آغاز فرایند انتخابات ریاست جمهوری

جوان آنلاین: هفته گذشته در ایران روز‌هایی سپری شد که هم بسیار سخت و هم دردناک بود و هم اینکه حماسه‌هایی خلق شد و قیام‌هایی رخ داد که نشان داد «آن» واقعی ملت ایران چیست. بالگرد رئیس‌جمهور و هیئت همراه شهید رئیسی روز یک‌شنبه ۳۰ اردیبهشت در مسیر بازگشت از مرز ایران و آذربایجان دچار سانحه شد و همگی سرنشینان به شهادت رسیدند. این فقدان و شهادت دردناک بود، اما تاریخ گواه این است که بسیاری از تحولات مثبت در دل همین فقدان‌ها و بحران‌ها زاده می‌شود. از دل فقدان رئیس‌جمهور مردمی هم جوانه‌هایی قد کشیدند، صحنه‌های حضور میلیونی مردم در شهر‌های مختلف خلق شد، رهبر انقلاب از واقعیت رابطه ملت و نظام سخن گفتند و اینکه قیامی بود برای نشان دادن واقعیت ملت ایران و واقعیت هم همین بود. حقیقت از پس واقعیت میدانی متولد شد و همه دروغ‌ها را شست. چهاردهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری گام بعدی تجلی این واقعیت است. 
 دستور وزیر کشور به استانداران
شهادت رئیس‌جمهور انتخابات ریاست جمهوری را یک سال جابه‌جا کرد. هر چند که فضای این انتخابات قطعاً با همه انتخابات قبلی بسیار متفاوت است. بر همین اساس دیروز وزیر کشور دستور شروع انتخابات ریاست جمهوری را صادر کرد. طبق پیش‌بینی قانون اساسی در اصل ۱۳۱ در صورت فقدان رئیس‌جمهور یا ناتوانی او، انتخابات ریاست جمهوری باید ظرف ۵۰ روز با تصمیم شورایی متشکل از رؤسای قوه قضائیه و مقننه و همچنین معاون اول رئیس‌جمهور برگزار شود. بر اساس تصمیم این شورا، انتخابات زودهنگام ریاست جمهوری در ۸ تیر ۱۴۰۳ در سراسر کشور برگزار می‌شود. 
احمد وحیدی در متن نامه خود به استانداران نوشته: «در اجرای اصل یکصد و سی و یکم قانون اساسی و مواد ۳۸ و ۳۹ قانون انتخابات ریاست جمهوری و تبصره‌های ذیل آن‌ها، دستور شروع انتخابات چهاردهمین دوره ریاست جمهوری صادر می‌شود. ضروری است ضمن صدور دستور تشکیل ستاد انتخابات استان توسط استانداران محترم، فرمانداران سراسر کشور نیز نسبت به تشکیل هیئت‌های اجرایی از روز یک‌شنبه مورخ ۰۶/۳/۱۴۰۳حداکثر در مدت سه روز و انجام سایر برنامه‌های انتخابات مذکور در مرکز شهرستان و بخش‌های تابعه، طبق برنامه زمان‌بندی ابلاغی و در مهلت‌های قانونی مقرر اقدام و وصول این بخشنامه را به ستاد انتخابات کشور اعلام نمایند.»


براساس جدول زمان‌بندی انتخابات ریاست جمهوری که وزارت کشور اعلام کرده اسامی نامزد‌ها ۲۲ خردادماه ۱۴۰۳ از سوی وزارت کشور منتشر می‌شود، همچنین از ۲۳ خرداد تا ششم تیرماه به‌مدت ۱۵ روز نامزد‌ها فرصت تبلیغات دارند و از ۷ تیرماه تبلیغات ممنوع خواهد بود و در نهایت فرایند رأی‌گیری، ۸ تیرماه همزمان در سراسر کشور برگزار می‌شود تا جانشین رئیس‌جمهور شهید مشخص شود. 
‌فعلاً تا اینجای کار مهم‌ترین مسئله درباره انتخابات چهاردهم پیشنهاد وزارت کشور برای ثبت نام غیرحضوری کاندیدا‌ها بود که با مخالفت شورای نگهبان مواجه شد. محسن اسلامی، سخنگوی ستاد انتخابات کشور در گفت‌وگویی بیان داشته که «درخصوص ثبت نام الکترونیکی به شورای نگهبان پیشنهاداتی دادیم که ثبت نام را به صورت الکترونیکی انجام دهیم و آن دسته از افرادی که شرایط لازم را دارند، برای ثبت نام قطعی به ستاد انتخابات کشور مراجعه کنند.»، اما هادی طحان نظیف، سخنگوی شورای نگهبان پاسخ شورای نگهبان به پیشنهاد وزارت کشور را این‌گونه داد: «قانون ثبت‌نام انتخابات ریاست جمهوری را به صورت حضوری پیش بینی کرده و در ادوار گذشته هم ثبت‌نام به همین صورت بوده است.»
 شرایط داوطلبان
ستاد انتخابات کشور هم اولین اطلاعیه خود در خصوص چهاردهمین انتخابات ریاست جمهوری را صادر کرد. در این اطلاعیه شرایط ثبت نام و داوطلبان ذکر شده است. در این اطلاعیه اعلام شده «ثبت نام از داوطلبان انتخابات چهاردهمین دوره ریاست جمهوری از روز پنج‌شنبه ۱۰ خرداد ماه جاری آغاز می‌شود.» در این بیانیه به سوابق اجرایی و مدیریتی، حداقل ۴۰ سال سن، داشتن حداقل مدرک کارشناسی ارشد و فقدان سابقه محکومیت کیفری مؤثر اشاره شده است. همچنین عدم محکومیت قطعی کیفری به جرایم اقتصادی از جمله کلاهبرداری، رشا و ارتشا، اختلاس، تبانی در معاملات دولتی، پولشویی، اخلال در نظام اقتصادی کشور و عدم محکومیت به اقدام علیه نظام جمهوری اسلامی ایران هم از دیگر شرایطی است که افراد داوطلب باید داشته باشند. 
همچنین در اولین بیانیه ستاد انتخابات کشور وابسته نبودن به گروه‌های غیر قانونی و فقدان سوابق سوء امنیتی از جمله در فتنه سال ۱۳۸۸ و عدم وابستگی به رژیم گذشته و مؤثر نبودن در تحکیم آن هم اشاره شده است که داوطلبان باید بعد از مطالعه کامل این بیانیه نسبت به ثبت نام اقدام کنند. 
یکی از مسائل در انتخابات ریاست جمهوری بحث استعفای مقاماتی است که برای حضور در انتخابات باید از مسئولیت خود استعفا دهند. در این بیانیه هم دوباره به این مقامات از جمله معاونین رؤسای قوای سه‌گانه، اعضای شورای عالی امنیت ملی، اعضای مجمع تشخیص مصلحت نظام، مدیر مرکز مدیریت حوزه‌های علمیه کشور، فرماندهان عالی نیرو‌های مسلح با جایگاه سرلشکری و بالاتر، رئیس دانشگاه آزاد اسلامی در سطح کشور، استانداران و شهرداران شهر‌های بالای ۲ میلیون نفر جمعیت از جمله این مقامات هستند که باید استعفا دهند تا بتوانند در انتخابات ثبت نام کنند. 
باید منتظر ماند و دید در فاصله زمانی دهم تا چهاردهم خرداد، کدامیک از چهره‌های شاخص به آوردگاه انتخابات چهاردهم گام می‌گذارند. آنچه اکنون در فضای رسانه‌ای کشور از حضور نامزد‌های مختلف شنیده می‌شود، صرفاً یک گمانه زنی است و چندان قابل اعتنا نیست. حتی می‌تواند تلاش برخی نامزد‌های احتمالی ریاست جمهوری برای سنجیدن جایگاه و پایگاه مردمی آن‌ها باشد.