چگونه اخلاق امدادگری در حوادث جلوه‌گری می‌کند؟
[ شهروند] حادثه خبر نمی‌کند، هر لحظه می‌تواند سراغ یک شهر یا کشور برود، سیل بیاید، زمین بلرزد، جایی آتش بگیرد یا هواپیمایی سقوط کند. در این میان گروه‌هایی هستند که هر لحظه باید آماده باشند، آماده برای امدادرسانی، برای انجام عملیات نجات و حتی آماده برای تسکین دادن درد حادثه‌دیده‌ها. درست در این لحظه است که علاوه بر مهارت فنی و پزشکی یک امدادگر، اخلاق امدادگری هم جلوه‌گری می‌کند.
دراین‌باره فریبا شاه‌محمدی، مدرس دانشگاه، می‌گوید: «وقتی درباره اخلاق امدادگری می‌گوییم منظورمان آن ارزش‌هایی هست که یک امدادگر علاوه بر دانش و مهارتش، در ارتباط با فرد حادثه‌دیده از خود نشان می‌دهد، ارزش‌هایی مانند مسئولیت‌پذیری، خلق و خوی نیک و عدالت.»
او بیان می‌کند: «عدالت در توزیع امکانات برای یک امدادگر اهمیت دارد، اگر در مواردی یک خانواده براساس شرایط فرهنگی و سنتی خاصی که دارد نیاز به دو چادر برای اسکان در حوادث داشته باشد، امدادگر باید توانایی تشخیص این وضعیت را داشته باشد. اخلاق امدادگری اصول و صفاتی هستند که سبب افزایش کیفیت مهارت‌های یک امدادگر می‌شود.»
شاه‌محمدی ادامه می‌دهد: «هر یاری‌رسانی که می‌خواهد توزیع اقلام موردنیاز افراد حادثه‌دیده را انجام دهد آیا کرامت افراد را حفظ می‌کند؟ یک امدادگر ملزم به رعایت کرامت افراد است. یک سازمان امدادرسان زمانی که می‌تواند نیازهای افراد حادثه‌دیده را تامین کند و چه موقعی که نمی‌تواند آن نیازها را برآورده کند، باید با گروه متاثر از حوادث با احترام رفتار کند. امدادگری با یک اصول اخلاقی زیباتر دیده می‌شود.»
براساس همین ضرورت، از طرف دفتر نمایندگی ولی‌فقیه در جمعیت هلال‌احمر به‌عنوان متولی فرهنگی، قرار است همایشی با موضوع اخلاق امدادگری برگزار شود. فریبا شاه‌محمدی، از اعضای شورای علمی این همایش می‌گوید: «این همایش با بررسی‌های علمی- میدانی که انجام داد برخی نیازهای اخلاق در امدادگری را در اولویت قرار داد و آنها را در قالب 11محور اصلی معرفی کرد که امید است از مقالات و یادداشت‌های ارسالی به دبیرخانه علمی همایش، بتوان مطالب مفید علمی-کاربردی استخراج و در اختیار حوزه‌های مختلف مربوط قرار گیرد.»
داور بررسی آثار این همایش ادامه می‌دهد: «یکی از محورهای این همایش به نحوه رفتار در زمان اولویت‌بندی آسیب‌دیده‌ها مربوط می‌شود، حتی اگر دوست نداشته باشیم و سخت باشد یک امدادگر در صحنه حوادث گاهی مجبور به انتخاب می‌شود، اما وقتی می‌خواهد در امدادرسانی اولویت‌بندی کند اصلاً به این معنا نیست که آدم‌هایی که در اولویت‌های بعدی قرار می‌گیرند، افراد بی‌ارزشی هستند، همه افراد متاثر از حوادث ارزشمندند، اما یک امدادگر با توجه به اخلاق امدادگری یاد می‌گیرد که حتی اگر مجبور می‌شود در کمک‌رسانی به افراد، آنها را اولویت‌بندی کند؛ با کلام خوب، روی خوش و احترام افراد در اولویت‌های بعدی را متوجه می‌کند که چرا اولویت اول نشدند، یا چرا مثلاً یک کودک در امدادرسانی، اولویت اول را دارد، لذا اصول اخلاق امدادگری می‌خواهد نحوه رفتار در اولویت‌بندی امدادرسانی به افراد آسیب‌دیده را ارتقا دهد و تکمیل کند.»
شاه‌محمدی بیان می‌کند: «یک امدادگر نباید موقع امدادرسانی به رنگ پوست، اعتقادات، ملیت و... فرد حادثه‌دیده توجه کند. آنچه در اخلاق امدادگری اهمیت دارد میزان نیاز افراد حادثه‌دیده به کمک و یاری است که آنها را اولویت‌بندی می‌کند.»
او می‌گوید: «مدیران و کسانی‌که سازمان‌دهنده و تصمیم‌گیرنده هستند باید برای افراد داوطلب، انگیزه ایجاد کنند و ببینند عوامل انگیزشی ایجاد شده، آیا نیازهای معنوی فرد داوطلب را پاسخگو هست؟ از اهداف این همایش فقط این نیست که به امدادگر بگوید باید چگونه باشد، بلکه این همایش می‌خواهد راهی را باز کند که اصول اخلاقی در برنامه‌ریزی سازمان‌ها و دستگاه‌های مربوط به حوزه امدادونجات هم اهمیت ویژه داشته باشد و اخلاقی بودن و اخلاقی عمل کردن در گستره امدادرسانی را بیش از پیش شاهد باشیم.»
همایش علمی اخلاق در امدادگری از سوی دفتر نمایندگی ولی‌فقیه در جمعیت هلال‌احمر در تاریخ ۲۴ مهر ۱۴۰۲ برگزار خواهد شد.
