رسوخ نمایش «جبلی»، شاخ شکنی «جوادی» و افزایش شکاف در اردوگاه اصلاحات


 
 
 


 
رسوخ «سوسمار»  در ذهن مخاطبان
گزارش اختصاصی خراسان  از نشست نقد و بررسی نمایش «سوسمار» به نویسندگی حمید جبلی و کارگردانی نعمت امینی
 
ناصر ارباب_ نشست نقد و بررسی تئاتر سوسمار، به نویسندگی حمید جبلی و کارگردانی رحمت امینی، عصر روز دوشنبه در سالن مشاهیر تئاتر شهر تهران برگزار شد. به گزارش خراسان، نمایشنامه سوسمار را می‌توان در دسته نمایشنامه‌های «سوررئال، درام» جای داد؛ نمایش پرفروشی که این روزها در تئاتر شهر، سالن چهارسو در حال اجراست. این نمایش، داستان یک زوج جوان است که دقایقی باقی‌مانده تا تحویل سال، در حال آماده‌سازی سفره هفت‌سین هستند، تخم‌مرغ بزرگ و عجیب‌وغریبی را برای رنگ کردن تهیه می‌کنند؛ ولی چند ساعت بعد که تخم‌مرغ، ترک می‌خورد تازه متوجه می‌شوند که آن‌ها تخم یک سوسمار را به خانه‌شان آورده‌اند. زن و مرد جوان چاره‌ای جز نگهداری سوسمار نمی‌بینند. سوسمار هر روز بزرگ و بزرگ‌تر می‌شود و وسایل خانه را (که هر یک نمادی از یک عامل بیرونی است) یکی پس از دیگری می‌بلعد، از کتاب (نماد آگاهی) و میز گرفته تا سفره هفت‌سین (نماد فرهنگ و رسوم) و... . کارگردان این اثر برای انتقال بهتر مفهوم به مخاطب از موسیقی و پویانمایی نیز کمک گرفته است. پیدایش سؤالات متعدد در ذهن مخاطبان بعد از تماشای این نمایش تمثیلی ازجمله ویژگی‌های بارز این اثر است. سؤالاتی که یافتن پاسخش به مخاطب واگذارشده است.   حمید جبلی به‌عنوان نویسنده اثر و رحمت امینی که کارگردانی این نمایش را برعهده دارد، با ترفندهایی تیزهوشانه، ذهن مخاطب را نه‌تنها در طول اجرا بلکه تا ساعت‌ها و شاید چند روز با نمایش سوسمار، همراه نگه می‌دارند. نمادگرایی در نمایشنامه‌های ایران و جهان رحمت امینی، کارگردان این نمایش، در نشست نقد و بررسی این نمایش گفت: در ادبیات ما داستان‌های تمثیلی زیادی وجود دارد که محوریت آن‌ها حول یک حیوان یا موجود (غیر از انسان) می‌گردد. نمایش سوسمار نیز دارای همین ویژگی یعنی بهره‌گیری از یک حیوان به‌عنوان سوژه محوری اثر است. ما با بهره‌گیری از نماد و تمثیل، روایت‌هایی را حول محور یک سوسمار، ایجاد کرده‌ایم. تعدادی از مخاطبان و منتقدان با دیدن این اثر شاید یاد نمایشنامه «کرگدن» اثر اوژن یونسکو یا نمونه‌های خارجی دیگر بیفتند اما رویکردهایی که ما درنمایشنامه سوسمار پی گرفته‌ایم، با نمایشنامه کرگدن و دیگر آثار مشابه متفاوت است. وی افزود: در این نمایش، از طنز موقعیت که همیشه برای من مهم بوده، بهره برده‌ام و سعی می‌کنیم این تفکر را در ذهن مخاطب ایجاد کنیم که اگر سوسمارها به شهر بیایند و با مردم صحبت کنند، چه اتفاقی می‌افتد؟ این کارگردان تئاتر در تشریح دلایل بهره‌گیری از پویانمایی در این نمایش و همچنین دلیل ارائه نقش سوسمار به‌صورت فانتزی بیان کرد: یکی از منتقدان می‌گفت که جنبه فانتزی شخصیت سوسمار می‌توانست پررنگ‌تر باشد. در پاسخ به این نقد باید بگویم من قصد داشتم به متن وفادار باشم. درباره تاثیر بهره‌گیری از پویانمایی هم باید بگویم ما با استفاده از پویانمایی توانستیم جنبه فانتزی شخصیت سوسمار را به‌خوبی ارائه دهیم و علاوه بر این نمایشی روان‌تر را برای مخاطب اجرا کنیم. هرچند من معتقدم در بخش کیفیت پویانمایی می‌توانستیم قوی‌تر ظاهر شویم. او همه‌چیز را می‌بلعد وی در تشریح این پرسش که سوسمار در این نمایش نماد چیست، خاطرنشان کرد: برخی تماشاگران سوسمار را نماد نیروی غریبه بیرونی یا درونی می‌دانند که سرمایه‌های خانواده و اجتماع را می‌بلعد. امینی گفت: ما در این تئاتر با طرح یک وضعیت، نمادهایی را ارائه می‌دهیم؛ اما نتیجه‌گیری را به عهده مخاطب می‌گذاریم. این نمایش را حمید جبلی به شکلی نوشته‌ که وقتی مخاطبان از کودک گرفته تا بزرگ‌سال و فیلسوف در یک سالن به تماشای نمایش می‌نشینند هرکدام به‌اندازه ظرف ذهن خود از این اثر، دریافت‌هایی داشته باشند. وی افزود: ما در این اثر فانتزی، سعی کرده‌ایم وجه هولناک حیوانی سوسمار را کمتر به نمایش بگذاریم. در عوض، بیشتر تمرکزمان را برای انتقال هر چه‌بهتر مفاهیم گذاشتیم. کارگردان تئاتر سوسمار تصریح کرد: این نمایش همواره سعی می‌کند چالش‌های آسیب‌شناسانه متفاوتی را در ذهن مخاطب مطرح کند. پس از پایان نمایش ما معمولاً با واکنش‌های مفهومی زیادی از سوی مخاطبان روبه‌رو می‌شویم. گاهی مخاطبان به نکاتی اشاره می‌کنند که ما حتی به آن فکر نکرده‌ایم. با شنیدن نظرات مخاطبان به این نتیجه می‌رسیم که نمایش سوسمار از چندین زاویه قابل تفکر است. لزوم تجربه زیسته بازیگران امینی در ادامه به لزوم توجه به اصل مهم تجربه زیسته بازیگران در زمان انتخاب بازیگر اشاره کرد و گفت: در این نمایش به دنبال بازیگرهایی بودم که نقش‌ها را زیسته باشند؛ به‌عنوان‌مثال یکی از بازیگران که نقش مدیر ساختمانی را بازی می‌کند، اهل موسیقی است. این بازیگر در زندگی واقعی‌اش نیز درزمینه موسیقی فعالیت می‌کند. به نظر من این اصلی مهم در هنرهای نمایشی است که حتماً باید به آن دقت کنیم. مشکلات اقتصادی، بازهم گریبانگیر تئاتر رحمت امینی در ادامه ضمن انتقاد از شرایط واگذاری سالن‌های تئاتر و هزینه‌های آن تصریح کرد: اگر قرار باشد تئاتر، به حیات خود ادامه دهد باید اقتصاد این هنر به شکلی جدی‌تر تأمین شود. ما برای ساخت این نمایش، گاهی حتی برای خرید پارچه، ساخت دکور و... و هزینه‌های آن دغدغه‌های زیادی داشتیم. هزینه بالای اجاره سالن تئاتر هم موضوع قابل‌تأملی است. البته در این نمایش هیچ‌کدام از بازیگران صرفه اقتصادی را مدنظر نداشتند وگرنه شرایط برای ما سخت‌تر می‌شد. دست‌وپنجه نرم کردن با این مشکلات تا شب سوم اجرای نمایش ادامه داشت. بی‌تردید این مشکلات تمرکز فعالان عرصه تئاتر را به هم می‌ریزد و از کیفیت کارها کاسته می‌شود. اقتصاد تئاتر، موضوعی است که باید با جدیت درباره آن چاره‌اندیشی شود.             میر ایرانی شاخ غول را شکست  جوادی: به طلا فکر هم نمی‌کردم!   شاداب/ مسابقات وزنه‌برداری قهرمانی جهان به‌عنوان مرحله اصلی گزینشی المپیک پاریس درحالی از ۱۳ شهریور در ریاض عربستان آغاز شد و تا ۲۶ شهریور ادامه دارد که ملی‌پوشان ایران از 19 شهریور در این رقابت‌ها روی تخته رفتند. مسابقات دسته ۸۹ کیلوگرم مردان درحالی دوشنبه شب برگزار شد که میرمصطفی جوادی نماینده ایران در تقابل با غول‌های چینی، ونزوئلایی، مولداوی و ارمنستانی در جایگاه نخست قرار گرفت. جوادی که جایگزین کیانوش رستمی شده بود، یکی از امیدهای ایران برای کسب سهمیه المپیک در این دسته به شمار می‌رود. او در ریاض کارش را با مهار وزنه ۱۶۳ کیلوگرم در حرکت یک ضرب آغاز کرد و در رده ششم قرار گرفت. جوادی در دو ضرب عملکرد چشمگیری داشت و با مهار وزنه ۲۱۵ کیلوگرم به عنوان نخست حرکت دوضرب و مجموع رسید. شاهکار قهرمان ایرانی در حرکات دو ضرب در حالی بود که ۲ نماینده قدرتمند چین امید زیادی برای کسب مدال طلا داشتند و حتی لی داین دارنده طلای جهان در سال ۲۰۲۲ در آخرین حرکت دوضرب خود وزنه ۲۱۳ کیلوگرم را مهار و به نوعی طلای دوضرب و مجموع خود را مسجل کرده بود، اما جوادی با مهار ۲۱۵ کیلوگرم در آخرین حرکت این دسته همه معادلات را برهم زد و قهرمان جهان شد. جوادی در مجموع موفق به ثبت رکورد ۳۸۴ کیلوگرم شد تا شرایط خود را در جدول گزینشی المپیک در دسته ۸۹ کیلوگرم بهبود ببخشد و در جمع نفرات برتر این دسته قرار گیرد. او پس از کسب خوش‌رنگ‌ترین مدال قهرمانی جهان می‌گوید: «در یک رقابت سنگین قهرمان جهان شدم.» پایگاه خبری inside the games  به بخشی از گفت‌وگوی جوادی اشاره می‌کند که وقتی از او می‌پرسند آیا فکر می‌کرد قهرمان جهان شود، می‌گوید: «مطمئناً خیر. من فقط برای یک مدال برنز یا شاید یک نقره تمام تلاشم را به کار گرفته بودم و به طلا فکر هم نمی‌کردم. این بهترین رکوردم در مسابقات بود.» رکورد مجموع جوادی 4 کیلوگرم بهتر از کیانوش رستمی، قهرمان المپیک ۲۰۱۶ است و حالا جوادی خود را برای کسب سهمیه المپیک آماده می‌کند.             افزایش شکاف در اردوگاه اصلاحات   قائم مقام حزب اعتماد ملی به‌تازگی در انتقادی صریح به آذر منصوری گفته است که نبوی و مرعشی شایسته ریاست جبهه اصلاحات بودند     اسماعیل گرامی‌مقدم، قائم مقام حزب اعتماد ملی به تازگی گفته است که «با همه احترامی که برای خانم آذر منصوری قائل هستم، انتقاداتی به اتفاقات تیرماه دارم و شایستگی ریاست جبهه اصلاحات را در شخص آقایان نبوی و مرعشی می‌دیدم». آنچه اکنون در جبهه اصلاحات به چشم می‌رسد شکافی بی‌سابقه است؛ میانه‌رو و رادیکال‌ها هر کدام سعی می‌کنند دست بالا را به دست بیاورند و تعیین‌کننده تصمیم انتخاباتی جبهه اصلاحات باشند. فردانیوز نوشت: شاید بتوان گفت در گام اول این اتحادی‌ها بودند که توانستند با به ریاست‌رساندن آذر منصوری در کسب قدرت تعیین‌کنندگی میان اصلاحات از دیگر گروه‌ها پیشی بگیرند. وقتی منصوری به ریاست رسید بسیاری از کارشناسان سیاسی هشدار دادند که این امر باعث رادیکال‌شدن هرچه بیشتر جبهه اصلاحات می‌شود اما در گام‌های بعدی یعنی در پیش‌ثبت‌نام انتخابات بر خلاف انتظار رادیکال‌ها بسیاری از گروه‌های اصلاح‌طلب نامزدهای خود را روانه انتخابات کردند. پس از آن انتقادها به اصلاح‌طلبان تندرو افزایش یافت و به نوعی احزابی مانند کارگزاران، اعتماد ملی، مردم‌سالاری و ندای ایرانیان با تأکید بر مشارکت انتخاباتی، مشی رادیکال‌ها را نفی کردند. انتقادها به جایگاهی که منصوری کسب کرده است هم ادامه داشت و از حزب کارگزاران تا حالا حزب اعتماد ملی درباره انتخاب منصوری انتقادهای صریحی اظهار کردند و حتی گفته می‌شود بهزاد نبوی با فشار اتحادی‌ها مجبور به استعفا شده و کهولت سن صرفا بهانه‌ بوده است. گفته می‌شد در صورت نبود نبوی هم شایسته‌ترین فرد برای ریاست بر جبهه اصلاحات حسین مرعشی بوده است نه آذر منصوری. به هر روی حالا که قائم مقام حزب اعتماد ملی هم صریحا از منصوری انتقاد کرده، می‌توان دریافت که اختلافات 2 طیف اصلاح‌طلب به بالاترین سطح خود رسیده است.