فرصت‌ها و چالش‌هاي سكاندار تازه نفس

حسن بهشتي‌پور : دستگاه ديپلماسي بايد براي هرگونه سناريوي احتمالي در جهان آماده باشد
 
حديث روشني
 انتشار خبر پيروزي مسعود پزشكيان به عنوان رييس‌جمهوري ايران در رسانه‌هاي جهاني بازتاب‌هاي مختلفي را به دنبال داشت. فارغ از پيام‌هاي تبريكي كه سران كشورها در سطوح مختلف براي اين پيروزي منتشر كردند. تحليل رسانه‌هاي مهم بين‌المللي از روند اين انتخابات و نتايج آن داراي اهميت است، چراكه يكي از موضوعات و دغدغه‌هاي مهمي كه مسعود پزشكيان در طول تبليغات و مناظرات انتخاباتي روي آن تاكيد داشت، مساله نحوه تعامل با غرب و به دنبال آن رفع تحريم‌هايي بود كه مردم ايران را تحت فشار‌هاي معيشتي قرار داده است. 


شبكه خبري امريكايي سي‌ان‌ان به نقل از برخي تحليلگران نوشت: يك چهره معتدل‌تر در رياست‌جمهوري مي‌تواند گفت‌وگو بين ايران و كشورهاي غربي را تسهيل كند. سي‌ان‌ان در ادامه مدعي شد: «پزشكيان، سكان هدايت كشوري را در دست خواهد گرفت كه با انزواي بين‌المللي، اقتصاد تحت فشار و چشم‌انداز درگيري با اسراييل مواجه است. او طرفدار گفت‌وگو با رقبا و مخالفان ايران به‌ويژه در مورد برنامه هسته‌اي اين كشور است و آن را مسيري براي رسيدگي به مسائل داخلي كشور مي‌داند.»
نيويورك‌تايمز نيز در اين زمينه بر اساس تحليل كارشناسان ادعا كرد كه رييس‌جمهور مي‌تواند سياست‌هاي داخلي را تعيين كند و سياست خارجي را نيز شكل دهد. هر دو رسانه غربي به چالش‌هايي كه پيش ‌روي دولت جديد است از جمله احتمال گسترش تنش‌ها بين ايران و اسراييل و مساله هسته‌اي پرداختند. 
همزمان با برگزاري چهاردهمين انتخابات رياست‌جمهوري در ايران، فرانسه و انگليس و فراتر از آن اتحاديه اروپا نيز كارزارهاي مشابهي را برگزار كردند. روي كار آمدن نخست وزيري از حزب كارگر و شكست محافظه‌كاران در انگلستان و پيروزي نسبي راست‌هاي افراطي در مرحله نخست انتخابات پارلماني در فرانسه و همچنين افزايش شانس ترامپ براي بازگشت به كاخ سفيد، همگي نشان از اين دارد كه نظام بين‌الملل آبستن تحولاتي است كه ممكن است كار و تعامل را براي دولت جديد در سطح كلان كمي سخت كند. اين موضوع كه جريان‌هاي غربي چه حزب محافظه‌كار و چه حزب كارگر يا حتي راست‌هاي افراطي و راست‌هاي ميانه تفاوت معناداري در سياست‌هاي كلان در قبال ايران ندارند، گزاره غلطي نيست، اما نمي‌توان از تفاوت‌هاي رويكردي اين جريانات در فرآيند تصميم‌سازي مقابل ساير كشورها چشم‌پوشي كرد. موضوعي كه در اين بازه زماني واكاوي و تحليل و بررسي آن بسيار اهميت دارد و مي‌تواند نقشه راهي را مقابل سكانداران دولت چهاردهم قرار دهد، اين است چگونه بايد در مقابل اين تحولات ساختاري در امريكا و اروپا عمل كرد كه ضمن پيگيري و تامين منافع ملي بتوان به دستاوردهاي مهمي در اين خصوص نائل شد.
در اين رابطه «اعتماد» با علي بيگدلي و حسن بهشتي‌پور، كارشناسان برجسته مسائل بين‌المللي گفت‌وگو كرده است.
علي بيگدلي در ارزيابي تحولات اخير اروپا و نتايج انتخابات در اروپا و امريكا همزمان با سكانداري ميانه‌روها در ايران گفت: با توجه به اينكه نظام بين‌المللي در حال تغيير است اگر نتوان سياستي براساس عقل سليم تعريف كرد ما همچنان در قعر مشكلات معيشتي خواهيم ماند. بيگدلي با اشاره به مشاركت اندك مردم در دور نخست انتخابات گفت: قهر مردم با صندوق‌هاي راي نشان داد كه شكافي ميان دولت و ملت به وجود آمده است كه متاسفانه هر روز به گستردگي و عمق اين گسل افزوده مي‌شود و اگر نتوانيم خودمان را با تحولات بين‌المللي هماهنگ كنيم حتما با مشكلات اقتصادي و سختي معيشت روبه‌رو خواهيم شد. 
حسن بهشتي‌پور ديگر كارشناس مسائل سياست خارجي معتقد است كه واقعيت اين است كه احزابي كه در انتخابات انگلستان و حتي فرانسه چه راست‌گراها و چه چپ‌گراها قدرت گرفته‌اند به دلايل مختلف مخالف سياست‌هاي ايران هستند. بنابراين درباره دولت آينده ايران اول ما بايد ببينيم كه چه سياستي را در پيش مي‌گيرد و آن سياست را بايد تبيين كنند و در ثاني از رويكرد وزير خارجه انتخابي مي‌توان تا حدودي مسير پيش روي ديپلماسي كشورمان را ترسيم كرد. همان‌طور كه آقاي پزشكيان در مناظره‌ها هم مطرح كردند مي‌توان انتظار داشت كه ايران با اروپايي‌ها تعامل داشته باشد و سياست تقابل را كنار بگذارد.
مشروح گفت‌وگو با علي بيگدلي و حسن  بهشتي‌پور را در ادامه مي‌خوانيد.