ابوالفضل ظهره‌وند
سفر سابق ایران در پاکستان

پنجشنبه گذشته و بعد از گذشت دو سال از برکناری عمران‌خان از سمت نخست‌وزیری پاکستان، بالاخره انتخابات سراسری در این کشور برگزار شد و ۱۲۷ میلیون نفر واجد شرکت در انتخابات در ۹۰ هزار مرکز رأی‌گیری دعوت به ریختن آراء خود به صندوق‌ها شدند. توجه داشته باشید که از یک هفته قبل از انتخابات عمران خان به دادگاه محلی احضار شد و برای وی ۱۴ و هفت سال حکم حبس صادر شد که یک فضای منفی روانی ایجاد شد و نشان داد که ارتش می‌خواهد حزب منتسب به وی را به هر نحوی که شده به حاشیه براند. در این راستا عمران خان یک بیانیه ویدیویی منتشر کرده و در آن اعلام کرد که مردم باید در انتخابات حضور حداکثری داشته باشند. از سوی دیگر، قطع شدن تلفن و اینترنت باعث شد که افکار عمومی به شدت ناراضی شود اما ارتش با پیش کشیدن مسائل امنیتی این موضوع را توجیه کرد. در این میان ارتش پاکستان در برخی از مناطق و حوزه‌های رأی‌گیری اقدام به خط‌دهی کرده و اعلام کرده بود که مردم باید به یک سری از حوزه‌های مشخص بروند و رأی خود را در آنجا به صندوق بیندازند که این مساله هم باعث ایجاد شائبه‌هایی شده است. همچنین ارتش اعلام کرده بود که اعلام نتایج نهایی انتخابات دو هفته به طول میانجامد که این اقدام هم اساساً برای اولین‌بار مطرح شد؛ چراکه در ادوار گذشته نهایتاً ظرف یک روز بخش اعظمی از آراء خوانده می‌شد و نتایج را به گونه‌ای اعلام می‌کردند اما حالا اوضاع به سمت و سوی دیگری پیش رفته است. با خوانده شدن ۱۰ درصد آرا گفته می‌شود که حزب مسلم لیگ شاخه نواز اوضاع خوبی ندارد اما مریم و شهباز شریف توانسته‌اند به هر ترتیب آرای متناسب را کسب کنند.
در این راستا در پنجاب که کانون اصلی قدرت است و بیشترین کرسی برای مجلس فدرال هم از این ناحیه کسب می‌شود، حزب نوازشریف چندان موفق عمل نکرده است. انتخابات مذکور در پاکستان در حالی برگزار می‌شود که در ایالت بلوچستان شرایط امنیتی خاصی حاکم بود و چندین حمله تروریستی صورت گرفت و گفته می‌شود که ارتش همچنان در حال انجام عملیات‌های ضد تروریستی است که نشان از وارد آمدن ضربات سنگین به ارتش دارد. داده‌ها نشان می‌دهد که ارتش پاکستان به دنبال روی کار آوردن نوازشریف و جناح آن بوده ولی هنوز آرای نهایی مشخص نیست. درست است که حزب تحریک انصاف دیگر وجود ندارد، اما طرفداران آن به نامزدهای همسو با عمران خان رأی دادند که در این میان به نظرم ارتش پاکستان را با چالش‌های زیادی روبه‌رو کرده است. ارتش سعی می‌کند که راهکارهای خاص خود را پیدا کند اما باید توجه داشت که وضعیت پاکستان در داخل و حتی در قبال افغانستان با مشکل روبه‌رو است و تحریک طالبان پاکستان هم در این راستا با اسلام‌آباد هماهنگ نیست. بر همین اساس فکر می‌کنم که ارتش در این فاصله به سمت چانه‌زنی با عمران‌خان خواهد رفت. واقعیت این است که اگر بحران پس از انتخابات دامنه پیدا کند و ارتش نتواند آن را کنترل کند بدون شک اوضاع به هم خواهد ریخت. توجه داشته باشید که تنها راه ارتش در صورت اعلام نتایج و عدم کسب آرای مورد نظر توسط حزب مسلم لیگ می‌تواند تمام اقدامات ارتش و حتی مهندسی‌های آن را با مشکل روبرو کند.
عمران‌خان حالا در زندان است و جوانان زیادی طی سال‌های اخیر به سمت او جذب شدند اما حالا همین جماعت اگر بخواهند دست به شورش اجتماعی بزنند، بدون شک مشکلاتی به وجود خواهد آمد؛ چراکه نخست‌وزیر پیشین پاکستان شعار فراقومی سر داد و اساساً معادله قدرت را بر هم زد و حالا ارتش به نظرم در تله سیاسی و مشکلات زیادی گرفتار شده است و مشکلات آن صرفاً به وسیله مذاکره با احزاب مخالف حل خواهد شد.