ناوگان حمل و نقل پایتخت روی ریل برقی سازی

جوان آنلاین: قرارداد هزار دستگاه اتوبوس دو کابین ۱۸متری گازسوز، هزار دستگاه اتوبوس ۱۲متری برقی، ۱۰ هزار دستگاه ون برقی، ۱۰هزار دستگاه تاکسی برقی و ۱۰۰هزار دستگاه موتورسیکلت برقی منعقد شد. این‌ها اعدادی بود که علیرضا زاکانی شهردار تهران در راستای ارائه گزارش از سفر به چین با حضور در صحن علنی شورای شهر بیان کرد. ماجرای قرارداد‌های جدید حمل و نقل از سفری دور و دراز به سرزمین چین شروع شد. ۲۸ مهرماه ۱۴۰۲ زاکانی به همراه جمعی از مدیران شهری عازم چین شد تا به‌عنوان نماینده ایران در دهمین دوره اجلاس «کمربند و جاده» حاضر شود، اما این تمام ماجرا نبود. شهردار پایتخت در جریان این سفر مذاکرات و بازدید‌های بسیاری انجام داد که منجر به بستن تعدادی قرارداد و تفاهمنامه شد. در نهایت علیرضا زاکانی، شهردار پایتخت با خبر‌های خوش در صحن علنی شورا حاضر تا گزارش سفر خود را به نمایندگان مردم در پارلمان شهری بدهد. شهردار پایتخت در ابتدای صحبت‌هایش با تأکید بر اینکه درباره موضوعات حمل و نقلی و زیست محیطی اقدامات عملیاتی صورت گرفته‌است، می‌گوید: بزرگ‌ترین دستاورد‌های این سفر، در حوزه اقتصادی و حمل و نقل است. در این سفر پنج قرارداد به ارزش یک میلیارد و ۴۰ میلیون دلار منعقد شده‌است.
زاکانی به موضوعات این پنج قرارداد اشاره می‌کند و می‌گوید: قرارداد هزار دستگاه اتوبوس دو کابین ۱۸ متری گاز‌سوز، هزار دستگاه اتوبوس ۱۲ متری برقی، ۱۰ هزار دستگاه ون برقی، ۱۰ هزار دستگاه تاکسی برقی و ۱۰۰ هزار دستگاه موتورسیکلت برقی منعقد شد.
در خصوص تأمین منابع مالی این قرارداد‌ها هم محسن هرمزی، معاون حمل و نقل و ترافیک شهرداری تهران چنین توضیح می‌دهد: قرارداد تأمین منابع مالی بین شهرداری، بانک شهر و طرف چینی امضا شده‌است؛ اکنون به دنبال دریافت پیشنهادات فنی از شرکت‌های داخلی و چینی برای انتقال تکنولوژی برقی‌سازی آن‌ها هستیم که فکر می‌کنم در چند روز آینده تعیین‌تکلیف شود. کاهش آلودگی هوا ماحصل برقی‌سازی ناوگان حمل و نقل
رویکرد مدیریت ششم شهری از ابتدای این دوره تاکنون توسعه حمل و نقل عمومی به ویژه حمل و نقل برقی بود. پر واضح است که با ورود وسایل نقلیه برقی به پایتخت تا حد زیادی از قدرت مانور آلاینده‌ها در هوای تهران کاسته خواهد شد.


سیدمحمدمهدی میرزایی‌قمی، مدیر عامل شرکت کنترل کیفیت هوای تهران در خصوص تأثیر برقی‌سازی ناوگان حمل و نقل در کاهش آلودگی هوا با اشاره به گزارشات آژانس بین‌المللی انرژی می‌گوید: هم اکنون، ۲۶ میلیون خودروی برقی در دنیا در حال تردد است. ۷/۲ میلیون ایستگاه شارژ برقی نیز در نقاط مختلف دنیا موجود است؛ این گزارش، رشد خودرو‌های برقی را ۲۶ درصد نسبت به سال گذشته و ۵۵ درصد رشد ایستگاه‌های شارژ را نشان می‌دهد. علت اینکه دنیا به سراغ «برقی‌سازی ناوگان» رفته، کاهش آلودگی هواست، چراکه این روش یکی از اصولی‌ترین راهکار‌های کاهش آلاینده‌هاست. حالا ۱۰ سال است که موضوع برقی‌سازی در کشور مطرح شده‌است، اما به جایی نرسیده‌است. نباید تصور کرد برقی‌سازی اگر در اشل کوچک اجرایی شود، اثری نخواهد داشت.
میرزایی‌قمی به تأثیر سفر شهردار تهران به پکن در حوزه برقی‌سازی پایتخت اشاره می‌کند و می‌گوید: سفر شهردار تهران که با رویکرد انعقاد قرارداد‌های حمل و نقلی صورت گرفته‌است، در یکی از اهداف خود برقی‌سازی حمل و نقل شهری پایتخت را مد‌نظر قرار داده و نتایج عملیاتی آن می‌تواند باعث کاهش قابل‌ملاحظه آلودگی هوای تهران شود. با برقی‌سازی ناوگان در هرکدام از شاخه‌های حمل و نقلی (اتوبوس، تاکسی و موتورسیکلت) می‌توان به کاهش تولید آلاینده‌ها تا ۸۰ درصد امیدوار بود. صرفه‌جویی در منابع دستاورد برقی‌سازی ناوگان حمل و نقل
تنها فایده برقی‌سازی ناوگان حمل و نقل هوای پاک نیست، بلکه در کنار کمک به برطرف کردن معضل آلودگی هوا به صرفه‌جویی در مصرف منابع هم کمک خواهد کرد. برای مثال با جایگزینی هر دستگاه تاکسی بنزینی فرسوده با تاکسی برقی، حدود ۷هزار لیتر و با جایگزینی هر دستگاه تاکسی دوگانه‌سوز فرسوده با تاکسی برقی، حدود ۲هزار لیتر در مصرف سالانه بنزین صرفه‌جویی می‌شود.
میرزایی‌قمی در مورد صرفه‌جویی حاصل از برقی‌سازی ناوگان تأکید می‌کند: جایگزینی هر دستگاه تاکسی بنزینی فرسوده با تاکسی برقی بر اساس نرخ روز دلار آزاد معادل ۲۴۶ میلیون تومان در سال و هر دستگاه تاکسی دوگانه‌سوز فرسوده با تاکسی برقی، معادل ۷۰ میلیون تومان صرفه‌جویی در مصرف سوخت را به دنبال دارد. به این ترتیب در طول ۱۲ سال عمر مفید هر دستگاه تاکسی فرسوده بنزینی که به تاکسی برقی تبدیل می‌شود، نزدیک به ۳ میلیارد تومان و هر دستگاه تاکسی فرسوده دوگانه‌سوز که به تاکسی برقی تبدیل می‌شود، ۸۴۰ میلیون تومان صرفه‌جویی می‌شود. کاهش مصرف سوخت‌های فسیلی
از دیگر فواید برقی‌سازی ناوگان حمل و نقل عمومی در صورت تغییر انرژی مورد استفاده در سیستم حمل‌ونقل شهری و با توسعه خودرو، موتورسیکلت و لوکوموتیو‌های برقی در کشور، علاوه بر کاهش آلاینده‌ها و بار هزینه‌های یارانه‌ای، زمینه صادرات سوخت، ایجاد اشتغال و ارزآوری را برای کشور هم فراهم خواهد کرد.
یکی از راه‌حل‌هایی که می‌تواند مصرف سوخت فسیلی را در سیستم‎های حمل‌ونقل کاهش دهد، استفاده از حمل‌ونقل برقی است. برق به‌عنوان منبعی پاک که قابل ذخیره‌سازی نیست، علاوه بر اینکه سلامت محیط زیست را تأمین می‌کند، مصرف سوخت‌های فسیلی را نیز کاهش می‌دهد.
آنچه مسلم است عزم شهرداری تهران و دولت بر برقی‌سازی حمل ونقل عمومی در پایتخت است. کلانشهر تهران با توجه به شرایط خاص آب و هوایی که نیمه دوم هر سال تجربه می‌کند، نیازمند حرکت به سوی وسایل نقلیه پاک است و این امر در این دوره از مدیریت به طور جد پیگیری می‌شود. استفاده از تجربیات کشور‌ها در کنترل معضل آلودگی هوا
عبدالمطهر محمدخانی، سخنگوی شهرداری تهران در گفتگو با «جوان» توضیحاتی درباره آخرین عملکرد شهرداری تهران درباره آلودگی هوا در آستانه فصل سرد سال ارائه کرد و درباره راهکار شهرداری تهران برای کنترل و حل این معضل گفت: «در این راستا باید به تجربیات کشور‌هایی که در کنترل معضل آلودگی هوا اثرگذار بودند مراجعه کنیم. مثلاً شهری مانند پکن که از بزرگ‌ترین پایتخت‌های دنیاست در اواخر دهه ۹۰ میلادی یکی از آلوده‌ترین شهر‌های جهان محسوب می‌شد، اما با ورود به هزاره جدید و اتخاذ تدابیری امروزه با وجود اینکه جمعیت بسیار بیشتری از تهران دارد، کیفیت هوای مناسب‌تری دارد.»
او با بیان اینکه بررسی آخرین اقدامات این شهر نشان از این دارد که کنترل میزان انتشار آلاینده‌ها از نیروگاه‌های تولید برق، ارتقای کیفیت سوخت و برقی‌سازی ناوگان از مهم‌ترین اقداماتی بوده که چینی‌ها توانستند به واسطه آن میزان آلودگی هوا را کنترل کنند، اظهار کرد: «البته در این راستا بدیهی است که حرکت به سمت برقی‌سازی کار بسیار دشواری است. مهم‌ترین نکته و معضل در این راه تأمین زیرساخت‌های لازم برای برقی‌سازی است. حتی اگر ما ناوگان حمل‌و نقل عمومی خود را برقی کنیم، اما زیرساخت‌های مناسب برای شارژ آن‌ها در سطح شهر نداشته‌باشیم، راه به جایی نخواهیم برد. در همین راستا و در تفاهم با وزارت صمت و همکاری با مجموعه مپنا، شهرداری تهران از همین امسال ساخت و توزیع ایستگاه‌های شارژ وسایل نقلیه و موتور‌های برقی را در نقاط مختلف شهر راه‌اندازی کرده‌است. آلودگی تهران، پاک می‌شود؟
محمدخانی با اشاره به اینکه در تابستان سال جاری ۱۵ ایستگاه شارژ برقی با ۷۵ نازل در سطح پایتخت نصب و راه‌اندازی شد، خاطر نشان کرد: «تا پایان سال ۱۴۰۲ طبق وعده وزارت صمت این عدد به هزارو ۵۰۰ شارژر در نقاط مختلف شهر افزایش پیدا خواهد کرد. همچنین شهرداری تهران در تفاهمی با وزارت صمت به دنبال برقی‌سازی ناوگان عمومی پایتخت است و در این راستا با تفاهمنامه‌ای که به امضای وزیر صمت و شهردار تهران رسیده‌است، موضوع برقی‌سازی ۴۰۰ هزار دستگاه موتورسیکلت کار شهر تهران، ۴ هزار اتوبوس و ۳۰ هزار ون در دستور کار قرار گرفته است».
رئیس مرکز ارتباطات و امور بین‌الملل شهرداری تهران ادامه داد: «در راستای عمل به این تفاهم، در سفر اخیر تیم مدیریت شهری به چین رایزنی‌های مناسبی با شرکای چینی برای تأمین و واردات ۱۰ هزار دستگاه ون برقی، هزار دستگاه اتوبوس تک‌کابین ۱۲ متری برقی، هزار دستگاه اتوبوس دوکابین ۱۸ متری گازسوز، ۱۰ هزار تاکسی برقی و ۱۰۰ هزار موتورسیکلت برقی صورت گرفت.»
او با بیان اینکه محل تأمین اعتبار مناسب ویژه تهیه نقدینگی برای خرید ناوگان برقی از محل منابع شهرداری تهران و عمدتاً به صورت غیر‌نقد انجام خواهد شد، تأکید کرد: «البته این موضوع فعلاً در حد تفاهم است و قرار است جزئیات فنی آن در سفر روز‌های آتی شرکای چینی به تهران نهایی و به اطلاع شهروندان رسانده‌شود.»
محمدخانی در پایان خاطر نشان کرد: «امیدواریم با تلاشی که مدیریت شهری و دولت محترم در راستای گسترش زیرساخت‌های برقی در سطح شهر انجام می‌دهند، شاهد کنترل منابع آلاینده، کاهش آلودگی هوا و حرکت به سوی شهری پاک و هوشمند باشیم.»