استاد کریم مجتهدی چهره ماندگار فلسفه درگذشت

جوان آنلاین: مراسم تشییع و بدرقه پیکر دکتر «کریم مجتهدی» از استادان بنام فلسفه و از چهره‌های ماندگار ایران که روز گذشته پس از یک دوره بیماری درگذشت ساعت ۹ صبح امروز از مقابل پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی به سمت قطعه نام‌آوران بهشت زهرا برگزار می‌گردد.
دکتر کریم مجتهدی از استادان بنام فلسفه و از چهره‌های ماندگار ایران پس از یک دوره بیماری روز گذشته به دیار باقی شتافت. این چهره ماندگار فلسفه که عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی بود از چهار ماه پیش به دلیل سکته و کهولت سن، تحت مراقبت‌های ویژه بیمارستانی بود. براساس اعلام پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، مراسم تشییع پیکر استاد غرب‌شناس برجسته دکتر مجتهدی، امروز (سه‌شنبه ۲۶ دی‌ماه)، ساعت ۹ صبح از مقابل ساختمان مرکزی این پژوهشگاه برگزار می‌شود. سپس طبق برنامه پیکر آن مرحوم برای خاکسپاری به سمت بهشت زهرا (س) منتقل و در قطعه نام‌آوران به خاک سپرده می‌شود.
استاد مجتهدی دانش‌آموخته فلسفه از دانشگاه سوربن پاریس در مقطع کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری بود. مرحوم مجتهدی پایان‌نامه کارشناسی ارشد خود را زیر نظر یکی از بزرگ‌ترین فلاسفه قرن بیستم ژان وال با عنوان بررسی تحلیل استعلایی کانت و رساله دکترای خود را با مشاوره هانری کربن نگاشت که در سال ۱۳۴۳ موفق به اخذ درجه دکترای خود شد و همان سال به ایران بازگشت. دکتر مجتهدی در تهران به پیشنهاد و راهنمایی مرحوم یحیی مهدوی در گروه فلسفه دانشگاه تهران مشغول تدریس شد و بیش از ۳۵ سال تا بازنشستگی (بهار ۱۳۸۲) به تدریس ادامه داد. وی سهم مؤثری در رشد پژوهش‌های فلسفی در ایران ایفا کرد.
این استاد دانشگاه با آثار مکتوب زیادی در ذهن و زمانه دانشجویان و استادان فلسفه ماندگار شده است. کتاب فلسفه نقادی کانت که اول بار سال ۱۳۶۳ چاپ شد، وی را به عنوان کانت‌شناس به جامعه دانشگاهی فلسفه ایران شناساند. وی در این کتاب ابتدا روش استعلایی و عقل از نظر کانت را توضیح داده، سپس رابطه قوا در نقد عقل محض، نقش تخیل، عقل قانونگذار، عقل سلیم زیباشناختی، نظریه قوا و نظریه غایات را بیان کرده است. مرحوم مجتهدی نوه آیت‌الله میرزا جوادآقا مجتهدی‌تبریزی در سال ۱۳۸۰ به عنوان چهره ماندگار فلسفه ایران معرفی شد. در سال ۱۳۸۹ هم در مقام محقق پیشکسوت در علوم انسانی، تقدیرنامه یونسکو و مدال طلای جهانی ابن‌سینا را دریافت کرد. در سال ۱۳۹۰ نیز از سوی بنیاد ملی نخبگان به عنوان استاد ممتاز معرفی شد. وی طی شش دهه فعالیت فکری با آثار و کوشش‌های علمی خود، سهم بزرگی در تاریخ اندیشه معاصر ایران داشت.


موسی نجفی، رئیس پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی در پیام تسلیتی نوشته است:
«درگذشت تأسف‌آور غرب‌شناس برجسته و متفکر عالی‌مقام و فیلسوف معاصر دکتر کریم مجتهدی رحمت‌الله علیه را سوگمندانه تسلیت عرض می‌کنم. تربیت صد‌ها شاگرد، محقق، پژوهشگر و استاد تراز اول و نوشتن ده‌ها کتاب و مقاله علمی سودمند نام این دانشمند فقید را در عالی‌ترین سطوح علمی کشور زنده نگه خواهد داشت.
دکتر مجتهدی که نسبش به عالمان بزرگ شهر تبریز می‌رسد خود از نمونه‌ها و الگو‌هایی است که متانت، ادب و سختکوشی و عزت‌نفس و عشق به آموختن و پژوهش را تا آخرین روز‌های حیات پربارش همچنان سرلوحه رفتار و اعمالش قرار داد و از این نظر تداعی‌کننده سیره حسنه دانشمندان بزرگ و نامور تاریخ تمدن اسلام و ایران است. فقدان این شخصیت علمی برای همه ما و خیل عظیم ارادتمندانش هرچند سخت و مصیبت‌بار خواهد بود، ولی توجه هرچه بیشتر و رجوع عالمانه و عمیق‌تر به منابع محققانه و ارزشمند تألیفی وی شاید بتواند از بار جانکاه مصیبت مرگش بکاهد.
به گفته مولوی:
گــنج زری بود در این خاکــدان
کو دو جهان را به جویی می‌شمرد
قالب خاکی سوی خاکی فکند
جان خرد سوی سماوات برد
رحمه الله علیه رحمه واسعه و حشره مع اولیائه و اسکنه الجنه
خداوند درجاتشان را متعالی فرماید.»