سبزترین خانه ایران

  رفتن به دل طبیعت و نشستن در بین درخت‌های سرسبز، انتخاب بسیاری از ما برای عوض کردن حال‌و‌هوای‌مان است. بعضی اوقات که از کارهای روزمره خسته می‌شویم، دربه در دنبال یک فضای آرامش‌بخش برای چند دقیقه استراحت می‌گردیم. گاهی هم آرزو کردیم که ای کاش، یک ایوان رو به جنگل داشتیم و چنین لحظاتی را در آن جا با یک فنجان چای سپری می‌کردیم تا خستگی‌مان در بشود و برای شروعی دوباره، انگیزه و جان تازه‌ای بگیریم. خانه تاریخی حمیدی در شیراز، یکی از زیباترین و قشنگ‌ترین خانه‌های ایران است. از در و دیوار این بنای تاریخی، سرسبزی و بوی گیاهان می‌بارد که روح انسان را به تسخیر خودش درمی‌آورد. این خانه با عشق و علاقه فراوان و چندین دهه تلاش به یک خانه سبز تبدیل شده است. بنای این خانه، مربوط به دوره قاجار است و در شیراز، محله سرباغ، پشت مسجد شهدا  قرار دارد. خانه تاریخی حمیدی شیراز در تاریخ ۱۰ خرداد ۱۳۸۲ با شماره ثبت ۸۶۵۰ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. در پرونده امروز زندگی‌سلام و به بهانه پربازدید شدن تصاویر این خانه در شبکه‌های اجتماعی با صاحب آن تماس گرفتیم تا برای‌مان از این خانه، ماجرای تبدیل‌شدن آن به سبزترین خانه ایران، نحوه نگهداری از آن و این که زندگی در چنین محیطی چه تفاوتی با دیگر خانه‌ها دارد و ... بگوید.
سال 70 با چندتا قلمه‌زدن
 شروع کردم

«محی‌الدین حمیدی»، تقریبا 70 ساله و صاحب این خانه تاریخی است. از او می‌پرسم که این خانه از چند سال پیش این‌قدر سرسبز و زیبا شده که می‌گوید: «این خانه از ابتدا سرسبز نبوده است. سال 70 یا 71 بود که من چند قلمه ریشه‌دار از گیاهی به نام عَشَقه زدم تا شروعی باشد برای سرسبز کردن این خانه. بعدش به مرور زمان، آن‌ها را هدایت کردم، مراقب‌شان بودم، بارها و بارها قلمه زدم تا تکثیر شوند و حالا هم چند سالی می‌شود که خانه به این شکل درآمده است. این خانه سرسبزی که شما الان تصاویر آن را می‌بینید، نزدیک 30 سال زمان برده است تا تبدیل به یکی از سبزترین خانه‌های ایران شود».
قدمت این خانه به دوره قاجاریه برمی‌گردد
گیاهی که این خانه قدیمی را سبز کرده چیزی نیست جز کاپیتال یا همان عشقه که مثل یک لباس سبز مخملی کل فضای خانه را گرفته است. از «حمیدی» درباره قدمت این خانه می‌پرسم که می‌گوید: «این جا خانه پدری من بود و حدود 50 یا 60 سال پیش، آن را خریدم. قدمت این خانه به دوره قاجاریه برمی‌گردد. یک احتمال هم می‌دهند که مربوط به دوره زندیه باشد. این خانه در کنار یک بازار قدیمی در یکی از محله‌های باصفای شیراز قرار دارد. کل فضا و متراژ آن هم حدود 200 متر است».
هفته‌ای 3 بار باید همه این گیاهان آبیاری شوند
فضای خانه حمیدی از گیاهی به نام عَشَقه که از کلمه عشق گرفته شده پوشیده شده است. ‎اسم لاتین این گیاه پاپیتال است.‎ از «حمیدی» درباره چالش‌های زندگی در چنین خانه‌ای و نگهداری از گیاهانش می‌پرسم که می‌گوید: «نگهداری گیاهان و رسیدن به آن‌ها، دردسرهای خاص خودش را دارد. هر کسی که یک گلدان ساده داشته باشد، متوجه این ماجرا می‌شود، چه برسد به چنین حیاط سرسبزی. هر گیاهی آفت خودش را دارد و به موقع باید به آن سم زد. باید به موقع آبیاری بشود، قلمه زده شود و .... . آبیاری گیاهان این خانه برای سرسبز ماندن باید 2 یا 3 بار در هفته انجام شود و هر بار بین 2 تا 3 ساعت طول می‌کشد. این را هم بگویم که همه کارهای این خانه، رسیدگی به گیاهان، زدن سم و .... را خودم انجام می‌دهم».


«عشقه» 3 برابر دیگر گیاهان اکسیژن تولید می‌کند
«در این خانه فقط یک مدل گیاه کاشته شده است. یک درخت نارنج هم وسط باغچه است و یک حوض که چندین مدل ماهی در آن قرار دارد و جان تازه‌ای به حوض و زیبایی‌اش بخشیده است». حمیدی با این مقدمه توضیح می‌دهد که چرا فقط عشقه در این خانه کاشته است: «یک خوبی که این گیاه دارد، این است که 3 برابر گیاهان معمولی اکسیژن تولید می‌کند. در ضمن، زیبا هست و خیلی به سرسبزی کمک می‌کند. یکی از گیاهانی که در جهان برای تصفیه هوا پیشنهاد می‌شود، همین عشقه است. جالبی‌اش این است که همیشه و در همه فصول سال سرسبز است».
اجازه بازدید
از این خانه
خیلی محدود است

ماجرای اجازه‌دادن هرچند محدود برای بازدید از این خانه به زمان کرونا برمی‌گردد و تا قبل از آن، چنین امکانی فقط برای آشنایان و دوستان «حمیدی» فراهم بوده است. خودش در این باره می‌گوید: «تا چند سال پیش، اجازه بازدید از این خانه را نمی‌دادم. اما به‌خصوص از زمان کرونا که اعصاب و روان مردم با مشکلات زیادی مواجه شد، تصمیم گرفتیم به این دلیل که در این خانه احساس آرامش به مردم دست می‌دهد، اجازه بازدید به صورت محدود بدهم که خیلی مورد استقبال قرار گرفت. الان هم بازدید عمومی ندارد و افراد باید با من تماس بگیرند تا به آن‌ها نوبت بدهم برای بازدید بیایند. دلیلش هم این است که نمی‌خواهم به محیط سرسبز این جا آسیبی برسد. بیشتر افرادی که از شیراز، اصفهان، مشهد و حتی از شمال به این جا می آیند، همه تعریف و تمجید می‌کنند. سرسبزی‌هایی که در شمال هست، همه طبیعی است و این جا دست‌ساز است و برای‌شان یک رنگ و بوی دیگری دارد».
خانم‌ها به‌محض ورود اشک شوق می‌ریزند و آقایان می‌زنند زیر آواز!
صاحب «خانه تاریخی حمیدی» درباره واکنش اولیه افراد بعد از ورود به این خانه می‌گوید: «ما افرادی داریم که قبل از حضور در این جا مشکلات زیادی برای‌شان ایجاد شده، مثلا عزیزی را از دست دادند، طلاق گرفتند، مشکل مالی دارند و ... اما با قرار گرفتن در این محیط، خیلی حال‌شان عوض می‌شود. این جا یک خانه قدیمی است. زمانی که افراد وارد آن می‌شوند، انتظار ندارند که یکهو وارد چنین فضای سرسبزی شوند. برای بیشتر افراد هم یک حالت شوکه‌شدن و شگفت‌انگیز بودن ایجاد می‌شود. بعضی مواقع به‌خصوص خانم‌ها وقتی در چنین فضایی قرار می‌گیرند، یکهو گریه‌شان می‌گیرد و به قول خودشان اشک شوق می‌ریزند. بعضی آقایان هم به محض ورود، صدای‌شان را بلند می‌کنند و ناخودآگاه می‌زنند زیر آواز. به‌طور کلی همه با روحیه باز و حال بهتر از این جا می‌روند».
هزینه بازدید یک ساعته، 150 هزار تومان است
از او درباره شرایط و هزینه بازدید از این خانه می‌پرسم که می‌گوید: «به‌طور کلی، هدف ما از ساختن و نگهداری این خانه، درآمدزایی نیست. ما مثلا می‌توانستیم در حیاط این خانه، چندتا قلیان یا چای بگذاریم و سپس تخت قرار دهیم و ساعتی 400 یا 500 هزار تومان کرایه بدهیم. افرادی را داشتیم که چنین درخواست‌هایی داشتند و حاضر بودند چنین پول‌هایی بدهند اما من چنین کاری را نمی‌کنم. اما از آن طرف، نگهداری این خانه به‌خصوص چون بافت آن قدیمی است، بیشتر از خانه‌های معمولی است. مثلا مصالحی که در این خانه‌ها استفاده می‌شود و نحوه استفاده از آن‌ها بسیار متفاوت با بقیه خانه‌هاست. ما برای بازدید یک تا 4 نفر با هماهنگی، بابت یک ساعتی که در این جا هستند، 150 هزار تومان می‌گیریم. علاوه بر هزینه‌های ساختمان، این پول برای وقتی است که من باید اختصاص بدهم تا یک یا چند نفر بیایند و برای یک ساعت در این خانه، فارغ از دغدغه‌ها و ... استراحت کنند. عکس‌هایی هم که در این خانه گرفته می‌شود، ارزش بالایی دارد و افراد جای دیگری نمی‌توانند، چنین عکس هایی بگیرند. در ضمن، هم به‌صورت تور و هم فردی برای بازدید به این جا می‌آیند».
خودم این جا زندگی نمی‌کنم!
از او می‌پرسم که آیا خودتان در همین خانه زندگی می‌کنید که پاسخ جالبی می‌دهد و می‌گوید: «همه این سوال را از من می‌پرسند و می‌گویند که ای کاش، ما چنین خانه‌ای داشتیم و از صبح تا شب در آن می‌ماندیم و لذت می‌بردیم. انصافا هم این جا بهترین جا برای زندگی کردن است اما من جای دیگری زندگی می‌کنم و هر زمان این خانه بازدید کننده‌ای دارد، به این‌جا می‌آیم. امکاناتش کامل و تمیز است اما من از صبح تا شب این جا هستم و در جای دیگری زندگی می‌کنم».
اگر در این خانه مارمولک ببینید، جایزه دارید
کامنت‌های زیادی در پیج مربوط به این خانه هست که زیر این گیاهان پر از مارمولک است و افراد زیادی هم ابراز ترس کردند. از حمیدی در این باره می‌پرسم که می‌گوید: «این ها را افرادی می‌گویند که متاسفانه اطلاعات‌شان ضعیف است. هر زمان این سوال را کسی از من می‌پرسد، به او توضیحاتی در همین باره می‌دهم. اگر کسی در این خانه مارمولک پیدا کند، هر فردی که مارمولک ببیند، به او جایزه می‌دهم. ما مارمولک در این خانه نداریم چون سم می‌زنیم. حالا بر فرض هم مارمولک باشد، این حیوان که کاری ندارد و آزاری به کسی نمی‌رساند. تازه پشه‌ها را هم می‌گیرد و محیط را عاری از پشه و بیماری می‌کند».
زندگی در محیط سرسبز، آرامش و انرژی می‌دهد
«در بافت قدیم هر شهر، فرهنگ و اصالتی بی‌مثال وجود دارد اما آن طوری که باید دولت و شهرداری‌ها به بافت قدیم و زیرساخت‌هایش برسند، توجه نکردند. معمولا هم زود تخریب شده و تبدیل به آپارتمان‌ و ... می‌شود». «حمیدی» که خانه اش در بافت قدیمی شیراز قرار دارد، می‌گوید: «زمانی که شما در بافت‌های قدیمی قدم می‌زنید، به خاطر هماهنگی که با ذات انسان دارد، به شما انرژی می‌دهد. به همین دلیل است که زندگی در خانه‌های قدیمی، یک حس خوبی به انسان‌های شهرنشین امروزی منتقل می‌کند. برعکس، در جاهایی که  به تازگی با معماری غیربومی ساخته شده، اعصاب و روان ما به هم می‌ریزد چون با روحیه‌مان سازگار نیست. هرچه زودتر باید یک فکری به حال ساخت‌وسازها بشود. الان شما از کوچه کنار این خانه هم رد بشوید، سرسبز است و حس خوب به شما می‌دهد. به طور کلی، زندگی در محیط سرسبز، آرامش و انرژی می‌دهد. البته باید همین‌جا اشاره کنم که انسان مخرب‌ترین موجود کره‌زمین است که حتی نسل خیلی از حیوانات را از بین برده و این تغییرات آب‌و‌هوایی که در جهان مشاهده می‌کنید، مقصر آن انسان‌ها هستند. بنابراین اگر انسان هرچه زودتر به خودش نیاید، طبیعت یک حالتی دارد که اگر با آن بد برخورد بشود به ما ضربه خواهد زد. اگر ما رعایت تمام موارد محیط‌زیستی را انجام ندهیم، سرنوشت‌مان تلخ خواهد شد، همان‌طور که خودتان دارید شرایط محیط‌زیستی کشور را می‌بینید و نیازی به حرف‌های من نیست».
دغدغه‌ام این است که خانه همه سبز باشد
از او می خواهم که عکس خودش را هم برای چاپ در این پرونده برای ما بفرستد که می‌گوید: «حقیقتا من دوست ندارم که تصویرم منتشر شود. دلیلش این است که گمنامی را بیشتر از معروف‌شدن ترجیح می‌دهم». او در پایان هم می‌گوید: «نکته‌ای هم که می خواهم در انتها بگویم این است که ما فضایی را در این جا ایجاد کردیم که بسیاری از مردم، مسئولان اعم از شهردار و ... برای بازدید آمدند اما کاری نکردند که ما تشویق شویم یا دیگران الگو بگیرند تا فضای سبز در شهر و کشورمان تقویت شود و مردم طعم آرامش در زندگی را برای حضور در چنین جاهایی بیشتر بچشند. البته من توقعی ندارم، حرفم چیز دیگری است. زحمت زیادی برای این خانه کشیده شده است و دغدغه‌ام این است که روزی برسد که خانه همه ما ایرانی‌ها سرسبز باشد».