چرخش بن‌سلمان به سمت محور مقاومت
حسن هانی‌زاده
کارشناس مسائل بین‌الملل
عملیات «طوفان الاقصی» که از شنبه هفته گذشته شروع شده تمام فضای سیاسی و نظامی منطقه و به خصوص رژیم صهیونیستی را تحت تاثیر قرار داد. در این بین عربستان سعودی که برای عادی‌سازی روابط خود با اسرائیل تحت فشار ایالات متحده قرار داشت، با توجه به عملیات مذکور و .تحولاتی که شکل گرفت روند عادی‌سازی روابط خود با رژیم صهیونیستی را متوقف کرد؛ چراکه کشورهای اسلامی و عربی از قدیم‌الایام بر سر عادی‌سازی روابط ریاض و تل‌آویو اختلاف نظرهای جدی با ایالات متحده و حتی عربستان سعودی داشتند و حالا هم که حملات ارتش اسرائیل به غزه هزاران کشته و زخمی بر جای گذاشته، این کشورها از هرگونه عادی‌سازی روابط عربستان و اسرائیل عصبانی می‌شوند.
بحث اصلی این است که جایگاه سیاسی و ایدئولوژیک عربستان سعودی مانع از آن می‌شود که این کشور به راحتی بتواند در شرایط فعلی و حتی پس از آرام شدن اوضاع روابط خود را با اسرائیل عادی اعلام کند. تمامی این روند در حالی رخ می‌دهد که بسیاری از مقامات ریاض هم نسبت به ادامه سناریوی عادی‌سازی روابط کشورشان با رژیم صهیونیستی دچار شک و تردید شده‌اند و از سوی دیگر عربستان اخیراً به صورت واضح اقدامات اسرائیل علیه فلسطینی‌ها و غزه را محکوم کرد. این در حالیست که کشورهای منطقه هم در مورد رفتار و حملات اخیر تل‌آویو موضع گرفتند اما برخی دیگر از کشورها به صورت نسبی واکنش نشان دادند و سریعاً از این بحران منطقه‌ای گذر کردند. آنچه در این میان باید مورد توجه جدی قرار بگیرد این است که جایگاه سیاسی و اقتصادی سعودی‌ها برای اسرائیل و ایالات متحده بسیار مهم است. واشنگتن به همراه تل‌آویو هم به همین دلیل خواهان عادی‌سازی روابط با عربستان سعودی شده‌اند اما اتفاق‌هایی که اخیراً رخ داد این موضوع را دستخوش تغییر قرار داده است. واقعیت این است که نتانیاهو و همچنین تیم او بیش از هر شخص دیگری به عادی‌سازی روابط با عربستان سعودی نیاز دارند اما باید توجه شود که جنگ فعلی دائمی نخواهد بود و پس از آرام شدن اوضاع به احتمال زیاد نتانیاهو از سوی کنست و احزاب مخالف تحت فشار و استیضاح قرار خواهد گرفت. بر همین اساس احتمال دارد سعودی‌ها منتظر آن باشند تا وضعیت آرام شود و ببینند که چه بر سر نتانیاهو و کابینه وی خواهد آمد. از منظر دیگر ریاض نیم نگاهی به انتخابات ریاست جمهوری ۲۰۲۴ ایالات متحده دارد و به همین جهت منتظر است که خروجی انتخابات مذکور در واشنگتن را مشاهده کند. در این میان ایالات متحده هم فشار خود بر محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان سعودی را ادامه خواهد داد تا بر همین اساس بتواند اوضاع را به سمت و سویی جهت‌دهی کند که در نهایت ریاض روابط خود با اسرائیل را عادی اعلام کند. حتی ممکن است واشنگتن در عربستان سعودی از حیث امنیتی برای سران این کشور به خصوص ولیعهد آن دردسرآفرینی کند تا خروجی مورد نظر خود را به دست بیاورد. به هر ترتیب با توجه به اتفاقات اخیر و نبرد پیش آمده در اراضی اشغالی، عربستان سعی می‌کند در این شرایط منتظر بماند میانه‌روی را برگزیند تا تکلیف نهایی روشن شود.
