قدرت غرب غروب می‌کند
غلامحسین اسلامی‌فرد سردبیر
در پانزدهمین نشست سران قدرت‌های نوظهور اقتصادی در ژوهانسبورگ آفریقای جنوبی، جمهوری اسلامی ایران به‌عنوان عضو جدید این پیمان مهم بین‌المللی انتخاب شد. سید ابراهیم رئیسی، رئیس‌جمهوری اسلامی ایران، به دعوت رسمی «سیریل رامافوسا»، رئیس‌جمهوری آفریقای جنوبی، در پانزدهمین نشست سران «بریکس» شرکت کرد و علاوه بر سخنرانی در نشست «بریکس پلاس» که سران ۷۰ کشور جهان به آن دعوت شدند، با شماری از سران کشورهای حاضر نیز دیدار و گفت‌وگو کرد.
بریکس نماد تغییر و تحول در مناسبات جهانی گروهی به رهبری قدرت‌های اقتصادی نوظهور با عضویت کشورهایی چون برزیل، روسیه، هند، چین و آفریقای جنوبی است و می‌تواند به حل معضلات جامعه جهانی کمک کند.
سیاست‌های کلان گروه بریکس شامل تجارت، سرمایه‌گذاری، توسعه شرکت‌های خرد، کوچک و متوسط، تامین مالی، مقابله با تغییرات اقلیمی، گسترش فناوری‌های نو در بخش انرژی، توسعه زیرساخت‌های حمل‌ونقل، امنیت غذایی و توسعه انسانی است.
ایده ایجاد گروه بریکس با نزدیکی چهار قدرت اقتصادی در حال ظهور جهان شامل برزیل، روسیه، چین و هند در دوران اوج یک‌جانبه‌گرایی آمریکا در اواسط دهه ۱۹۹۰ میلادی شکل گرفت. آفریقای جنوبی در ۲۱ سپتامبر ۲۰۱۰ به این گروه اضافه شد و نام آن پس از پیوستن این کشور از «بریک» به «بریکس» تغییر یافت.
بریکس را که ٤١ درصد جمعیت جهان را تشکیل می‌دهد، می‌توان به‌عنوان جایگزینی برای نهاد‌های بین‌المللی تحت سلطه قدرت‌های غربی دانست. کشورهای مختلف مخالف با سلطه‌گری غرب با عضویت در بریکس می‌توانند از مزایایی چون تقویت چندجانبه‌گرایی و تقویت قدرت سیاسی، اقتصادی و افزایش تجارت و سرمایه‌گذاری بهره‌مند شوند.
در حالی که نظام سلطه همچنان سیاست تحریم علیه جمهوری اسلامی ایران را ادامه می‌دهد، دولت سیزدهم با دیپلماسی متوازن و بی‌توجهی به رویکردهای غربگرایانه،
سیاست خارجی خود را بر پایه مخالفت با یک‌جانبه‌نگری، توسعه مناسبات با کشورهای اسلامی و همسایگان و حضوری فعال در پیمان‌های منطقه‌ای و بین‌المللی استوار کرد. حضور فعال تهران در ائتلاف‌های جهانی چون بریکس و شانگهای به‌عنوان گروه‌های نوظهوری که در مخالفت با یک‌جانبه‌گرایی به‌وجود آمده‌اند، دستاوردهای اقتصادی و سیاسی چشمگیری برای ایران اسلامی خواهد داشت.
عضویت و ورود ایران به‌عنوان کشوری مؤثر با ظرفیت‌های مهم اقتصادی، سیاسی و فرهنگی به «بریکس» در شرایط تداوم تحریم‌های اقتصادی غرب، توانایی مبادلات تجاری ایران را افزایش می‌دهد و اوضاع اقتصادی کشور را با چشم‌اندازی رو به بهبود مواجه خواهد کرد.
همزمان با عضویت جمهوری اسلامی ایران در پیمان بریکس، پنج کشور دیگر، یعنی عربستان سعودی، امارات متحده عربی، اتیوپی، مصر و آرژانتین نیز به پنج کشور اصلی پیوستند و جمع کشورهای عضو را به عدد 11 رساندند. با نگاهی به نام کشورهای تازه عضوشده، می‌توان گفت که «بریکس» می‌تواند نقشی تعیین‌کننده در مناسبات بین‌المللی داشته باشد؛ چراکه برخی از کشورهای جدید بریکس از مهم‌ترین تولیدکنندگان و صادرکنندگان نفت و گاز در جهان هستند و از این طریق می‌توانند بر مناسبات بین‌المللی انرژی، همسو با خواسته‌های کشورهای مستقل و در مقابله با بازی‌های سیاسی غربی تأثیر بگذارند. از همین طریق، یکه‌سالاری دلار و عامل هژمونی اقتصادی غرب بر کشورهای مستقل، در عمل متزلزل خواهد شد و فرایند تمدنی تازه‌ای را در جهان پیش رو شاهد خواهیم بود.
با توجه به اینکه جمهوری اسلامی ایران با پنج کشور بریکس رابطه تاریخی و فرهنگی عمیقی دارد، عضویت کشورمان در این پیمان با تکیه بر سابقه دیرین تاریخی و استقلال اقتصادی و نظامی چشمگیرش در جهان، می‌تواند برای اعضای آن نیز ثمرات شیرین و بلندمدتی بر جای بگذارد و فضای تعاملی عمیقی را در عرصه‌های مهم بین‌المللی ایجاد کند.
