فریدون مجلسی
کارشناس مسائل بین‌الملل

در مورد موضع اخیر وزیر خارجه بریتانیا در خصوص تشکیل کشور مستقل فلسطین چندین نکته وجود دارد. نکته اول این است که سفیر تشکیلات خودگردان فلسطین در لندن بعد از حدود ۱۰۰ سال و در پاسخ به سخنان دیوید کامرون به بیانیه بالفور اشاره می‌کند. این بیانیه در نهایت باعث دیدار آمدن وضعیت فعلی است؛ به گونه‌ای که باید گفت این بیانیه اوضاع را به سمتی برد که اساساً درگیری میان فلسطینی‌ها و اسرائیل یا بالعکس آن را جاری قلمداد می‌کند. وزیر خارجه بریتانیا که سال‌های گذشته نخست‌وزیر این کشور بوده باید توجه داشته باشد که اگر اسرائیل قرار است سرزمین داشته باشد در مقابل فلسطینی‌ها هم باید سرزمین خود را داشته باشند و معتقدم که موضع اخیر لندن برخلاف واقعیات است و در نهایت بریتانیا باید کمی دقیق‌تر به این مساله نگاه کند. این در حالیست که اگر بگوییم تشکیل دو کشور راه حل نهایی است بر همین اساس جنگ غزه حداقل یک دستاورد داشت و آن هم به رسمیت شناختن دولت فلسطین است. به نظرم اگر این طرح عملیاتی شود و ثروت کشورهای عربی هم به سمت فلسطین سرازیر شود، بسیاری از مشکلات حل و فصل خواهد شد. نکته دوم این است که سخنان وزیر خارجه بریتانیا در حقیقت ما را به قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل ارجاع می‌دهد که خواهان تشکیل دولت فلسطین در کنار اسرائیل و بازگشت آن به مرزهای ۱۹۶۷ شده است. نکته سوم هم این است که لندن با اشاره به این موضوع در حقیقت به دکترین ملک عبدالله اشاره دارد. او گفته بود که تشکیل دولت فلسطین بر اساس قطعنامه سازمان ملل باید عملیاتی شود ولی در این مسیر اسرائیل اعلام کرده که باید دولت آتی غیرمسلح باشد و در مقابل تل‌آویو باید تا دندان مسلح بماند.
این خواسته‌ها کاملاً غیرمنطقی است اما به هر ترتیب طرح دو کشوری می‌تواند صلح را برای منطقه به ارمغان بیاورد یا دستکم مجادلات را به پایین‌ترین سطح خود برساند. توجه داشته باشید که تل‌آویو استقلال کرانه باختری را مختل کرده و به نظرم تنها راه آن خریداری شهرک‌ها توسط اعراب و عقب‌نشینی اسرائیل است. به غیر از این روند معتقدم که مشکلات به قوت خود باقی خواهد ماند. مسئله اینجاست که سخنان وزیر خارجه بریتانیا در حالی مطرح شده که قبل از او، وزیر خارجه آمریکا هم این موضوع را مورد اشاره قرار داده بود اما باید توجه داشته باشیم که اجرای طرح دو کشوری به این راحتی پیش نخواهد رفت و اسرائیل هم موانعی را در این راستا ایجاد می‌کند. از نظر من در شرایط کنونی یک جنگ تمام‌عیار در جریان است و حماس هم ضربه‌های خود را به اسرائیل وارد آورده است. اینکه مردم فلسطین از حماس حمایت می‌کنند، دلیلش کشته شدن هزاران نفر توسط اسرائیل است اما باید توجه داشت که تل‌آویو آزادی اسرا، سقوط حماس و عدم آزادی زندانیان فلسطین را مطرح کرده که نشان از یک سری موانع و اختلاف نظرهای جدی دارد. آمریکا به این نتیجه رسیده است که باید از طرح دو کشوری حمایت کند و اروپا هم به دنبال رخ دادن چنین اتفاقی است.