گروه سیاسی: جنگ غزه وارد هجدمین روز خود شده اما همچنان خبری از جنگ زمینی ارتش اسرائیل نیست. در همان ابتدای انجام عملیت طوفان الاقصی در 15 مهر ماه، سران رژیم اسرائیل با قاطعیت اعلام کردند که با هدف نابودی حماس به غزه حمله خواهند کرد. در ابتدا دلیل تاخیر انجام عملیات به موضوعاتی همچون آب‌و‌هوا و هماهنگی اتاق فکر ارتش ارجاع داده می‌شد اما به نظر می‌رسد ابعاد ماجرا بسیار از این موضوع پیچده‌تر است که نماد بارز آن طولانی شدن روند تاخیر به مدت بیش از 18 روز است.
به گزارش «تجارت»، تاخیر در انجام عملیات ارتش رژیم اسرائیل علیه غزه در شرایطی است که وزارت بهداشت غزه دیروز –سه‌شنبه- آخرین آمار شهدا و زخمی‌های غزه را اعلام کرد. طبق بیانیه وزارت بهداشت غزه، تعداد شهدا به ۵۷۹۱ تن و تعداد زخمی‌ها به بیس از ۱۸۰۰ تن رسیده است. طبق بیانیه وزارت بهداشت غزه، از بین شهدا ۲۳۶۰ تن کودک و ۱۲۹۲ تن زن هستند. اشغالگران در ساعات گذشته ۴۷ کشتار علیه خانواده‌های فلسطینی انجام دادند که ۷۰۴ شهید برجای گذاشت. در سطحی دیگر، «امانوئل مکرون» رئیس جمهور فرانسه دیروز –سه‌شنبه- در کنفرانس مطبوعاتی با «بنیامین نتانیاهو» نخست وزیر رژیم صهیونیستی نسبت به ورود دیگر اجزای محور مقاومت به نبرد غزه ابراز نگرانی کرد و افزود: با اسرائیل در نبرد علیه (به زعم مکرون) تروریسم (مقاومت فلسطین) اعلام همبستگی می کنم. با تمام این اوصاف، «تجارت» به منظور بررسی دقیق‌تر چرایی تاخیر و تعویق عملیات زمینی ارتش رژیم اسرائیل در غزه با قاسم محبعلی، کارشناس مسائل منطقه و مدیر کل سابق خاورمیانه وزارت امور خارجه و جلال خوش‌چهره، کارشناس مسائل بین‌الملل گفت‌وگو داشته است.

محبعلی: تل‌آویو هیچ‌گونه اطمینانی از پیروزی در جنگ غزه ندارد
قاسم محبعلی، در ارتباط با چرایی تعلیق عملیات زمینی ارتش رژیم اسرائیل اظهار داشت: «در سطح ابتدایی یکی از موضوعات جدی در ارتباط با اسرای اسرائیلی است که حماس آن‌ها را به عنوان یک ابزار بزرگ در اختیار دارد. طبیعتا، اگر عملیات زمینی ارتش تل‌آویود آغاز شود، نجات آن‌ها احتمالا دیگر ممکن نخواهد بود. مساله دومی که عامل تعویق عملیات شده در این ارتباط است که درمورد جنگ در شهر سخن در میان است. نوار غزه موقعیت ویژه و شهری دارد که الزامات و عواقب متفاوتی از یک جنگ عادی دارد. در نتیجه این جنگ امکان وقوع قجایع انسانی و ضربه خوردن مردم وجود دارد. بعید به نظر می‌رسد آن‌گونه که اسرائیلی‌ها تصور می‌کنند، مدیریت جنگ آسان باشد. در حقیقت، جنگ غزه یک جنگ نامتقارن است. حماس وجه و چهره مشخصی ندارد. این نیرو می‌تواند در میان مردم عادی باشد که همین وضعیت ادامه جنگ را برای آن‌ها دشوار می‌کند. یک دورانی آریل شارون، نخست‌وزیر این رژیم گفت: غزه جهنم اسرائیل است. این جمله به دلیل موقعیت ویژه جغرافیایی و تراکم بالای جمعیت بود که مطرح شد. بنابراین به نظر می‌رسد جنگ نه تنها آسان نیست، بلکه از شانس موفقیت بالایی نیز برخوردار نخواهد بود.»
وی افزود: «در چند روز گذشته اسرائیل و حامیان‌اش تلاش کرده‌اند که از طریق بمباران، رایزنی‌های دیپلماتیک و اعمال فشار سیاسی، زمینه را برای حل مساله اسرای در بند حماس فراهم کنند که البته موفق نبوده‌اند. در مقطع کنونی با توجه به ساده نبودن عملیات این امکان وجود دارد که حتی جنگ در ابعاد گسترده صورت نگیرد. همچنین، احتمال گسترش جنگ دیگر مانع بازدارنده آغاز عملیات ارتش اسرائیل است. آن‌ها نگران هستند که جنگ در جبهه‌های دیگر صورت بگیرد.» مدیر کل سابق خاورمیانه وزارت امور خارجه در ادامه تاکید کرد: «اکنون اسرائیلی‌ها با عواقب تفکرات و اقدامات احمقانه چند ساله تندروهای داخلی مواجه شده‌اند. قشری که تصوراش این بود که گسترش شهرک‌سازی‌ها، نادیده‌انگاری طرح ایجاد دو کشور، محدود کردن فلسطینی‌ها در کرانه باختری و نوار غزه و... می‌تواند عاملی برای کسب پیروزی نهایی آن‌ها باشد. حالا اقدامات تهاجمی حماس پاسخی به این اقدامات رادیکال گذشته است.»

خوش‌چهره: احتمال موفقیت جنگ صدرصدی نیست و نتانیاهو فرصت خطا کردن ندارد
جلال خوش‌چهره، در ابتدای اظهارات خود با تاکید بر قطعی بودن انجام عملیات زمینی ارتش رژیم اسرائیل در نوار غزه ، در باب چرایی تاخیر در آغاز عملیات اظهار داشت: «در سطح ابتدای باید توجه داشت که سران تل‌آویو و هم نزدیک‌ترین متحدان آن، اعم از آمریکا و اروپا، برآورد روشنی از آینده تحولات ندارند. این‌که غزه برای ارتش رژیم اسرائیل یک اتوبان آزاد و جنگ آسان خواهد بود یا این‌که می‌تواند با جنگ نامتقارن و چریکی حماس، به باتلاقی برای صهیونیست‌ها تبدیل شود، هنوز محل تردید و ابهام است. با توجه به موقعیت جغرافیایی و تراکم جمعیت در غزه احتمال وقوع جنگی دشوار وجود دارد. تاریخ و تجربیات گذشته نیز نشان می‌دهد که ارتش‌های بسیار بزرگ‌تر از اسرائیل در جنگ‌های نامتقارن شکست خورده‌اند. برای نمونه می‌توان به تجربیات ارتش آمریکا در افغانستان و عراق اشاره کرد.»
وی افزود: «در سطح دوم دولت اسرائیل به خوبی نسبت به این امر آگاه است که در صحنه میدانی جنگ در غزه، تلفاتی بزرگ را متحمل خواهند. همزمان تلفات سنگینی نیز بر مردم غزه که عموما غیر نظامی بوده تحمیل خواهد شد. حالا مساله مهم این است که مسئولیت وقوع یک فاجعه انسانی بر عهده چه کسی خواهد بود. بنیامین نتانیاهو در حال حاضر تلاش دارد با تشکیل یک دولت جنگ افراطی بتواند مسئولیت را میان تمام احزاب و جریان‌ها تقسیم کند. باید توجه داشت که اگر نتایاهو اکنون نخست‌وزیر نبود، باید پشت میله‌های زندان می‌بود. در مجموع می‌توان گفت که اکنون در دولت و صحنه سیاسی اسرائیل شاهد شکافی بزرگ هستیم که این خود موجب تعلل در آغاز جنگ شده است.»
این کارشناس مسائل بین‌الملل در سطحی دیگر اظهار خواهد داشت: «دیگر عامل بازدارنده نگرانی از گسترش ابعاد و جبهه‌های جدید جنگ است. این‌که جنگ تنها به غزه محدود باشد، بسیار بعید به نظر می‌رسد. به وضوح نشانه‌هایی جدی از احتمال گشوده شدن نبرد به جبهه شمال و وارد شدن حزب الله لبنان به جنگ وجود دارد. همچنین دیگر مساله جدی واکنش احتمالی کشورهای عربی، به ویژه شهروندان این کشورها است. در صورت وقوع جنگ امکان وقوع فجایع بزرگ وجود دارد که این می‌تواند عاملی برای اعتراضات گسترده شهروندان عرب و مسلمان در کشورهای مختلف باشد.» وی افزود: «جنگ غزه در هر سطحی که باشد، خواه و ناخواه تغییراتی بزرگ را در ژئوپلیتیک منطقه به همراه دارد. این که این تغییرات چه خواهند بود، مایه نگرانی رهبران عربی در منطقه نیز است. فراتر از این نه تنها رهبران منطقه، بلکه قدرت‌های بزرگ حامی رژیم اسرائیل، همچون آمریکا، فرانسه و انگلستان نیز بسیار نگران آینده غزه هستند. در واقع، با فرض این‌که تل‌آویو غزه را نیز اشغال کند، پرسش جدی این است که اداره سیاسی آینده غزه چگونه باشد؟ چه کسی باید بر این نوار حکومت کند؟ آیا قرار است اداره منطقه در دست تشکیلات خودگردان باقی بماند؟ آیا قرار است این منطقه تحت اداره سازمان ملل قرار بگیرد یا این که به قیمومیت سپرده شود؟ در چنین شرایطی به نظر می‌رسد که اسرائیلی‌ها نیز رغبتی به درگیر شدن جدی در غزه ندارند. حتی شاید راهبرد اصلی آن‌ها این باشد که کل نواز غزه را به صورت تمام کمال کنترل نکنند. مصداق این مدع کنفرانس قاهره است که نهایتا بدون بیانیه پایانی، به کار خود خاتمه داد. دلیل این امر نیز مشخص بود؛ چرا که هیچ بدیلی برای آینده وضعیت کنونی وجود ندارد.» خوش‌چهره در ادامه تصریح کرد: «کشورهای آمریکا، فرانسه و انگلستان به وضوح نسبت به این واقعیت واقف هستند که با ورود اسرائیل به غزه، هسته‌های مخالفت در کشورهای عربی نیز شکل خواهد گرفت. فراموش نکنیم دولت‌های عربی اگر چه در مسیر عادی‌سازی روابط با اسرائیل پیش رفته‌اند اما هیچ اطلاعی از افکار عمومی در این کشورها وجود ندارد. در گذشته همواره شاهد شکاف در مواضع شهروندان کشورهای عرب اسلامی با دولت‌هایشان بوده‌ایم که جنگ غزه نیز می‌تواند نمود جدید و جدی نمایان شدن این شکاف در وضعیت جاری نیز باشد.» این کارشناس مسائل بین‌الملل در پایان تصریح کرد: «باید داشت که موضوع گروگان‌های اسرائیلی‌ای که در دست حماس هستند دیگر مانع جدی تعویق عملیات به مدت نزدیک به سه هفته بوده است. در سطح پایانی نیز باید توجه داشت که جایگاه متزلزل نتانیاهو، فضایی را ایجاد کرده که نتواند تصمیم‌گیری قاطعانه‌ای نسبت به آغاز جنگ در غزه داشته باشد. نتانیاهو در ماههای اخیر روزهای سختی را سپری کرده و می‌داند که بخش اعظم جامعه نیز او را مسئول وضعیت کنونی می‌دانند. او می‌داند که فرست اشتباه بیشتر ندارد؛ لذا محتاطانه گام بر می‌دارد.