تنها نیمی از اعتبار مورد نیاز برای مرمت این آثار است. ناگفته نماند که با توجه به وضعیت مبرم و ضروری این مسئله، سرپرست معاونت میراث فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی استان نه آمار دقیقی از تعداد بناهای تاریخی نیازمند مرمت دارد و نه از تعداد و میزان بناهای تاریخی که در مالکیت مردم عادی است و نه حتی آمار مشخصی ارائه می کند که چه تعداد بناهای تاریخی استان برای مرمت در وضعیت اضطراری به سر می برد! مرمت 100 بنای تاریخی در دستور کار امسال احسان زهره وندی، سرپرست معاونت میراث فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان پس از یک هفته پیگیری و اعلام جزئیات سوالات، با دست خالی و بدون آمار مشخص و دقیق پاسخگوی سوالات ما می شود و درباره اقداماتی که امسال برای مرمت آثار تاریخی در برنامه دارند به «خراسان رضوی» می گوید: امسال پروژه های خوبی را آغاز کرده ایم که مهم ترین آن ها پروژه بابا القمان سرخس مربوط به دوره ایلخانی است که 3 میلیارد و نیم اعتبار برای آن در نظر گرفتیم. این پروژه را شروع کردیم که محوطه سازی و کار مرمت آن انجام می شود و در نهایت تا اواسط سال به نتیجه خوبی خواهد رسید. محوطه تاریخی سنگ بست فریمان مربوط به دوران غزنوی که بزرگ ترین محوطه دوران غزنوی است نیز یکی دیگر از این پروژه هاست که می خواهیم آن را سامان دهی و به یک مکان گردشگری تبدیل کنیم. همچنین پروژه مرمت مسجد ملک زوزن را شروع کرده ایم که بحث استحکام بخشی، روشنایی محوطه، تزیینات آن و... مطرح است که حدود دو و نیم میلیارد تومان آن جا هزینه خواهد شد. آرامگاه های عطار و خیام در نیشابور نیز در برنامه های ما قرار دارد. سرای عزیزا... اف از دیگر برنامه های ما ست که واقعا مشکل سازه ای دارد و از موارد اضطراری ست که حدود 5 میلیارد تومان برای آن در نظر گرفته شده است. وی می افزاید: تعداد پروژه های اجرایی ما نسبت به سال های قبل بیشتر است، سال 1400 کار مرمت جامع و اضطراری 100 پروژه را انجام دادیم، امسال هم این کار را انجام خواهیم داد، برش استانی ما 100 مورد است. وی در پاسخ به این سوال که موارد مرمت نسبت به سال قبل افزایش پیدا کرده یا خیر؟ می گوید: شاخص ها با توجه به اعتبارات، افزایش نداشته اما پروژه های مهم ما بیشتر است. چون قبلا پروژه های اضطراری ما بیشتر بود، اما امسال پروژه های مهم با اعتبارات خوب بیشتر است. نیاز استان 80 میلیارد تومان، اعتبار تخصیص یافته 40 میلیارد تومان سرپرست معاونت میراث فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی استان در پاسخ به این سوال که امسال برای مرمت آثار تاریخی چه مقدار اعتبار به استان اختصاص پیدا کرده است؟ می گوید: ما دو منبع اعتباری داریم، یکی اعتبارات ملی و دیگری اعتبارات استانی. امسال 20 میلیارد تومان اعتبار استانی و 20 میلیارد تومان اعتبار ملی به استان تعلق گرفت. وی در پاسخ به این سوال که اعتبار مورد نیاز استان برای مرمت بناهای تاریخی چقدر است؟ بیان می کند: مبلغی که نیاز داریم خیلی فراتر از این هاست، البته به ظرفیت ما هم بستگی دارد، تصور کنید در پروژه برج و باروی توس، به طور کلی، با توجه به ظرفیت ها هر سال به دو برابر این مبلغ(یعنی 80 میلیارد تومان) اعتبار نیاز داریم. تعداد بناهای تاریخی اضطراری برای مرمت در استان زیاد است! وی تصریح می کند: تمام بناهای تاریخی استان و کشور نیازمند مرمت است چون مرمت کاری مقطعی نیست و در کل دنیا در تعریفش عملیاتی مداوم محسوب می شود که باید انجام شود و این گونه نیست که بعد از مرمت کنار گذاشته شود. در استان خراسان رضوی 2 هزار و 28 اثر ثبتی داریم که شامل بنا، محوطه، مجموعه، آثار طبیعی و...می شودکه همه آن ها نیاز به اعتبار مرمت و نگهداری دارند. در ادامه از زهره وندی درباره تعداد بناهای تاریخی نیازمند مرمت اضطراری در استان سوال می کنیم که در پاسخی کلی می گوید: در تمام شهرستان ها موارد اضطراری داریم، اما نمی توانم درباره تعداد آن ها آمار بدهم چون این سوال با اصول کاری ما متفاوت است، اما درباره موارد اضطراری می توان به آبقلعه ، دستجرد، ایوان طرق در مشهد و گنبد مهرآباد نیشابور اشاره کرد. تعداد کم نیست که بخواهم بگویم تعداد انگشت شمار است، خیر. تعداد این موارد زیاد است و نیازمند اعتبارات هستیم. با توجه به اعتبارات کمی که میراث فرهنگی کشور دارد ما موارد قانونی داریم که می توانیم از کمک شهرداری ها و مسئولیت اجتماعی دیگر دستگاه ها استفاده کنیم بنابراین نیازمند مشارکت دیگر دستگاه ها هستیم. مالکیت بیشتر بناهای تاریخی در اختیار مردم شایان ذکر است، چندی پیش مدیرکل حفظ و احیای بناهای تاریخی کشور نیز از تصویب وام مرمت بناهای تاریخی خبر داده بود که از زهره وندی درباره جزئیات این تسهیلات سوال می کنیم که می گوید: جزئیات آن را در حال پیگیری هستیم که از تهران به ما ابلاغ شود. اما در استان 17 بافت تاریخی با مساحت 4 هزار و 200 هکتار داریم که 2 هزار هکتار از آن در مشهد است. تا آن جا که می دانم می توانیم در قالب تسهیلات نه فقط به بناهای تاریخی، بلکه به کل بناهایی که داخل آن بافت وجود دارند، کمک کنیم. وی در پاسخ به این سوال که مقدار وام چقدر است؟ بیان می کند: اصلا نمی دانم. وی درباره مزایای این وام می گوید: فرصت بهتری برای مالکان فراهم می شود و مرمت آثار تاریخی سرعت بیشتری پیدا می کند به ویژه آثاری که در اختیار اشخاص است. وی در پاسخ به این سوال که چقدر از بناهای تاریخی در مالکیت اشخاص است؟ می افزاید: آمار آن را ندارم اما اکثر آن ها در اختیار اشخاص است، درصد نمی توانم بدهم. بناهایی که عام المنفعه بودند در اختیار دستگاه های دولتی است و خانه ها در اختیار اشخاص است. به طور کلی بیشتر بناهای تاریخی در اختیار مردم است که شامل خانه های تاریخی می شود.
سایر اخبار این روزنامه
سقوط سنگین بورس در سایه تصمیمات زیگزاگی
حرکت در مسیر مسئولیت و سازندگی
آوار کمبود بودجه بر سر بناهای تاریخی!
اقیانوس شناسی؛ رشته ناشناخته ولی پر از جاذبه
راز جسد سوخته در چشمه قُل‌قلی !
فرصت‌های سیاسی در آفریقا
به سوی تجارت10 برابری با آفریقا
گفت‌و‌گو با سرمربی تیم امید، آخرین‌خبرها از طبری و بهترین بازی‌های فوتبال موبایلی
روایت ملودرام عاشقانه در دل درام سیاسی «سوران»
بدون تعارف با خبط روسی
تعریض جاده مشهد- گلبهار لنگ اعتبار
شهر کوره‌پزخانه‌ها پشت دروازه «پایین‌خیابان»
