روزنامه خراسان
1402/05/29
ملزومات پازل اقتصادی بن سلمان!
می گویند «هیچ دو دولت دموکراتی با هم نمی‌جنگند»، ظاهرا تهران و ریاض نیز به دنبال تعریف گزاره جدیدی هستند، با این مضمون که چرا دو دولت اسلامی باید با هم بجنگند؟ به ویژه این که میان کشورهای اسلامی پیوندهای طبیعی و ارگانیکی وجود دارد که غیرقابل انفصال است. حسین امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه کشورمان که به عربستان سعودی سفر کرده بود، در شهر جده با محمد بن سلمان ولیعهد عربستان سعودی نیز دیدار و گفت‌وگو کرد تا پس از سال‌ها توقف در روابط دو کشور، بالاترین سطح رایزنی وزیر خارجه ایران با مقامات ارشد عربستان سعودی در پایتخت این کشور انجام شود. اعلام پذیرش دعوت ملک سلمان از سوی رئیسی و سفر آینده وی به ریاض نیز روابط دو کشور را در مسیری کاملا متفاوت قرار خواهد داد که بخش مهمی از پازل نظم نوین در حال شکل گیری در منطقه خواهد بود. واقعیت این است که توسعه روابط دیپلماتیک بین ایران و عربستان سعودی یک راهبرد الزامی برای عبور امن از منابع تنش در خلیج فارس و خاورمیانه است. با وجود چالش‌های بسیار، ایران و عربستان برای تلاش در راستای برقراری نظم در منطقه دلایل مهمی دارند که می‌توان آن‌ها را در انگیزه هر دو کشور برای توسعه و تبدیل به قدرت های نوظهور جست. شرایط متحول شده جهانی، کاهش اثرگذاری ایالات متحده و ظهور قدرت های جدید نیز این انگیزه را تقویت می کنند تا تهران و ریاض تلاش بیشتری برای غلبه بر اختلافات ایدئولوژیک و کاهش هزینه های منطقه ای و تمرکز بیشتر بر توسعه ملی داشته باشند. در واقع هرچند عربستان سعودی و کشورهای حوزه خلیج فارس به دنبال طلاق و جدایی کامل از آمریکا نیستند، اما خواهان استقلال عمل در سیاست خارجی و تنوع بخشیدن به شرکای خارجی خود به جای اتکای صرف به واشنگتن هستند. اعراب خلیج فارس روابط نزدیک اقتصادی با چین و روسیه همزمان با روابط امنیتی با آمریکا را یک فرصت برای خود ارزیابی می‌کنند و از سوی دیگر تمایلی به وارد شدن به تنش‌های سیاسی آمریکا در منطقه از جمله در رابطه با ایران ندارند. این را نیز باید در نظر داشت که احیای روابط سیاسی عربستان با ایران پازل اقتصادی بن سلمان برای توسعه و بزرگ سازی اقتصاد سعودی را تکمیل می‌کند. رهبران ریاض از این نکته آگاه هستند که رشد اقتصادی در کشورشان در پرتو آرامش منطقه‌ای و دور شدن از جنگ ممکن است. برای سعودی‌ها این مسئله مسلم است که بسته شدن پرونده جنگ در یمن از مسیر حل اختلافات با تهران می‌گذرد. در واقع خروج ریاض از جنگ یمن به اقتصاد در حال رشد عربستان نفس تازه‌ای خواهد بخشید و عربستان را به اهداف بلندپروازانه محمد بن سلمان برای سال 2030 نزدیک خواهد کرد. طی هفت سال گذشته تنش‌های منطقه‌ای ریاض با تهران در سوریه، لبنان، یمن و عراق نه تنها هیچ دستاوردی برای سعودی‌ها نداشته بلکه در مواردی حتی به کاهش نفوذ و عقب نشینی عربستان در کشورهایی مانند لبنان و سوریه منجر شده است. از این رو مقامات ریاض تلاش دارند همزمان با ازسرگیری روابط با تهران، روابط منطقه‌ای خود را با کشورهایی از جمله سوریه و یمن نیز خالی از تنش و درگیری کنند. در مجموع تغییر در روابط ایران و عربستان نشان دهنده یک تغییر بالقوه در ساختار قدرت منطقه ای است. ممکن است تلاش‌های ایالات متحده برای عادی‌سازی روابط بین اسرائیل و عربستان سعودی از طریق توافق‌نامه ابراهیم و ایجاد بدبینی در روابط تهران و ریاض نیز ادامه یابد اما این تلاش ها مستلزم شرایط پیچیده ای خواهد بود که فراهم کردن آن برای واشنگتن ساده نیست.
سایر اخبار این روزنامه
خودکفایی در گندم وابستگی 90 درصدی در روغن
تمجید رئیس‌جمهور ازخادم شجاع شاهچراغ
هوشیار در خلیج فارس
بی‌رحم‌ترین قاتل‌های سریالی کودکان
بهار مرگبار ترافیکی!
ملزومات پازل اقتصادی بن سلمان!
تحرک پاستور علیه آسیب‌های اجتماعی
تاریخ عالیجناب «شله مشهدی»
عارف و رادیکال‌ها، قهرمان سریال عاشورا و گمانه‌ها از سفر بن‌سلمان به تهران
سندروم اسلام ستیزی در اسکاندیناوی
نان و گلایه های ادامه دار پس از گرانی
کوئیک‌سوار نقابدار جوانی را با اسید سوزاند!
اشتباهات نابودگر در انتخاب رشته
