سيلي راديكال‌ها بر چهره حقوق شهروندي

مهدی بیک اوغلی
در شرايطي كه هنوز يك هفته از پايان انتخابات اسفندماه 1402 سپري نشده است، تبعات انتخابات غيررقابتي با پايين‌ترين ميزان مشاركت در حال نمايان شدن است. ديروز خبر اظهارات اميرحسين بانكي‌پور، نماينده منتخب اصفهان در خصوص لايحه حجاب و عفاف كه در شبكه افق بيان شده بود، بازخوردهاي وسيعي در افكار عمومي پيدا كرد. مهم‌ترين بخش از اظهارات بانكي‌پور مربوط به جريمه 3ميليوني شهروندان به دليل موضوع حجاب و برداشت پول مستقيما از حساب شهروندان بدون هرگونه اطلاعي است. بانكي‌پور در ادامه در خصوص سلبريتي‌ها هم اظهارات عجيبي را طرح كرد. او گفت كه سلبريتي‌هايي كه به هر نوعي ترويج بي‌حجابي كنند با مصادره امول و جريمه‌هاي سنگين مانند ممنوع‌الخروجي و ممنوع‌الكاري مواجه مي‌شوند.
اين اظهارات نماينده اصفهان در شرايطي رسانه‌اي شد كه هنوز لايحه حجاب و عفاف در مسير چند باره مجلس -شوراي نگهبان قرار دارد و نشانه‌اي از انعطاف شوراي نگهبان در خصوص محتواي اين لايحه مشاهده نشده است. اما بانكي‌پور خبر داد كه لايحه ظرف 3روز آينده در شوراي نگهبان تاييد و نهايتا اجرايي مي‌شود.
3 تحليل با يك نتيجه


بلافاصله پس از پخش اين برنامه، موضوع برخوردهاي تند بر سر حجاب در شبكه‌هاي اجتماعي بازتاب پيدا كرد. برخي تحليلگران اين اظهارات را نخستين سيلي، طيف‌هاي تندرو و افراطي مجلس به صورت شهروندان ارزيابي كرده و آن را تبعات عيني سيطره طيف‌هاي راديكال در انتخابات مجلس ارزيابي كردند.
برخي ديگر از فعالان سياسي هم اعلام كردند، راديكال‌هاي جناح راست، ديگر بدون نگراني از واكنش‌هاي عمومي منويات افراطي خود را دنبال خواهند كرد و اين تصميم نخستين نشانه از ورود به اين هنگامه تازه است. اما سكه واكنش‌ها، يك روي ديگر هم داشت، برخي حقوقدانان در گفت‌وگو با «اعتماد» عنوان كردند در شرايطي كه قانون هنوز مصوب نشده، طرح جزييات آن هيچ معنايي نمي‌تواند داشته باشد. اين دسته از كارشناسان معتقدند احتمالا اين فرد اين اظهارات را مطرح كرده تا در كشاكش صف‌كشي‌هاي پساانتخاباتي سهم افزون‌تري در اردوگاه راديكال‌هاي جناح راست به دست آورده باشد. نهايتا دسته سوم از تحليلگران تفسير متفاوت ديگري از اين اظهارات مطرح كردند. اين گروه معتقدند جناح راست با طرح اين اظهارات در صدا و سيما به دنبال آن است كه واكنش‌هاي عمومي را در خصوص اين تصميم محك بزند. اگر واكنش‌ها فراگير، وسيع و تند باشد از اجراي آن صرف‌نظر كرده و آن را از دستور كار خارج مي‌سازد، اما اگر متوجه شود، واكنش‌ها تند نخواهد بود، با فراغ بال زمينه تصويب، ابلاغ و اجراي اين قانون را فراهم مي‌سازد.
با عبور از اين ارزيابي‌هاي تحليلي، نكته مشترك در همه تحليل‌ها آن است قانوني كه مبتني بر مطالبات مردم و طيف‌هاي مختلف اجتماعي تهيه نشده باشد، هيچ ضمانتي براي اجرا نخواهد داشت و در ليست قوانين متروكي چون قانون ماهواره، قانون گشت ارشاد و ...قرار مي‌گيرد. بايد ديد نهايتا اين مسير كه تندروها در بهارستان و پاستور به دنبال تحقق آن هستند چه خواهد شد، آيا افراد و جرياناتي كه به دنبال تصويب شاذترين طرح‌ها و لوايح هستند، موفق مي‌شوند با عبور از حقوق شهروندي افراد، منويات خود را محقق كنند يا اينكه جامعه ايراني موفق مي‌شود از دل همه اين تندروي‌ها، مطالبات خود را محقق كند؟
 
كارشناسان چه گفتند؟
بازخوردهاي اظهارات بانكي‌پور در شبكه‌هاي اجتماعي كشور بسيار دامنه‌دار بود. اغلب افراد با نقد اين اظهارنظرها، آن را بي‌ارتباط با مطالبات مردم و در راستاي ديدگاه‌هاي طيف اقليت تندرو ارزيابي كردند. بهرام پارسايي، نماينده مجلس دهم از ليست اميد در واكنش به اين اظهارات نوشت: «كساني كه ابتدايي‌ترين مراحل تصويب قانون را نمي‌دانند، دين را دكان كرده‌اند! در حالي كه لايحه عفاف و ‎حجاب امروز براي بار سوم به شوراي نگهبان ارسال شده و هنوز مورد كشمكش مجلس، شورا و افكار عمومي است، بانكي‌پور از تريبون صدا و سيما از اجراي آن طي دو هفته آينده خبر داد!» حسام‌الدين آشنا، مشاور فرهنگي دولت روحاني از منظر ديگري به اين بحث ورود كرد و هشدار داد: «هشدار! دلارزدايي‌تان را ديديم حالا به ريال‌زدايي افتاده‌ايد. به امثال آقاي بانكي‌پور بفرماييد: با حساب بانكي مردم بازي نكنيد. اگر اين زخم سرباز كند شايد ديگر نتوانيد آن را از سر باز كنيد. نگاهي به آثار قانون جواني جمعيت بيندازيد.» در ادامه هم ساير چهره‌هاي سياسي به بحث ورود كرده و به نقد آن پرداختند. مصطفي فقيهي در اين زمينه نوشت: يكي از بينندگان فرهيخته تلويزيون به ما پيام داد كه «چرا آب و برق مشتركين بي‌حجاب را قطع نمي‌كنيد؟ پس من راي نمي‌دهم.» يكي ديگه هم گفت: «اگه آقاي بانكي‌پور زودتر از لايحه درخشان مجلس براي كسر ۳ ميليون از حساب بي‌حجاب‌ها رونمايي مي‌كردند، من راي مي‌دادم. حيف كه يك هفته بعد از انتخابات لو دادند!!!»
نماينده   اصفهان  چه  مي‌گويد؟  بانكي‌پور، نماينده مجلس در برنامه افق با بيان جزيياتي درباره لايحه حجاب و عفاف گفت: اگر كسي مرتكب بي‌حجابي شود، جريمه مي‌شود. اين جريمه مستقيما توسط مامور نيروي انتظامي صورت نمي‌گيرد، بلكه سامانه‌اي است و مبلغ آن ۳ ميليون تومان است. اگر فرد نان‌آور خانواده باشد تا حدي بايد در حسابش پول باشد مابقي آن كسر مي‌شود اگر در حساب پول نباشد، به عنوان بدهكار حساب خواهد شد. اين شخص مي‌تواند اعتراض كند و اگر اعتراض وارد بود ۳ ميليون تومانش برمي‌گردد. بار دوم اگر مرتكب شود به دادگاه خواهد رفت. او همچنين ادامه داد: سخت‌ترين نوع مجازات مربوط به سلبريتي‌هايي است كه كشف حجاب كرده‌اند. هم بخشي از اموال‌شان مصادره خواهد شد و هم ممنوع‌الخروج و ممنوع‌التصوير مي‌شوند. صفحات‌شان در فضاي مجازي نيز بسته مي‌شود. تا دو، سه روز ديگر در همين مجلس رياست مجلس لايحه را به شوراي نگهبان مي‌فرستد كه به احتمال زياد ايرادي باقي نمانده است. من فكر مي‌كنم بعد از عيد قابليت اجرا خواهد داشت.