روزنامه جوان
1402/12/24
تغییر ریل سینما و قطاری که در حرکت است
جوان آنلاین: سینمای ایران در چند سال اخیر با عبور از بحرانها و چالشهای متعدد داخلی و خارجی به یک آرامش نسبی دست یافته و اگر در درک نواقصی، چون بحران فیلمنامه و نظام تهیهکنندگی نیز هوشمندی نشان دهد و بر آن فائق آید، میتواند افقهای روشنی مقابل خود ترسیم کند. اهمیت سینما به عنوان قدرتمندترین رسانه در دنیای مدرن پساکرونا و انتقال یک سینمای ورشکسته در آستانه تعطیلی با انبوهی از مطالبات صنفی، رفاهی، معیشتی و آرمانی (جبهه فرهنگی انقلاب) به مدیریت سینمایی دولت سیزدهم یک چالش بزرگ محسوب میشد. شکلگیری نشانههای «جریان جدید در سینما» و تلاش برای پوستاندازی و استفاده از نیروهای متخصص و جوان در کادر و ساختار سینمای ایران، ظرفیتهای کشف شده، پمپاژ انگیزه و شور و انرژی در شهرستانها و جوانانی که تا دیروز نومید بودهاند و امروز مسیر را برای رشد در سینما هموار میبینند همه نتیجه تغییر ریلی است که فضای سینما آن را تجربه میکند. فیلمنامه همچنان پاشنهآشیل سینما اواخر دولت دوازدهم سالنهای سینما مثل برف آب میشدند و تغییر کاربری میخواستند. موجی از اخبار تغییر کاربری و انحلال و تعطیلی سینماها و بیکاری خانواده سینما که بخشی از آن ناشی از کمتحرکی سینمایی دولت وقت و بخشی نیز حاصل کرونا بود، امروز تا حدودی جای خود را به رونق و گشایش داده است. هرچند به نظر میرسد آثار سینمایی هنوز و همچنان از یک درد مشترک به نام فیلمنامه رنج میبرد و در کنار این نقیصه همچنان سینما نظام تهیهکنندگی مقتدری به لحاظ نیروی انسانی ندارد. بودجههای خوبی به سینما اختصاص مییابد و حمایتهای خوبی صورت میگیرد، اما اینکه چرا سازوکارهایی برای تقویت فیلمنامه و حمایت از تربیت نیروی انسانی کارآمد در بخش تهیهکنندگی صورت نمیگیرد خود میتواند یکی از عمده ضعفهایی باشد که بهطور کلی دامن سینمای ایران را گرفته است و در همه دولتها نیز تا به حال شاهد این ضعف بودهایم. کم آوردن نرمافزار در رقابت با توسعه سختافزاری شاید کسی از سازمان سینمایی انتظار این را نداشته باشد که به مباحث سختافزاری سینما ورودی جدی داشته باشد، چراکه بیشتر نگرانیها عمدتاً از نرمافزار سینما بوده است، اما سازمان سینمایی دولت سیزدهم از ابتدا بهطور جدی خود را به تقویت سختافزار سینما شامل سالنسازی و بهروز کردن تجهیزات مکلف کرده است. این تمرکز روی توسعه سختافزاری سینما وقتی خوب است که نرمافزار سینما هم به موازات آن خوب عمل کند و ما شاهد دستکم سالی ۱۰ فیلم فاخر مبتنی بر فیلمنامههای قوی باشیم. ردپای توسعه سختافزاری و آنچه سازمان سینمایی از آن به عنوان نهضت سالنسازی یاد میکند را میتوان از «چاراویماق آذربایجان» تا «بوکان»، از «بهمئی» تا «سیسخت» تا «سراوان» و «زرقان» و اخبار افتتاحها در جایجای کشور مشاهده کرد. رؤیای هزار سالن سینما در آغاز این دولت دست نیافتنی به نظر میرسید، ولی امروز دویستوسیوچهارمین سالن سینما هم مورد بهرهبرداری قرار گرفت و تعداد سالنها از عدد ۸۰۰ عبور کرده است. بازتعریف ساختار جشنوارههای سینمایی تا شوراهای صنفی غیررانتی و پویا؛ تشکیل شورای راهبردی سینما، اصلاح الگوی غلط و پرهزینه «هنر و تجربه» و اصلاح مسیر غلط فیلم اولیها از جمله اتفاقات قابل دفاع سازمان سینمایی دولت سیزدهم است. برداشتن خط تفکیک بین تهران و شهرستانها محمد خزاعی جزو مدیران سفردوست سینمایی است و همین سفرها باعث شده همه ایران عرصهای برای کشف استعدادهای سینمایی باشد و سینما به نوعی بتواند روند تمرکززدایی را پیش گیرد، چرا که در دولتهای پیشین خط تفکیک همواره متمرکز بر شهر تهران به عنوان متن اصلی جریانهای هنری و سینمایی کشور بوده و شهرستانها مدام به حاشیه رانده شدهاند. به نظر میرسد برنامهریزی در سه حوزه زیرساخت، توجه جدی به تولید و کشف استعدادها از مهمترین اهداف در سفرهای استانی بوده است. همکاری نهادها با هم همگرایی بیسابقه در حوزه سینما، همافزایی و همکاری و تعامل در سطح نهادهای جبهه فرهنگی انقلابی از اوج، حوزه هنری، صداوسیما، بنیاد روایت فتح، کانون پرورش فکری، سازمان فرهنگی هنری شهرداری و مراکز سپاه و بسیج واقعاً بی سابقه بوده است. مدیریت و مهندسی اکران و شکست انحصار که رونق گیشه و خیز فروش فراتر از هزار میلیارد تومان از جمله نشانههای آن است از اتفاقات خوب برای سینمای ایران در سال ۱۴۰۲ بود. تکریم و توجه به معیشت و رفاه پیشکسوتان تلاش و اقدامات اساسی سازمان سینمایی برای ترمیم حقوق سینماگران پیشکسوت، مالیات، مسکن، رفاه، ارتقای بودجه و منابع را هم میتوان از رویکردهای خوب سازمان سینمایی در سالی که گذشت، دانست. فناوریهای نوین و ایجاد زیرساختهای پایدار مبتنی بر اهتمام شرکتهای دانشبنیان داخلی، از فیبر نوری تا سرور ملی، سامانه شناسا تا ارتقای سمفا، از ایده سینماکارت تا احیای ظرفیتهای اقتصادی و بازرگانی در سینما هر کدام طرحهایی هستند که در صورت تحقق کامل میتواند درآمد چشمگیری را به خانواده سینما سرازیر کند که در نهایت باعث رونق و شکوفایی هرچه بیشتر سینما در ابعاد اقتصادی این رسانه خواهند شد. ایده ایجاد شهرک دیجیتال با سرمایهگذاری عظیمی که دارد نیز یک شهامت انقلابی را میطلبد که امروز گامهای اولیه آن برداشته شده است و خوشبختانه چشمانداز بسیار خوبی هم برای آن پیشبینی میشود. بنیاد ملی انیمیشن، خانه جشنواره، تخصیص هزار و ۸۰۰ میلیارد ریال برای نوسازی تجهیرات آموزشی سینمای جوان نیز رویکردهایی هستند که اگر بخشی از آن جامه عمل بپوشد، شک نداشته باشید دولت سیزدهم لقب مبدع طرحهای بزرگ را در حوزه سینمای ایران به نام خود ثبت خواهد کرد، البته به شرطی که این اهداف هوشمندانه و با پیوستهای دقیق فرهنگی پیش بروند. بازگشت مرجعیت تصمیمگیری گفتمانی تحول در رویدادهای سینمایی و ایجاد ظرفیتهای مغفول مثل جشن مهر سینما اتفاق مبارکی در سینما بود. یک رویداد با جریانسازی و تبیین درست که پیرامون آن صورت گرفت، حتی جشن باسابقه خانه سینما را هم در محاق قرار داد و کسی جویای آن نشد و عملاً دریچهای را به سوی هنرمندان شهرستانها و توانمندیهای آنها گشود که باید از ظرفیتهای آنها برای تعالی و بالندگی این سینما استفاده کرد. اما شاید بتوان مهمترین دستاورد سازمان سینمایی دولت فعلی را تا اینجای کار بازگشت مرجعیت تصمیمگیری و گفتمانی و نظارتی دانست. این دستاوردها در شرایط ناآرامیهای اجتماعی و سنگاندازیها، بحرانهای متعدد ناشی از ماجراهایی، چون جنبش ساختگی و وارداتی میتو، لامینور، عنکبوت مقدس، چالش سلبریتیها، هشتگ تفنگت را زمین بگذار، بیانیه بازی برخی افراد در صنوف، اغتشاشات و سوءاستفاده اپوزیسیون از سینماگران سادهلوح و کشف حجاب و برخی هنجارشکنیها رخ داد که میتوانست تمرکز و نیروی هر سازمانی را تحلیل ببرد، اما با هوشمندی که مشاهده شد این بحرانها نتوانستند منجر به تحلیل و توقف روندهای درست سینمایی در کشور شوند.
سایر اخبار این روزنامه
رزمایش سهجانبه تأمین و تقویت امنیت دریایی
خودزنی جدید به سبک براندازان
استعفای معاون اول قوه قضائیه پذیرفته شد
قیمت اسنپ و تپسی سر به فلک کشید!
تبدیل پایتخت به کلانشهر الگوی جهان اسلام با نوکری برای مردم
چالش توزیع متادون در داروخانه
معافیتهای مالیاتی مناطق آزاد هدفمند میشود
میدان جهاد و تعیین سرنوشت غزه
میدان جهاد و تعیین سرنوشت غزه
تغییر ریل سینما و قطاری که در حرکت است
ایمن برانیم
پایان سالی که باید از آن درس گرفت
سرگردان مثل سرخابیها!
صادرات محصولات دفاعی ایران ۵ برابر شده است
نوروز ایرانی با رایحه رمضانی
اختلاف چگونه میتواند شیرینی مجلس جدید را نابود کند؟