جزئیات آزادسازی منابع ارزی ایران در کره و عراق

محمدرضا فرزین، رئیس کل بانک مرکزی چندی پیش در جمع خبرنگاران در مورد مذاکرات و توافقات صورت‌گرفته درباره آزاد‌سازی منابع ارزی بلوکه‌شده ایران گفته بود: «پیگیری‌ها جواب داده و خبر‌های بسیار خوبی در مورد آزادسازی منابع ارزی در راه است. مذاکرات به نتیجه رسیده است و به زودی آثار آن را در بازار مشاهده خواهید کرد.» روز پنج‌شنبه «خبر خوب ارزی» اعلام و مشخص شد اموال بلوکه‌شده ایران در برخی کشور‌ها آزاد شده است.
رئیس کل بانک مرکزی روز شنبه در صفحه شخصی خود در توئیتر از آزادسازی تمام منابع ارزی توقیف‌شده ایران در کره‌جنوبی خبر داد. وی ضمن تبریک به تیم دیپلماسی ارزی به دلیل موفقیت در آزادسازی منابع ارزی توقیف‌شده گفت: «بدون تردید آنچه به دست آمده فراتر از تحلیل‌های موجود است و البته که این فرایند ادامه خواهد داشت.»
فرزین همچنین تصریح کرد: «لازم به تأکید است متأسفانه حدود ۷‌میلیارد دلار از منابع ارزی کشورمان طی سال‌های پایانی دهه۹۰ به صورت وون (واحد پول ملی کره‌جنوبی) به بانک‌های کره‌جنوبی واریز شده بود و به آن هم، هیچ سودی تعلق نمی‌گرفت، حتی طی این سال‌ها نیز به دلیل کاهش برابری وون به دلار، حدود یک‌میلیارد دلار آن با کاهش ارزش برابری مواجه شد، اما با پیگیری‌های فنی و دیپلماسی موفق، تمام منابع ارزی توقیف‌شده ایران در کره‌جنوبی آزاد و هزینه‌های تبدیل ارز آن از وون به یورو نیز توسط کشور ثالت پذیرفته شد.»
طبق اعلام رئیس کل بانک مرکزی، به زودی تمامی این منابع یورویی به حساب‌های شش بانک ایرانی در قطر واریز و به صورت پرداخت بانکی جهت خرید کالا‌های غیرتحریمی استفاده می‌شود. مابقی این منابع هم در صورت سپرده، مشمول دریافت سود بانکی خواهد شد. لازم به تأکید است منابع ارزی ایران در چند کشور دیگر نیز به زودی در دسترس قرار می‌گیرد که اخبار و آثار آن در بازار و مبادلات تجاری مشاهده خواهد شد. همچنین طبق پیگیری‌های ایسنا، مجموع منابع ارزی بلوکه‌شده ایران در کره‌جنوبی و عراق حدود ۱۲‌میلیارد یورو است. ۶‌میلیارد یورو از این عدد سهم کره‌جنوبی بوده که در حال حاضر در بانک سوئیس است و قرار شده این منابع ارزی به یورو تبدیل و طی روز‌های آتی به حساب دو بانک قطری واریز شود، البته بر اساس توافقات صورت‌گرفته شش بانک ایرانی از یک ماه گذشته در دو بانک قطری مذکور افتتاح حساب کرده‌اند و به محض تبدیل این منابع ارزی به یورو، قرار است در اختیار بانک‌های ایرانی قرار گیرد.


پیگیری‌ها نشان می‌دهد ۶‌میلیارد یوروی دیگر از منابع ارزی بلوکه‌شده ایران در بانک TBI عراق است و مقرر شده از طریق همین دو بانک قطری، این منابع نیز در اختیار شش بانک ایرانی مورد نظر قرار گیرد.
برخلاف برخی شایعات مطرح‌شده درباره چگونگی آزاد‌سازی این منابع ارزی، طبق توافقات صورت‌گرفته به محض انتقال منابع مورد اشاره، اختیار آن به صورت کامل با بانک مرکزی ایران است. ایران نیز قرار است از این منابع برای خرید کالا‌های اساسی دارو و دیگر اقلام کالایی استفاده کند.
کاهش قیمت دلار و سکه
در پی انتشار اخبار آزادسازی منابع ارزی بلوکه‌شده ایران در کره‌جنوبی، قیمت دلار، یورو و سایر ارز‌ها روند نزولی پیدا کرد. هر دلار امریکا در روز‌های چهارشنبه و پنج‌شنبه حدود ۵۰‌هزار تومان معامله و قیمت‌گذاری می‌شد، این در حالی است که روز شنبه با ادامه روند نزولی، این ارز تا ۴۸‌هزارو۵۰۰ تومان نیز کاهش یافت. یورو نیز که در آخرین ساعات کاری بازار ارز در هفته گذشته حدود ۵۵‌هزار تومان بود، دیروز به ۵۳‌هزارو۵۰۰ تومان رسید و سایر ارز‌ها نیز به همین نسبت روند کاهشی خود را ادامه دادند.
همچنین طبق گزارش ایبنا، در معاملات روز شنبه مرکز مبادله ارز و طلای ایران، هر اسکناس دلار امریکا به ۴۱‌هزارو۳۳۹ تومان و نرخ حواله دلار نیز به ۳۷‌هزارو۵۸۱ تومان رسید. قیمت هر اسکناس یورو در مرکز مبادله ایران به ۴۵‌هزارو۲۹۰ تومان و نرخ حواله یورو نیز به ۴۱‌هزارو۱۴۳تومان رسید. از سوی دیگر، اسکناس درهم امارات ۱۱‌هزارو۲۵۶ تومان ارزش‌گذاری شد و نرخ حواله درهم نیز ۱۰‌هزارو۲۳۳ تومان بود. طبق اعلام صداوسیما نیز سکه امامی روز شنبه ۲۱مرداد۱۴۰۲ نسبت به هفته گذشته کاهش قیمت یک میلیون تومانی داشت و به ۲۷‌میلیون‌و۶۹۷‌هزار تومان رسید. همچنین حباب این سکه روی رقم ۵‌میلیون‌و۷۹۶‌هزار تومان قرار دارد. هر گرم طلای ۱۸عیار نیز ۲‌میلیون‌و۲۸۵‌هزار تومان معامله شد.
فرجام شکایت از کره‌جنوبی
به نظر می‌رسد دولت با دیپلماسی موفق توانست منابع بلوکه‌شده ایران را در کره‌جنوبی آزاد کند و منابع ایران در سایر کشور‌ها را نیز آزاد خواهد کرد، اما ظاهراً دولت درصدد است اقدام کره‌جنوبی در سرقت اموال ایران و امتناع از بازپس دادن آن، بی‌پاسخ نماند و سئول هزینه این کار را پرداخت کند. با ارسال لایحه «ارجاع اختلاف بین بانک مرکزی ایران و دولت جمهوری کره به داوری» از سوی رئیس‌جمهوری به مجلس، شکایت ایران از کره‌جنوبی درباره استرداد مطالبات از بانک‌های این کشور آغاز شده است و این روند استمرار خواهد داشت.
جمع‌بندی
‌به نظر می‌رسد دولت در تلاش برای مدیریت بازار ارز بوده و تاکنون نیز به موفقیت‌هایی دست یافته است، البته باید منتظر نتایج این دستاورد‌ها در سفره مردم باشیم تا بیش از پیش ملموس شود. دولت با هدف‌گذاری در بهبود وضع معیشتی مردم گام‌به‌گام به جلو حرکت می‌کند، اما آنچه مهم است اینکه تورم سنگین به جا مانده از دهه ۹۰، مانع دیده‌شدن واقعی آن می‌شود. از این جهت، دولت در تلاش برای کاهش ملموس تورم است تا دیگر تلاش‌ها و اقدامات نیز به طور واقعی قابل لمس باشد.