دعوا بر سر «استراتژی شکست» بین امریکا و اسرائیل

جوان آنلاین: امریکا برای اولین بار از زمان شروع جنگ علیه فلسطینیان در غزه، اسرائیلی‌ها را تحت فشار گذاشته تا به یک آتش‌بس تن بدهد؛ آن‌هم نه به دلایل انسان‌دوستانه یا کم شدن حمایت از رژیم صهیونیستی. حس مقام‌های ایالات متحده این است که بنیامین نتانیاهو و وزیر جنگ او، هیچ استراتژی معینی، به جز «کشتن» برای غزه ندارند. نتانیاهو دیروز با یوآو گالانت وزیر جنگ و بنی گانتس عضو کابینه جنگ یک کنفرانس مطبوعاتی مشترک گذاشتند، جایی که نتانیاهو گفت که «ما موفقیت‌های بزرگی کسب کردیم و قصد توقف نداریم و تا آخر ادامه خواهیم داد». امریکایی‌ها، اما از یک آتش بس سه‌روزه حمایت می‌کنند، آتش بسی که از قرار حماس در آن ده، پانزده اسیر را آزاد می‌کند که از نظر بایدن، باعث «ترویج آزادی گروگان‌ها» خواهد شد. کاخ سفید و تل‌آویو ظاهراً بر سر دو نوع شکست در جنگ غزه اختلاف نظر دارند. شکست مدنظر امریکا، وضعیتی است که می‌تواند در کوتاه مدت به آزادی حدود ۲۴۰ اسیر منجر شود، ولی تبعات دردناک ضربه‌ای که اسرائیلی‌ها در ۷ اکتبر از حماس دریافت کردند، باقی خواهد ماند. زدودن عواقب این تبعات، یک فرایند میان مدت است یا حتی بلندمدت؛ چیزی که آنتونی بلینکن وزیر خارجه امریکا در واکنش به انتشار بیانیه نشست وزیران خارجه کشور‌های گروه ۷ در توکیو، بیان کرده است: «تن‌ها راه برای اطمینان از اینکه این بحران هرگز دوباره اتفاق نخواهد افتاد، اقدام برای ایجاد شرایطی برای استقرار صلح و امنیت پایدار است»، چیزی که امریکایی‌ها آن را مستلزم زنده شدن مجدد راه‌حل دو دولتی می‌دانند. به همین دلیل، آنگونه که منابع غربی گفته‌اند، بایدن از نتانیاهو خواسته با یک آتش‌بس سه روزه برای «ترویج آزادی» اسیران موافقت کند. طبق این پیشنهاد، حماس ۱۰ تا ۱۵ اسیر را آزاد می‌کند و از روز‌های آتش‌بس برای تأیید هویت همه اسیران و ارائه لیستی از اسامی استفاده می‌کند. خبرگزاری فرانسه به نقل از یک منبع آگاه از مذاکرات گفته که قطر برای آزادی اسیران در ازای آتش‌بس در غزه میانجیگری می‌کند.
آنگونه که منابع عبری می‌گویند نتانیاهو به بایدن گفته که به حماس اعتماد ندارد تا به قول خود عمل کند و اسرائیل پس از آتش‌بس سه روزه حمایتی برای ازسرگیری درگیری‌ها دریافت نخواهد کرد.
استراتژی «تا آخر می‌رویم»
در مقابل، بنیامین نتانیاهو و حلقه محدود اطرافیانش از جمله یوآو گالانت و بنی گانتس عضو کابینه جنگ قرار دارند. اینها، به چیزی کمتر از نابودی حماس راضی نیستند. نتانیاهو دیروز در یک کنفرانس مشترک که وزیر دفاع او نیز در آن حضور داشت، گفت که «ما موفقیت‌های بزرگی کسب کردیم و قصد توقف نداریم و تا آخر ادامه خواهیم داد.» او همچنین در پاسخ به پرسشی درباره دیدگاه بایدن که گفته اشغال غزه برای اسرائیل خوب نیست، گفت: «ما امنیت غزه را تأمین می‌کنیم، چون شاهد بودیم وقتی که این کار را نکردیم چه اتفاقاتی افتاد، خودمان هم آنجا را اداره می‌کنیم.» یوآو گالانت، وزیر جنگ نیز پی در پی، از دستاورد ها‌ی قابل توجه صحبت می‌کند، از موفقیت در پیشروی‌ها می‌گوید: «نیرو‌های اسرائیلی «به قلب شهر غزه» رسیده‌اند» و تأکید می‌کند که «ما برای جنگ و پیروزی در غزه آماده هستیم، حتی اگر یک سال طول بکشد.» دانیل هاگاری سخنگوی ارتش رژیم صهیونیستی هم گفته است: «این جنگ زمانی پایان خواهد یافت که ما خشونت خون‌آشام حماس را نابود کنیم.» نخست‌وزیر رژیم موقت صهیونیستی نیز بامداد دیروز مدعی شد: «من نمی‌دانم پس از حذف حماس چه اتفاقی خواهد افتاد، اما [جنگ]با چیزی کمتر از حذف آن‌ها پایان نمی‌یابد». او گفت: «تا پایان مأموریت نابودی حماس به صبر نیاز داریم و نیمی از پیروزی را نمی‌خواهیم.»


این روایتی است که امریکایی‌ها آن را قبول ندارند. منتقدان استراتژی «تا آخر ادامه خواهیم داد» زوج نتانیاهو- گالانت، تردید‌هایی جدی درباره معنی «نابودی حماس» دارند، چیزی که این دو آن را به شکل مبهم مطرح و از توضیح درباره معنی آن خودداری کرده‌اند. ایهود اولمرت دیروز نتانیاهو را دچار «بحران عصبی» خواند که باعث شده «صبر متحدان غربی» از او لبریز شود. مقام‌های دولت بایدن حالا اما، به جای نابودی حماس که آن را گزینه تحقق‌ناپذیر می‌دانند، روی حذف آن از ترتیبات امنیتی غزه تأکید می‌کنند. جان کربی، هماهنگ کننده ارتباطات راهبردی شورای امنیت ملی امریکا سه شنبه شب در نشست خبری گفت: «حماس نمی‌تواند بخشی از آینده غزه باشد و رایزنی‌ها دربار شیوه حکمرانی در غزه پس از جنگ ادامه دارد». به علاوه شواهد جدی نشان می‌دهد که رهبران حماس به‌طور جدی از مجاری قطر، در حال مذاکره برای آزادی اسرا در قبال توقف کامل درگیری‌ها هستند. امریکایی‌ها از شرایطی وحشت دارند که رویکرد «تاآخر ادامه می‌دهیم» نتانیاهو به کشته شدن ۲۴۰ اسیر در دست حماس منجر شود، چیزی که تبعات آن برای تل‌آویو و رهبران آن غیرقابل‌پیش بینی است.
واشنگتن: غزه اشغال نشود
دولت بایدن علاوه بر این، درباره طرح‌های رژیم صهیونیستی برای اشغال مجدد غزه تردید‌های جدی دارد، چیزی که آنتونی بلینکن وزیرخارجه امریکا سه‌شنبه شب آن را به زبان آورد. بلینکن هرچند گفته که امریکا و اسرائیل توافق دارند که «بازگشتی به شرایط روز ۷ اکتبر و قبل از حملات وحشیانه حماس وجود ندارد» و در پاسخ به بیانیه گروه هفت تأکید کرده «کسانی که خواستار آتش‌بس‌فوری هستند، باید توضیح دهند که چگونه می‌توان به نتیجه غیرقابل قبولی که احتمالاً این اقدام در پی دارد رسیدگی کرد» ولی این را هم روشن کرده که اسرائیل نباید غزه را بعد از پایان جنگ با حماس بار دیگر اشغال کند. بلینکن گفت ایالات متحده معتقد است عناصر کلیدی باید شامل «عدم تغییر مکان اجباری فلسطینیان از غزه، نه اکنون و نه بعد از جنگ؛ عدم استفاده از غزه به عنوان بستری برای تروریسم یا سایر حملات خشونت‌آمیز؛ و عدم اشغال دوباره غزه بعد از پایان درگیری» باشد. به گفته وی، سایر شرایط شامل عدم تلاش برای انسداد و محاصره غزه یا هر گونه کاهش (کوچک‌سازی) در قلمرو غزه می‌شود. ودانت پاتل، سخنگوی وزارت خارجه امریکا هم در موضعی روشن‌تر ضمن اینکه گفته کاخ سفید «از جابه‌جایی اجباری فلسطینیان به خارج نوار غزه هم حمایت نمی‌کند» این را هم روشن کرده که «موضع ما این است که فلسطینیان باید خودشان در رأس تصمیم‌های مرتبط با امورشان باشند و اینکه غزه جزئی از سرزمین فلسطینیان است و باید هم بخشی از سرزمین آن‌ها باقی بماند.»
تحت چنین شرایطی، هرچند نتانیاهو همچنان مقابل طرح‌های آتش‌بس مقاومت کرده، ولی تحلیلگران رژیم صهیونیستی روز چهارشنبه گفتند جنگ غزه به شکل کنونی احتمالاً در روز‌های آینده به دلیل فشار‌های امریکا درباره آتش‌بس و تحقق معامله تبادل اسرا به پایان خواهد رسید، هرچند احتمالاً به شکل متفاوتی از طریق یورش‌های رژیم صهیونیستی به نوار غزه و عملیات ترور رهبران حماس و گروه‌های دیگر فلسطینی از سرگرفته شود. رادیو ارتش رژیم صهیونیستی به نقل از مسئولان امنیتی گزارش کرد: هدف ما اشغال تمام شهر غزه نیست. ما نیازی به آن نداریم. هدف فروپاشی مراکز حماس در شهر غزه و مقر‌های فرماندهی در زیر بیمارستان‌ها و مساجد مرکزی و مراکز دیگر است و در این صورت می‌توان برای تحقق اهداف جنگ به پیشروی ادامه داد. ناحوم برنیاع، تحلیلگر سیاسی روزنامه یدیعوت آحارونوت گفت: روز‌های آینده احتمالاً مرحله آخر و سرنوشت‌ساز درباره دو تلاش باشد؛ یکی جنگ علیه حماس و دیگری تلاش امریکا و قطر برای تحقق معامله تبادل اسرا. برنیاع می‌گوید: «تجارب گذشته در غزه و همچنین در لبنان نشان می‌دهد که احتمال زیادی وجود ندارد که بعد از توافق آتش‌بس حمله زمینی ازسرگرفته شود. بعد از آتش‌بس دانش‌آموزان در اسرائیل به مدارس باز می‌گردند و ساکنان به محل کارشان و بازسازی شهرک‌ها آغاز خواهد شد.» این همان چیزی است که جو بایدن از تعبیر «ترویج آزادی» اسیران از آن یاد کرده است.