روزنامه خراسان
1402/06/22
از آرمسترانگ و مارادونا تا پوگبا
صابر-دوپینگ برای بسیاری از ما برابر با اخبار عجیب از رشته‌هایی مثل وزنه‌برداری است که طی آن بعد از سال‌ها یک ورزشکار کشور ما که در المپیک سوم یا چهارم شده ناگهان قهرمان اعلام می‌شد چون بالاخره دوپینگی بودن نفرات قبلی محرز می شد. این‌جاست که می‌فهمیم این اقدام غیر ورزشی چقدر زشت است و لذت قهرمانی دررقابتی برابر را به‌خصوص در رشته‌های انفرادی کم می‌کند. اما حالا دوپینگ برگشته و این‌بار با فوتبال. خبری که طی یکی دو روز اخیر دنیای فوتبال را تحت تاثیر قرار داد نه درباره نقل و انتقال ستاره‌ها به باشگاه‌های عربستانی بود نه درباره درخشش مسی در آمریکا، بلکه این‌بار خبر درباره دوپینگ یکی از بهترین استعدادهای یک دهه اخیر فوتبال جهان یعنی پل پوگبای فرانسوی بود. فوق‌ستاره‌ای که مدت‌ها به‌دلیل مصدومیت و افت و حاشیه‌هایی مثل پرونده قضایی در مرکز توجهات ورزشی نبود، با خبر دوپینگش به صدر اخبار برگشته است. مدت‌ها بود دنیای ورزش به‌خصوص فوتبال درگیر خبر دوپینگ یک نام بزرگ نبود. حالا این خبر مثل بمب ترکیده و توجهات را به‌خود جلب کرده است. هرچند پوگبا فرصت قانونی برای اعتراض و درخواست گرفتن نمونه دیگر را دارد اما خبر آن‌قدر مهم است که به‌بهانه‌اش مروری بر اخبار شاخص دوپینگ‌های ورزشی طی سال‌های اخیر داشته باشیم.از خود پوگبا شروع کنیم پوگبا شاید در یکی دو سال اخیر درخششی نداشته، اما بازیکنی را که در 15 سالگی سر از منچستر درآورد و از 19 سالگی در تیم بزرگ سالان این باشگاه بازی کرد، باید یک استعداد قلمداد کرد. او از 20 سالگی در ترکیب تیم پرستاره فرانسه بازی کرد. در 21 سالگی عنوان بهترین بازیکن جوان جام‌جهانی 2014 را کسب کرد که با قهرمانی آلمان همراه بود. انتقال مجددش به منچستر از یووه جزو گران‌ترین نقل و انتقالات زمان خودش بود. در دو دوره از یورو درخشش ویژه‌ای داشت و در جام جهانی 2018 هم یکی از ارکان قهرمانی فرانسوی‌ها بود. حتی در فینال گل هم زد. هر چند مدتی است مصدومیت دامن او را گرفته و باعث شده از ترکیب تیم ملی فرانسه در جام‌جهانی 2022 قطر هم دور شود. حالا هم که دوباره به یووه برگشته، نیمکت نشین بود تا این‌که خبر دوپینگش پخش شد. آن هم بعد از بازی با اودینزه که پوگبا 90 دقیقه روی نیمکت بود. حالا نتیجه اولیه دوپینگ مشخص شده و پوگبا باید امیدوار باشد اعتراضش جواب بدهد. دوپینگ کم رنگ شده بود مدتی بود اخبار دوپینگ در رشته‌های مختلف کم شده یا لااقل حول ستاره‌ها نبود. البته با سخت‌گیری‌هایی که به تازگی در سازمان‌های ورزشی در استفاده از مواد نیروزا و تغذیه بازیکنان میشود، دیگر بازیکنی تصادفاً و براثر غفلت مواد غیرمجاز مصرف نمی‌کند. از طرفی آزمایش‌های دقیق باعث شده ورزشکاران این خطر را نکنند چون لو رفتن موضوع هم ساده‌تر شده است. ضمن این که تغذیه و بدنسازی علمی طول عمر حرفه‌ای ورزشکاران را افزایش داده، برای همین دیگر بازیکنان بعد از نزدیک شدن به سال‌های بازنشستگی به سراغ مواد نیروزا نمی‌روند. پیش از این یک ورزشکار در رشته‌ای مثل فوتبال در سن 34، 35 سالگی بازنشسته می‌شد درحالی‌که مسی و رونالدو در 36 و 38 سالگی همچنان می‌درخشند. با این اوصاف اخبار دوپینگ هم کمتر شده است. حالا برویم سراغ معروف‌ترین دوپینگ‌های تاریخ ورزش. نخستین دوپینگ تاریخ هانس گونار لیجینوال ورزشکار سوئدی به نوعی نخستین مورد مثبت دوپینگ پس از تشکیل کمیته بین‌المللی دوپینگ در سال ۱۹۶۷ میلادی بوده است. او که در رشته پنج گانه «دوندگی در شرایط سخت، سوارکاری، تیراندازی، شنا و شمشیربازی» فعالیت داشت، در المپیک سال ۱۹۶۴ در شهر توکیو به مقام سوم دست پیدا کرد. در سال ۱۹۶۸ و در جریان بازی‌های المپیک در مکزیکوسیتی این ورزشکار به همراه تیم سوئد در رشته پنج گانه شرکت کرد و با وجود این‌که اعضای این تیم موفق شدند تا در این ۵ رشته مدال‌های مختلفی را کسب کنند اما در جواب آزمایش‌ها مشخص شد لیجینوال ماده غیرمجازی مصرف کرده است. این مسئله باعث شد تا هم مدال‌های این ورزشکار و هم مدال سایر نفرات این تیم پس گرفته شود. مارادونا در جام جهانی 1994 شاید مارادونا را بتوانیم شاخص‌ترین ماجرای دوپینگ در تاریخ فوتبال جهان بدانیم. تیم ملی آرژانتین که در جام جهانی 1986 با درخشش شگفت‌انگیز این نابغه خودویرانگر قهرمان جام شده بود، در جام 1990 هم به‌رغم حاشیه‌های شخصی مارادونا با شکست ایتالیای میزبان تا پای فینال آمد و آن‌جا مغلوب آلمان شد. جام 1994 آمریکا به‌نوعی آخرین جام مارادونا پیش‌بینی می‌شد. او که مدتی به‌خاطر مصرف مواد و حاشیه‌های دیگر از دنیای ورزش حرفه‌ای و اوج دور شده بود، قبل از جام به لیگ آرژانتین و با انگیزه زیادی به اوج برگشت. آرژانتین با درخشش مارادونا، باتیستوتا و کانی‌گیا جام را توفانی و جذاب آغاز کرد اما خبر رسید که آزمایش دوپینگ مارادونا مثبت اعلام شده است و او از جام کنار گذاشته شد. هرچند هنوز هم خیلی‌ها اعتقاد دارند این ماجرا توطئه سران فیفا مثل هاولانژ برای نابودی آرژانتین که به‌شدت به مارادونا متکی بود و رساندن برزیل به فینال بود. به‌خصوص این‌که مارادونا با هاولانژ هم مشکلات شخصی داشت. با محرومیت مارادونا تیم آرژانتین هم به‌لحاظ فنی لطمه دید و هم از نظر روحی و در دیدار برابر رومانی که در آن جام با گئورگی حاجی بسیار آماده بود، شکست خورد و از جام کنار گذاشته شد. اسطوره‌ای که دوپینگی از کار درآمد لانس آرمسترانگ زمانی یک ورزشکار الهام‌بخش بود اما یکی از عجیب‌ترین و طولانی‌ترین پرونده‌های دوپینگ دنیا مربوط به این دوچرخه‌سوار آمریکایی است، فاتح هفت دوره «تور دو فرانس» که یکی از بزرگ‌ترین و قدیمی‌ترین رقابت‌های دنیا محسوب میشود و قهرمان عرصه نبرد با سرطان که محبوبیت ویژه‌ای داشت. لانس آرمسترانگ که در سال ۱۹۹۶ به سرطان مبتلا شد، در تصمیمی قابل تحسین، دست به مبارزه با این بیماری کشنده زد و پس از حدود یک سال، در سال۱۹۹۷ به تیم ملی دوچرخه‌سواری آمریکا بازگشت تا در سال‌های ۱۹۹۹ تا ۲۰۰۵ افتخارات بزرگی را در این رشته ورزشی کسب کند. پس از این موفقیت‌ها اما آژانس مبارزه با دوپینگ آمریکا در گزارشی هزار صفحه‌ای آرمسترانگ را متهم به دوپینگ کرد تا پرده از پیچیده‌ترین و حرفه‌ای‌ترین دوپینگ تاریخ ورزش بردارد. گزارش این آژانس شامل شهادت با قید سوگند ۲۶ نفر از جمله ۱۵ نفر از هم تیمی‌های پیشین او بود. این دوچرخه‌سوار مشهور در این خصوص اظهار نظری نکرد اما از ریاست بنیاد خیریه سرطان «لایو استرانگ» استعفا کرد.در پی این اتهام، فدراسیون بین‌المللی دوچرخه‌سواری با تایید محرومیت‌های آژانس ضد دوپینگ آمریکا، آرمسترانگ را تا آخر عمر از فعالیت‌های مرتبط با دوچرخه‌سواری محروم کرد و تمام عنوان‌هایش را پس گرفت. با دوپینگ سریع‌ترین شد بن جانسون دونده کانادایی که متولد کشور جامائیکا بوده، یکی از موارد مشهور در عرصه دوپینگ است. این ورزشکار در دهه ۸۰ میلادی عضو تیم ملی دوومیدانی کانادا بود و در المپیک ۱۹۸۴ موفق شد یک مدال برنز در رقابت ۴ در ۱۰۰ متری انفرادی و همچنین مسابقات تیمی کسب کند. در فاصله این بازی‌ها تا المپیک ۱۹۸۸ وی توانست رکوردهای بسیاری را در ورزش دوومیدانی ثبت کند.او در این سال‌ها رقابت شدیدی را با «کارل لویس» دونده آمریکایی داشت و لویس به دوپینگ کردن رقیبش مشکوک بود. در مسابقات المپیک سال ۱۹۸۸ لویس در دور مقدماتی ۱۰۰ متر اول شد اما در نهایت این جانسون بود که مدال طلا را به دست آورد. اما سه روز بعد ماده ممنوعه «Stanozolol» در نمونه ادرار جانسون کشف شد، مدالش پس گرفته و از ورزش محروم شد. وی در سال ۱۹۹۱ میلادی دوباره به ورزش بازگشت اما مجدد به دلیل دوپینگ محروم شد تا مادام‌العمر از حضور در فعالیت‌های ورزشی محروم شود. حتی اسطوره تنیس آندره آغاسی تنیسور بزرگ آمریکایی که ۹ مسابقه جایزه بزرگ تنیس را با کسب عنوان قهرمانی پشت سر گذاشت و مدت‌ها در رتبه نخست رده بندی بهترین‌های تنیس جهان قرار داشت، در سال ۲۰۰۳ از دنیای قهرمانی خداحافظی کرد. این تنیسور در کتاب زندگی نامه خود اشاره کرده که در سال ۱۹۹۷ از مواد نیروزا استفاده کرده اما به دروغ به مسئولان آزمایش دوپینگ گفته است که به طور سهوی با مصرف یک نوشیدنی دچار این اتفاق شده است. پس از اعتراف آغاسی، راجر فدرر و مارات سافین با انتقاد از او خواستار پس دادن تمامی مدال‌هایش شدند اما هیچ وقت این اتفاق نیفتاد تا او با خوش شانسی مشکلش ختم به خیر شود. در بخش‌هایی از این مطلب از «خبر آنلاین» کمک گرفتیم
سایر اخبار این روزنامه
وضعیت «بسیار بحرانی»آب در سیستان و بلوچستان
تجزیه و تحلیل صورتحساب دولت دوازدهم برای سیزدهم
کمک اون به ولادیمیر
از آرمسترانگ و مارادونا تا پوگبا
دستور رئیس کل دادگستری برای پیگیری آزار و اذیت معلولان در مشهد
تکالیف دولت و ملت برای خادم الرضا شدن
تمایل به توافق خاموش
ناله سر داده جهان، ماتم خیرالبشر(ص) است - با غم هجر رضا(ع) و حسن(ع) آزرده سوگی دگر است
رسوخ نمایش «جبلی»، شاخ شکنی «جوادی» و افزایش شکاف در اردوگاه اصلاحات
7 اصل طلایی در تربیت دینی
راهبرد جنگ طولانی
کلاهبرداری‌های گسترده اینترنتی با رهن و اجاره آپارتمان!
800 برابر ویرانگرتر از حشیش
