صنعت فولاد در برزخ کمبود برق
از ۲۰ تیرماه، تولید فولاد کشور تقریبا متوقف شده است؛ این موضوع در پی محدودیتهای شدید برقی صورت گرفت که انجمن تولیدگان فولاد از آن خبر داده است. این درحالی است که سریال تکراری قطع برق صنایع منجر به این شد تا سال گذشته ارزش تولید ازدست رفته صنایع فولادی در پی قطعی برق، ۳۰ همت (۳۰ هزار میلیارد تومان) برآورد شود؛ این درحالی است که قطع برق صنایع از مردادماه آغاز شد اما با شروع قطع برق از تیرماه، پیشبینی میشود با ۵۰ همت خسارت تولید در این بخش روبرو باشیم این درحالی است که پیش از این وزارت نیرو اعلام کرده بود که تامین برق صنایع در سال ۱۴۰۳ کمبودی نخواهد داشت و برنامهای مبتنی بر ۱۸۰اقدام عملیاتی از سوی شرکت توانیر تعریف شده است تا از این طریق برق موردنیاز کشور تامین شود. حدود یک هفته گذشته بود که وحید یعقوبی، معاون اجرایی انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران اعلام کرد که با قطع شدن برق ۳۰۰ واحد فولادی در کشور، تولید کاملا متوقف شده است. او گفته است، اگر چه قطعیهای فعلی برق برای تامین نیاز بخش خانگی صورت گرفته، اما در ماههای آینده ضرر این توقف تولید دوباره به خود مردم باز میگردد موضوعی که با مدیریت مصرف برق از سوی تک تک مشترکان برق، تا حدودی قابل جبران است. معاون اجرایی انجمن تولید کنندگان فولاد ایران عنوان کرد: کاهش هر یک مگاوات برق بدون شک صنایع فولادی را از توقف کامل خارج خواهد کرد. قطعی برق صنایع حتی صدای نمایندگان مجلس را درآورد؛ محمدرضا رضایی کوچی، رئیس کمیسیون عمران مجلس هم پیش از این به فولادبان گفته بود که وزیر نیرو در زمان دریافت رای اعتماد از مجلس به جبران عقب ماندگیهای موجود در صنعت برق تاکید کرد و وعده جبران آن را داد تا شاهد قطعی برق خانهها و صنایع نباشیم. اما اکنون نه تنها این مشکلات حل نشده، بلکه این قطعیها موجب افزایش قیمت محصولات تولیدی صنایع هم شده است که در آینده ضررش را مردم میبینند. انتظار میرود که وزارت نیرو راهحلی به غیر از خاموشی برای این ناترازیها ارائه دهد. هرچند تاکنون هشدارها به سوی ادارات و مردم روانه شده است که انتظار میرود با افزایش دما میزان مصرف برق هم کاهش یابد. حال به نظر میرسد تنها راه حل در نظر گرفته شده همین خاموشیها باشد.
تولید فولاد متوقف شد
در پی اعمال محدودیتهای شدید برقی، انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران، ضمن ابراز نگرانی و هشدار نسبت به این موضوع، نسبت به اجرایی نشدن توافقات فیمابین مبنی بر لحاظ نظرات کارشناسی انجمن در اعمال محدودیتهای برقی فولادسازان و همچنین تحویل کامل برق تولیدی از سوی نیروگاههای احداث شده توسط کارخانههای فولادی و قراردادهای دو جانبه گلایه کرده و سپس به طرح پیشنهادات سهگانه در این خصوص پرداختند. انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران در نامهای خطاب به علیاکبر محرابیان، وزیر نیرو عنوان کرده است: عطف به توافقات جلسه ششم خرداد ماه سال جاری مبنی بر لحاظ نظرات کارشناسی این انجمن در اعمال محدودیتهای برق فولادسازان و همچنین تحول کامل برق تولیدی توسط نیروگاههای احداثی فولادسازان، نهتنها هیچیک از توافقات مذکور اجرایی نشده است، بلکه محدودیتهای برقی در سال جاری، زودتر و شدیدتر اعمال شده است. به نحویکه از ۳۸۰۰ مگاوات ساعت برق توافق شده برای صنعت فولاد در خرداد ماه، کمتر از ۷۱۰ درصد آن، محقق شده و از تیر ماه نیز، از ۲۴۰۰ مگاوات ساعت برنامه اعلامی، ۵۰ درصد هم عملیاتی نشده است. در حقیقت از ۲۰ تیرماه، تولید فولاد کشور تقریبا متوقف شده است؛ این موضوع نهتنها خسارات جبرانناپذیری بر تولید و اقتصاد ملی کشور خواهد داشت، بلکه موجب مختل شدن ایفای تعهدات فولادسازان در بازارهای داخلی و بینالمللی شده و اعتبار ایران در صنعت فولاد جهان را خدشهدار خواهد کرد. علاوه بر این به دلیل عدم تولید و فروش، چالش کمبود نقدینگی کارخانههای زنجیره فولاد تشدید شده است و مسائل حقوقی، بانکی و مالی متعددی را موجب خواهد شد. در حالی ناترازی انرژی منجر به توقف تولید شده که آمارهای خوبی از وضعیت صادرات نیز به گوش نمیرسد؛ انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران آمار کامل حجم و ارزش صادرات سه ماهه سال ۱۴۰۳ زنجیره فولاد کشور را منتشر کرد که بر این اساس ارزش صادرات زنجیره فولاد کشور، ۱۹ درصد معادل تقریبی ۴۰۰ میلیون دلار کاهش داشته است. در این گزارش بیانگر کاهش ۳۲ درصدی ارزش صادرات فولاد میانی (معادل ۳۵۸ میلیون دلار کاهش نسبت به مدت مشابه سال گذشته) است. همچنین حاکی از صادرات حدود 6.7 میلیون تن از محصولات زنجیره فولاد است که نشاندهنده کاهش ۲.۴ درصدی نسبت به مدت مشابه سال گذشته است. در حالی آمارها نشان از کاهش صادرات فولاد دارد که مدتهاست فعالان این صنعت این کاهش را پیشبینی و نسبت به هشدار سیاستهای بانک مرکزی که منجر به توقف صادرات میشود، هشدار داده بودند. در اسفندماه سال گذشته بود که کمیته برگشت ارز حاصل از صادرات تمامی صادرکنندگان زنجیره فولاد از ابتدا تا انتهای زنجیره را مکلف کرد تا از اول فروردین سال ۱۴۰۳ نسبت به عرضه ۱۰۰ درصد ارز خود در سامانه نیما اقدام کنند که این امر به انتقاد جدی تولیدکنندگان فولاد منجر شد. لازم به ذکر است که انجمن فولاد ایران در ادامه این نامه پیشنهاد و درخواستهای سهگانه خود را به شرح مطرح کرده است. یکی از این پیشنهادات این است که با توزیع بهینه محدودیتهای اعمالی بین همه صاحبان صنایع و مشاغل، سهمیه برق تخصیصی به فولادسازان حداقل تا میزان برنامه قبلی اعلامی افزایش پیدا کند. پیشنهاد دومین انجمن فولاد این بود که به منظور جبران بخشی از محدودیتهای اعمالی برق بر واحدهای فولادی، دریافت مابهالتفاوت نرخ جدید و قدیم برق مصرفی این کارخانجات مربوط به ۱۰ ماهه ابتدایی سال ۱۴۰۲، متوقف شود. همچنین در پیشنهاد سوم اینگونه مطرح شده است که دریافت حق ترانزیت و موارد نظیر آن، از کارخانههای فولادی در ماههایی که با اعمال محدودیت برق موجه هستند، ملغی شود.