وقتی زمین بازی تغییر میکند
[ شهروند] دوازدهمین جشنواره مد و لباس فجر از پنجشنبه ۲۸ دیماه کار خود را با آیین افتتاحیه در موزه هنرهای زیبای سعدآباد آغاز میکند. این جشنواره مد و لباس سالهاست که برگزار میشود و طراحان برگزیدهاش هم طاووس زرین میگیرد. اما سوالی که هنوز پاسخ دقیقی نمیتوان برای آن بیان کرد این است که این طرحها و جایزهها چه نقشی در تعیین مد جامعه دارند؟ و سوال جدیتر این است که چرا خروجی جشنواره مد و لباس را در ویترین فروشگاهها نمیبینیم؟ واقعیت این است که سالهاست جشنواره مد و لباس راه خودش را میرود و بازار پوشاک بهویژه پوشاک بانوان هم راه خودش را.
ثبتنام در دوازدهمین جشنواره مد و لباس فجر از ۱۸ آذر آغاز شد و کارگروه ساماندهی مد و لباس فجر از طراحان، داوطلبان و علاقهمندان برای ثبتنام و حضور در دوازدهمین جشنواره مد و لباس فجر دعوت کرد. حالا پس از حدود یک ماه و در آستانه آغاز به کار این جشنواره ۱۳۰۰ اثر به دبیرخانه رسیده که از بین آنها طرحها و برندهای منتخب در هفته مد فجر از ۲۹ دی تا ۵ بهمنماه در مجموعه فرهنگی سعدآباد در معرض دید بازدیدکنندگان قرار میگیرد. آیین افتتاحیه این نمایشگاه پنجشنبه ۲۸ دیماه با حضور وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی و حضور احتمالی وزیر میراث فرهنگی ساعت ۱۴ برگزار میشود. بازدید این نمایشگاه از ساعت ۹ صبح تا ۱۷ خواهد بود و آیین اختتامیه ۵ بهمنماه در تالار وحدت برگزار میشود. بازدید برای عموم آزاد است. برگزاری کلاسهای آموزشی، اکران چند مستند با موضوع قاچاق پوشاک از جمله برنامههای هفته مد فجر به شمار میرود.لطفی، دبیر کارگروه ساماندهی مد و لباس کشور، درباره سوالاتی که پیرامون اثرگذار نبودن این جشنوارهها در تعیین سلیقه پوشاک جامعه مطرح میشود، توضیحاتی به فارس داده است: «ما زمین بازی را در دوازدهمین جشنواره مد و لباس فجر تغییر دادیم و کار را با شعار تحول در کارگروه ساماندهی مد و لباس کشور آغاز کردیم. جشنوارههای قبلی را با دقت بازبینی کردیم. بیش از 500 ساعت با اساتید دانشگاه، صنعتگران، فعالان حوزه صنفی و مسئولان قبلی کارگروه مد و لباس مصاحبههایی انجام دادیم و سعی شد که یک نقشه راهی داشته باشیم تا نقش موثرتری از کارگروه ساماندهی مد و لباس و به تبع آن جشنواره مد و لباس در جامعه ببینیم. ببینیم آسیبها کجا بوده که اوضاع بازار پوشاک بانوان ما اینقدر مشکل دارد.»
برگزاری مرتب جلسات کارگروه ساماندهی مد و لباس از ابتدای فعالیت دولت سیزدهم
دبیر کارگروه ساماندهی مد و لباس کشور تاکید میکند: «اول این را بگویم که زیربنای جشنواره مد و لباس فجر در کارگروه مد و لباس ریخته میشود. در دورههای قبلی کارگروه ساماندهی مد و لباس محدود شده بود به وزارتخانه فرهنگ و ارشاد، در صورتی که کارگروه مد و لباس یک حوزه بین دستگاهی و بین بخشی است، به یک دستگاه و وزارتخانه محدود نمیشود که صرف یک رویداد و یک جشنواره آن را برطرف و مرتفع کند، وزارت صمت، اصناف، سازمان صداوسیما و حتی سازمانهای داخل خود وزارتخانه از جمله سازمان سینمایی باید پای کار این کارگروه بیایند که در نتیجه این همافزایی، زنجیره پوشاک شکل بگیرد.»
لطفی با تاکید بر اینکه به این اطمینان رسیدیم که تا زنجیره پوشاک شکل نگیرد، اتفاقی در حوزه پوشاک بانوان نمیافتد، ادامه میدهد: «ما هر چه بگوییم شبیه شعار میشود. اما در دورههای قبلی بعضا بوده که سه سال جلسه کارگروه ساماندهی مد و لباس برگزار نشده بوده. اما از ابتدای فعالیت دولت سیزدهم ما هر یکماهونیم یکبار جلسه تشکیل دادیم، با دستورهای مشخص و معطوف به هدف و مبتنی بر کارهای کارشناسیشده.»
دبیر کارگروه ساماندهی مد و لباس درباره حلقه مفقودهای به عنوان زنجیره پوشاک و توجه ویژه به این مفهوم در جشنواره امسال میگوید: «حلقه مفقوده در یک جمله یعنی از ایدهپردازی تا بازار فروش و ویترین. آسیب ما در حوزه لباس بانوان و درخصوص جشنوارههای مد و لباس قبلی این بوده که متمرکز بودیم بر طراح. این درست که طراح، مغز متفکر چرخه و زنجیره پوشاک است، ولی طراح همه کارها را نمیتواند بکند و در نتیجه آن آسیب مهم که منجر به ناکارآمدی جشنواره میشده، شکل گرفته؛ اینکه ما یک لباس خیلی خوب را میبینیم، ولی این لباس خوب فقط در ویترین جشنواره میماند، به ویترین مغازه که شمای مشتری باشد و شمای مصرفکننده نمیرسد و آن را نمیبینید.»
طرحهای برگزیده دیگر در ویترین جشنواره نمیمانند و به ویترین مغازهها میرسند
او توضیح میدهد: «در دورههای قبل راهحل ما این بوده که تولیدکننده و صنف و صنعتگر را دعوت میکردیم به جشنواره مد و لباس تا آثار طراحان را ببینند و آنها را به تولید انبوه برسانند، اما این تولیدکنندهها در واقع مهمانهای ویترینی جشنواره بودند و تقریبا تولید انبوهی شکل نگرفته و آن آسیبهایی که شما اشاره کردید، اتفاق افتاده است.»
لطفی درباره تغییر رویکرد امسال جشنواره توضیح میدهد: «همانطور که گفتم ما زمین بازی را تغییر دادیم و دو بازیگر مهم را به جشنواره اضافه کردیم. بازیگرانی که درجشنوارههای قبلی زینتالمجالس بودند و مهمانان تزیینی جشنواره. گروههای طراحی، اولین گروهی بودند که به جشنواره مد و لباس اضافه شد. فعالان حوزه طراحی و تولید ما باید بدانند که کار طراحی لباس و پوشاک یک عملیات تیمی است، نه فردی. امسال برندها یا ویژندها هم به جای تماشاچی، بازیگر جشنواره شدند. حالا توجیه ورود ویژندها چیست؟»
سوالی که مطرح شد این است که چرا پوشاکی که در جشنواره برگزیده شده، به ویترین نمیرسد؟ لطفی توضیح میدهد: «دلیلش این است که طراح ادراکی از فروش و بازار ندارد یا دسترسی به بازار ندارد، ولی ویژندها یا همان برندها از 14 حلقه ایده تا عرضه و فروش هشت، نه تایش را دارند. اینکه گفتیم زمین بازی را باید تغییر میدادیم این بود. شما وقتی یک ویژند را دخیل میکنید در جشنواره و از آن میخواهید که طرح بیاورد، مطمئناید طرح او چه برگزیده جشنواره بشود، چه نشود، داخل ویترینش هست و به تولید انبوه هم میرسد. این تغییر زمین بازی که گفتیم این بوده است.»