ماموریت دشوار پزشکیان در ایجاد دولت اجماع ملی


گروه سیاسی: مسعود پزشکیان، رئیس‌جمهور منتخب مردم مسیری دشوار برای ایجاد کابینه اجماع ملی دارد. او در جریان مناظره‌ها و سخنرانی‌های قبل از رسیدن به منصب ریاست پاستور، بارها بر ضرورت اجماع و پرهیز از دعوا تاکید کرد. پزشکیان بارها بر این مساله انگشت گذاشت که هیچ راهی جز حل اختلافات و رسیدن به یک اجماع ملی نداریم. مسعود پزشکیان همچنین در آخرین مناظره‌های انتخاباتی خود چندین بار تکرار کرد که حتی افرادی از دولت سید ابراهیم رئیسی هم در ستاد پزشکیان با او همکاری دارند. پزشکیان البته جزئیات چندانی در این خصوص ارائه نکرد، اما اگر قرار باشد او به آن شعار‌ها عمل کند، ممکن است دست‌کم یک فرد را از این کابینه در دولت هم داشته باشد.
به گزارش «تجارت»، رویکرد مثبت پزشکیان نسبت به عدم جناح‌بازی این انتظار را در میان عموم جامعه ایجاد کرده که دولت جدید متعلق به یک طیف یا جریان سیاسی، فکری خاص نخواهد بود بلکه جریان‌های سیاسی مختلف می‌توانند در کابینه حضور داشته باشند. اما باید توجه داشت که جریان اصلاح‌طلبان و میانه‌روهای حامی پزشکیان نیز نسبت به ورود افرادی از جناح اصول‌گرا به کابینه مواضع مشخص خود را دارند. همین موضوع تشکیل کابینه متشکل از نمایندگان تمامی جناح‌ها را با دشواری جدی مواجه کرده است.

گمانه‌زنی‌های درباره کابینه احتمالی پزشکیان
اگرچه از صبح روز شنبه برخی افراد حاضر در ستاد پزشکیان به دنبال تیم‌سازی و برگزاری جلسات با همفکرانشان هستند و بعضا لیست‌هایی از اعضای کابینه را در اختیار رسانه‌ها قرار داده اند که اسامی برخی از این افراد در چندین سمت احتمالی نیز گنجانیده شده است، اما شنیده‌ها از ستاد پزشکیان حاکی است که اقدامات اینچنینی بدون هماهنگی پزشکیان صورت گرفته است. با این وجود، خبرگزاری خبرآنلاین مدعی شده که علی طیب‌نیا، وزیر اقتصاد دولت یازدهم به یکی از جدی‌ترین گزینه‌ها برای معاون اولی دولت چهاردهم بدل شده است. طبق دولت‌های گذشته، معاون اول رئیس‌جمهوری، نقش زیادی در سمت و سوی اقتصادی دولت دارد که بعضا از این جایگاه به عنوان فرمانده اقتصادی نیز نام‌ می‌برند. طیب‌نیا در دولت اول روحانی و پس از ابر تورم‌های دولت محمود احمدی‌نژاد، توانست تورم را کنترل کرده و آن را تک رقمی کند؛ اقدامی که بنا بود دولت سیزدهم در سال سوم خود به آن دست یابد که نه تنها اینگونه نشد، بلکه کشور شاهد تورم‌های سنگینی هم بود. طیب نیا در روزهای منتهی به دور دوم انتخابات ریاست‌جمهوری چهاردهم، در کمپین انتخاباتی مسعود پزشکیان حاضر شد و از او به عنوان یکی از برگ‌های برنده ستاد مسعود پزشکیان در ایام انتخابات ریاست جمهوری یاد می‌شد.

به میان کشیده شدن بحث عراقچی برای وزرات خارجه
فازغ از طیب‎نیا تا کنون هیچ بحث جدی دیگری درباره وزارت‌خانه‌ها مطرح نشده است. با این وجود نام سید عباش عراقچی،، معاون ظریف در دولت روحانی به عنوان محتمل ترین گزینه وزارت امور خارجه دولت پزشکیان مطرح شده است. سید عباس عراقچی تحصیلاتش را با رشته روابط بین الملل در دانشکده روابط بین‌الملل وزارت امور خارجه شروع کرد و کارشناسی ارشد را در رشته علوم سیاسی در دانشکده علوم سیاسی دانشگاه آزاد اسلامی تهران خواند. سپس مدرک دکترای خود را در رشته اندیشه‌های سیاسی از دانشگاه کنت انگلستان دریافت کرد. عراقچی که در حال حاضر دبیر شورای راهبردی روابط خارجی است، فعالیت خود را از سال۱۳۶۷ در وزارت امور خارجه ایران آغاز کرد. مدتی سفیر ایران در فنلاند و مدتی سفیر ایران در ژاپن بود. در یک دوره ۴ ماهه در دولت دهم، سخنگوی وزارت امور خارجه بود و از سال ۱۳۹۲ تا سال ۱۳۹۶ نیز معاونت حقوقی و بین‌الملل وزیر امور خارجه را برعهده داشت. او از دی ۱۳۹۶ تا شهریور۱۴۰۰ به‌عنوان معاون سیاسی وزیر امور خارجه، مسئولیت داشت.

احتمال حضور وزرایی از دولت رئیسی تا وزیر اهل سنت و زن



برخی از ناظران سیاسی از عزت‌الله ضرغامی و کیومرث هاشمی که در میراث فرهنگی و ورزش فعالیت می‌کردند به عنوان دو گزینه محتمل در این زمینه یاد می‌کنند. همچنین برخی زمزمه‌ها از حضور مصطفی پورمحمدی در دولت پزشکیان حکایت دارد. مصطفی پورمحمدی یکی از کاندیداهای انتخابات ریاست‌جمهوری بود که در جریان مناظرات بسیار خوش درخشید و چندباری نیز به انتقاد تند از سعید جلیلی پرداخت. پزشکیان همچنین در جریان تبلیغات انتخاباتی از نبود سیاست‌مداران و مدیران اهل سنت و کرد هم در مناصب بالا انتقاد کرد. او در میزگرد فرهنگی خود در تلویزیون تاکید داشت که یک فرد اهل سنت نمی‌تواند به مقام‌هایی، چون وزارت برسد و به همین دلیل احساس تبعیض حاصل می‌شود. مشخص نیست که او قصد دارد به این وعده خود عمل کند یا خیر، اما اگر چنین باشد می‌توان انتظار داشت که دست‌کم یک کرد یا بلوچ یا ترکمن اهل سنت در کابینه او حضور داشته باشد. یکی دیگر از مسائلی که پزشکیان در کمپین انتخاباتی خود بر آن تاکید داشت لزوم حمایت بیشتر از زنان بود. او در دوره تبلیغات گفت که زنان در جامعه ایران به حق خود نمی‌رسند و باید بیشتر برای حضور آنها در جامعه فضاسازی کرد. در چنین صورتی ممکن است او پس از محمود احمدی نژاد دومین رئیس جمهور ایران باشد که در کابینه خود وزیر زن معرفی می‌کند. هرچند با توجه ترکیب مجلس فعلی ممکن است کار در این زمینه برای او دشوار باشد.

همدلی بزرگ برای حمایت از رئیس‌جمهور در تشکیل کابینه
مهم‌تر از این‌که چه کسانی وزیر دولت پزشکیان خواهند شد، مهم این است که اجماعی بزرگ در سطح کلان برای حمایت از دولت چهاردهم وجود دارد. در همین ارتباط، محسنی اژه‌ای، رئیس قوه قضاییه با اشاره به مشخص شدن رئیس‌جمهور منتخب با آرای ملت، اظهار کرد: اکنون فصل همدلی و وفاق بیشتر است؛ حالا وظیفه و مسئولیت خطیر و سنگینی بر دوش همه ما به ویژه رئیس‌جمهور منتخب است و همه ما وظیفه داریم او را در شؤون مختلف یاری رسانیم. همچنین، حشمت الله فلاحت پیشه، نماینده سابق مجلس نیز در گفت و گو با ایسنا درباره لزوم همدلی میان جریان های سیاسی کشور و رئیس جمهور منتخب عنوان کرد: آقای پزشکیان به هیچ کسی غیر از مردم مدیون نیست و لذا برآورده کردن خواسته های مردم قطعا ارزشمندتر از برآورده کردن انتظارات مدیران فرصت طلب است.