رشد اقتصادی در حدود صفر یا ...؟
رئیس سازمان برنامه و بودجه در دولت روحانی با استنادبه آمار بانک مرکزی رشد اقتصادی سال 99 و بهار 1400 سعی در نشان دادن رشد اقتصادی مناسب در آن دوره داشته در حالی که آمارهای رسمی بانک مرکزی نشان میدهد متوسط رشد اقتصادی سالانه دولت روحانی در دوره 8 ساله حدود یک درصد و در دوره 4 سال دوم فقط فقط 5 صدم درصد بوده است.
محمدباقر نوبخت در تازه ترین مطلبی که در شبکه های اجتماعی منتشر کرده، نوشته است: «در خصوص گزارش حضرتعالی، آیا التفات دارید که طبق گزارش شماره ۱۱۰ بانک مرکزی، رشد اقتصادی سال ۱۳۹۹ معادل ۴.۱ درصد و در بهار سال ۱۴۰۰ برابر ۶.۷ درصد و مستند به گزارش رسمی مرکز آمار، رشد اقتصادی ۱۳۹۶-۱۳۹۲ بیش از ۴.۷ درصد و در سال ۹۵ برابر ۱۴.۲ درصد بود؟»
نوبخت، برای مقایسه انتشار اوراق بدهی، از ارزش اسمی آنها استفاده کرده بود. در واقع وی بصورت کاملا ابتدایی، اعداد را با یکدیگر جمع زده و آنها را با عملکرد دولت سیزدهم مقایسه کرده بود. در صورتی که اولین آموزه دانشجویان رشته اقتصاد این است که برای مقایسه متغیرها در طول زمان، نباید از ارزش اسمی آنها استفاده کرد.
همانطور که ارزش ۱۰۰۰ تومان در سال ۱۳۹۹ با ارزش ۱۰۰۰ تومان در سال ۱۴۰۱ برابر نیست، ارزش ریالی اوراق منتشر شده در طول چند سال نیز به روش ابتدایی یعنی صرفا مقایسه کمی دو عدد، قابل قیاس نیست. برای مقایسه این متغیرها، از شاخصها و نسبتهایی استفاده میشود که مهمترین آنها «نسبت اوراق بدهی به GDP» و «تعدیل ارزش ریالی اوراق با شاخصهای قیمت» است.
احسان صالحی دبیر شورای اطلاع رسانی دولت به نوشته نوبخت، واکنش نشان داد و چنین نوشت: جنابعالی 8 سال مسوول برنامه و بودجه بودید و مرکز آمار از زیرمجموعه های شما. طبق گزارش مرکز آمار، سال 99 رشد اقتصادی 0.7 درصد بوده (این گزارش 26 خرداد 1400 در دوره مسوولیت خود شما منتشر شده) و در سال 1400 به 4.3 درصد رسیده. مراقب باشید خشم از موفقیت دیگران، منجر به انکار خودتان نشود.
اما، نزدیک شدن به انتخابات مجلس شورای اسلامی، شاید یکی از دلایلی باشد که کارشناسان معتقدند، نوبخت را وادار به اظهار نظرهای جنجالی می کند تا بتواند مورد توجه افکار عمومی قرار کرد.
در همین راستا، سید احسان خاندوزی وزیر امور اقتصادی و دارایی، در حاشیه جلسه شورای عالی بورس به این ادعای نوبخت واکنش نشان داد و گفت: با نزدیک شدن به فصل انتخابات، برخی چهرههای سیاسی به جای ارائه تحلیلهای علمی و جدی، بدنبال کنشهای زرد رسانهای جهت دیده شدن و قرار گرفتن در مرکز توجه افکار عمومی هستند.
او ادامه داد: به نحوی که با جعل واقعیت تلاش میکنند عملکردهای گذشته و حال را وارونه جلوه دهند که نمونه بارز آن توئیت اخیر یکی از کاندیداهای انتخابات مجلس است. البته از ایشان بعنوان فردی که سالها مسئولیتهای مهم اقتصادی برعهده داشته، چنین کنشهایی و استفاده گزینشی از آمار رسمی جهت وارونه جلوه دادن واقعیت و فریب افکار عمومی و مخاطبان انتظار نمیرفت.
وزیر امور اقتصادی و دارایی تصریح کرد: به استناد گزارش رسمی موجود بر روی وبسایت بانک مرکزی، میانگین ۴ ساله رشد اقتصادی در کارنامه دولت دوازدهم ۰.۰۵ درصد یعنی تقریبا صفر بوده است که ریاست محترم جمهوری هم در دیدار با مراجع عظام تقلید به همین موضوع اشاره کردند. اما آقای نوبخت در یک کُنش انتخاباتی، با ذکر یکی دو عدد مثبت تلاش کرده تا معدل صفر کارنامه دولت دوازدهم در حوزه رشد اقتصادی را بپوشاند.
سخنگوی اقتصادی دولت همچنین بیان کرد: از ایشان با توجه به سابقه اجرایی که در حوزه اقتصاد دارند انتظار میرفت که در فصل انتخابات اگر هم میخواهند کُنش انتخاباتی داشته باشند، مبتنی بر نقدی علمی، تخصصی و صادقانه باشد، نه از جنش کُنشهای زرد رسانهای برای فریب افکار عمومی.