چگونه سالها غفلت اسرائیل از حماس به یک حمله ویرانگر منجر شد؟
[راضیه زرگری] ساعت 3بامداد 7اکتبر بود و رونن بار، رئیس سرویس امنیت داخلی اسرائیل، هنوز نمیتوانست تشخیص دهد که آنچه میبیند، فقط یک تمرین نظامی دیگر حماس است یا خیر. مقامات اطلاعاتی و امنیت ملی رژیم اشغالگر قدس که خود را متقاعد کرده بودند که حماس علاقهای به جنگ ندارد، در ابتدا تصور کردند که این، فقط یک تمرین شبانه است. بهگفته سه مقام دفاعی رژیم صهیونیستی، تا نزدیک به آغاز حمله، هیچکس باور نمیکرد که وضعیت به آن اندازه جدی باشد که بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر رژیم صهیونیستی، را بیدار کند. نیویورک تایمز در گزارشی تحلیلی درباره عملیات طوفان الاقصی نوشته، قدرتمندترین نیروی نظامی خاورمیانه نهتنها شدت حمله را کاملاً دستکم گرفته بود، بلکه بهدلیل غرور و این تصور اشتباه که حماس فقط یک تهدید است، در ادعاهای جمعآوری اطلاعات خود نیز کاملاً شکست خورده بود. این گزارش میافزاید با وجود مهارتهای فنی پیشرفته رژیم صهیونیستی در جاسوسی، افراد مسلح حماس آموزشهای گستردهای را برای این حمله گذرانده بودند که تقریبا برای حداقل یک سال کشف نشده بود. این جنگندهها که به یگانهای مختلف با اهداف مشخص تقسیم شده بودند، اطلاعات دقیقی از پایگاههای نظامی رژیم اشغالگر داشتند. در یک کلام، دیگر مفهومی با عنوان «امنیت شکستناپذیر رژیم اسرائیل» وجود نداشت.
حالا بعد از گذشت 24روز از آغاز عملیاتی غافلگیرکننده علیه مواضع اشغالی رژیم صهیونیستی که بهدنبالش جهانیان نظارهگر بمبارانهای بیامان غزه توسط جنگندههای صهیونیستی بودند، مقامات صهیونیستی که در شوک شکست در این عملیات طوفانی هستند، حالا به نوشته نیویورک تایمز قول دادهاند که تحقیقات کاملی در مورد آنچه اشتباه رخ داده، انجام دهند. با این حال حتی قبل از آن تحقیق، واضح است که عملیات بهدلیل زنجیرهای از شکستهای رژیم اشغالگر در سالهای اخیر امکانپذیر و قابل پیشبینی بوده است؛ بررسی نیویورک تایمز، براساس دهها مصاحبه با مقامات صهیونیستی، عرب، اروپایی و آمریکایی و همچنین اسناد و مدارک رژیم اشغالگر قدس جمعآوریشده از زمان حمله 7اکتبر، نشان میدهد که:
نخستوزیری که درگیر آشفتگی سیاسی بود و هشدارهای امنیتی را
نادیده میگرفت
مقامات امنیتی صهیونیست ماهها تلاش کردند تا به نتانیاهو هشدار دهند آشفتگی سیاسی ناشی از سیاستهای داخلی او باعث تضعیف امنیت رژیم و جسورتر شدن نیروهای مقاومت اسلامی فلسطین شده است. با این حال نخستوزیر به پیشبرد این سیاستها ادامه داد. بهگفته مقامات صهیونیستی، در یک روز در ماه ژوئیه، او حتی از ملاقات با ژنرال ارشدی که برای ارائه دادن یک تهدید براساس اطلاعات طبقهبندی شده آمده بود، خودداری کرد.
نتانیاهو، ایران و حزبالله را بزرگترین تهدید میدانست و از حماس غافل شده بود
مقامات رژیم صهیونیستی تهدید حماس را برای سالها و در آستانه این عملیات ریزبینانهتر ارزیابی کردند. ارزیابی رسمی اطلاعات نظامی این رژیم از ماه می2021این بود که حماس هیچ علاقهای به حمله از غزه به اراضی اشغالی ندارد؛ حملهای که میتواند پاسخ ویرانگر رژیم اشغالگر را بهدنبال داشته باشد. در عوض، سازمانهای اطلاعاتی این رژیم ارزیابی میکردند که جنبش مقاومت اسلامی فلسطین، حماس، در تلاش است تا علیه صهیونیستها در کرانه باختری که تحت کنترل تشکیلات خودگردان فلسطین است، حمله کند. نیویورک تایمز در ادامه اذعان دارد که اعتقاد نتانیاهو و مقامات ارشد امنیتی رژیم اشغالگر قدس مبنی بر اینکه ایران و حزبالله لبنان، قدرتمندترین دشمنان و بزرگترین تهدید را برای رژیم صهیونیستی ایجاد میکنند، توجه و منابع را از مقابله با حماس منحرف کرد.
تصور برتری نظامی و تکنولوژیکی، صهیونیستها را مغرور کرد
به نوشته نیویورک تایمز سازمانهای جاسوسی آمریکا نیز در سالهای اخیر تا حد زیادی جمعآوری اطلاعات درباره حماس و برنامههای آن را متوقف کرده و معتقد بودند که این گروه یک تهدید منطقهای است که رژیم صهیونیستی آن را مدیریت میکند. در مجموع، تکبر در میان مقامات سیاسی و امنیتی صهیونیست آنها را متقاعد کرد که برتری نظامی و تکنولوژیکی این رژیم نسبت به جنبش مقاومت اسلامی فلسطین، میتواند تحرکهای مقاومت را تحت
کنترل قرار دهد.
نخستوزیری که زیر بار پذیرش مسئولیت شکست علیه مقاومت نمیرود
این شکستها در حالی برای رژیم صهیونیستی رخ داده که بسیاری از مقامات ارشد صهیونیستی مسئولیت را پذیرفتهاند، اما نتانیاهو قبول نکرده است. او در توییتر مکررا، ارتش و سرویسهای اطلاعاتی را بهدلیل کوتاهی در ارائه هشدار درباره حماس مقصر دانسته است. در یکی از پستها که به زبان عِبری منتشر شده آمده است: «در هیچ شرایطی و در هیچ مرحلهای به نخستوزیر درباره اهداف جنگی حماس هشدار داده نشد. برعکس، ارزیابی کل ردههای امنیتی، ازجمله رئیس اطلاعات نظامی، این بود که حماس از موضعگیری علیه رژیم اشغالگر قدس منصرف
شده است.
نیویورک تایمز در ادامه نوشته که در خشم ناشی از این توییت، بنی گانتز، یکی از اعضای کابینه جنگ او، علنا نتانیاهو را مورد سرزنش قرار داد و گفت که «رهبری بهمعنای نشان دادن مسئولیت است» و نهایتا نخستوزیر رژیم صهیونیستی در توییت جدیدی عذرخواهی کرد. این گزارش میافزاید آخرین باری که باور جمعی صهیونیستها به امنیت این رژیم بهطور مشابه ویران شد، 50سال قبل بود. در آغاز جنگ یوم کیپور، زمانی که رژیم صهیونیستی در حمله نیروهای مصر و سوریه غافلگیر شد. حالا در بازتاب آن حمله، بار دیگر جنبش مقاومت اسلامی فلسطین موفق شد؛ زیرا مقامات صهیونیستی بسیاری از اشتباهات مشابهی را که در سال 1973مرتکب شدند تکرار کردند.
شکاف در تلآویو با طوفان الاقصی؛ رسانه عِبری علیه نتانیاهو سند محرمانه رو کرد
روزنامه «یدیعوت آحارونوت» (دوشنبه) سندی را فاش کرد که در سال ۲۰۱۶ وزیر جنگ وقت رژیم صهیونیستی آن را به نتانیاهو ارائه کرد؛ مبنی بر اینکه حماس قصد دارد جنگ آتی را به داخل اراضی اشغالی بکشاند، شهرکهای صهیونیستی را آزاد و صهیونیستها را به اسارت بگیرد، اما مقامات سیاسی و امنیتی رژیم آن را جدی نگرفتند.
این افشاگری پس از آن صورت گرفت که «بنیامین نتانیاهو»، نخستوزیر رژیم صهیونیستی، با انتشار پستی، سرویسهای امنیتی این رژیم را مسئول شکست در برابر عملیات «طوفان الاقصی» دانست و مدعی شد، هیچگونه هشداری درباره وضعیت خطرناک نوار غزه دریافت نکرده است.
وبسایت یدیعوت آحارونوت در گزارشی نوشت، این سند توسط «آویگدور لیبرمن»، وزیر جنگ وقت، در ۲۱ دسامبر ۲۰۱۶ صادر شد که در آن عملیات طوفان الاقصی که توسط جنبش حماس در ۷ اکتبر ۲۰۲۳ آغاز شد، پیشبینی شده بود.
در این سند ۱۱ صفحهای به تفصیل تصمیم حماس ازجمله نفوذ نیروهای آن به داخل اراضی اشغالی، آزادی شهرکهای اطراف و به اسارت گرفتن که علاوه بر خسارتهای مادی، آسیبهای جدی به آگاهی و روحیه شهروندان وارد خواهد کرد، بیان شده است. در این سند گزارش شده است که هدف اصلی «نابودی اسرائیل در ابتدای سال ۲۰۲۲ و آزادی کامل اراضی فلسطین» است.
این سند که «فوق محرمانه» توصیف شده به ارزیابی وضعیت نوار غزه پرداخته و به تفصیل موضع وزیر جنگ وقت رژیم صهیونیستی را بیان و اهداف موردنظر از عملیات را ذکر کرده است؛ ازجمله اینکه «تضمین شود رویارویی آتی میان حماس و اسرائیل آخرین درگیری خواهد بود و بهترین راه برای انجام این کار، این است که حماس با یک حمله، اسرائیل را غافلگیر کند.» در سند موردنظر همچنین بر اقدامات لازم که منجر به شکست بیشتر رهبران شاخه نظامی جنبش حماس میشود، اشاره شده است.
طبق اعلام وبسایت یدیعوت آحارونوت، در این سند به شیوهای دقیق، عملیات طوفان الاقصی حماس توصیف شده و در آن آمده است که «تعویق تصمیم انجام حمله پیشگیرانه به نوار غزه پس از ژوئیه ۲۰۱۷ اشتباه فاحشی خواهد بود که تبعات درازمدت خواهد داشت که در برخی موارد تبعاتش بیشتر از جنگ یوم کیپور خواهد بود و بر جبهه داخلی رژیم صهیونیستی، آگاهی شهروندان و تصویر و جایگاه آن در منطقه تأثیر خواهد گذاشت.»
در ادامه این سند آمده است: «حماس میخواهد کارزار بعدی علیه اسرائیل با ایجاد میادین اضافی برای نوار غزه (لبنان، سوریه، اردن و سینا) و حتی علیه اهداف یهودی در سراسر جهان، چندجانبه باشد.» در این سند قدرت رو به رشد گردانهای «عزالدین القسام»، شاخه نظامی حماس و افزایش هزاران نیروی عضو این جنبش از زمان عملیات «الجرف الصامد» (صخره سخت) در سال ۲۰۱۴ به تفصیل بیان شده است. همچنین به اهداف حماس یعنی «داشتن ۴۰ هزار نیروی فعال تا سال ۲۰۲۰ و تقویت در تشکیل عرصه نبرد» اشاره شده است.
همچنین در این سند به افزایش تعداد موشکها، تلاشها برای توسعه قابلیتهای پیشرفته در بخش زمینی و دریایی، قابلیتهای جدید در بخش هوایی ازجمله سکوهای حمله، پهپادها برای قابلیت جمعآوری اطلاعات و ایجاد پارازیت در ارتباطات سیستم موقعیتیاب جهانی (GPS) اشاره شده است.
رسانههای عِبری میگویند در سال ۲۰۱۶ لیبرمن نگران تقویت جنبش حماس در غزه بود، اما هیچیک از طرفهایی که این هشدار به آنها ارائه شد ازجمله نتانیاهو و «گادی آیزنکوت»، رئیس سابق ستاد ارتش رژیم صهیونیستی، این سناریو را آنطور که باید جدی نگرفتند.