روزنامه جوان
1402/04/26
فرصتسوزی ۱۳ ساله برای پیدا کردن جانشین مختار
برخی از رسانهها، پخش نشدن مختارنامه در سال جاری را یک خبر خوب و خوشایند دانستهاند. البته که این موضوع یک روی دیگر دارد و آن حسرت دستان خالی سیما برای پر کردن یک جای خالی است که امسال کاملاً به چشم خواهد آمد.صداوسیما سریال عظیم مختارنامه را در طول حدود پنج تا شش سال ساخت. با وجود گذشت ۱۳ سال از نخستین پخش تلویزیونی این مجموعه فاخر و عظیم، صداوسیما میتوانست حداقل دو سریال با همان کیفیت و همان عظمت تولید کند. با این حال این اتفاق رخ نداد!
دومین سال بدون مختار!
اگر حساب شبکه آی فیلم متعلق به معاونت برونمرزی صداوسیما را از شبکههای زیرمجموعه معاونت سیما (یک، دو، سه و چهار) جدا کنیم، امسال برای دومین سال پیاپی است که معاونت سیما سریال مختارنامه را در کنداکتور ماه محرم خود قرار نداده است. سال گذشته این سریال فاخر از شبکه «آیفیلم» پخش شد و هنوز هم موضع این شبکه برای پخش مجدد «مختارنامه» برای امسال مشخص نیست. با این حال دور شدن «مختارنامه» از پخش سیما پس از حکمفرمایی بیش از یک دههای بر جدول پخش ایام سوگواری شهادت امام حسین (ع)، نشان از یک تغییر مهم دارد و آن کنار رفتن آخرین سریال فاخر تلویزیونی با موضوع امام حسین (ع) از پخش شبکههای اصلی است، اما جالب است که همچنان از سوی مردم و جامعه مطالبه پخش این سریال وجود دارد.
به عبارت بهتر، زمانی که در سال ۱۳۸۹ مختارنامه برای اولین بار از شبکه یک سیما پخش شد تا همین امسال، یعنی پس از ۱۳ سال هنوز صداوسیما نتوانسته است، اثری حتی نزدیک به مختارنامه تولید کند تا بتواند موضوع عاشورا و قیام امام حسین (ع) را در قالب یک اثر نمایشی به تصویر بکشد.
صرفه جوییهایی که به تولید منجر نشد
سال گذشته، روزنامه جوان با مقایسه هزینههای تولید مجموعه مختارنامه به مسئله بازپخشهای مکرر این مجموعه از تلویزیون پرداخت و نوشت: «سریال مختارنامه ۲ هزار و ۴۰۰ دقیقه است، یعنی تلویزیون با پخش فقط یکبار از این سریال در طول سال (که در عمل بیش از یکبار تکرار میشود)، رقم ۲۴۰ میلیارد تومان به حساب سال ۹۷ برای خود پسانداز میکند. با توجه به تورم سالانه و اعلام بانک مرکزی، این رقم در سال ۹۸ به بیش از ۳۲۲ میلیارد تومان، سال ۹۹ به بیش از ۴۳۹میلیارد تومان و در سال ۱۴۰۰ به بیش از ۶۱۳میلیارد تومان رسیده است. با توجه به این رقمها، صداوسیما صرفاً با نساختن سریال جدید و بازپخش مختارنامه، آن هم برای یکبار در سال رقمی بیش از هزار و ۶۱۴ میلیارد تومان صرفهجویی کرده است. بازپخش امسال سریال مختار هم نزدیک به ۸۰۰ میلیارد تومان به این رقم میافزاید و آن را به عدد ۲ هزار و ۴۱۶ میلیارد تومان صرفاً برای یکبار بازپخش میرساند.»
درست است که صداوسیما هر ساله با پخش سریالهایی مانند مختارنامه و یوسف پیامبر بودجه ساخت سریالهای جدید را به نوعی صرفهجویی میکند، اما دیگر این مسیر نمیتوانست بیش از این ادامه پیدا کند. مختارنامه، مهمترین سریال حماسی تولید شده با محوریت تاریخ اسلام و قیام عاشورا در صداسیماست. سریالی که در کشورهایی مانند عراق استقبال از آن اگر بیش از ایران نبوده باشد، کمتر هم نیست، اما ۱۳ سال تلویزیون فرصت طلایی داشت تا بتواند جایگزینی مناسب برای این مجموعه زیبا تولید کند، ولی هر سال با مسائلی، چون تخصیص نیافتن بودجه یا حتی نداشتن طرح مدون و آماده برای تولید سریالی جدید، این فرصت به زمانی دیگر موکول میشد تا اینکه به امسال رسیدیم.
جای خالی مجموعه فاخر را فقط یک فاخر دیگر پر میکند
امسال مختارنامه از شبکههای سیما (آیفیلم جزو شبکههای سیما نیست) پخش نخواهد شد، اما مجموعهای برای جانشینی آن نیز تولید نشده است. سریالهایی مانند «عشق کوفی» که امسال در محرم از تلویزیون پخش میشوند، حائز درجه کیفی مختارنامه نیستند و نمیتوان انتظار داشت که این دست مجموعهها بتوانند جای خالی مختارنامه را پر کنند. مسئله فرصتسوزی برای ساخت مجموعههای فاخر تلویزیونی را میتوان با تمایل شدید کشورهای عربی برای ساخت سریالهای تاریخی و سرمایهگذاری سنگین آنها در این زمینه مقایسه کرد. همانطور که مختارنامه توانست شخصیت تاریخی «مختار ثقفی» را به مخاطب عام معرفی کند و حوادث پس از قیام عاشورا را به صورت جزءبهجزء به تصویر بکشد، میشد سریالهای تازهای با محور قرار دادن قیام عاشورا یا شخصیتهای مؤثر در حوادث آن دوره تولید کرد. حتی میشد صداوسیما محافظهکاری چند دههای خود را در پرداخت مستقیم به حادثه عاشورا کنار بگذارد و اینبار نه در قالب فلشبکهای داستان مختار ثقفی، بلکه گام به گام با حوادث منجر به عاشورا پیش برود. همانطور که در ابتدا توضیح داده شد، اگر عزمی برای ساخت سریال فاخری مانند مختارنامه وجود داشت تا به امروز با همان زمانبندی کند تولید و توقفهای بیموردی که بر سر ساخت مختارنامه پیش آمد، میشد حداقل دو مجموعه در اندازههای مختارنامه ساخت و آنها را به پخش هم رساند. امسال جای خالی مختارنامه میتواند تلنگر جدی باشد که چرا در این همه مدت هیچ چیزی ساخته نشده است! با اینکه به قول ضربالمثل قدیمی «آب رفته به جوی باز نمیگردد» و آن ۱۳ سال طلایی دیگر به عقب باز نخواهد گشت، ولی باز هم به مدد همان ضربالمثلها «ماهی را هر وقت از آب بگیری تازه است» و صداوسیما میتواند به فکر تولید مجموعه بزرگ دیگری با محوریت قیام حسینی باشد. ساخت سریال سلمان فارسی کار ارزشمندی است، اما قطعاً نه از نظر تاریخی و نه از نظر محتوایی، سلمان فارسی ارتباطی با ماجرای عاشورا نخواهد داشت و در سالهای آینده در ایام ماههای محرم و صفر یا صداوسیما باز مجبور به رجوع به مختارنامه میشود یا اینکه با سریالهای مناسبتی ضعیفتر آنتن خود را پر میکند که در هر دو صورت مخاطبان و بینندگان تلویزیون متضرر خواهند شد.
سایر اخبار این روزنامه
بزن مطرب سرودی خوش
بزن مطرب سرودی خوش
فاطمه هاشمی قهر پدرش را فراموش کرده است
فاطمه هاشمی قهر پدرش را فراموش کرده است
سیاستهای نخبهپروری ما غلط است
سیاستهای نخبهپروری ما غلط است
غبن یکپارچه خودرویی!
غبن یکپارچه خودرویی!
سه شنبه «روز قیامت» در اسرائیل
سه شنبه «روز قیامت» در اسرائیل
برندهها و بازندههای تورم!
برندهها و بازندههای تورم!
غرب موضوع هستهای ایران را عادیسازی نخواهد کرد
غرب موضوع هستهای ایران را عادیسازی نخواهد کرد
فرصتسوزی ۱۳ ساله برای پیدا کردن جانشین مختار
فرصتسوزی ۱۳ ساله برای پیدا کردن جانشین مختار
جهاد تبیین، تبلیغ و مسئله حجاب
جهاد تبیین، تبلیغ و مسئله حجاب
تاراج بیتالمال با آپشنهای مندرآوردی
تاراج بیتالمال با آپشنهای مندرآوردی
جریان مسلط رسانهای مانع دیده شدن موفقیت زنان محجبه
جریان مسلط رسانهای مانع دیده شدن موفقیت زنان محجبه
ساختارشکنی بازیگر گمنام برای خروج از بنبست
ساختارشکنی بازیگر گمنام برای خروج از بنبست
بسیج با حضور مردم محلههای اسلامی تشکیل میدهد
بسیج با حضور مردم محلههای اسلامی تشکیل میدهد