تعطیلی هماهنگ با اقتصاد جهانی

 صادق غفوریان-سرانجام پس از سه سال کش و قوس، لایحه افزودن یک روز به تعطیلات آخر هفته از مسیر پر چالش مجلس با موفقیت گذر کرد و راهی شورای نگهبان شد. اما نکته مهم درباره این لایحه که در ماه های اخیر به یک «بحث جدی» تبدیل شده بود، دوراهی پنج شنبه و جمعه بود که در نهایت، تعطیلی شنبه با 132 رای در برابر 75 رای مخالف به تصویب رسید و حالا باید دید شورای نگهبان در 10 روز آینده چه تصمیمی درباره این مصوبه خواهد گرفت. رئیس کمیسیون اجتماعی هم گفته است که اگر شورای نگهبان در 10 روز آینده، موضوع را مصوب کند، این لایحه از آخر خرداد اجرایی خواهد شد.    دو راهی چه بود؟ حال این که موافقان و مخالفان شنبه حرفشان چه بود، موضوعی است که اغلب می دانیم و شاید تکرار آن اینک اضافه گویی باشد. در عین حال در یک نگاه کلی، مبنای اختلاف نظر دو رویکرد کلی را دنبال می کرد: 1-کسانی که معتقدند، فرصت‌های تعامل اقتصادی با جهان را نباید از دست داد و قائل به تعطیلی شنبه همچون سایر کشورها بودند. 2- کسانی که معتقدند، تعطیل بودن پنج شنبه به آداب مذهبی و دینی نزدیک تر است. مراجع: تعطیلی شنبه رفتار غیر دینی نیست اما کمیسیون اجتماعی در واکنش به دیدگاه مخالفان تعطیلی شنبه که مدعی ایراد شرعی بر  موضوع شدند، به سراغ سه مرجع تقلید رفت. ولی اسماعیلی، رئیس کمیسیون اجتماعی در این خصوص توضیح داد: «هر سه مرجع تقلید با تعطیلی شنبه‌ها مشکلی نداشتند، این مسئله به معنای آن است که این مصوبه از نظر شرعی مشکل ندارد.» همچنین محسن پیرهادی از نمایندگان مخالف تعطیلی پنج شنبه، دیروز در این باره گفت:  بنده در این مورد از دفتر مراجع سوال کردم، دیشب هم با دفتر آیت‌ا... آملی لاریجانی صحبت کردم که متن استفتای دفتر ایشان به این شرح است: «از آن جا که تعطیلی روز شنبه هماهنگ شدن با بازار داد و ستدهای اقتصاد جهانی است و مؤثر در حل برخی مشکلات اقتصادی و مهار تورم است و قصد تشبه با مخالفین نیست، بلکه تعامل است، لذا تعطیلی روز شنبه علاوه بر روز جمعه مانعی ندارد.»   تعطیلی پنج شنبه 4 روز تعامل را با دنیا قطع می کند به طور مشخص، آن چه با تعطیلی روز پنج‌شنبه در میدان عمل رخ می دهد، روایت تمامی مخالفان تعطیلی روز پنج شنبه است: با تعطیلی پنج شنبه ها عملاً چهار روز تعامل ما با دنیا قطع می‌شود. پیرهادی، دیدگاهش درباره مخالفان شنبه این بود: «کسانی درباره تعطیلی پنج‌شنبه صحبت می‌کنند که کاری در حوزه اقتصادی نکرده اند.» پیش از این غلامرضا مرحبا، عضو کمیسیون اقتصادی مجلس در خصوص ضرورت تعطیلی و اینکه کدام روز بهتر است برای آن در نظر گرفته شود، گفته است: تعطیلی خیلی از کشورها که با آنها مراودات تجاری داریم شنبه و یکشنبه هست. در این کشورها یکشنبه ها به خاطر انجام مراسم های مذهبی مسیحیان تعطیل است و جمعه ها در کشور ما به خاطر انجام مناسک و مراسم مذهبی مان تعطیل است لذا عملا چهار روز این وسط بین ما و شرکای تجاری مان تعطیلی وجود دارد. لذا ارتباطات اداری مانند کارهای بانکی، گمرکی و ... با اختلال مواجه می شود.   شما غربگرا هستید! اما نکته عجیب در جریان رسیدگی به این لایحه، اظهارنظر یکی از مخالفان تعطیلی شنبه بود که به موافقان تعطیلی این روز، برچسب غربگرایی زد. علی‌اکبر علیزاده برمی، نماینده دامغان در موافقت با پیشنهاد تعطیلی پنج شنبه‌ها، گفت: «جریان غرب‌گرا موضوع تعطیلی شنبه را مطرح کرده است. چرا ما باید دنبال غربی‌ها برویم؟ آن ها باید دنبال ما بیایند. اگر به فکر دین مردم هستیم، باید پنج‌شنبه‌ها تعطیل باشد و اگر به فکر دین مردم نیستید، هر کاری خواستید بکنید.» درخواست 36 تشکل اقتصادی چه بود؟ البته پیرهادی نماینده تهران هم از خجالت این نماینده درآمد و این گونه پاسخ داد: «غربگرا آن کسی است که می‌خواهد سفره مردم را کوچک کند، کسی است که می‌خواهد به اقتصاد ضربه بزند.» او در همین باره گفت: ۳۶ تشکل اقتصادی در مجلس شورای اسلامی درخواست تعطیلی شنبه را مطرح کردند تا ارتباط‌مان با دنیا قطع نشود؛ چرا به فعالان اقتصادی اهمیت نمی‌دهیم؟   یک ابهام از این ماجرا که بگذریم، سلیمی نماینده ای که به زیر و بم قوانین به خوبی آشناست، یک تذکر داد: «اصل ۱۷ قانون اساسی به صراحت می‌گوید که مبداء تاریخ رسمی کشور هجرت است و تاریخ هجری شمسی و قمری هر دو معتبرند اما مبنای کار ادارات دولتی، هجری شمسی است و تعطیل رسمی هفتگی نیز روز جمعه است. الان پنج شنبه‌ها تعطیل نیست و نیمه رسمی است و با مصوبه مجلس درباره تعطیلی روز شنبه، تعطیل رسمی شده است که به صراحت با اصل ۱۷ قانون اساسی مغایرت دارد.»             اگر شورای نگهبان تایید نکند، چه می شود؟ ما برای بررسی بیشتر موضوع به سراغ حجت الاسلام میرتاج الدینی نماینده عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس و البته نماینده موافق تعطیلی پنج شنبه رفتیم. از او پرسیدیم اگر شورای نگهبان تایید نکند، لایحه مجدد تعطیلی پنج شنبه را پیگیری می کند؟ که او پاسخ داد: خیر ممکن است، اگر تعطیلی شنبه تایید نشود، پنج شنبه هم مطرح و تعطیل نشود که البته باید صبر کنیم تا ببینیم شورای نگهبان چه رایی صادر خواهد کرد.میرتاج الدینی به اصل ۱۷ قانون اساسی هم اشاره و اظهار کرد: «آقای سلیمی هم در صحن اعلام کرد که این مصوبه بر خلاف اصل 17 قانون اساسی است. اگر برداشت شورای نگهبان این باشد که لایحه جدید با اصل 17 در تعارض است، طبیعتا آن را تایید نخواهد کرد.» البته مصری نایب رئیس مجلس، دیروز این ایراد را بدون پاسخ نگذاشت و اعلام کرد: بنابر اصل ۱۷ قانون اساسی، تعطیل رسمی در ایران روز جمعه است. نه در لایحه دولت چیزی به عنوان تعطیلی رسمی ذکر شده و نه در مصوبه کمیسیون به تعطیلی رسمی اشاره شده است. وی تاکید کرد: قانون اساسی، روز جمعه را تعطیل رسمی برای تمام کشور اعلام کرده است، اما در این جا ۵ روز کاری برای جامعه‌ای که در قانون برای کار آن ها زمان تعیین شده است یعنی کارکنان دولت و کارگران تعیین شده است. این روز تعطیل فقط برای کسانی است که ساعت کاری موظف دارند. نایب رئیس مجلس شورای اسلامی گفت: در هیچ جای لایحه دولت و کمیسیون اجتماعی به تعطیل رسمی اضافه نشده و تعطیل رسمی ما روز جمعه است.