مدیریت بدون ارزپاشی
یکی از مهم‌ترین اهداف اجرای سیاست تثبیت اقتصادی توسط بانک مرکزی مقابله با نوسانات ناگهانی و شدید بازار ارز بوده و بررسی تحولات این بازار در ماه‌های اخیر نشان می‌دهد که این بازارساز به اهداف خود در این زمینه رسیده است.
به گزارش تسنیم، در دهه‌های اخیر اقتصاد ایران تحت فشار تحریم‌های ظالمانه آمریکا و کشورهای غربی و درگیر یک جنگ تمام‌عیار اقتصادی بوده است. تجربه این جنگ اقتصادی نشان داده که نوسانات ارزی ناشی از تحریم‌ها و بحران‌های سیاسی می‌تواند اثرات مخربی بر اقتصاد کشور داشته باشد و بر همین اساس، بانک مرکزی در یک‌سال اخیر، بسته سیاستی را تحت عنوان سیاست تثبیت اقتصادی برای مقابله با نوسانات ناگهانی و شدید بازار ارز اجرایی کرده است.
ثبات ارزی و اثر کوتاه‌مدت اخبار منفی بر بازار ارز
در سایه اجرای سیاست تثبیت اقتصادی، بازار غیررسمی ارز کشور در طول هشت ماه و از اواسط اردیبهشت‌ماه تا اواسط دی‌ماه امسال روند باثباتی را طی کرد و با عملکرد مناسب بانک مرکزی، در کانال 50هزار تومانی به‌خوبی تثبیت شد.
البته در طول این مدت، کشور با بحران‌های سیاسی متعددی نیز مواجه شد که در نبود یک سیاست فعال و موثر، هر کدام می‌توانست شوک ارزی و تورمی را برای اقتصاد کشور به همراه داشته باشد، اما این بحران‌ها تنها اثرات کوتاه‌مدت و انتظاراتی بر بازار ارز داشتند و در مدت کوتاهی، اثرات منفی آنها بر نرخ ارز از بین رفت و نرخ دلار مجددا به روند تثبیتی خود برگشت.
اثر تثبیتی حضور فعالانه بانک مرکزی در بازار ارز
نکته مهمی در اجرای سیاست تثبیت اقتصادی در طول ماه‌های اخیر نهفته است و آن اینکه در صورت کنترل و مدیریت انتظارات هیجانی بازار ارز در طول بحران‌های داخلی و خارجی، نوسانات آن بسیار محدود و کوتاه‌مدت می‌شود و به تبع آن، قطعا اثرات منفی کمتری نیز به همراه دارد.
پس از حمله طوفان‌الاقصی موجی از اخبار منفی روانه بازار ارز شد که انتظارات از افزایش نرخ ارز را بسیار بالا برد، اما با حضور فعالانه بازارساز، این انتظارات به‌خوبی کنترل شد و نرخ ارز در مدت کوتاهی به روند تعادلی خود برگشت.
پیش از حمله طوفان‌الاقصی (13 مهر 1402) نرخ دلار 49هزار و 900 تومان بود و پس از آن، در نتیجه انتظارات هیجانی به بالای 52هزار تومان رسید، اما پس از چند روز، به طور مجدد به کانال 50هزار تومانی برگشت.
در ماجرای حمله تروریستی در کرمان نیز چنین اتفاقی تکرار شد و نرخ ارز که در محدوده 50هزار تومانی تثبیت شده بود، پس از این اتفاق در ساعات کوتاهی به میانه کانال 51هزار تومانی رسید و پس از چند روز دوباره به کانال 50هزار تومانی برگشت.پس از حمله آمریکا و انگلیس به یمن و تنش‌زایی این دو کشور در منطقه خاورمیانه که در واقع شروعی برای تداوم تنش‌ها در این منطقه بود نیز نرخ دلار در بازار ارز کشور نوساناتی را تجربه کرد که پس از مدتی با تخلیه هیجانات انتظاراتی همراه شد.
نوسان بسیار محدود نرخ ارز در جریان تحولات جدید خاورمیانه
پس از این تنش‌ها با اقدام تلافی‌جویانه سپاه پاسداران انقلاب اسلامی به مقر تروریست‌ها در پاکستان، عراق و سوریه و به دنبال آن ایجاد تنش میان ایران و پاکستان و همچنین حمله رژیم صهیونیستی به سوریه و شهادت فرمانده اطلاعات سپاه قدس در سوریه و چند تن دیگر از مستشاران ایران، تحولات جدیدی در خاورمیانه شکل گرفت، به طوری که شاهد تشدید تنش‌ها میان کشورهای این منطقه در مقابل رژیم غاصب صهیونیستی و کشورهای متخاصم غربی هستیم.
در اقتصاد ایران که بازار ارز آن طی دهه‌های اخیر بسیار تحت‌تاثیر اخبار منفی سیاسی بوده است، چنین اتفاقاتی می‌توانست همراه با شوک‌های بزرگ ارزی باشد، همانطور که در شوک‌های ارزی سال‌های 1391، 1397 و 1399 به ترتیب شاهد افزایش 92، 167 و 77درصدی نرخ ارز بودیم. اما با اجرای سیاست تثبیت اقتصادی، تمام این اخبار و تحولات منطقه‌ای و جهانی که در کمتر از 20 روز اتفاق افتاده، بازار ارز را تنها درگیر نوسانی حدود 3هزار تومانی و کمتر از 5درصدی کرده که آن هم ناشی از جو هیجانی بازار ارز در خلال این اخبار منفی بوده است.بانک مرکزی بدون اینکه ارزپاشی کند، مسیر درستی را در مدیریت بازار ارز کشور سپری کرده که نتیجه آن ایجاد فضایی مطمئن و پیش‌بینی‌پذیر برای فعالان اقتصادی کشور است.
بانک مرکزی: منابع ارزی کافی و قابل اطمینان است
بر اساس اطلاعات موثقی که به دست‌مان رسیده، مدیریت بازار ارز از سوی بانک مرکزی برای نخستین‌بار بدون ارزپاشی بوده و این نشان می‌دهد که در اثر اجرای سیاست تثبیت اقتصادی، اثر اخبار منفی بر بازار ارز بسیار کمتر از گذشته است.
مسئولان بانک مرکزی بارها بر اینکه ذخایر ارزی بانک مرکزی مطمئن و قابل اتکاست، تاکید کرده‌اند و با توجه به اینکه عرضه و تقاضا در مرکز مبادله ارز و طلای ایران به عنوان مرجع رسمی بازار ارز کشور، در شرایط بسیار خوبی قرار دارد، پیش‌بینی می‌شود نرخ دلار به‌زودی به سطوح قبلی خود بازگردد.
