پادکست، پاییز و پیاده‌‌روی

 پاییز شده، هوا حال عجیبی دارد، پاشنه کفش را بالا می‌‌کشی تا بروی پیاده‌‌روی، پارک زودتر از همیشه تاریک شده، نه‌‌فقط تاریک، بلکه خلوت، بی‌‌دلیل دلهره می‌‌گیری، انگار این پیاده‌‌روی دیگر لذت بخش نیست. هوای دلگیر پاییز کم کم متقاعدت می‌‌کند که به گوشه دنجی برگردی که روشن باشد و البته کمی گرم‌‌تر. اما راه حل بهتری هم هست کافی است یک پادکست خوب بگذاری، آن‌‌وقت هرجایی باشی همان‌‌جا می‌‌شود گوشه دنج دنیا و آن‌‌لحظه می‌‌شود لحظه‌‌ای قشنگ با کلی حس خوب. چون همزمان که پیاده‌‌روی می‌‌کنی و هوای جسمت را داری، حرف‌‌های خوبی گوش می‌‌دهی و این‌‌طوری هوای ذهنت را هم داری. مترو، اتوبوس، لحظات انتظار برای رسیدن دوستی بدقول یا پشت چراغ و ترافیک. هر لحظه مُرده‌‌ای را می‌‌شود با پادکست زنده کرد. دیروز روز جهانی پادکست بود. با یک روز تاخیر سراغ این‌‌دنیای دوست‌‌داشتنی رفتیم، حتی از این گفتیم که چطور می‌‌شود پادکست ساخت. با ما باشید.
پادکست، چرا؟ کجا؟ چه‌وقت؟ چطور؟
مثل هر کار دیگری پادکست گوش‌دادن هم قلق‌های خودش را دارد


چرا؟
حین پیاده‌روی، رانندگی، ورزش، برخی فعالیت‌های هنری، قبل از خواب و... شاید خواندن یک کتاب سخت و پردردسر و گاهی حتی غیرممکن باشد اما می‌شود با گوش دادن به یک پادکست خوب درباره مهارت‌های زندگی، توسعه فردی، کسب و کار، تربیت فرزند، خلاصه کتاب، موضوعات علمی، تاریخی و... کلی چیزهای جالب یاد گرفت. گاهی هم امکان مطالعه هست اما یا حالش نیست، یا به‌هردلیلی دوست دارید یک موضوع را از زبان کسی‌که در آن زمینه مطالعه و تخصص بیشتری دارد یاد بگیرید. کسی‌که می‌تواند چکیده تجربه زیست، زاویه دید و نکات کاربردی کتاب‌ها را در یک پادکست بیان ‌کند. چند روز قبل بیلبوردی برای تبلیغ یک ماشین‌ظرف شویی دیدم که رویش جمله‌ای با این مضمون نوشته شده بود که «وقتت برای ظرف شویی را برای مطالعه بگذار»! البته ظرف‌شستن فعالیت خوبی است، به‌خصوص اگر خانوادگی و نوبتی باشد که باعث تقسیم کار و آموزش مسئولیت‌پذیری به‌بچه‌ها می‌شود و در کل انجامش تباه کردن وقت نیست. اما به‌فرض اگر بخواهیم در کنار کارهایی اعم از شستن ظرف، رسیدگی به‌گل وگیاه و... کار مفید دیگری انجام دهیم چرا پادکست نه؟ حتماً باید ماشین‌ظرف شویی بخریم؟ گوش دادن پادکست روشی برای ذخیره و مدیریت بهتر زمان است و حال آدم را خوب می‌کند چون هر وقت چیزی یاد بگیریم حس بهتری به همه چیز داریم.               
کجا؟ چگونه؟
هر پادکستی برای هر موقعیتی خوب نیست، بعضی پادکست‌ها تمرکز می‌خواهند، بعضی پادکست‌ها محتوایی دارند که آدم دوست دارد بخشی از آن‌ها را یادداشت کند. بعضی پادکست‌ها هم در کل پادکست نیستند و فقط چند موزیک پشت سرهم ردیف شدند. اول از همه باید مشخص کنید چه پادکستی را چرا گوش می‌دهید؟ یعنی اگر می‌خواهید حال خوبی داشته باشید اول  این که سراغ پادکستی با محتوای سنگین نروید، دوم این‌که داخل اتوبوس و مترو هم می‌شود پادکست حال‌خوب کن را گوش داد. اما اگر می‌خواهید چیزی یاد بگیرید بهتر است در موقعیتی مناسب پادکست را گوش بدهید؛ گام اول این‌که براساس نیاز ذهنی، دغدغه‌ها و سوالات‌تان یک پادکست جدی و عمیق را انتخاب کنید، نظرات دیگران را درباره‌اش بخوانید، درباره گروه تهیه‌کننده‌اش اطلاعات جمع کنید و ببینید اصلاً صلاحیت چنین تولید محتوایی را دارند یا نه؟ بعد هم در موقعیتی که می‌شود خوب گوش داد آن را پخش کنید. راستی چرا گفتیم درباره گروه تولید پادکست اطلاعات کسب کنید؟ این‌روزها تولید پادکست برای خیلی‌ها جذابیت دارد، یعنی همان نگاهی را که به عکس گرفتن با کتاب و قهوه در کافه دارند، به تولید پادکست هم دارند. این چنین افرادی ممکن است با خواندن دو تا کتاب روان‌شناسی زرد حس کنند که می‌توانند درباره انرژی کائنات و انرژی مثبت و این‌جور چیزها صحبت کنند.  
 دیگه چی؟
بچه که بودیم نوارقصه گوش می‌دادیم تا وارد دنیای خوش‌رنگ رویاها شویم و همین موضوع زمینه  کتابخوان شدن بسیاری از ما شد. از بچگی برای فرزندتان قصه بگویید و عادتش دهید  کتاب صوتی گوش کند تا خوب گوش‌دادن را یاد بگیرد و در آینده هم جذب دنیای پادکست شود. اما فراموش نکنید پادکست جای کتاب خواندن را نمی‌گیرد بلکه ابزاری است برای کسانی‌که وقت کمتری برای مطالعه دارند تا بیشتر یاد بگیرند و رشد کنند. 
 
ویژگی‌های یک پادکست خوب
قرار نیست هر چیزی که به عنوان پادکست منتشر می‌شود، ارزش شنیدن داشته باشد. در ادامه از ویژگی‌هایی خواهیم گفت که یک پادکست خوب باید داشته باشد.



داشتن موضوع مشخص  داشتن یک موضوع جذاب که سازنده به آن اشراف دارد، برای همه قسمت‌ها یکسان و تازه و نوآورانه باشد، می‌تواند یک پادکست را قابل شنیدن کند. در یک کلام، پادکست باید حرفی برای گفتن داشته باشد.
تقویم محتوایی  انتشار به موقع پادکست، یکی از مزیت‌های پادکست خوب است. اگر بناست که پادکست هفتگی باشد، باید حتما هر هفته منتشر شود تا شنوندگان منتظر آن بمانند. اگر ماهانه است، همچنین. پادکست‌هایی که گاه به گاه منتشر می‌شوند، مشتریان دایمی کمتری خواهند یافت. تداوم در انتشار از کلیدهای موفقیت است.
قالب یکتا  باید قالب پادکست مشخص باشد. اگر نمایشی است، باید همه یا بیشتر قسمت‌های آن نمایشی اجرا شود. اگر گوینده‌محور و مونولوگی است، خاطره‌بازی است یا ... هم باید قالب یکدستی در همه قسمت‌ها داشته باشد.
کیفیت عالی  چون پادکست فقط از طریق گوش با مخاطب ارتباط برقرار می‌کند باید بالاترین کیفیت ممکن را داشته باشد تا شنونده از شنیدن آن خسته نشود و با لذت آن را دنبال کند. برای همین ضبط پادکست در محیط مناسب و با وسایل باکیفیت آن را شنیدنی‌تر می‌کند. کیفیت باید در محتوا هم رعایت شده باشد. استفاده از منابع و افراد موثق و کارشناس، هر پادکستی را زبانزد خواهد کرد که ارزش شنیده‌شدن داشته باشد.
جذابیت شنیداری قرار نیست پادکست‌ها فقط به مخاطبان چیزی بیاموزند. اگر هم چنین قراری را گذاشته‌اند، باید درصد جذابیت آن را هم حفظ کنند. استفاده از موسیقی، داشتن گوینده خوش‌صدا، آوردن مهمانان متنوع، فاصله‌گذاری‌های بجا و تنوع در بخش‌ها، از عوامل جذابیت یک پادکست موفق  است. پادکست باید درصدی از سرگرم‌کنندگی درون خودش داشته باشد.
گوینده دلنشین  دلیل عمده موفقیت پادکست‌های خوب، گویندگان آن‌هاست. گوینده‌ای که علاوه بر صدا، قدرت بیان و لحن خوش داشته باشد و بتواند با مخاطب ارتباط برقرار کند، با مهمانان تعامل خوبی داشته باشد، حاضرجواب و با اطلاعات عمومی بالا باشد و به‌طور کلی بتواند نشان خاص پادکست باشد و مخاطب را جذب کند. داشتن دو گوینده یا به اصطلاح میزبان، باعث بده بستان بیشتر و جذابیت و تنوع بالاتر پادکست می‌شود که شنیدن آن را برای مخاطب لذتبخش‌تر می‌کند.
تعامل با شنوندگان هرقدر افراد پادکست خوبی تولید کنند ولی نتوانند با مخاطب ارتباط برقرار کنند، موفق نخواهند شد. دخالت دادن شنونده در روند پادکست، درخواست برای ارسال پیام، ایجاد گروه در فضای مجازی و گذاشتن راهی پیش پای مخاطبان برای ارائه پیشنهاد و انتقاد، می‌تواند ما را به عنوان شنونده جذب پادکست کند.
نکات کنکوری حذف سروصدای پس‌زمینه، جذابیت جلد هنری و لوگوی پادکست، نام منحصربه‌فرد و جذاب، مدت زمان مناسب که زیادی کوتاه یا طولانی نباشد، مناسب‌سازی برای موتورهای جست‌وجو، تبلیغ در فضای مجازی و حقیقی، عرضه در اپ‌های معروف، استفاده از متن بانمک و داشتن یک غافلگیری در هر اپیزود هم از ویژگی‌های یک پادکست موفق است. همچنین تبلیغ زیاد یا اعلام چندین باره برای دریافت کمک‌های نقدی، اعصاب شنونده را به هم می ریزد و او را از پادکست دلزده می‌کند.
ترفندهای ساخت پادکست برای تازه‌کارها
اگر جزو افرادی هستید که بدتان نمی‌آید پادکستری را امتحان‌کنید، باید مرحله‌به‌مرحله پیش‌بروید. ساخت پادکست بایدونبایدهایی دارد که رعایت کردن آن می‌تواند روی بیشتر شنیده‌شدن و موفقیت آن تاثیر بگذارد. فراموش‌نکنید دنیای پادکست آن‌قدر بزرگ و بی‌انتهاست که می‌شود با پیداکردن مخاطب و ارائه موضوعات خوب، پول هم درآورد. البته قبل از هرچیز باید ویژگی‌های یک پادکست خوب را بشناسید که در دیگر قسمت‌های پرونده از آن نوشته‌ایم.

با تلفن‌همراه شروع‌کنید
برای ساخت یک پادکست وقتی هنوز تازه‌کار هستید و می‌خواهید خودتان را محک‌بزنید به هیچ چیز جز تلفن همراه نیاز ندارید. می‌توانید اتاق کارتان را با چند آکاستیو یا پتو عایق‌کنید تا صدا بهتر‌ ضبط‌شود. برای ضبط‌صدا می‌توانید از ضبط صدای تلفن‌همراه، ضبط‌کننده‌ها یا میکروفون استفاده‌کنید و بعد از حرفه‌ای شدن می‌توانید به استودیو هم بروید. پس از ضبط، نرم‌افزارهای مختلف ویرایش صدا می‌تواند به کمک‌تان بیاید. با این نرم‌افزارها می‌‌شود ویرایش‌های قابل قبولی روی صدای ضبط‌شده انجام دهید. «adobe audition» یکی از معروف‌ترین نرم‌افزارها در این زمینه است که می‌توانید آن را روی تلفن همراه نصب‌کنید و قلق کار با آن بعد از چندبار استفاده، دست‌تان می‌آید.
ضبط و تدوین پادکست
اگر فکرمی‌کنید ساخت پادکست در قدم‌های ابتدایی به تجهیزات عجیب‌و‌غریبی نیازدارد، سخت در اشتباهید. البته ابزار خوب روی کیفیت کار تاثیرگذار است اما بهتر است بعد از چندبار آزمون‌و‌خطا به سراغ خرید تجهیزات ضبط‌صدا بروید.  لازم نیست از روز اول به فکر تامین تجهیزاتی مثل میکروفن‌های حرفه‌ای یا تهیه نرم‌افزارهای حرفه‌ای ضبط صدا باشید. می‌توانید در برنامه‌ریزی بلندمدت به فکر ضبط پادکست‌تان با رایانه و تهیه میکروفن باشید. تدوین پادکست موضوع مهم دیگری است که نباید از آن غافل‌شد و بعد از ساخت و انتشار چند قسمت اول حتما باید مجدد آن را بررسی‌کنید. این که از چه نوع موسیقی استفاده‌می‌کنید، زمان و حجم نهایی پادکست چقدر باشد، تناسب موسیقی و کلام‌ را رعایت‌ می‌کنید یا نه، نوع روایت‌تان نیاز به اصلاح دارد یا خیر و جزئیاتی از این دست که روی کیفیت پادکست نهایی تاثیرگذار است.
وقت بارگذاری است!
قبل از شروع ضبط پادکست یک چک‌لیست از موضوعات و جزئیاتی که دوست‌داشتید در پادکست بگنجانید، بنویسید. بعد از ضبط نهایی همه آن موارد را بررسی‌کنید تا چیزی از قلم نیفتاده‌باشد. برای بارگذاری پادکست قبل از هرچیز به اینترنت پرسرعت نیازدارید. گام بعدی نوبت انتخاب بستر انتشار پادکست است. اگر اول راه هستید و می‌خواهید هزینه‌نکنید سرویس‌های رایگانی وجوددارد که می‌توانید یکی از آن‌ها را انتخاب‌کنید و اگر بعد از چند اپیزود هنوز ذوق‌وشوقی برای ادامه کار داشتید و خواستید کارتان را جدی‌تر دنبال‌کنید، می‌توانید روی همان سرویس برنامه‌تان را ارتقادهید یا سراغ سرویس‌های دیگربروید. مهم‌ترین شرطی که یک میزبان حرفه‌ای پادکست باید داشته‌باشد این است که برای پادکست شما یک آدرس فید مستقل درست‌کند. تقریبا همه سایت‌های میزبانی پادکست خدمات انتقال پادکست را دارند. اگر این گزینه وجود نداشت هم نگران‌نباشید چون منتقل‌کردن چند اپیزود به یک میزبان جدید کار وقت‌گیر و سختی نیست. نگران اشتراک‌گذاری‌ها هم نباشید چون از دست‌نمی‌روند. نکته مهم دیگری که یک پادکست‌ساز از میزبانش می‌خواهد ارائه آمار دقیق و با جزئیات مخاطبان است. این‌طور می‌توانید برای پادکست‌های بعدی برنامه‌ریزی بهتری داشته‌باشید، مخاطب‌تان را زیاد و حامی مالی پیداکنید.
آمار و ارقامی از دنیای پادکست
در سال‌های اخیر، نتایج تحقیق‌های زیادی درباره پادکست‌ها منتشر شده که در ادامه، گزیده‌ای از آن‌ها را مرور می‌کنیم. در خور ذکر است که از لحاظ تکنیکی، پادکست باید از طریق فید RSS توزیع و پخش شود. پس نمی‌توان بسیاری از فایل‌های صوتی را که در سایت‌ها یا تلگرام منتشر می‌شوند به‌عنوان پادکست در نظر گرفت و جزو آن آمار به حساب آورد.
2004 میلادی برای اولین بار بود که روزنامه گاردین از کلمه «پادکست» استفاده کرد.

430 میلیون نفر در سال 2022 میلادی در جهان به پادکست گوش دادند.

میلیون برند پادکست مختلف در جهان وجود دارد که مجموعا بیش از 39 میلیون قسمت منتشر کرده‌اند.

18 تا 44 سال، سن ۶۷ درصد مخاطبان کل پادکست‌ها در جهان است.

49 درصد شنوندگان در خانه به پادکست گوش می‌دهند، ۲۲ درصد در حال رانندگی، ۱۱ درصد هنگام کار، ۴ درصد هنگام استفاده از وسایل حمل‌‌و‌نقل عمومی، ۴ درصد هنگام تمرین ورزشی، ۳ درصد در حال پیاده‌روی و ۷ درصد هم در سایر موقعیت‌ها.

۴۵  درصد شنونده‌های‌ پادکست‌ها، مدرک دانشگاهی و ۶۸ درصد از این افراد مدرکی بالاتر از کارشناسی دارند.

62 درصد شنونده‌های پادکست جزو افراد پردرآمد جامعه هستند و مثلا در آمریکا، درآمدی بالای ۲۵۰ هزاردلار(13 میلیارد تومان) در سال دارند.

۵۲ درصد شنونده‌های پادکست در جهان، مردان و ۴۸ درصد زنان هستند.

5 دسته‌بندی‌ موضوعی پادکست‌ها شامل «جامعه و فرهنگ»، «کسب‌وکار»، «کمدی»، «اخبار و سیاست» و «سلامت» پرطرفدارترین‌‌ها هستند.

۸۰ درصد شنوندگان پادکست‌ها، تمام محتوای یک قسمت یا بیشتر آن را گوش می‌دهند.

۱۹ درصد از شنوندگان پادکست هم تمایل دارند که سرعت پخش را بیشتر کنند و سریع‌تر گوش دهند.

6 ساعت در هفته، زمانی است که شنوندگان هفتگی پادکست‌ها به‌طور میانگین مشغول گوش‌دادن به پادکست هستند.

650 میلیون دلار، مجموع درآمدزایی پادکست‌سازها در سال 2021 بوده است.

منابع این بخش: یورونیوز، دیجیاتو، ایسنا و ...