روزنامه جوان

حجاب زنان در بستر تاریخ

حجاب زنان در طول تاریخ، فراز و نشیب‏هاى بسیار دیده و در سایه فرهنگ‏ها و سلیقه‌هاى حاکمان و متنفذان مذهبى تشدید یا تخفیف پذیرفته، ولى همواره تداوم یافته و هیچ‏گاه به طور کامل از میان نرفته‌است. بسیارى از مورخان به گستردگى دامنه حجاب و رواج آن در بین زنان اشاره کرده‏اند. فرید وجدى با تصریح به قدمت حجاب، با استناد به دایره‌المعارف لاروس، گزارشى مفصل از پوشاندن صورت و همه اندام‏ها توسط زنان یونانى و فنیقى ارائه مى‏دهد و از رواج حجاب در میان زنان اسبرطا، سیبرى، آسیاى صغیر، فارس و عرب سخن مى‏گوید.
ویل دورانت زنان بریتانیاى جدید و جزیره برنئو را داراى حجاب کامل خوانده‌است.
«براون واشنایدر» در کتابى به نام «پوشاک اقوام مختلف» تصویر لباس‏هاى ملى و رایج کشورهاى مختلف جهان از عهد باستان تا قرن بیستم را به تفصیل ارائه کرده‌است. نگاهى کوتاه به این کتاب نشان مى‏دهد یهودیان، مسیحیان، اعراب، یونانیان، اهالى رم، آلمان و خاور نزدیک حجاب را به طور کامل رعایت مى‏کردند و اکثراً سر خویش را نیز مى‏پوشاندند. برابر تصاویر این کتاب، کاهش تدریجى حجاب زنان از نیمه دوم قرن هجدهم در اروپا آغاز شد؛ ولى حتى تا اواخر قرن نوزدهم، اروپاییان همچنان لباس بلند مى‏پوشیدند و سر را نیز مى‏پوشاندند.
از سوی دیگر شواهد متعددی از قرآن حاکی از این نکته است که در جامعه عرب قبل از اسلام زنان برای حضور در اجتماع از پوشش مناسب و مطلوبی برخوردار نبودند. به همین دلیل همسران پیامبر ـ صلوات الله و سلامه علیه و آله ـ از متابعت آن الگو منع می‌شوند:


یا نِسَاء النَّبِی لَسْتُنَّ کَأَحَد مِّنَ النِّسَاء إِنِ اتَّقَیتُنَّ فَلَا تَخْضَعْنَ بِالْقَوْلِ فَیطْمَعَ الَّذِی فِی قَلْبِهِ مَرَضٌ وَقُلْنَ قَوْلًا مَّعْرُوفًا* وَقَرْنَ فِی بُیوتِکُنَّ وَلَا تَبَرَّجْنَ تَبَرُّجَ الْجَاهِلِیةِ الْأُولَی،‌ای همسران پیامبر شما مانند هیچ یک از زنان [دیگر]نیستید اگر سر پروا دارید پس به ناز سخن مگویید تا آن که در دلش بیماری است، طمع ورزد و گفتاری شایسته گویید و در خانه‌هایتان قرار گیرید و مانند روزگار جاهلیت قدیم زینت‌های خود را آشکار مکنید.
دستور‌های اصلاحی اسلام نسبت به پوشش زنان نیز حاکی از برخی نقص‌ها و کاستی‌ها در پوشش زنان آن دوره و فاصله آن با پوشش مورد سفارش اسلام است:
یا أَیهَا النَّبِی قُل لِّأَزْوَاجِکَ وَبَنَاتِکَ وَنِسَاء الْمُؤْمِنِینَ یدْنِینَ عَلَیهِنَّ مِن جَلَابِیبِهِنَّ ذَلِکَ أَدْنَی أَن یعْرَفْنَ فَلَا یؤْذَینَ وَکَانَ اللَّهُ غَفُورًا رَّحِیمًا؛‌ای پیامبر به زنان و دخترانت و به زنان مؤمنان بگو پوشش‌های خود را بر خود فروتر گیرند، این برای آن که شناخته شوند و مورد آزار قرار نگیرند [به احتیاط]نزدیک‌تر است و خدا آمرزنده مهربان است. همین نکته، از آیات سوره نور نیز که درباره آن‌ها بحث خواهد شد، فهمیده می‌شود. شأن نزول آیه ۳۰ سوره نور اشاره‌ای به کیفیت پوشش قبل از دستور حجاب دارد. در این شأن نزول آمده‌است «کان النسا یتقنعن خلف آذانهن؛ زنان دنباله مقنعه خود را به پشت گوش‌های خود می‌انداختند» بنابراین، گلو و بنا‌گوش آن‌ها هویدا بود. تاریخ‌پژوهان نیز این نکته را که زنان جزیره‌العرب از حجاب مناسبی برخوردار نبودند، تأیید می‌کنند.
توجه به آیات حجاب و ترتیب نزول آن‌ها نشان می‌دهد که حکم حجاب، یک‌باره اعلام نشده بلکه کم‌کم و با گذشت زمان و آماده‌شدن زمینه نازل شده‌است.
نخستین مرحله: نزول آیات ۵۳، ۳۳ و ۳۲ سوره احزاب
آیات فوق بر مسئله حجاب زنان پیامبر (ص)، وجوب خانه‌نشینی آنان، تأکید بر متین و درست سخن گفتن با مردان و نیز توصیه به مردان که در هنگام دریافت متاع از زنان پیامبر (ص) آن را از پشت پرده بخواهند.
دومین مرحله: نزول آیه ۵۵ سوره احزاب
در این آیه محارم و کسانی را که زنان می‌توانند در حضور آنان حجاب نداشته‌باشند، نام برده شده‌است.
سومین مرحله: نزول آیه ۵۹ سوره احزاب
در این آیه خداوند از پیامبر (ص) می‌خواهد که به همسران و دختران خود و نیز زنان مؤمن بگوید که پوشش (جلباب) داشته‌باشند تا بدین‌ترتیب از آزار و اذیت در امان بمانند.
چهارمین مرحله: نزول آیات ۳۰ و ۳۱ سوره نور
در این آیات بر لزوم پوشاندن سر و سینه زنان و نیز آشکار نکردن زینت و آرایش در نزد نامحرمان تأکید شده‌است. کارشناس ارشد تاریخ
لینک منبع خبر
پربازدیدترین‌های روزنامه ها
ستاد عملیات روانی ترامپ در تهران چه می‌کند؟!(یادداشت روز) (کيهان)آمریکای آشوب زده در یک آینده آخرالزمانی! (شهروند) سال سخت اقتصاد ایران (تجارت)
سایر اخبار این روزنامه
امنیت تنگه هرمز را کشور‌های منطقه تأمین می‌کنند امریکازدایی در امتداد انتقام سخت دولت چگونه از واردات ۲/۶ میلیارد دلاری بنزین  در بودجه ۱۴۰۳ خلاص شود صهیونیست‌ها دیگر رنگ آرامش نخواهند دید هرچه غیر از آهنگران انتخاب کردم غلط اندر غلط بود مصی را فقط پشت در‌های بسته می‌پذیرند اذعان کواکبیان به تأثیر عملکرد روحانی در کاهش مشارکت کیسینجر نزاع امریکا با ایران را  رقابتی بر سر ماهیت نظم جهانی می‌دانست سوء‌استفاده‌های انسان‌دوستانه و قانونی از تغییر سن! رئیسی با قطار پیشرفت  به پرند رفت حجاب زنان در بستر تاریخ  مرگ غم انگیز نوزاد را رقم زد شروع دوباره جنگ با چراغ سبز امریکا گروسی: بعد از ۷ اکتبر برجام بی‌فایده شده است جشن خودکفایی تولید کاغذ کتاب‌های درسی پایه‌گذار جنگ غزه مرد فرهنگ بسیجی، باید‌ها و نباید‌ها فرهنگ مقاومت جغرافیای جهان اسلام را متحول کرد روایت کاریکاتوری وقایع واپسین برگ از دفتر حیات «مقام امنیتی»