روزنامه اعتماد
1402/07/20
ترس‌ها و نگراني‌هاي نقاش روي بوم
عليرضا آدم‌بكان نقاش و شاعر است. نقاشي دغدغه‌مند كه زيست سياسي و اجتماعي دارد و آن زيست در شعرهايش هم قابل لمس است. نقاشي‌هاي عليرضا را مي‌توان به سه دسته تقسيم‌بندي كرد: چهره‌ها، فضاهاي شهري و طبيعت كه چهره‌ها و فضاي شهري وي برمي‌گردد به سابقه زيستي كودكي وي كه در محله‌هاي قديمي تهران با بافت سنتي و مذهبي كه در آن كار و زندگي كرده است. وي شاهد تخريب آن خانه‌ها و بافت‌هاي قديمي و تبديل به مجتمع‌ها بوده و اين تخريب‌ها چه از لحاظ معماري، چه فرهنگي و شهري روي وي تاثيرگذار بوده است و همين رويكرد را مي‌توان در چهره‌ها و شمايل‌هاي وي نيز مشاهده كرد اما با بار مذهبي كه اكثر ما با همين خانواده‌اي سنتي و مذهبي شكل گرفته‌ايم، با اين تفاوت كه نقاش به جاي اينكه به چهره‌هايش جنبه اساطيري قهرمانانه بدهد آنها را در صورت آدم‌هاي پيرامون خود نقش زده است. همان اوليا و اشقيا با همان آدم‌ها. با تجربه‌هاي سياسي و اجتماعي كه بين سال‌هاي ۷۷ و ۸۸ در جامعه ايران اتفاق افتاد نگرش و زبان نقاش تغيير كرد اما اين رويكرد‌ها به صورت موازي در چهره‌ها، فضاي شهر و طبيعت او ادامه‌دار بوده و هست و دغدغه نقاش را به زندگي و شرايط پيرامونش نشان مي‌دهد. طبيعت‌هاي عليرضا كه از سال‌هاي ۷۶ و ۷۷ شكل گرفت به مرور تغيير مسير داد كه صرفا از حضور و نياز طبيعت‌گردي و اجراي يك نقاشي در دل طبيعت تبديل به يك نگراني و دغدغه درخصوص آلودگي‌هاي محيط‌زيستي، آتش‌سوزي در جنگل‌ها و مراتع و اتفاق‌هاي اقليمي و نابساماني‌هاي محيط‌زيستي شد و نگراني وي نسبت به اهمال‌كاري مردم و مسوولان درخصوص محيط‌زيست و طبيعت او را به صرافت انداخت كه با حضور و انتقال از طريق زبان نقاشي به بيننده اين درد و نگراني را بيان كند. نمايشگاه اخير او در گالري هور در راستاي ادامه همان نمايشگاه «آداد» در گالري اثر است اما مجموعه اخيرش در ابعاد بزرگ‌تر و با تكنيك رنگ روغن و كلاژ روي مقوا و بوم اجرا شده است و با استفاده درست و صحيح از عناصر خاك، زغال و چوب چه به صورت عمد كه از طرف نقاش به اثر اضافه شده است و چه به صورت ناخودآگاه كه هنگام نقاشي توسط طبيعت بر اثر به جاي مانده و از طرف نقاش تقويت شده است به بيننده اين فرصت را مي‌دهد كه خود را در آن مكان پيدا كند گويي كه از نزديك شاهد اين وقايع است و نگراني و ترس نقاش از اتفاق‌هاي اقليمي و نابساماني‌هاي محيط‌زيستي به وضوح نمايان است. شايد نقاش مي‌توانست اين وقايع و آتش‌سوزي‌هايي كه در مناطق زاگرس و... اتفاق افتاده را عكاسي كند و در آتليه شخصي خود نقاشي كند ولي وي با حضور و انتقال آن صحنه‌ها به زبان نقاشي نگاه و رويكرد تازه‌‌اي را به بيننده ارايه مي‌دهد و مخاطب را با خود به دل نقاشي مي‌برد و اين درد و نگراني را به او انتقال مي‌دهد. در طبيعت‌هاي عليرضا نشاني از نقاشي آكادميك و واقع‌گرا كه با مهارت و استادي و اجراي هنرمندانه وابستگي دارد و همچنان سبك شيوه‌اي متداول مطرح است، ديده نمي‌شود. او طبيعت را از نگاه خود و دغدغه‌‌اي كه نسبت به محيط‌زيست و اتفاقات پيرامون آن است، مي‌كشد و ردپايي از خود طبيعت را در آثار خود باقي مي‌گذارد و نقاشي و عناصر طبيعت با هم ادغام مي‌شود. آثار او را مي‌توان دريچه‌ايي به سوي جهان باطني و معناي دروني هنرمند دانست و انتخاب و دغدغه هنرمندي اشاره كرد كه عواطف و علاقه خود را از اين راه آشكار كند و مخاطب خود را در چشم‌انداز و حوزه‌هاي انديشه‌اش شركت دهد. اين كوشش مداوم و ممتد كه با انتخاب موضوع‌هايي خاص و مالامال از نگراني در آثار عليرضا است، با اجرايي استادانه و به‌كارگيري رنگ روغن روي بوم آن را ماندگار مي‌كند. كارهاي او نوعي رئاليسم - اكسپرسيونيسم است رئاليسم نه به صورت مكتب رئاليسم؛ در كارهاي او رئاليته brootal (بي‌رحمانه/خشن) وجود دارد. هر هنرمند به اندازه دانايي و توانايي‌اش اين رئاليسم را در كارش نشان مي‌دهد. رئاليته را نشان دادن يعني شكل خارجي را به صورت كامل ساختن، درحالي كه ممكن است يك رئاليته نهان را نشان داد و خيلي هم موثر و صريح، مثل ترس غير قابل لمس.عليرضا در مسائل جاري در محيط خودش آگاهي اجتماعي دارد. وظيفه هنرمند در اجتماعي كه در آن زندگي مي‌كند آگاه‌سازي است و عليرضا آن را به خوبي انجام داده است! آگاهي در مورد نابساماني‌هاي محيط‌زيست، فرهنگي، تخريب و نابودي... .
سایر اخبار این روزنامه
حذف32 هزار استاد حق‌التدريسی
نتانياهو روی لبه تیغ
از مردم عذر می‌خواهم
ماسك زدن در محيط‌هاي عمومي نبايد فراموش شود
قيمت‌گذاري برق را به صورت تدريجي متوقف كنيد
گردش ناگهاني دلواپسان در خصوص fatf و برجام
موزه مناقشات
اهميت افكار عمومي در حمايت از فلسطين
مزاج دهر تبه شد در اين بلا حافظ!
چو نديدند حقيقت ره افسانه زدند ...
آليس پاي آتش
زياده‌نويسي در دوره بي‌حوصلگي
حكمراني شايسته
ترس‌ها و نگراني‌هاي نقاش روي بوم
در ستايش عشق
ديگر ديوارها براي بيان هنر كافي نيست
تحولات زنجيره ارزش در صنعت و اقتصاد جهاني
از جهان شناور هنر تا دنياي متلاطم سياست
اهميت افكار عمومي در حمايت از فلسطين
مزاج دهر تبه شد در اين بلا حافظ!
چو نديدند حقيقت ره افسانه زدند ...
