تاکسی بخرید و مسافر نزنید!

پلاکشان «ت» و «ع» است، اما قرار نیست مسافری را سوار کنند، برخی از تاکسی‌داران از این پلاکی که در اختیار دارند، سوءاستفاده می‌کنند. آن‌ها فقط برای دور زدن طرح آلودگی هوا و طرح ترافیک، استفاده از سهمیه بنزین بیشتر و حمل بار در بازار این وسیله نقلیه را تهیه کرده‌اند. بدتر اینکه اگر تصمیم بگیرند مسافری را سوار کنند عمدتاً قیمت‌های بیش از نرخ تعیین‌شده را دریافت خواهند کرد، آن وقت است که میان مسافر و راننده، بگو مگو پیش می‌آید و در بیشتر مواقع، مسافر زیر بار حرف زور می‌رود و حاضر به پرداخت کرایه گران می‌شود. نواقص خرابکارانه‌ای در سازمان تاکسیرانی تهران وجود دارد که فایده وجودی‌اش را زیرسؤال برده‌است. اگر این سازمان نبود، امید می‌رفت که نقص‌ها با عوامل دیگر یا حتی به شکل خودبه‌خودی کاهش یابد، اما اکنون با وجود این عیب‌های اساسی، به‌نظر می‌رسد نبود این سازمان بهتر از بودنش باشد.
برخی از افراد، تاکسی را به‌عنوان یک وسیله نقلیه شخصی برای ورود به طرح ترافیک تهیه کرده‌اند و از سهمیه بنزین آن نیز بهره می‌برند، موضوعی که برخی از شهروندان آن را گزارش می‌کنند و می‌گویند که در همسایگی خود، کسی را می‌شناسند که راننده تاکسی نیست، اما تاکسی دارد. این موضوع سال‌ها پیش نیز، سوژه صدا و سیما شد و دوربین تلویزیون به دنبال برخی از این فرصت‌طلب‌ها رفته و گزارشی را تهیه کرده‌بود، اما گویا سود‌های کلانی که از این راه به جیب عده‌ای وارد می‌شود سبب‌شده تا همچنان این کلاهبرداری ادامه یابد.
علاوه بر آن، خالی‌حرکت‌کردن یا فقط دنبال مسافر دربستی بودن برخی از این تاکسی‌ها، گره کورترافیک را کورتر کرده‌است. مسافران می‌گویند روزانه تاکسی‌های زیادی را می‌بینند که با بی‌میلی از کنارشان عبور می‌کنند و هیچ مسافری را سوار نمی‌کنند. بدتر اینکه گفته می‌شود برخی از تاکسی‌ها به جای سوار کردن مسافران، اقدام به حمل بار در بازار می‌کنند. این عیب بزرگ هم مثل عیب قبلی قابل شناسایی و برخورد است، اما گویا چشم مدیران سازمان تاکسیرانی این‌ها را نمی‌بیند!
مسئله بعدی نیز که شمول بیشتری دارد، این است که برخی از تاکسی‌داران بیشتر از نرخ مصوب کرایه می‌گیرند، آن‌ها اگر مسافری را در یک‌سوم مسیر اصلی سوار و پیاده کنند، نرخ کل مسیر را از او دریافت خواهند گرفت. در کنار این‌ها اگر مسئله «زمان باران و ناگهان تغییر اخلاق تاکسیرانی!» را درنظر بگیریم و نیز ناتوانی برقی‌کردن تاکسی‌ها در طول سال‌های متمادی را به آن اضافه کنیم، خواهیم فهمید که چرا سازمان تاکسیرانی گویا اصلاً وجود خارجی ندارد! تاکسی‌های بی‌مسافر


در برخی از ساعات روز که خیابان‌های شهر پر از مسافر و خودرو است، برخی از رانندگان با خیالی راحت و آسوده به صندلی خود تکیه می‌دهند و در حالی که پای خود را روی پدال گاز می‌گذارند فقط و فقط به روبه‌رویشان نگاه می‌کنند. آن‌ها به تمام مسافرانی که در کنار خیابان یا سر چهارراه‌ها ایستاده‌اند، توجهی نمی‌کنند و حتی از آن‌ها نمی‌پرسند که مقصدشان کجاست تا شاید هم‌مسیر با او باشند و سوارش کنند. به نظر می‌رسد که این رانندگان اصلاً برای مسافرکشی به خیابان نیامده‌اند.
هدف برخی از تاکسی داران از گردش در شهر چیز دیگری است. آن‌ها با وجود داشتن مجوز تاکسیرانی مشغول به انجام کار‌های شخصی خودشان می‌شوند و به دلیل اینکه نظارت کافی روی عملکرد آن‌ها وجود ندارد، آزادانه به این تخلف ادامه می‌دهند. این موضوع را برخی از مسافران تأیید می‌کنند. برای مثال خانم شریفی یکی از مسافرانی است که هر روز برای رفت و آمد از خانه به محل کار از تاکسی استفاده می‌کند. او با گلایه از بی‌توجهی بسیاری از رانندگان تاکسی نسبت به سوار کردن مسافران می‌گوید: «تقریباً هر روز تاکسی‌های خالی را می‌بینم که بی‌اعتنا به مسافرانی که در خیابان نبرد ایستاده‌اند از کنارشان عبور می‌کنند و می‌روند. اگر این‌ها تاکسی‌های خطی هستند که باید مسافر داشته باشند، اگر هم تاکسی گردشی هستند که باید در مسیر مسافران را سوار کنند. مشخص است که برای کار دیگری در شهر تردد می‌کنند که باید مورد بررسی مسئولان قرار بگیرد.» این مسافر ادامه می‌دهد: «در حالی که تاکسی امنیت بیشتری برای تردد دارد، اما در برخی از اوقات مسافران ناچار می‌شوند که سوار خودرو‌های شخصی شوند تا زودتر به مقصد برسند.»
آقای جهانی هم یکی دیگر از پایتخت‌نشینان است که نسبت به تردد تاکسی‌های خالی گلایه می‌کند: «برخی از رانندگان تاکسی از شکم سیری مسافر سوار می‌کنند. آن‌ها یا بی‌تفاوت از کنار مسافران منتظر در کنار خیابان‌ها رد می‌شوند و از آنجایی که کسی نیست آن‌ها را بازخواست کند، هر طور که دلشان بخواهد کار می‌کنند. در نتیجه مسافرانی مثل من که منتظر تاکسی مانده باید زمان زیادی را برای رسیدن یک تاکسی سرپا بایستد.» دور زدن طرح ترافیک با خرید تاکسی
از یک سو شهرداری تهران طرح‌هایی را برای رفع آلودگی هوا و ترافیک تعیین می‌کند، از سوی دیگر دفاتر فروش تعاونی پلاک «ع» مشغول به کار هستند و به مشتریان خود اطمینان می‌دهند که با خرید تاکسی می‌توانند طرح ترافیک را دور بزنند. این دفاتر فروش که مشخص نیست با چه مجوزی و زیر نظر چه سازمانی فعالیت می‌کنند، آگهی‌فروش تاکسی‌هایشان را در هر کجا که بتوانند نشر می‌دهند و تاکسی می‌فروشند.
انتشاردهنده یکی از این آگهی‌ها که خانم جوانی است، درباره نحوه فروش و انتقال تاکسی به اشخاص این‌گونه توضیح می‌دهد: «تاکسی‌های پلاک «ع»، اجازه تردد در بیرون شهر را دارد و حتی خانم‌ها هم می‌توانند صاحب آن باشند. روال کار هم به این صورت است که خودرو را به صورت قولنامه‌ای می‌خرید و پس از انجام کار‌های مربوط به آن سند می‌زنید و پس از تعویض پلاک می‌توانید با گواهینامه معمولی‌تان در داخل شهر تردد داشته باشید و آزادانه به داخل طرح ترافیک بروید.» این خانم که چندین خودرو را در دفتر فروش تعاونی خود برای فروش گذاشته است، می‌گوید: «قیمت خودرو‌های تعاونی از ۱۵۰ میلیون تومان شروع می‌شود و تا ۴۰۰ میلیون تومان هم می‌رسد. شما براساس بودجه‌ای که دارید می‌توانید خودروی مدنظرتان را انتخاب کنید.» او سلامت خودرو‌ها را نیز تضمین می‌کند: «خیالتان از بابت سلامت خودرو راحت باشد. دفتر تعاونی ما، فقط خودرویی را برای فروش قبول می‌کند که از لحاظ موتوری و فنی سالم باشد.»
متأسفانه وجود این دفاتر فروش و ضعف عملکرد سازمان تاکسیرانی سبب‌شده تا آن‌هایی که سطح مالی نسبتاً خوبی دارند، بتوانند «خودروی تاکسی» را به عنوان «خودروی دوم» شان بخرند و از آن صرفاً برای تردد در محدوده طرح ترافیک و طرح آلودگی هوا استفاده کنند. بار زدن به جای مسافر سوار کردن!
اواخر مردادماه بود که وحیدرضا انارکی محمدی، شهردار منطقه ۱۲ گفت: «برخی تاکسی‌ها به ویژه در محدوده بازار تهران به وسایل حمل‌ونقل بار تبدیل شده‌اند و به جابه‌جایی مسافر نمی‌پردازند؛ بر همین اساس از دو ماه پیش (اول تیرماه سال جاری)، با اضافه‌شدن گشت‌های سیار در سطح نواحی شش‌گانه منطقه ۱۲، نظارت بر تخلفات راننده‌های تاکسی در این محدوده افزایش داده شده‌است.»
او با بیان اینکه از ابتدای این طرح تاکنون نزدیک به ۲۵۰ مورد برخورد با متخلفان در منطقه ۱۲ گزارش شده، افزود: «طرح برخورد با تخلف تاکسیرانان با هدف نظم‌دهی به ترافیک و قانونمندکردن تاکسیرانان ادامه خواهد داشت.»
انارکی محمدی اعلام کرد: «در صورت مشاهده هرگونه تخلف از سوی تاکسیرانان، شهروندان می‌توانند از طریق تماس با سامانه ١٣٧پلاس و ثبت و اعلام تخلف تاکسیرانان حامل بار، ما را برای تسریع در برخورد و جلوگیری از اقدام متخلفان یاری رسانند.»
این اظهارات در حالی مطرح می‌شود که مشکلات دیگر، چون وجود تعاونی خرید و فروش تاکسی‌های شخصی و همچنین سوءاستفاده برخی از افراد از تاکسی‌هایی که باید به نفع کاهش آلودگی هوا و همچنین‌بار ترافیک فعالیت کنند، اما صرفاً برای منافع شخصی تردد می‌کنند، باقی خواهد ماند. به نظر می‌رسد که باید عزمی جدی برای برخورد با این تخلفات وجود داشته باشد، نه اینکه صرفاً یک منطقه از تهران برای حل این مشکل قدم بردارد.