طب سنتي علمي يك جريان كاملا ساختارمند است

انجمن علمي طب سنتي ايراني به عنوان نماينده علمي و صنفي جريان آكادميك طب ايراني و به عنوان تنها انجمن علمي مورد تاييد وزارت بهداشت در حوزه طب ايراني فعاليت مي‌كند. رشته طب سنتي يك رشته دانشگاهي در مقطع دكتراي تخصصي است كه تنها پزشكان مجوز ورود به اين رشته را دارند و زيرنظر مجامع قانوني مانند نظام‌پزشكي و وزارت بهداشت خدمت‌رساني مي‌كنند. با توجه به اسناد بالادستي از جمله سياست‌هاي كلي سلامت ابلاغيه مقام معظم رهبري استفاده از ظرفيت طب سنتي در كنار طب رايج و ادغام آن در نظام سلامت ضروري مي‌باشد و توسط مسوولان مربوطه در حال اجرا مي‌باشد. با عنايت به اين مهم لازم است كه از اين ظرفيت در جهت سلامت جامعه به بهترين شيوه بهره جست و در اين راستا تشويش اذهان عمومي و خدشه‌دار كردن طب اصيل ايراني پسنديده نيست و به آشفتگي وضع موجود در حيطه بهداشت و درمان دامن مي‌زند. در مقاله منتشر شده در تاريخ ۲۹ مرداد ۱۴۰۲ روزنامه اعتماد با عنوان «شبه علم عليه علم» متاسفانه در رابطه با طب سنتي مصاديق خلاف واقع و مبهمي عنوان شده كه اين انجمن لازم دانست جهت تنوير اذهان عمومي و با هدف پيشگيري از اشاعه هر چه بيشتر مطالب غيرواقع طبق قوانين مطبوعات نكاتي را جهت درج در روزنامه اعتماد با همان شرايط ارايه كند. 
به پيوست جوابيه انجمن علمي طب سنتي ايران به مطلب منتشر شده در تاريخ ۲۹ مرداد ۱۴۰۲ جهت چاپ تقديم مي‌گردد. اين انجمن آمادگي خود را جهت هر گونه همكاري اعلام مي‌دارد.
دكتر روشنك مكبري‌نژاد رييس انجمن علمي طب سنتي ايران
 
انجمن علمي طب سنتي ايران
در رابطه با مطلب منتشر شده در اين روزنامه با عنوان «شبه علم عليه علم» به قلم آقاي عباس عبدي با توجه با مطالب ناروا و خلاف واقع مطرح شده، نكات زير جهت انتشار در روزنامه مطابق با قانون مطبوعات به اطلاع مي‌رسد.  


استفاده مبهم از واژه‌هايي كه قابليت تفسيرهاي گوناگون دارند يكي از اقسام شناخته شده مغالطه است. در رابطه با طب سنتي اولين قدم اين است كه مشخص كنيم كه دقيقا از چه چيزي صحبت مي‌كنيم. اين عبارت امروزه در كشور ما مصاديق مختلف دارد كه برخي مصداق تخلف و برخي مصداق شيادي و كلاهبرداري است اما جريان طب سنتي علمي كه در دانشگاه‌هاي علوم پزشكي كشور تدريس مي‌شود و پزشكاني كه اين دانش را فرا مي‌گيرند تا در درمان بيماران به عنوان طب مكمل از آن بهره بگيرند، يك جريان كاملا علمي، ساختارمند و به گواهي آمار داراي عملكرد و آينده روشن است. اينكه يك فرد خارج از فضاي پزشكي و با رزومه صرفا سياسي، نسبت به مسائل تخصصي حوزه سلامت و درمان اينچنين بي‌محابا و بر پايه اطلاعات غلط قلم‌فرسايي كند و رطب و يابس را بهم ببافد تا نتيجه‌گيري شخصي خويش را عليه هدف خيالي موجه نشان دهد جاي تاسف است.  به نظر مي‌رسد اگر امروز در جامعه شاهد مهاجرت نخبگان هستيم، يك دليلش حضور بي‌هنراني است كه بدون كمترين دانش تخصصي و حتي بدون احساس نياز به كسب اطلاعات پايه در مورد يك موضوع، در هر موضوعي نظرات شبه تخصصي ارايه مي‌دهند تا ذهن جامعه و برخي مسوولان را منحرف مي‌سازند.  با اندك جست‌وجو و تحقيقي در اصل موضوع مي‌توان دريافت كه مساله طب سنتي يك مساله مختص ايران نيست و طب‌هاي سنتي به عنوان يكي از اركان نظام سلامت در كشورهاي مختلف مورد استفاده قرار گرفته و سازمان جهاني بهداشت در آخرين استراتژي اعلام شده خود، كشورهاي عضو را به استفاده از ظرفيت آن در ادغام با نظام سلامت تشويق مي‌كند. در حال حاضر بسياري از كشورها به اهميت و نياز حضور ديدگاه طب تلفيقي يعني استفاده از ظرفيت‌هاي طب رايج و طب سنتي در كنار هم در نظام طبي جوامع و لزوم برنامه‌ريزي براي گسترش آن پي برده‌اند و تعداد مراكز آموزشي و درماني طب تلفيقي در سراسر دنيا رو به افزايش است. انجمن علمي طب سنتي ايران به عنوان نماينده غير دولتي جريان علمي و دانشگاهي طب سنتي ايراني اعلام مي‌دارد كه آنچه تحت عنوان طب سنتي در دانشگاه‌هاي علوم پزشكي كشور در جريان است، به گواهي آمار و مستندات موجود يك حركت علمي، پژوهش محور و اخلاق مدار است. آمارهاي مراكز علم سنجي بين‌المللي حاكي از آن است كه روند چاپ مقالات مرتبط با طب سنتي ايران در ميان مقاله‌هاي نمايه شده در پايگاه Scopus از سال 2005 تا 2022 روند رو به رشدي داشته است. تعداد مقالات چاپ شده از 14 مقاله در سال 2005 به 777 مقاله در سال 2022 رسيده است كه شروع اين رشد فزاينده با راه‌اندازي رشته‌هاي مرتبط با طب سنتي در كشور هماهنگي دارد كه نشان از تاثير‌گذاري مثبت اين رويكرد ملي دارد.  همچنين بر اساس گزارش تحليل علم‌سنجي وضعيت انتشار مقالات حوزه طب مكمل و جايگزين در پايگاه بين‌المللي معتبر Scimago، ايران براي دومين سال متوالي رتبه چهارم جهان را در توليد دانش اين حوزه در سال 2021 كسب كرده است. مقايسه جايگاه ايران در اين حوزه در سال‌هاي گذشته، از رتبه دوازدهم در سال ۲۰۱۳ تا چهارم در سال 2021 نيز به‌خوبي نشان‌دهنده رشد توان علمي ايران است كه اين دستاورد بين‌المللي را مي‌توان نتيجه افزايش توان علمي دانشكده‌ها و مراكز تحقيقاتي مرتبط دانست و تحقق مرجعيت علمي ايران در اين حوزه از دانش، به‌شرط حمايت همه‌جانبه و موثر از پژوهش‌هاي مرتبط، دور از دسترس نبوده و به عنوان نقطه قوتي براي كشور مطرح است. بديهي است در هر حوزه‌اي اگر نظارت‌ها يا قوانين مربوطه ضعيف يا پاسخگو نباشند، مسيرهاي فرعي تخلف گشوده خواهد شد و اين امر مختص طب سنتي يا حتي پزشكي نيست. بنابراين تخلفات مورد ادعاي نويسنده از منع واكسيناسيون گرفته تا توصيه‌هاي مشهور به طب اسلامي و تجويزهايي عجيبي كه ايشان در متن آورده‌اند، هيچكدام ارتباطي به اصل «طب سنتي» ندارند و صرفا تخلفاتي است كه به‌واسطه ضعف ساختار نظارتي اتفاق مي‌افتند و يك دليل بروز چنين تخلفاتي، انكار نياز جامعه، نفي مطلق و بي‌منطق طب سنتي و عدم پاسخ‌دهي مناسب به تقاضاي مردم براي استفاده از خدمات طب سنتي و مكمل مورد تاييد وزارت بهداشت از طريق ساختارهاي قانوني، علمي و تعريف شده است. انجمن علمي طب سنتي ايران اميد دارد تا با افزايش آگاهي و دانش و نگاه به تجربيات ساير كشورها در زمينه طب سنتي و مكمل، بتوان از ظرفيت اين دانش غني در نظام سلامت كشور بهره برد و دست متخلفان و شيادان سلامت را از اين حيطه كوتاه نمود.