سیدکمال سیدعلی
کارشناس اقتصادی

همواره گفته می‌شود که ارز در بازار باید به دست مصرف‌کننده واقعی و به مصارفی برسد که به هدف نزدیک باشد. اگر ارز به افرادی تعلق بگیرد که به دنبال سفته‌بازی و دلالی هستند تا ارز را ارزان خریداری کرده و گران بفروشند و فاصله نرخ ارز بانک مرکزی نسبت به بازار آزاد بیشتر باشد، شاهد هجوم سفته‌بازان و دلالان خواهیم بود و این در واقع به نوعی فراخوان سرمایه است. مدت‌هاست شاهد این هستیم که برخی با اجاره کارت ملی از بی‌اطلاعی مردم سوءاستفاده می‌کند و ارزهای خدماتی را تنها با پرداخت مبالغ ناچیزی خریداری می‌کردند و این اتفاق در بازار ارز تاثیر بسزایی داشت. تصمیمات اخیر بانک مرکزی در کنترل تخصیص ارز و تعیین شروطی همچون افتتاح حساب ذخیره ارزی اگرچه شرایط را برای مسافران سخت کرده است، اما جلوی سفته‌بازی را گرفته است. اقدام مثبتی همچون کاهش فاصله نرخ ارز در بازار آزاد و رسمی، تخصیص ارز برای مواردی همچون ارزهای خدماتی و مسافرتی، کاهش تنش در منطقه موجب شده نرخ ارز ثابت باشد. در شرایطی که بازار ارز به ثبات رسیده اعتراض صرافان معنی ندارد و باید پرسید به چه چیزی اعتراض دارید؟، اینکه چرا ارز مصرف واقعی خود را به دست آورده و این امر بر بازار نیمایی نیز تاثیر گذاشته است. اگرچه مصارف ارزهای خدماتی و مسافرتی کمتر از ۷ تا ۸ درصد است، اما در زمان هجوم سرمایه این ارقام قابل توجه است. باید در خصوص سرمایه صرافان تصمیم درستی اتخاذ شود و نباید اجازه دهیم صرافان به جای بانک‌ها بنشینند؛ چراکه این اقدام درستی نیست و باید حداکثر استفاده را از صرافی بانکی داشته باشیم و مازاد آنها را به صرافی‌های دیگر اختصاص دهیم. صرافان باید ارز را از مردم خریداری و به مردم بفروشد، نه اینکه ارز را از بانک مرکزی خریداری و به مردم بفروشد؛ البته باید حساب کارگزاری برخی صراف‌ها در دوره تحریم فعال باشد.