هشدار تهران به صدور قطعنامه ضدایرانی در آژانس

 هادی محمدی – از روز دوشنبه 14 خرداد نشست فصلی شورای حکام آژانس بین المللی انرژی اتمی در وین پایتخت اتریش آغاز به کار می کند و قرار است روز چهارشنبه به پرونده ایران بپردازد . از هفته قبل سه کشور اروپایی فرانسه ، آلمان و انگلیس پیش نویسی را آماده و توزیع کرده اند تا قطعنامه ضد ایرانی علیه کشورمان در شورای حکام را به تصویب برسانند اقدامی که حتی با مخالفت ضمنی آمریکا نیز مواجه شده اما ظاهرا اروپایی ها تا لحظه نوشتن این گزارش  بر آن اصرار دارند . اصراری که می تواند عواقب ناگوار و نگران کننده ای برای آن ها به همراه داشته باشد . رسانه غربی رویترز خبر داده سه کشور اروپایی عضو برجام پیش‌نویس قطعنامه‌ای را علیه ایران در میان اعضای شورای حکام آژانس توزیع کرده‌اند. سه دیپلمات اروپایی خبر داده‌اند انگلیس، فرانسه و آلمان پیش‌نویس قطعنامه‌ای را علیه ایران در آستانه نشست هفته آینده شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، بین اعضای این نهاد توزیع کرده‌اند. رویترز پیشتر خبر داده بود آمریکا و سه کشور اروپایی درباره این که آیا با ایران راه تقابل را پیش بگیرند، دچار اختلاف شده‌اند. واشنگتن بیم آن را دارد که صدور چنین قطعنامه‌ای ممکن است باعث افزایش تنش در منطقه شود و در آستانه انتخابات آبان ماه آمریکا، برای ساکن کاخ سفید دردسر ساز شود. یک دیپلمات اروپایی می‌گوید: «ما آمریکایی‌ها را تحت فشار قرار داده‌ایم اما آن‌ها همچنان فکر می‌کنند نباید اقدام تنش‌زایی را با ایران انجام داد». او مدعی شده این راهبرد آمریکا تاکنون به جایی نرسیده و آن‌ها باید در حال حاضر قاطعیت از خود نشان دهند. دیپلمات‌ها می‌گویند پیش‌نویس قطعنامه‌ای که میان ۳۵ عضو شورای حکام توزیع شده، بر انجام تحقیق متمرکز است و به امکان درخواست از «رافائل گروسی» مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی برای فراهم کردن یک «گزارش جامع» درباره فعالیت‌های هسته‌ای ایران که ابعاد بیشتری از گزارش‌های فصلی عادی را دربر می‌گیرد، اشاره دارد. رویترز نوشته این پیش‌نویس تهدید به ارجاع موضوع به شورای امنیت سازمان ملل نکرده است. این فضاسازی های رسانه های غربی اگرچه نشان می دهد قطعنامه احتمالی چندان تند و تیز نیست اما به خوبی می دانند که همچون دفعات قبل با واکنش ایران روبه رو خواهند شد . واکنشی که بر اساس شنیده های خراسان، متناسب و متقابل خواهد بود .  آخرین بار، غربی‌ها در آبان ۱۴۰۱ علیه ایران قطعنامه‌ای صادر کردند تا تهران را به همکاری بیشتر با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی وادار کنند اما این قطعنامه با واکنش تندی مواجه شد و ایران برای اولین بار غنی‌سازی ۶۰ درصدی اورانیوم خود در سایت فردو را کلید زد. قبل از آن و در ژوئن 2022 قطعنامه ای علیه ایران صادر کردند که نتیجه اش نصب سانتریفیوژهای پیشرفته و غیر فعال کردن دوربین های برجامی شد  و حالا این انتظار وجود دارد که قطعنامه احتمالی نیز با پاسخ ایران مواجه شود . به نظر می رسد سه کشور اروپایی وحتی نه همه اروپا برخلاف آمریکا به عواقب کار خود واقف نیستند چراکه در شرایط کنونی منطقه هر تنشی می تواند یک جرقه برای انبار باروت باشد ، تجربه قطعنامه‌های قبلی نیز نشان داده این اقدام به شدت سطح همکاری‌ و تعامل متقابل میان ایران و آژانس را کاهش می‌دهد. این در حالی است که ایران در ماه های اخیر همکاری خوبی با آژانس داشته و سفر گروسی به تهران  واصفهان نیز نشان از علاقه دو طرف به تعامل بیشتر است . اعمال فشار از سوی کشورهای اروپایی در آژانس در حالی انجام می‌شود که ایران و آژانس در آخرین مذاکرات فنی دوجانبه خود در اردیبهشت ماه در اصفهان توافق کردند تا تیم‌های کارشناسی برای عملیاتی کردن بیانیه مشترک همکاری اسفند ۱۴۰۱، مذاکره کنند و بنابر اطلاع خراسان این گفت وگوها از آن زمان ادامه داشته و حتی یک بار سفر معاون گروسی به تهران را در پی داشته هرچند شهادت رئیس جمهور و همراهانش این روند را کند کرد.  با این حال هیئت آژانس و شخص مدیرکل با درک از شرایط داخلی ایران موافقت کردند که مذاکرات به زودی دنبال شود. روی میز ایران و آژانس همچنان توافق اسفند 1401 قرار دارد و دو طرف خود را مقید به اجرای دقیق و عملیاتی این توافق می دانند تا جایی که گروسی در سفر به تهران نه تنها اظهار  کرد از نظر ما مفاد توافق همچنان معتبر است، بلکه تصریح کرد پیشنهادی را به ایران دادم که شامل گام‌های عملیاتی است و تیم‌های فنی و کارشناسی دو طرف در نشست جداگانه این گام‌های عملیاتی دوطرفه را تعریف و تبیین می‌کنند. در چنین فضایی صدور قطعنامه نه تنها تاثیری در رفتار ایران در جهت تعامل بیشتر نخواهد داشت، بلکه باعث تشدید واکنش‌ها از سوی ایران و افزایش سطح و غنای فعالیت‌های هسته‌ای ایران نیز می تواند بشود . تلاش تروئیکای اروپا نشان می‌دهد که این کشورها درک دیپلماتیک و سیاسی درستی از شرایط کنونی ایران پس از اتفاق ناگوار سانحه سقوط بالگرد برای رئیس‌جمهور و وزیر امور خارجه و تیم همراهش که منجر به تعویق مذاکرات هیئت‌های فنی ایران و آژانس شد، ندارند و این جز سوءاستفاده از فضای کنونی ایران و به تعبیری از آب گل‌آلود، ماهی گرفتن نیست. این کشورها صدور قطعنامه را راهی برای وادار کردن ایران به همکاری «بیشتر» با آژانس معرفی می‌کنند در حالی که واکنش‌های ایران به قطعنامه‌ها، همکاری‌های ایران و آژانس را چندین مرحله به عقب برده است. از سوی دیگر و در وین میخائیل اولیانوف سفیر و نماینده دایم روسیه نزد سازمان‌های بین‌المللی مستقر در وین، از دیدارش با همتای ایرانی خود خبر داد.وی در پیامی در شبکه مجازی ایکس نوشت: «امروز با محسن نذیری‌اصل، نماینده دایم ایران در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی دیدار کردم تا درباره نشست آتی شورای حکام گفت‌وگو کنیم.»