امنیت انرژی دنیا در دستان ایران
ایران به دنبال بالا گرفتن درگیریها بین حماس و رژیم صهیونیستی به نقطه تمرکز دنیا تبدیل شده و میتواند تاثیر مهمی بر امنیت عرضه جهانی نفت داشته باشد. به گزارش نشریه اینترنتی اویل پرایس، ایران به دنبال حمله غافلگیرکننده حماس به رژیم صهیونیستی تبدیل به نقطه تمرکز دنیا شده است.
در شرایطی که هرگونه جنگ در خاورمیانه تهدید جدی برای امنیت عرضه نفت دنیاست، تولیدکنندهای با اندازه ایران میتواند مشارکت عمیقتری در بازارهای جهانی نفت داشته باشد. بلافاصله بعد از خبر حمله حماس، گزارشاتی مبنی بر مداخله ایران منتشر شد، اما تهران این ادعا را رد کرده است. آمریکا و رژیم صهیونیستی هم اعلام کردند هیچ مدرکی مبنیبر مداخله ایران وجود ندارد. این نشریه در ادامه گزارش خود آورده است: تنگه هرمز در آبهای ایران یکی از بزرگترین گذرگاههای دنیاست. حجم نفتی که روزانه از این گذرگاه عبور میکند، به حدود 17میلیون بشکه میرسد، یعنی برابر با حدود 17درصد از تقاضای جهانی نفت طبق پیشبینیهای انجامشده برای سالجاری میلادی. همچنین حدود 90درصد از نفت خاورمیانه از طریق تنگه هرمز منتقل میشود.
پیشبینی افزایش قیمت نفت به بالای 90 دلار
افزایش درگیریها بین تهران و غرب همواره تنگه هرمز را در سرخط خبرها قرار داده است. در صورت افزایش درگیریها در خاورمیانه این احتمال وجود دارد که تنگه هرمز بسته شود. قیمت نفت بلافاصله پس از اعلام حمله حماس به رژیم صهیونیستی و پاسخ این رژیم افزایش یافت. اما گزارش موسسه نفت آمریکا مبنیبر افزایش ذخایر نفتی این کشور شاخصهای نفتی را پایین آورد. رئیسجمهوری ایران در حال گفتوگو با ولیعهد عربستان است که تلاش میکند تنشها را کاهش دهد. ابراهیم رئیسی تاکید دارد ایران و عربستان هر دو باید از ملت مسلمان فلسطین در این برهه حساس دفاع کنند. عربستان که اخیرا روی قراردادی برای ایجاد روابط دیپلماتیک با رژیم صهیونیستی کار میکرد، هنوز از هیچ طرفی حمایت نکرده است. آژانس بینالمللی انرژی در سال گذشته میلادی به همراه آمریکا حجم عظیمی از ذخایر نفت خود را آزاد کردند تا مانع افزایش قیمت نفت شوند. اویل پرایس در گزارش خود یادآور میشود مداخله ایران در جنگ بین رژیم صهیونیستی و حماس میتواند تاثیر مهمی بر امنیت عرضه جهانی نفت داشته باشد، به همین دلیل است که بسیاری تلاش میکنند از طریق دیپلماتیک، آتش این جنگ را قبل از برافروختهتر شدن خاموش کنند.
قدرت نفتی ایران
این نخستینباری نیست که این نشریه اینترنتی ایران را در سرخط خبرهایش قرار میدهد. در ابتدای تابستان سالجاری هم «اویل پرایس» طی گزارشی موضوع مذاکرات ایران و آمریکا در چند سال گذشته را مورد توجه قرار داد و نوشت: هر بار که از بازگشت نفت ایران سخن به میان میآید، بازار نفت به هم میریزد، چراکه نفت ایران همواره از عوامل موثر بر بازارهای نفتی بوده است. اویل پرایس مدعی شده بود تاجران نفتی تنها کسانی نیستند که باید در مورد احتمال بازگشت نفت ایران و کاهش قیمت نفت نگران باشند، بلکه اوپک هم حتما در مورد بازگشت نفت ایران و تاثیر تحت قرار گرفتن نفوذ این گروه در بازار نفتی نگرانیهایی دارد. به نوشته این گزارش، ایران به علت تحریمها، سالها از برنامه کاهش تولید اوپک معاف بوده است. اوپک میزان تولید نفت ایران را در گزارش ماهانه خود اعلام میکند، اما با قاطعیت نمیتوان گفت که این ارقام درست است یا نه.
آژانس بینالمللی انرژی از ثبات تولید نفت ایران خبر داد
در چنین شرایطی آژانس بینالمللی انرژی در گزارش ماهانهاش اعلام کرد تولید نفت ایران در ماه گذشته میلادی سپتامبر (شهریورماه) روزانه 3.14میلیون بشکه بوده که نسبت به ماه قبل از آن تغییری نداشته است. بر اساس گزارش این نهاد بینالمللی، میزان تولید نفت ایران در ماه آگوست نیز ۳.۱۴میلیون بشکه بوده است. آژانس بینالمللی انرژی در گزارش ماهانه ماه سپتامبر اعلام کرده بود تولید نفت ایران در ماه آگوست نسبت به ماه جولای ۱۰۰هزار بشکه در روز افزایش یافته بود. میزان تولید نفت ایران در ماه جولای ۳.۰۴میلیون بشکه برآورد شده بود.
مقایسه رتبه ایران از نظر آژانس بینالمللی انرژی و اوپک
بر اساس این آمار، ایران چهارمین تولیدکننده نفت اوپک است و برای گرفتن جایگاه سومی از امارات باید ۱۱هزار بشکه نفت در روز بیشتر تولید کند. این نهاد ماه پیش هم ایران را چهارمین تولیدکننده بزرگ اوپک معرفی کرده بود.
این درحالی است که براساس گزارش ماه اکتبر اوپک ایران در مرداد (آگوست) ماه جایگاه سوم تولید اوپک را به خود اختصاص داده و بر اساس گزارش روز پنجشنبه این سازمان، این جایگاه را در شهریورماه (سپتامبر) حفظ کرده است. اوپک در جدیدترین گزارش خود با استناد به منابع ثانویه اعلام کرده بود تولید نفت ایران در ماه آگوست ۲۰۲۳ برابر با مرداد ۱۴۰۲ به ۳میلیون بشکه در روز رسیده که نسبت به ماه پیش از آن ۱۴۳هزار بشکه در روز افزایش یافته بود. از اینرو تولید نفت ایران از امارات که براساس آن گزارش، ۲.۹۱۳میلیون بشکه در روز بود، پیشی گرفته و ایران جایگاه سوم اوپک را به دست آورده است. در گزارش ماه اکتبر اوپک که پنجشنبه گذشته منتشر شد نیز ایران در شهریور ۱۴۰۲ با تولید ۳.۰۵۸میلیون بشکه نفت در روز همچنان جایگاه سومی خود در اوپک را حفظ کرده است. اوپک تولید امارات در این ماه را ۲.۹۲۴میلیون بشکه در روز برآورد کرده است.
ظرفیت پایدار ایران
بر اساس گزارش آژانس بینالمللی انرژی، ظرفیت پایدار تولید نفت ایران ۳.۸میلیون بشکه نفت در روز است. ظرفیت پایدار بنا بر توضیح این گزارش، ظرفیتی است که طی ۹۰ روز به دست خواهد آمد و برای مدت طولانی حفظ
خواهد شد.
با وجود تحریمها، نفت ایران همواره در بازار وجود داشته است
نکته دیگری که در گزارش قبلی «اویل پرایس» به چشم میخورد، حکایت از توجه ایران به بازار نفت دارد و اینکه حتی بر فرض توافق، نفت ایران به آرامی وارد بازار خواهد شد. ایران سالهاست که نفت خود را ذخیره کرده و در ابتدا این ذخایر را خالی خواهد کرد. «اویل پرایس» آمارهای کشتیرانی را هم مدنظر قرار میدهد: در تمام سالهای تحریم، ایران نفت خود را صادر میکرده است. دور زدن تحریمها در تمام این سالها به ماموریتی برای ایران تبدیل شده بود و تهران تلاش میکرد سهم خود از بازار و درآمدهای نفتی را حفظ کند. ایران با ترکیبکردن نفت خود با نفت عراق، انتقال کشتیبهکشتی محمولههای نفتی و خاموشکردن فرستنده نفتکشها، تحریمها را دور میزد و همه میدانند که با وجود تحریمهای آمریکا، ایران نفت خام خود را صادر میکرد.
با توجه به نکات عنوانشده و ظرفیت تولید روزانه یکمیلیون بشکه نفت از سوی ایران و اینکه کشورمان در موقعیت تامین پایدار امنیت انرژی خاورمیانه و تضمین تامین 17درصد از تقاضای جهانی نفت قرار دارد، بیراه نیست که «اویل پرایس» امنیت انرژی دنیا را در دستان ایران میداند.