بازگشت لژیونرها با دست خالی

 امیرحسین حسین‌زاده به ‌عنوان یک استعداد جوان که قرار بود پیشرفت کند راهی لیگ بلژیک شد، اما بعد از فقط یک‌ سال به لیگ خودمان برگشت. او فقط یکی ازبین تعداد زیاد لژیونرهایی است که خیلی سریع تر از آن چه فکر می کردیم به ‌لیگ ما  بازگشت. اتفاقی که نشان می‌دهد کیفیت بازیکنان داخلی که در لیگ ما بر سر قراردادهای نجومی‌شان دعواست در لیگ‌های معمولی  هم به‌ چشم نمی‌آید و این فوتبال ماست که خالی از استعداد شده. کمی به‌ عقب برگردیم. سال‌ها بود که عادت داشتیم ستاره‌های فوتبال کشورمان را در لیگ‌های معتبر کشورهایی مثل آلمان ببینیم، بازیکنانی که می‌درخشیدند، اعتبار کسب می‌کردند، باعث ایجاد انگیزه بین فوتبالیست‌های شاغل در لیگ خودمان می‌شدند، با کسب تجربه به تیم ملی کمک می‌کردند و مهم‌تر این ‌که با انتقال‌شان به تیم‌های خارجی، درآمد خوبی نصیب باشگاه‌های داخلی می‌شد. این لژیونرها به‌ طور معمول در سال‌های پایانی فوتبال‌شان به لیگ خودمان برمی‌گشتند. اما حالا ماجرا کاملاً برعکس شده. یک بازیکن به محض کمی درخشش، سر از لیگ‌های معمولی مثل بلژیک، پرتغال، ترکیه، قطر، کرواسی، سوئد و... درمی‌آورد. لیگ‌هایی که شاید از لیگ ما بهتر باشند، اما در مقایسه با لیگ‌هایی که لژیونرهای قبلی در آن فعالیت می‌کردند سطح پایین محسوب می‌شوند،ولی مشکل فقط این نیست. اتفاق مهم دیگر این است که به‌طور معمول این بازیکنان در حد یکی دو فصل در آن لیگ های معمولی دوام می‌آورندو بازگشت‌شان به ‌لیگ خودمان پردردسر می‌شود. چون باشگاه داخلی که خواهان آن‌هاست باید مبلغ زیادی بابت رضایت‌نامه به باشگاه خارجی بدهد. با این حساب نه فقط بازیکن ما تجربه بین‌المللی کسب نکرده که به درد فوتبال ملی بخورد، بلکه بخش زیادی از بودجه دلاری باشگاه‌ها هم خرج می‌شود تا بازیکن داخلی را برگردانند. اتفاقی که به ‌شکل کمی وکیفی به فوتبال ما لطمه می‌زند. در این پرونده به ابعاد این موضوع پرداختیم. با ما باشید. 
لژیونرهایی که بین 2019 تا 2021 برگشتند
جام‌‌‌‌‌جهانی 2018 روسیه که همراه بود با نتایج نسبتاً خوب تیم ملی و جام‌‌‌‌‌ ملت‌‌‌‌‌های 2019 که در آن تیم ملی کشورمان به جمع 4 تیم نهایی راه یافت، امیدهایی را زنده کرد تا شاهد ترانسفر بازیکنان کشورمان به لیگ‌‌‌‌‌های بزرگ باشیم. اتفاقی که در عمل نیفتاد و حتی معکوس هم شد. در این بخش اسامی بازیکنانی را که طی سال‌‌‌‌‌های 2019 تا 2021 به لیگ‌‌‌‌‌مان برگشتند، مرور می‌‌‌‌‌کنیم:

امید نورافکن  سال 2019 از شارلوای بلژیک به استقلال
ستاره جوان استقلال که از 19 سالگی چهره شده بود در حدود 21 سالگی به لیگ بلژیک رفت، اما بعد از مدت کوتاهی نیمکت‌‌‌‌‌نشینی ترجیح داد بدون مبارزه برای رسیدن به ترکیب اصلی به استقلال برگردد. بحث برسر مبلغ رضایت‌‌‌‌‌نامه او در یک برنامه زنده بالا گرفت. مدت حضور مجددش در استقلال هم کوتاه بود و این سپاهان بود که مبلغ رضایت‌‌‌‌‌نامه قطعی او را پرداخت کرد تا در اصفهان بدرخشد.
محمد نادری  سال 2019 از کورتریک بلژیک به پرسپولیس
محمد نادری در 21 سالگی با درخشش در تراکتور راهی لیگ بلژیک شد، اما در فوتبال ما چندان شناخته شده نبود. با مشکلاتی که پرسپولیس در خط دفاعی داشت زمینه جذب او فراهم شد. او مقطع کوتاهی برای پرسپولیس بازی کرد و عملکرد خوبی هم داشت،ولی وقتی قرمزها پول رضایت‌‌‌‌‌نامه او را برای فصل بعد تقبل نکردند به استقلال رفت. یک فصل هم در استقلال بازی کرد و گل‌‌‌‌‌های حساسی هم زد، اما باز لژیونر شد و این ‌‌‌‌‌بار در یک تیم ضعیف ترکیه‌‌‌‌‌ای. او با این تیم به لیگ پایین‌‌‌‌‌تر ترکیه رفت. مسیری عجیب برای بازیکنی که دنبال پیشرفت بود و حالا سر از تمرینات تراکتور درآورده. امیدواریم اگر نادری این فصل در تراکتور درخشید هوس لژیونر شدن به سرش نزند. 
وحید امیری سال 2019 از ترابزون ‌اسپور ترکیه به پرسپولیس
امیری در جام‌‌‌‌‌ جهانی خوش درخشید، لایی او به پیکه به ‌‌‌‌‌یادماندنی شد و همراه حسینی به لیگ ترکیه رفت. درآن‌‌‌‌‌ جا یکی دو گل حساس زد اما آن ‌‌‌‌‌قدر بازی نکرد و در نهایت بعد از یک فصل به پرسپولیس برگشت. تنها تفاوت این بازگشت در این بود که قرارداد او پرحاشیه و پرضرر نشد.
علیرضا حقیقی سال 2019 از سوندسوال سوئد به نساجی
حقیقی سال‌‌‌‌‌ها لژیونر بود؛ با این تفاوت که نه در روسیه، نه در پرتغال و نه در لیگ سوئد درخششی نداشت تا این‌‌‌‌‌ که بالاخره پذیرفت بهترین راه برای ادامه فوتبالش لیگ خودمان است. حقیقی در بازگشت به لیگ خودمان هم عملکرد پرفراز و نشیبی داشت، اما نکته این‌‌‌‌‌ جاست که در لیگ ما بضاعت تیم‌‌‌‌‌ها در حدی نیست که با یکی دو اشتباه، بازیکن نیمکت‌‌‌‌‌نشین شود. خلاصه از این نظر لیگ خوبی داریم برای بعضی از بازیکنان.
فرشاد احمدزاده  2019 از شلاسک وروتسواف لهستان به پرسپولیس
احمدزاده با پرسپولیس برانکو در لیگ خودمان و لیگ قهرمانان آسیا درخشید، اما درست وقتی به‌‌‌‌‌ دلیل حاشیه‌‌‌‌‌های انتقال طارمی از ترکیه به پرسپولیس، پنجره نقل و انتقالاتی این تیم بسته بود احمدزاده قرمزها را تنها گذاشت. اتفاقی که به مذاق طرفداران خوش نیامد. یک سال آن‌‌‌‌‌ جا بازی کرد و خیلی زودتر از آن که تصور می‌‌‌‌‌شد به لیگ خودمان بازگشت، اول به پرسپولیس رفت و آن‌‌‌‌‌ جا آن ‌‌‌‌‌قدر کارت قرمز گرفت که از فهرست تیم خارج شد، بعدها در فولاد و سپاهان با تداوم بهتری بازی کرد. 
شهریار مغانلو سال 2019 از سانتاکلارا ی پرتغال به پرسپولیس
در اوج کرونا، پرسپولیس قرار بود در لیگ قهرمانان که به ‌‌‌‌‌صورت متمرکز برگزار می‌‌‌‌‌شد ،شرکت کند. این تیم  سراغ مغانلویی رفت که بعد از درخشش در پیکان به لیگ پرتغال رفته بود و فقط یک گل زده بود. مغانلو بعد از کش‌‌‌‌‌وقوس فراوان به پرسپولیس آمد و خوب هم ظاهر شد، اما باز هم سپاهان بود که از پس پرداخت رضایت‌‌‌‌‌نامه سنگین او برای انتقال دایمی برآمد و او هم زردپوش شد.  
رضا شکاری  سال 2019 از روبین کازان روسیه به تراکتور
رضا شکاری قرار بود یکی از استعدادهای برتر فوتبال دنیا باشد، اما بعد از یک انتقال ناموفق به لیگ خودمان برگشت. چند سالی معمولی ظاهر شد تا این‌‌‌‌‌ که با گل‌‌‌‌‌گهر درخشید و حالا هم در سپاهان بازی می‌‌‌‌‌کند.
مهدی مهدی‌‌‌‌‌ خانی  سال 2020 از واراژدین کرواسی به پرسپولیس
با محرومیت عیسی آل‌‌‌‌‌کثیر و شرایط خاصی که آن سال پرسپولیس تجربه می‌‌‌‌‌کرد، بحث حضور مهدی‌‌‌‌‌خانی که در «پدیده» برای یحیی بازی کرده بود، مطرح شد. او که در لیگ کرواسی بازیکن نیمکت‌‌‌‌‌نشینی بود بالاخره به پرسپولیس آمد اما نتوانست بدرخشد. بعد از پرسپولیس هم او در «هوادار» کیفیت پایینی ارائه کرد تا این سوال پیش بیاید که اصلا ‌‌چطور لژیونر شده بود؟   
روزبه چشمی  سال 2021 از ام صلال قطر به استقلال
روزبه چشمی قرار بود مدرن‌‌‌‌‌ترین دفاع وسط فوتبال ایران باشد، اما پیش‌‌‌‌‌بینی کی‌‌‌‌‌روش درباره او هیچ‌‌‌‌‌وقت محقق نشد؛ چون هر وقت در هافبک دفاعی بازی کرد درخشید و هروقت دفاع وسط بود تبدیل به بازیکنی معمولی شد. روزبه هم مدت‌‌‌‌‌ها سودای لژیونر شدن داشت به‌‌‌‌‌خصوص بعد از جام‌‌‌‌‌جهانی، اما در نهایت به ‌‌‌‌‌لیگ قطر رفت و بعد از مدت کوتاهی به استقلال برگشت.
جعفر سلمانی  سال 2021 از پورتیموننزه پرتغال به استقلال
جعفر سلمانی هم یکی از آن ترانسفرهای عجیب فوتبال ما به پرتغال است. او بدون درخشش خاصی به لیگ پرتغال رفت، در همان روزها که آن‌‌‌‌‌ جا ذخیره بود به تیم ملی دعوت شد تا مشخص شود لژیونر بودن ‌‌‌‌‌چقدر مهم است. بعد هم که به استقلال آمد.
رضا اسدی  سال 2021 از سنت پولتن اتریش به پرسپولیس
رضا اسدی با پیراهن سایپا درخشید. به لیگ اتریش رفت. آن‌‌‌‌‌ جا مصدوم شد و وقتی نوراللهی از پرسپولیس رفت با هیاهوی زیاد به پرسپولیس آمد، اما نتوانست رضایت کادرفنی و هواداران را کسب کرد.
 
غوغای بازگشت‌‌‌‌‌‌های پرهزینه و پرحاشیه
طی 2 فصل اخیر فوتبال کشورمان، بیشترین بازگشت لژیونر را داشتیم که البته توام با هزینه‌‌‌‌‌‌های گزاف برای باشگاه‌‌‌‌‌‌ها هم بوده است
هیچ‌‌‌‌‌‌وقت در فوتبال کشورمان شاهد این حجم از بازگشت لژیونرها نبودیم؛  موضوعی که عمدتاً هم به‌‌‌‌‌‌ دلیل ناموفق بودن آن‌‌‌‌‌‌ها بوده است. فصلی که گذشت و فصل پیش‌‌‌‌‌‌رو که هنوز شروع نشده و تکلیف نقل و انتقالات مشخص است، گواه ادعای ماست. کافی است به این فهرست نگاهی بیندازید. با این توضیح که از ذکر نام بسیاری از لژیونرها که بازیکنان شناخته شده‌‌‌‌‌‌ای نیستند و همین‌‌‌‌‌‌طور نام بازیکنانی مثل دژاگه، شجاعی و رضاییان که سال‌‌‌‌‌‌ها لژیونرهای موفقی بودند، اما به تازگی بازگشتندصرف‌‌‌‌‌‌نظر کردیم و گرنه این فهرست طولانی‌‌‌‌‌‌تر هم می‌‌‌‌‌‌شد.

آریا برزگر  سال 2022 از ویتبسک بلاروس به نفت مسجد سلیمان
به ‌‌‌‌‌‌عنوان یک پدیده مطرح شد، به پرسپولیس رفت و بدون حتی انجام یک بازی لژیونر شد، البته در کشوری که اگر فوتبالش از ما پایین‌‌‌‌‌‌تر نباشد قطعاً بالاتر نیست، بعد هم از بلاروس به نفت ‌‌‌‌‌‌مسجد سلیمان رفت و با یک گل زده، حالا قرار است در استقلال بازی کند.
مهدی قائدی  سال 2022 از شباب‌الاهلی امارات به استقلال
ستاره تکنیکی آبی‌‌‌‌‌‌ها که همه تصور می‌‌‌‌‌‌کردند به یک لیگ معتبر برود سر از لیگ امارات درآورد، اما چندان موفق نبود تا با یک رقم عجیب برای رضایت‌‌‌‌‌‌نامه به استقلال برگردد؛ رقمی که هنوز از آن به عنوان عجایب دوران مدیریت آجورلو یاد می‌‌‌‌‌‌شود. یک فصل در استقلال ماند و دوباره لژیونر شد.
محمد محبی سال 2022 از سانتا کلارای پرتغال به استقلال
وقتی سپاهان دنبال مغانلو بود به ‌‌‌‌‌‌عنوان بخشی از رضایت‌‌‌‌‌‌نامه او محبی را به سانتاکلارا داد، محبی یک فصل ناموفق آن‌‌‌‌‌‌جا داشت اما لااقل باز هم برای سانتاکلارا درآمدزایی شد چون استقلال بابت انتقال قرضی او پول خوبی به تیم پرتغالی داد، اما وقتی از عهده رضایت‌‌‌‌‌‌نامه سال بعد برنیامد محبی دوباره لژیونر شد.
پیام نیازمند  سال 2022 از پورتیموننزه پرتغال به سپاهان
نیازمند از سپاهان به لیگ پرتغال رفت، آن‌‌‌‌‌‌جا در یک بازی عجیب 7 گل خورد که 3 تایش را طارمی مهاجم پورتو زد. به سپاهان برگشت و طوری خوب کار کرد که تیم اصفهانی مبلغ بالایی را که درباره آن هنوز بحث است برای رضایت‌‌‌‌‌‌نامه او به پورتیموننزه داد. یک درآمدزایی دیگر توسط پرتغالی‌‌‌‌‌‌ها با بازیکن نیمکت‌‌‌‌‌‌نشین ایرانی‌‌‌‌‌‌شان.
علیرضا بیرانوند  سال 2022 از بوآویشتای پرتغال به پرسپولیس
علی بیرو بعد از جام‌‌‌‌‌‌جهانی در پرسپولیس ماند و تا فینال آسیا رفت. بعد به آنتورپ پیوست. آن‌‌‌‌‌‌جا ضعیف کار کرد و ناچار از بلژیک به پرتغال رفت تا بعد از نیمکت نشینی در کشوری دیگر در سال منتهی به جام‌‌‌‌‌‌جهانی برای بازی در تیم ملی به پرسپولیس بیاید. او هنوز معتقد است پیشنهادهای سنگینی از لیگ عربستان دارد، اما همان بهتر که در لیگ خودمان بماند و تنور حاشیه‌‌‌‌‌‌ها را داغ نگه دارد.
مرتضی پورعلی گنجی  سال 2022 از شنژن چین به پرسپولیس
پورعلی گنجی برخلاف دژاگه و شجاعی هنوز می‌‌‌‌‌‌توانست لژیونر بماند، اما در کل بازی در خارج برای او برابر بود با مصدومیت‌‌‌‌‌‌های زیاد تا او هم در سالی که می‌‌‌‌‌‌خواست دیده شود تا در جام‌‌‌‌‌‌جهانی بازی کند به پرسپولیس بیاید. شاید تیم ملی چین دربرابر تیم ما حرفی برای گفتن نداشته باشد، اما قطعاً لیگ‌‌‌‌‌‌شان سطحی بالاتر دارد و پورعلی گنجی شاهدی بر این موضوع است.
کاوه رضایی  سال 2022 از اود‌‌‌‌‌‌هورلی لوون بلژیک به تراکتور
کاوه رضایی در 30 سالگی به فوتبال ما بازگشت، سنی که در آن می‌‌‌‌‌‌توانست مثل کریم انصاری‌‌‌‌‌‌فرد، حاج صفی و ... هنوز لژیونر باشد. شاید اگر کاوه در لیگ بلژیک بازی نمی‌‌‌‌‌‌کرد همین چند بازی ملی را هم در کارنامه نداشت چون به ‌‌‌‌‌‌طور کلی مربیان تیم ملی به‌‌‌‌‌‌خصوص کی‌‌‌‌‌‌روش روی بازیکنان لژیونر حساب دیگری باز می‌‌‌‌‌‌کردند.
علی قربانی  سال 2022 از سومقاییت آذربایجان به فولاد
علی قربانی حتی برای تیم ‌‌‌‌‌‌ملی آذربایجان هم بازی کرد که خودش گویای این است که فوتبال آن ‌‌‌‌‌‌جا چقدر از ما عقب است و به ‌‌‌‌‌‌طور کلی نمی‌‌‌‌‌‌توان لژیونر بودن در چنین لیگی را خیلی جدی گرفت.
فرشید اسماعیلی سال 2022 از العربی قطر به فولاد  
فرشید اسماعیلی را با دربی می‌‌‌‌‌‌شناسیم، چه آن دربی که گل زد، چه آن یکی که پنالتی چیپ زد، او هم یکی دیگر از لژیونرهایی است که نتوانست در لیگ قطر ادامه دهد و به لیگ خودمان بازگشت.
مهرداد محمدی  سال 2023 از السیلیه قطر به استقلال
مهرداد محمدی در لیگ پرتغال خوش درخشید، اما با یک مصدومیت مواجه شد. بعد هم در لیگ قطر چندان موفق نبود تا امسال با حضورش در استقلال همه را متعجب کند؛ چون او یک پرسپولیسی قدیمی و دوآتشه بود.
یونس دلفی  سال 2022 از گوریتسای کرواسی به فولاد
یونس دلفی رکوردهای جالبی دارد، یکی از جوان‌‌‌‌‌‌ترین بازیکنان لیگ ما و یکی از جوان‌‌‌‌‌‌ترین لژیونرهای‌‌‌‌‌‌مان. اما متاسفانه به‌‌‌‌‌‌رغم آن‌‌‌‌‌‌ که روی درخشش او خیلی حساب باز کرده بودیم به لیگ خودمان بازگشت و فعلاً که موتورش روشن نشده است تا ببینیم چند سال لژیونر بودن چه اثری روی او داشته است.
شهاب زاهدی سال 2023 از پوشکاش آکادمیای مجارستان به پرسپولیس
شهاب زاهدی از آن لژیونرهایی بود که مدام بدشانسی آورد. مدتی به ‌‌‌‌‌‌خاطر اتهام دوپینگ، بعد ماجرایی که در لیگ کره‌‌‌‌‌‌ جنوبی برایش پیش آمد و در نهایت هم که لیگ اوکراین به‌‌‌‌‌‌ دلیل جنگ تعطیل شد تا او بعد از یک سال بازی قرضی در لیگ مجارستان به پرسپولیس بیاید. شاید اگر لیگ اوکراین برقرار بود او همچنان لژیونر محسوب می‌‌‌‌‌‌شد.
شجاع خلیل‌‌‌‌‌‌زاده  سال 2023 از الاهلی قطر به تراکتور
تیم شجاع و حسین کنعانی در لیگ قطر ضعیف‌‌‌‌‌‌ترین خط دفاعی را داشت تا هر دو به لیگ خودمان برگردند. پرسپولیس شجاع را نخواست تا او به تراکتور برود. شجاع دیر لژیونر شد و خارج از لیگ خودمان هم درخشش چندانی نداشت.
محمد حسین کنعانی‌‌‌‌‌‌زادگان سال 2023 از الاهلی قطر به پرسپولیس
حسین کنعانی تجربه دوبار بازگشت به لیگ‌‌‌‌‌‌مان را دارد. مدتی در جوانی لیگ پرتغال را تجربه کرد و بعد به ملوان رفت. این‌‌‌‌‌‌ بار هم در اوج پختگی و وقتی در لیگ قطر خواهانی نداشت به پرسپولیس آمد.
چرایی بازگشت لژیونرها
به این فهرست می‌‌‌‌‌‌شد بازیکنان زیاد دیگری را اضافه کرد که صرف‌‌‌‌‌‌نظر کردیم. هرچه هست مشخص است انتخاب‌‌‌‌‌‌های اشتباه، نبود روحیه حرفه‌‌‌‌‌‌ای، نداشتن صبر، تسلط نداشتن به زبان خارجی، مشاوره غلط و حتی رفتار اشتباه سرمربیان تیم ملی به‌‌‌‌‌‌خصوص کی‌‌‌‌‌‌روش که هر بازیکنی را به محض حضور در لیگ خارجی ولو لیگ‌‌‌‌‌‌های ضعیف به‌‌‌‌‌‌تیم ملی دعوت می‌‌‌‌‌‌کرد، باعث شده بازیکنان زیادی لژیونر شوند و دست ‌‌‌‌‌‌خالی، بدون کسب تجربه و افزایش توانایی و حتی در مواردی با افت زیاد به فوتبال‌‌‌‌‌‌مان برگردند تا زمان و پول‌‌‌‌‌‌های هنگفت رضایت‌‌‌‌‌‌نامه خرج انتخاب‌‌‌‌‌‌های اشتباه‌‌‌‌‌‌شان شود.