بازهم مرددین سرنوشت ساز

  دکترسیدعلی علوی -alavi@khorasannews.com   انتخابات 8 تیر برگزار شد و طبق آخرین ارزیابی ها و پیمایش های معتبر که تا 6 و 7 تیرماه اعلام شد اولا انتخابات دو مرحله ای شد و ثانیا آقایان پزشکیان و جلیلی برای رقابت در 15 تیرماه به ترتیب حائز حداکثر آرا شدند.اما در کنار این دو پیش بینی، دو نتیجه انتخابات8تیر شوکه کننده بود؛ نخست میزان مشارکت که توسط وزارت کشور 40 درصد اعلام شد و دیگری سبد رای 14 درصدی آقای قالیباف که در مقایسه با اکثر پیش بینی ها دچار ریزشی اساسی در انتخابات شده بود اما این دو اختلاف معنادار بین پیش بینی و نتیجه نهایی صندوق ها ریشه در چه عواملی دارد؟ در مورد تفاوت در نرخ مشارکت سه عامل اصلی به نظر می رسد 1. در حالی که اکثر قریب به اتفاق نظرسنجی های معتبر مشارکت را بالای 50 درصد پیش بینی می کردند اما آمار مشارکت40 درصدی اعلام شده در صبح شنبه شوکه کننده بود براساس آنالیز داده های نظرسنجی ها می توان گفت در بین 55 درصدی که قصد شرکت در انتخابات را داشتند نزدیک به 20 درصد این جامعه 55 درصدی تا 7 تیر هنوز در انتخاب گزینه نهایی خود تردید داشتند به عبارتی می توان ادعا کرد شرایط رقابت های انتخاباتی به گونه ای پیش رفته است که تقریبا بخش مهمی از مرددین در انتخاب نامزد نهایی به علاوه کسانی که تمایلی به پاسخگویی نداشته اند ، از شرکت در انتخابات انصراف دادند به گونه ای که پیش بینی مشارکت های قطعی بالای 50 درصد به مشارکت 40 درصد سقوط کرده است. 2.نکته دیگری که می توان در مورد کاهش مشارکت گفت این که قطعی شدن دو مرحله ای شدن انتخابات و حذف آقای قالیباف از گردونه ی دوقطبی با آقای پزشکیان را می توان از جمله دلایل کاهش مشارکت دانست. در واقع بخشی از کسانی که تصمیم قطعی برای شرکت در انتخابات را داشتند با اطمینانی که از حضور کاندیدای مد نظرشان در دوره دوم داشتند حضور خود در پای صندوق های رای را به 15 تیر ماه موکول کردند و بخش دیگر نیز پس از قطعی شدن دوگانه پزشکیان و جلیلی و نبود کاندیدای مد نظرشان (قالیباف)از حضور در پای صندوق رای منصرف شده اند. 3.علاوه بر عوامل داخلی در روزهای پایانی به انتخابات ،کمپین نه به انتخابات توسط رسانه های خارجی با قدرت بیشتری در دستور کار قرار گرفت که طبیعتا در بخشی از جامعه20 درصدی مردد برای شرکت در انتخابات 8 تیر موثر بوده اند.  در مورد ریزش رای آقای قالیباف نیز سه عامل به نظر می رسد: 1.مهم ترین عامل را می توان بلاتکلیفی سبد رای جریان اصولگرا تا ساعات پایانی برای انصراف یا عدم انصراف و اعلام گزینه نهایی دانست.  2. تغییر برآورد افکار عمومی جریان اصولگرا از نامزد برنده اصولگرا از قالیباف به جلیلی در 72 ساعت پایانی نیز عامل مهمی است، در واقع بخشی از رای دهندگان از الگوی «رای  به فرد برنده» در انتخابات پیروی می کنند که این برآورد پس از مناظره سوم از آقای قالیباف به آقای جلیلی شیفت کرد.   3.انصراف دو نامزد اصولگرا ( آقایان قاضی زاده و زاکانی) در 24 ساعت پایانی با توجه به دو نکته فوق عملا سهم 4 تا 5درصدی این افراد را به سبد رای آقای جلیلی افزود. سه دلیل مذکور را می توان از جمله عوامل مداخله گر بیرونی در ریزش رای آقای قالیباف و افزایش رای آقای جلیلی در روز انتخابات دانست. در هر حال انتخابات8 تیر ماه با مشارکت 40 درصدی پایان یافت و آقای پزشکیان به عنوان نفر اول و آقای جلیلی به عنوان نفر دوم  راهی مرحله دوم انتخابات ریاست جمهوری چهاردهم در15 تیرماه شدند اما آن چه مسلم است این است که همچنان سایه مرددین بر انتخابات ریاست جمهوری چهاردهم سنگینی می کند. در واقع سبد رای آقایان پزشکیان و جلیلی به گونه ای نیست که بتوان به راحتی گفت چه کسی پیروز انتخابات 15 تیر ماه است به عبارتی در این مرحله نیز مرددین باز هم سرنوشت ساز انتخابات خواهند بود از14 درصدی که  به آقای قالیباف رای داده اند تا 20 درصدمرددینی که در انتخابات شرکت نکرده اند. در هر حال به نظر می رسد هر دو نامزد راه یافته برای جلب نظرمرددین در این دوره تمرکز خواهند کرد  اما آن چه فارغ از نتیجه نهایی نباید از آن غافل شد این است که در شرایط کنونی اولویت اول کشور افزایش نرخ مشارکت بالای 50 درصد است، مشارکتی که درصورت رقابت سالم دو نامزد ظرفیت تحقق آن دور از انتظار نیست به شرط آن که هر دو نامزد صادقانه با آحاد جامعه بالاخص جامعه مرددها سخن بگویند  مرددینی که گرچه در انتخابات 8 تیر ،نه با انتخاب نامزد، بلکه با انصراف از شرکت در سرنوشت انتخابات اثر گذاشتند اما این ظرفیت را دارند که با شرکت در انتخابات 15 تیر سرنوشت 4 ساله کشور را آن گونه که می خواهند ترسیم کنند.