معجزه شفافیت زیان شرکت‌های دولتی را علاج کرد

جوان آنلاین: دولت سیزدهم گام‌های قابل توجهی برای افزایش شفافیت شرکت‌های دولتی و عمومی برداشته است و به باور اهالی فن با اولویت دادن به انضباط مالی و سختگیری در شفافیت عملکرد، به نتایج قابل توجهی دست یافته‌اند. طی سال گذشته ۴۸ شرکت دولتی زیان‌ده به نهاد‌های سودآور تبدیل شده‌اند. همچنین ۱۲۳ شرکت دولتی که برای سال‌های متوالی زیان انباشته بودند با موفقیت به سمت سودآوری حرکت کرده و زیان خود را کاهش دادند. این اقدامات نشان‌دهنده تأثیر مثبتی است که شفافیت می‌تواند بر عملکرد مالی شرکت‌های دولتی داشته باشد. این تغییر از زیان به سودآوری در شرکت‌های دولتی یک دستاورد قابل توجه برای دولت به شمار می‌رود، زیرا نه تنها اقتصاد کلی را تقویت می‌کند، بلکه اثربخشی شفافیت را در بهبود عملکرد نشان می‌دهد.

شفافیت نقش مهمی در بهبود عملکرد شرکت‌های دولتی ایفا و به نوبه خود به رشد کلی اقتصاد یک کشور کمک می‌کند. با انتشار عمومی صورت‌های مالی این شرکت‌ها، عموم مردم بینشی نسبت به عملیات آن‌ها به دست می‌آورند که مسئولیت‌پذیری را تقویت، ناکارآمدی را کاهش، فساد را مهار و امکان نظارت بهتر را فراهم می‌کند. از همین رو در سال ۱۴۰۰ پس از روی کار‌آمدن دولت سیزدهم، مسیر شفافیت بر عملکرد شرکت‌های دولتی با حجم بسیار بالای مدیران دولتی و همچنین منابع و دارایی‌های در دسترس کلید خورد؛ موضوعی که موجب شده پس از دو سال شفافیت عملکردی و اولویت یافتن انضباط مالی، بالاخره شاهد نتایج مثبت و مهم این سختگیری در شفافیت باشیم و تعداد زیادی از شرکت‌های دولتی برای اولین بار بعد از سال‌ها، از زیان‌دهی خارج شوند یا به سمت کاهش زیان انباشته خود حرکت کنند. کاهش ناکارآمدی و فساد
شفافیت در صورت‌های مالی به عنوان ابزاری قدرتمند در کاهش ناکارآمدی و فساد در شرکت‌های دولتی عمل می‌کند. زمانی که شرکت‌ها ملزم به افشای اطلاعات مالی خود هستند، شرکت در روش‌های متقلبانه یا سوء‌مدیریت وجوه برای آن‌ها سخت‌تر می‌شود. نظارت عمومی به عنوان یک عامل بازدارنده عمل می‌کند و این شرکت‌ها را مجبور می‌کند که کنترل‌های داخلی قوی‌تری اتخاذ و استاندارد‌های اخلاقی را رعایت کنند. با به حداقل رساندن ناکارآمدی‌ها و مهار فساد، شفافیت صورت‌های مالی تضمین می‌کند که شرکت‌های دولتی کارآمدتر عمل می‌کنند. ایجاد نظارت و پاسخگویی نسبت به عملکرد تک تک مدیران دولتی


شفافیت صورت‌های مالی در شرکت‌های دولتی و عمومی به ایجاد سیستم نظارت و پاسخگویی کمک می‌کند. زمانی که عموم مردم به این اطلاعات دسترسی داشته باشند، آن‌ها را قادر می‌سازد تا بر عملکرد این شرکت‌ها نظارت کنند و آن‌ها را در قبال اقدامات خود پاسخگو بدانند. علاوه بر این، ذینفعان خارجی مانند نهاد‌های نظارتی و حسابرسان، می‌توانند صورت‌های مالی را برای اطمینان از انطباق با الزامات قانونی و استاندارد‌های اخلاقی بررسی کنند. این نظارت محیطی را ایجاد می‌کند که در آن شرکت‌های دولتی بیشتر به نفع عموم عمل کنند. نقش محوری شفافیت و انتشار عمومی صورت‌های مالی در شرکت‌های دولتی
نقش کلیدی شفافیت صورت‌های مالی در شرکت‌های دولتی و عمومی را نمی‌توان نادیده گرفت. با انتشار عمومی صورت‌های مالی این شرکت‌ها، عموم مردم بینشی نسبت به سلامت مالی و عملکرد این شرکت‌ها به دست می‌آورند. این شفافیت امکان درک و ارزیابی بیشتر از کارایی و اثربخشی شرکت‌های دولتی را فراهم می‌کند و مردم را قادر می‌سازد تا هرگونه ناکارآمدی یا فسادی را که ممکن است در این سازمان‌ها رخ دهد، شناسایی و رسیدگی کنند. شفافیت صورت‌های مالی همچنین باعث ایجاد یک سیستم نظارتی از سوی مردم می‌شود، زیرا اطلاعات لازم برای پاسخگویی این شرکت‌ها را در اختیار آن‌ها قرار می‌دهد. با دسترسی به داده‌های مالی، شهروندان می‌توانند عملکرد را ارزیابی کرده و در مورد مدیریت نهاد‌های دولتی قضاوت آگاهانه داشته باشند. این امر بر شرکت‌ها برای عملکرد خوب فشار می‌آورد و احتمال سوء‌استفاده از بودجه را کاهش می‌دهد.
همچنین برای بهبود بیشتر عملکرد شرکت‌های دولتی، استفاده از تخصص مراکز تحقیقاتی ضروری است. این مراکز می‌توانند صورت‌های مالی شرکت‌های دولتی و دولتی را تجزیه و تحلیل کرده و بینش‌ها و توصیه‌های ارزشمندی را ارائه دهند. با انجام تحقیقات عمیق، این مراکز می‌توانند زمینه‌های بهبود را شناسایی کنند، استراتژی‌هایی را برای مدیریت مالی بهتر پیشنهاد کنند و اقداماتی را برای بهبود عملکرد کلی پیشنهاد دهند. همکاری بین مراکز تحقیقاتی و شرکت‌های دولتی می‌تواند به بهبود مستمر و رشد پایدار منجر شود.
مزایای کلیدی شفافیت صورت‌های مالی در شرکت‌های دولتی و اقدامات انجام شده از سوی دولت سیزدهم برای ارتقای شفافیت در عملکرد مورد توجه کنشگران قرار گرفته است. شفافیت صورت‌های مالی شرکت‌های دولتی برای ایجاد حاکمیت شرکتی
محمد آرین‌نژاد کارشناس اقتصاد مالی در رابطه با اهمیت شفافیت در عملکرد شرکت‌های دولتی به «جوان» می‌گوید: «شفافیت در صورت‌های مالی شرکت‌های دولتی نه تنها حاکمیت شرکتی را ایجاد می‌کند، بلکه عملکرد مدیران دولتی را بهبود می‌بخشد، بهره‌وری را ارتقا می‌بخشد؛ بهره‌وری در استفاده از دارایی‌های دولتی را بهبود می‌بخشد و منابع جدید برای بودجه دولتی از طریق افزایش سودآوری شرکت‌های دولتی ایجاد می‌کند. شفافیت صورت‌های مالی پایه و اساس استقرار شیوه‌های حاکمیت شرکتی قوی در شرکت‌های دولتی را ایجاد می‌کند. این شرکت‌ها با افشای عمومی صورت‌های مالی خود به ذینفعان از جمله دولت، سهامداران و عموم مردم اجازه می‌دهند سلامت مالی، کارایی عملیاتی و پایبندی خود به استاندارد‌های نظارتی را ارزیابی کنند. این شفافیت مسئولیت‌پذیری را تقویت و تضمین می‌کند که شرکت‌های دولتی به شیوه‌ای مسئولانه و اخلاقی عمل می‌کنند.» بهبود عملکرد مدیران دولتی
آرین‌نژاد می‌افزاید: «شفافیت در صورت‌های مالی، مدیران دولتی را قادر می‌سازد تا در قبال تصمیمات و اقدامات خود پاسخگو باشند. هنگامی که عملکرد شرکت‌های دولتی شفاف شود، ارزیابی اثربخشی استراتژی‌های مدیریت آسان‌تر می‌شود. این ارزیابی می‌تواند منجر به تصمیم‌گیری بهتر و بهبود عملکرد شود، زیرا مدیران برای دستیابی به نتایج مالی مثبت انگیزه دارند. علاوه بر این، نظارت عمومی مدیران دولتی را تشویق می‌کند تا بهترین شیوه‌ها و رویکرد‌های نوآورانه را اتخاذ کنند و در نهایت عملکرد آن‌ها را افزایش دهند.» حرکت به سمت بهره‌وری بیشتر
آرین‌نژاد در رابطه با بهره‌وری حاصل از شفافیت صورت‌های مالی تصریح می‌کند: «شفافیت صورت‌های مالی نقشی اساسی در سوق دادن شرکت‌های دولتی به سمت بهره‌وری بیشتر ایفا می‌کند. زمانی که اطلاعات مالی به صورت عمومی در دسترس باشد، امکان درک بهتر وضعیت مالی و کارایی عملیاتی این شرکت‌ها را فراهم می‌کند. این درک، ذینفعان را قادر می‌سازد تا زمینه‌های بهبود را شناسایی کرده و استراتژی‌هایی را برای افزایش بهره‌وری اجرا کنند. با ترویج شفافیت، شرکت‌های دولتی می‌توانند عملیات خود را با استاندارد‌های صنعت هماهنگ کنند، تخصیص منابع را بهینه و بهره‌وری کلی را بهبود بخشند.»
وی در پایان تأکید می‌کند: «اقدامات دولت سیزدهم در شفاف‌سازی عملکرد شرکت‌های دولتی و عمومی بی‌سابقه بوده است. این تعهد به شفافیت نقش مهمی در تقویت اقتصاد و رسیدگی به ناکارآمدی‌ها داشته است. دولت با علنی‌کردن صورت‌های مالی، تعهد خود را به پاسخگویی نشان داده و اساس سیاست‌های بهینه‌تر در هر بخش اقتصادی را پی‌ریزی کرده است. شفافیت پارامتر‌های مالی و عملکرد هر شرکت دولتی به حکمرانان هر بخش اجازه می‌دهد تا تصمیمات آگاهانه اتخاذ کنند و سیاست‌های بهتری را توسعه دهند. با دسترسی به این اطلاعات، سیاستگذاران می‌توانند زمینه‌های بهبود را شناسایی کرده و اقداماتی را برای ارتقای عملکرد شرکت‌های دولتی اجرا کنند. این در نهایت منجر به بهره‌وری و کارایی بیشتر در کل اقتصاد می‌شود. تغییر از زیان به سوددهی در ۴۸ شرکت دولتی یک دستاورد قابل توجه است. این نه تنها بار دولت را کاهش می‌دهد، بلکه اثربخشی شفافیت را در بهبود عملکرد نشان می‌دهد. دولت با پاسخگویی این شرکت‌ها و اجرای سیستم‌های پرداخت مبتنی بر عملکرد، انگیزه بهره‌وری و ایجاد فرهنگ کارآمدی را در این سازمان‌ها ایجاد کرده است.»
نقش کلیدی انتشار عمومی صورت‌های مالی شرکت‌های دولتی در بهبود اقتصاد
رضا نوروزیان معاون مدیر کل امور شرکت‌های دولتی وزارت اقتصاد درخصوص انتشار عمومی صورت‌های مالی شرکت‌های دولتی و تـأثیر آن بر بهبود اقتصاد کشور به «جوان» می‌گوید: «انتشار صورت‌های مالی شرکت‌های دولتی در واقع انتشار کارنامه عملکردی یک شرکت طی یک‌سال است. این کارنامه به استفاده‌کنندگان که در واقع همان دولت و سایر اقشار مردم هستند، اجازه می‌دهد تا امکان دسترسی به اطلاعات عملکردی سالانه شرکت‌ها را داشته باشند.»
وی می‌افزاید: «عموم افراد با استفاده از صورت‌های مالی منتشر شده، امکان تحلیل اتفاقات یک شرکت را دارند. صورت‌های مالی منتشرشده موضوعات مربوط به درآمد، هزینه‌ها، سود و زیان و... قابل مشاهده است. تحلیل اطلاعات موجود در این صورت نامه‌ها به تصمیم‌گیری‌های بهتر در حوزه‌های سیاسی و اقتصادی قطعاکمک شایانی می‌کند.»
این مقام مسئول تصریح می‌کند: «مدیران و مسئولان می‌توانند با استفاده از شاخص‌ها و معیار‌های موجود در اطلاعات صورت‌های مالی شرکت‌های دولتی، نقاط ضعف و قوت موجود را بشناسند و تصمیمات بهتری در جهت رفع یا تقویت آن‌ها اتخاذ کنند.»
وی می‌افزاید: «:با توجه به اینکه امسال سومین سالی است که صورت‌های مالی شرکت‌های دولتی به صورت عمومی منتشر می‌شوند، این امتیاز وجود دارد که بتوانیم عملکرد شرکت‌های دولتی را در یک دوره سه ساله مقایسه کنیم. این مقایسه سه ساله می‌تواند در ارائه تصاویر صحیح و کامل بسیار کمک‌کننده باشد و وضعیت شرکت‌ها در طی سه سال سنجیده شود.»
نوروزیان در خصوص اینکه اهمیت شفاغیت در کدام شرکت‌های دولتی بیشتر است، می‌گوید: «هرچه شرکت‌های اصلی و مادر تخصصی به لحاظ آثار عملکردی بر اقتصاد، اثر و گردش مالی بیشتری داشته باشند قطعاً شفافیت و انتشار صورت‌های مالی‌شان از اهمیت بیشتری برخوردار است. برخی از شرکت‌ها ممکن است گردش مالی اندکی داشته، اما اثرگذاری چشم‌گیری در ارائه خدمات عمومی یا کالا‌های اساسی داشته باشند.»
معاون مدیر کل امور شرکت‌های دولتی وزارت اقتصاد در پایان خاطرنشان می‌کند: «در مجموع با توجه به استفاده ذینفعان و اهداف موجود و همچنین ماهیت‌های مختلف نمی‌توان گفت شفافیت و انتشار صورت‌های مالی کدام شرکت‌ها مهم‌تر است. در واقع انتشار صورت‌های مالی برای تمامی شرکت‌ها دولتی و عمومی از اهمیت بالایی برخوردار است.» جمع‌بندی
مزیت شفافیت در عملکرد شرکت‌های دولتی از طریق انتشار صورت‌های مالی قابل اغراق نیست. این به عنوان یک کاتالیزور برای بهبود عملکرد شرکت، کاهش ناکارآمدی و فساد، ایجاد نظارت و تضمین پاسخگویی عمل می‌کند. اقدامات دولت سیزدهم نشاندهنده نتایج مثبتی است که می‌توان از طریق شفافیت به دست آورد. علاوه بر این، مراکز تحقیقاتی نقش محوری در تجزیه و تحلیل صورت‌های مالی و ارائه توصیه‌هایی برای ارتقای عملکرد شرکت‌های دولتی دارند. با پذیرش شفافیت، دولت‌ها می‌توانند محیط کسب‌وکار مرفه‌تر و پاسخگوتر را به نفع کشور و شهروندانش ایجاد کنند. بنابراین یادمان باشد در پستو بودن شرکت‌های دولتی و نبود نظارت عمومی بستری برای فساد، تبانی، رانت و آقازاده‌پروری و انواع و اقسام بزه‌هاست و این درد‌ها با معجزه شفافیت علاج می‌شود.