عذرخواهی از گندمکاران


گندم به عنوان کالایی راهبردی، نقش اساسی در تأمین امنیت غذایی دارد و تحولات جنگ غرب با روسیه در کارزار اوکراین نیز این مهم را اثبات کرد، البته در دولت قبلی ظاهراً بهایی به جایگاه راهبردی گندم داده نمی‌شد، چه آنکه برخی مسئولان آن دولت صراحتاً می‌گفتند نیازی به تولید گندم در داخل کشور نیست و می‌توان آن را وارد کرد ولی قضیه اوکراین تلنگری برای چنین تفکر خانمانسوزی بود که نشان داد باید به خودکفایی گندم در کشور به عنوان یک راهبرد اساسی نگریست و با استناد به این مهم، از گندمکاران حمایت کرد، البته گندمکاران فارغ از نگاه جناحی و حزبی دولت‌ها، تولید گندم را با وجود هزینه‌های سرسام‌آور و مشقات زیاد ادامه می‌دهند. در سال جاری به لطف بارش‌های رحمت الهی، تولید گندم از مرز ۱۰میلیون تن عبور کرده است و نشانه‌های خوبی برای عبور از بحران‌های احتمالی تولید گندم به شمار می‌رود، البته دولت مدعی است به واسطه مدیریت و حمایت‌هایش، تولید گندم رکوردشکنی داشته است، اما تخلف در وعده پرداخت مطالبات گندمکاران نشان می‌دهد دولت هیچ نقشی در تولید گندم سال جاری نداشته است بلکه کارشکنی هم از سوی دولت صورت می‌گیرد.
تأخیر غیرقانونی در پرداخت مطالبات
تأخیر دولت در پرداخت مطالبات گندمکاران در حالی است که به گفته عطا هاشمی، رئیس بنیاد ملی گندمکاران به مهر «بر اساس تبصره۲ قانون خرید تضمینی گندم، دولت موظف است تا ۲۴ساعت پس از تحویل گندم مبلغ آن را پرداخت کند. همچنین بر اساس تبصره۳ این قانون در صورت تأخیر در پرداخت، دولت باید بر اساس نرخ سود میان‌مدت اعلام‌شده از سوی بانک جریمه دیرکرد به گندمکاران بپردازد»، بنابراین دولت برای جبران تأخیر در پرداخت مطالبات گندمکاران، باید سود آن را نیز محاسبه و پرداخت کند.


اذعان به چالش پرداخت مطالبات
محمدجواد عسگری، رئیس کمیسیون «کشاورزی، آب، منابع‌طبیعی و محیط‌زیست» اخیراً اذعان کرده است: «امسال در پرداخت بموقع این مطالبات با چالش‌هایی مواجه شده‌ایم. مکاتبات بسیاری نیز در این زمینه داشتیم تا پرداخت پول گندمکاران تسریع شود. تولیدکنندگان امسال سنگ‌تمام گذاشتند و ما مسئولان نتوانسته‌ایم پاسخ خوبی به خدمات آن‌ها بدهیم. دستگاه‌های متولی باید نسبت به پرداخت پول و خسارت گندمکاران اقدام کنند.» وی همچنین گفته است: «در حوزه تقنینی اقدامات خوبی صورت گرفته و فضا برای توسعه و افزایش تولید فراهم شده است. یکی از این اقدامات شورای قیمت‌گذاری بود. در گذشته اگر بنا بود محصولی قیمت‌گذاری شود، در شورای اقتصاد تصمیمی از بالا به پایین گرفته می‌شد، ولی در حال حاضر اینگونه نیست و تصمیم‌گیران در واقع همان کشاورزان و دست‌اندرکاران بخش کشاورزی هستند. اگر چه تشکیل شورای قیمت‌گذاری اتفاق خوبی را رقم زد، اما ایراداتی نیز به آن داریم. چرا برخی دولتمردان در این شورای مهم حضور پیدا نمی‌کنند؟ و دیگر اینکه به مصوبه شورا توجهی نمی‌شود. امروز اگر به زحمات تولیدکنندگان توجه نکنیم، اشتباه بزرگی کرده‌ایم و حق‌الناس است و باید پاسخ دهیم.»
این اظهارات در حالی است که نرخ خرید تضمینی گندم برای سال زراعی ۱۴۰۲-۱۴۰۱ در دو نوبت انجام و ۱۵هزار تومان تعیین شد. همچنین برای سال زراعی جدید (۱۴۰۳-۱۴۰۲) این عدد حدود ۱۹هزارو۵۰۰ تومان بوده که هنوز از سوی وزیر جهاد کشاورزی به عنوان رئیس شورای قیمت‌گذاری محصولات کشاورزی اعلام رسمی نشده است. به گفته کارشناسان بر اساس مصوبات قانونی، قیمت ۳۲قلم کالای اساسی باید ۲۹شهریور، یک هفته پس از نهایی شدن قیمت‌ها در شورای قیمت‌گذاری محصولات کشاورزی (۲۲شهریور) اعلام رسمی و ابلاغ می‌شد.
عذرخواهی رئیس سازمان برنامه وبودجه
طبق گزارش ایرنا، داود منظور دیروز در حاشیه جلسه هیئت دولت در جمع خبرنگاران اظهار داشت: «در تبصره۱۴ بودجه حدود ۱۰۴همت برای خرید گندم پیش‌بینی شده بود که تاکنون ۱۱۵همت پرداخت انجام دادیم. خرید زیادی انجام دادیم و باید ۱۵۰همت پرداخت کنیم که ۴۰همت باقی مانده است.» وی خاطرنشان کرد: «قول داده بودیم تا آخر شهریور تسویه کنیم، با توجه به اینکه منابع لازم در بودجه پیش بینی نشده بود، مجوز‌هایی را برای جابه‌جایی منابع و بودجه گرفتیم تا منابع را جابه‌جا و تا آخر مهرماه تمام مطالبات را پرداخت کنیم. برای تأخیر در تحقق وعده هم از گندمکاران عذرخواهی می‌کنیم.»
عبور خرید گندم از مرز ۱۰میلیون تن
همچنین طبق گزارش ایرنا، علیرضا مهاجر روز سه‌شنبه در مراسم آغاز سال زراعی جدید (۱۴۰۳-۱۴۰۲) در جمع مسئولان و خبرنگاران که به صورت حضوری و وبیناری با استانداری‌های سراسر کشور برگزار شد، گفت: امروز خرید تضمینی گندم از مرز ۱۰میلیون‌و۳۴۰هزارو۹۱۴تن گذشت که این مهم با زحمت کشاورزان و دست‌اندرکاران بخش کشاورزی محقق شده است. وی افزود: طبق آمار‌ها در سال۱۴۰۰ خرید تضمینی گندم به سختی به ۵/۴ میلیون تن رسید، اما با وجود اینکه در سال۱۴۰۱ خشکسالی شدت گرفت، میزان خرید تضمینی کشور به ۵/۷ میلیون تن رسید و این رقم افزایش یافت. به گفته وی، «خشکسالی بعد از خشکسالی» به مراتب از «خشکسالی بعد از ترسالی» سخت‌تر است.
معاون امور زراعت وزارت جهاد کشاورزی اظهار داشت: در سال زراعی جدید خرید تضمینی گندم بیش از ۱۰میلیون تن به دلیل استفاده از بذر‌های مناسب بوده است، به طوری که با کمک بخش تحقیقات کشاورزی بیش از ۴۵۰هزارتن بذر مناسب آماده و در اختیار کشاورزان قرار گرفت.
وی یکی دیگر از عوامل افزایش تولید و خرید تضمینی گندم در سال زراعی را که گذشت، اجرای طرح جهش تولید در دیم‌زار‌ها و مبارزه بموقع با آفات، بیماری‌ها و استفاده بموقع از نهاده‌ها دانست و تصریح کرد: استفاده بهینه از کود‌های شیمیایی می‌تواند منجر به افزایش عملکرد شود. مهاجر به‌کارگیری از دستورالعمل‌های فنی و مهندسی به خصوص در دیم‌زار‌ها را از دلایل افزایش تولید برشمرد و گفت: با همکاری ستاد اجرایی فرمان امام (ره) بیش از هزارمیلیارد تومان تسهیلات با یارانه ۴درصد در اختیار کشاورزان قرار می‌گیرد. وی افزود: کشت گندم، جو و دانه‌های روغنی در اولویت کشت سال زراعی جدید قرار دارد، به طوری که در ۶میلیون هکتار آن گندم، حدود ۲میلیون هکتار جو و سایر محصولات مانند کلزا، گلرنگ، کاملینا و حبوبات کشت خواهد شد.
جمع‌بندی
به نظر می‌رسد جبران خسارت به کشاورزان با تأخیر در پرداخت مطالبات‌شان با پرداخت سود تأخیر و تسریع در پرداخت مطالبات امکانپذیر است. امید است تا پایان مهر مطالبات گندمکاران پرداخت شود.