فصل تازه همکاری‌های امنیتی ایران - پاکستان

  دکتر هادی محمدی - political@khorasannews.com   وزیرخارجه کشورمان در سفری یک‎روزه به اسلام آباد پایتخت پاکستان رفت تا هم پایانی باشد بر یک تنش بین دو کشور دوست و بسیار نزدیک و هم آغازی باشد بر تقویت مبارزه مشترک ایران و پاکستان با بحرانی به نام تروریسم که هر دو کشور از آن ضربه خورده و می‎خورند. در این میان اشاره به چند نکته اهمیت دارد؛ اول این‎که ایران و پاکستان حدود 900 کیلومتر مرز مشترک دارند که بدون همکاری نزدیک دو کشور امکان کنترل کامل بر آن نیست. برای این منظور دو کشور توافق کردند تا افسران عالی‎رتبه از سوی نیروهای مسلح ایران و پاکستان در کشورهای همدیگر مستقر کنند تا در مواقع لزوم و ایجاد تنش این‎ها وارد عمل شوند و با هماهنگی یکدیگر موضوع را فیصله دهند. این توافق امنیتی در حال اجرایی شدن بود و تنها استقرار افسران مذکور باقی مانده بود که تنش اخیر رخ داد که حالا توافق صورت گرفته بین دو وزیر خارجه مبنی بر اعزام این افسران می‌تواند یکی از راه‎های جلوگیری از افزایش تنش باشد. موضوع دیگر ارتباطات بیشتر میان دو کشور است. در توافقات روز گذشته قرار شد تا وزرای خارجه ارتباط مستقیمی برای همکاری‌های متنوع به ویژه در دو سوی مرز داشته باشند و با این مشورت‎ها اصولا از هر اتفاق ناگواری جلوگیری کنند. نکته دیگر توجه ویژه به اقتصاد مرزنشینان و دو استان همجوار مرز در هر دو کشور است که به لحاظ اقتصادی وضعیت ناگواری دارند و همین از ریشه‌های شکل گیری روندهای تروریستی است. در ملاقات روز گذشته توافق شد علاوه بر فعال سازی بازارچه‌های فعلی ، 5 بازارچه جدید هم ایجاد شود که می‌تواند به اقتصاد مرزنشینان محروم در ایران و پاکستان و کاهش حجم قاچاق کمک شایانی کند. متاسفانه حجم تعاملات اقتصادی ایران و پاکستان که روی هم بیش از 330 میلیون نفر جمعیت دارند، بسیار کم است و حدود 1.8 میلیارد دلار برآورد شده اما حجم قاچاق بالاست و به همین میزان تخمین زده می‌شود. رونق بازارچه‌های مرزی هم به افزایش تبادلات اقتصادی مجاز کمک می‌کند و هم در کاهش قاچاق موثر است. حضور افراد نظامی و امنیتی در هیئت همراه وزیرخارجه در سفر روز گذشته موضوع دیگر قابل توجه است. یک قرارداد امنیتی میان ایران و اسلام آباد وجود دارد که تصویب در مجلس پاکستان را نیاز دارد. در این قرارداد تصریح شده اگر گروه‎های مسلح یک کشور به طرف مقابل حمله کنند، نیروهای مسلح می‌توانند با هماهنگی کشور دیگر وارد آن کشور شوند. تصویب نهایی این قرارداد می‌تواند کمک زیادی به حل موضوعات امنیتی کند که باید دید در این سفر چقدر به تحقق این امر نزدیک شده ایم. درمجموع به نظر می‌رسد فضای جدید می‌تواند عزم دو کشور به ویژه طرف پاکستانی برای مقابله با گروه‌های تروریستی لانه کرده در خاک این کشور را بیشتر کرده و در فضای جدی تری به مقابله با دشمن مشترک این روزهای منطقه بپردازند. همکاری‌های اطلاعاتی و نظامی در کنار هماهنگی‌های دیپلماتیک حتما به دو طرف کمک شایانی خواهد کرد. دولت آینده پاکستان با فهم درست شرایط منطقه و سرعت بخشیدن به اجرایی شدن توافقات امنیتی نقش مهمی در این مسیر خواهد داشت .