روزنامه خراسان

تخته گاز خودروهای پرمصرف در جاده ناترازی بنزین

امینی- بررسی های مرکز پژوهش های مجلس نشان می دهد ناترازی بنزین در سال جاری به 10 میلیون لیتر در روز رسیده است. با این حال در شرایطی که تبعات منفی حاصل از افزایش قیمت، دولت را وادار کرده از رفتن به این سمت خودداری کند؛ حتی نشانه ای از سناریوهای غیر قیمتی نیز برای مهار مصرف بنزین دیده نمی‌شود. در این رابطه اظهارات دیروز مدیر عامل شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده های نفتی حاکی از آن است همزمان با تولید خودروهای بی کیفیت از نظر مصرف سوخت، فرصت صادرات 50 میلیون لیتر بنزین از این منظر از دست رفته است. با وجود این به نظر می رسد جای برنامه ای جامع برای مهار مصرف سوخت که در کشور سابقه خوبی هم داشته، خالی است.به گزارش خبرگزاری فارس به نقل از مرکز پژوهش های مجلس، ناترازی بنزین در ایران در سال 1402 به رقم 10 میلیون لیتر در روز رسیده است که سالانه خسارتی 3 میلیارد دلاری به کشور وارد می‌کند؛ 3 میلیارد دلار معادل درآمد فروش یک ماه نفت ایران است. پیوستن ایران به باشگاه واردکنندگان بنزین در حالی است که براساس آمار گمرک، کشور در سال 99 حدود 3 میلیارد دلار بنزین صادر کرده است. در واقع افت 6 میلیارد دلاری درآمد ارزی بنزین، نیمی از افزایش درآمد دولت از صادرات نفت و بی‌اثرسازی تحریم‌ها را با خود خنثی کرده و از سر سفره مردم برداشته است. به این ترتیب و با تداوم روند فعلی، ایران در 10 سال آینده نیازمند واردات روزانه 110 میلیون لیتر بنزین و معادل سالانه 25 میلیارد دلار از این محصول خواهد بود.   شوک درمانی قیمتی و سناریوهای غیر قیمتی به تنهایی جواب نمی دهد! در پاسخ به پدیده مهار مصرف بنزین، تاکنون به‌کرات از افزایش قیمت صحبت شده است. با این حال، به نظر می رسد افزایش قیمت، تنها منجر به شوک درمانی مصرف می شود. نموداری که خبرگزاری فارس آن را منتشر کرده نشان می دهد با در نظر گرفتن افزایش قیمت بنزین در سال 98 (و حتی اگر  تاثیر کرونا بر کاهش مصرف بنزین نیز به حساب افزایش قیمت ها در آن سال گذاشته شود) باز افزایش قیمت، تاثیری بر کاهش روند بنزین نداشته و هم اکنون رقم مصرف بنزین دقیقاً در نقطه ای قرار دارد که اگر شوک قیمتی آبان 98 وجود نمی داشت، در همان نقطه یعنی 118 میلیون لیتر در روز بود. این موضوع به این علت رخ داده که در سال های اخیر به صورت ریشه ای به مسئله ناترازی بنزین پرداخته نشده است.از سوی دیگر در ماه های گذشته چندین راهکار غیر قیمتی نظیر کاهش کارت های سوخت جایگاه داران و کاهش سهمیه سوخت آزاد مورد استفاده قرار گرفته است. این موارد هر چند بر کاهش قاچاق و مصرف سوخت موثر بوده، اما در نهایت منجر به کنترل مصرف سوخت نشده است.     بی توجهی به تولید خودروهای کم مصرف و اسقاط خودروهای فرسوده یکی از موضوعاتی که به‌طور کلی در سال های اخیر مغفول واقع شده، تاکید بر حل مسئله تولید و عرضه در صنعت خودرو، بدون توجه به کیفیت این تولیدات از منظر مصرف سوخت است. البته به آن باید سهم بالای خودروهای فرسوده در کشور به دلیل عدم توان صاحبان‌شان برای جایگزینی با خودرو نو را هم اضافه کرد. به گزارش پایگاه خبری انتخاب به نقل از مدیر عامل شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده های نفتی، هم اینک 55 درصد خودروهای کلان‌شهرها فرسوده اند. نگاهی به خودروهای نسبتاً جدید خودروسازان در سال های اخیر نشان می دهد که مصرف سوخت آن ها چندان بهبود نیافته است. به عنوان مثال طبق اطلاعات مندرج در پایگاه های ایران جیب و خودروبانک، مصرف سوخت ترکیبی دنا پلاس توربو اتوماتیک 8.1، تارا اتوماتیک 7.29، شاهین اتوماتیک 7.52 و آریا 6 لیتر در هر صد کیلومتر است.   از دست رفتن فرصت صادرات ۵۰ میلیون لیتر بنزین با تولید خودرو ی بی‌کیفیت کاهش ناترازی، تنها یک روی سکه مسئله مصرف سوخت خودروهای تولیدی است. روی دیگر این سکه، عدم النفع ناشی از صادرات بنزین در نتیجه کاهش مصرف سوخت است. در این باره خبرگزاری تسنیم به نقل از مدیرعامل شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی ایران گفت: اگر خودروهای کشور با استاندارد بین‌المللی تولید می‌شد، مصرف بنزین به ۶۰ میلیون لیتر در روز کاهش می‌یافت و می‌توانستیم روزانه ۵۰ میلیون لیتر صادرات داشته باشیم.   برنامه جامع لازم است به نظر می رسد تجربه شکست خورده آبان 98 موجب شد که سایر تجربه های موفق در حوزه حل ناترازی بنزین که تلفیقی از مدل های قیمتی و غیر قیمتی هستند، از یاد برود. یکی از آن‌ها قانون توسعه حمل‌ونقل عمومی و هدفمندی یارانه‌ها بود که از سال 86 اجرای آن آغاز شد. در آن سال به صورت موازی چهار سیاست نوسازی ناوگان حمل‌ونقل، توسعه حمل‌‌ونقل عمومی و ریلی شهری، مدیریت مصرف سوخت از طریق سهمیه‌بندی بنزین و دوگانه‌سوز کردن خودروها و مدیریت تقاضای سفر در دستور کار قرار گرفت و دولت وقت پس از اجرای راهکارهای غیرقیمتی، گام اول هدفمندی یارانه‌ها را وارد فاز اجرایی کرد. در این مدل، سیاست‌های غیرقیمتی پایه اصلی یک «برنامه جامع» برای کنترل مصرف بنزین قرار گرفتند و از سیاست‌های قیمتی برای افزایش کارآیی سیاست‌های غیرقیمتی استفاده شد. یعنی مقوله قیمت انرژی به عنوان یک ابزار و نه هدف مورد توجه قرار گرفت. یکی از تبعات مثبت اجرای این سیاست باعث شد که مصرف مردم از سوخت بنزین به سوخت پاک و ارزان‌تر سی‌ان‌جی تغییر پیدا کند و مصرف این سوخت پاک از حدود صفر به 20 میلیون متر مکعب در روز برسد و جایگزین روزانه 20 میلیون لیتر بنزین شود. موضوعی که در سال های بعد به آن اهمیت چندانی داده نشد و این را از روند رو به قهقرای رشد تعداد جایگاه های سی ان جی در کشور می توان یافت.
لینک منبع خبر
پربازدیدترین‌های روزنامه ها
پيشينه قانون حجاب (اعتماد) آقای پزشکیان ! «غرق مصنوعی» را جدی بگیرید (یادداشت روز) (کيهان) توقف پزشکیان در حال‌و‌هوای ایام انتخابات! (جوان) سناریوهای گرانی قیمت بنزین (تجارت)
سایر اخبار این روزنامه
پهلوانی واقعی بدون فالوئر مجازی حماسه خراسانی ها در عملیات کربلای 5 ساحره‌های قجری و مستورانی! مرد عنکبوتی و عنکبوت‌هایش! مهاجرت مجازی برای کار عقب نشینی صهیونیست ها از شمال غزه بی مهری دولت به نجات کشف رود! تخته گاز خودروهای پرمصرف در جاده ناترازی بنزین جریان ساز حتی در تبعید تیغ مجلس بر ریشه رانت های صدور مجوز کسب وکار سرکرده افراط گرایان درخط پایان اعتراف دزدان گوشی قاپ به ۳۵۰ فقره سرقت! صف ساز مثل وام جدید ازدواج