روزنامه جوان
1403/05/10
شهرداری بدهکار را ۳ ساله به کارگاه سازندگی تبدیل کردیم
جوان آنلاین: دخل و خرج شهرداری از معاونت مالی و اقتصاد شهری می‌گذرد؛ اینکه شهر چقدر درآمد دارد و چقدر هزینه می‌کند. به طور کلی همه فعالیت‌های مربوط به بخش مالی و اقتصادی و همچنین مدیریت و کنترل هزینه‌های پروژه‌های شهرداری ساختار این معاونت را تشکیل داده است. در این میان، اما سؤالاتی مطرح است، اینکه بیشترین منبع درآمد شهرداری تهران از کجاست و چه اقداماتی برای افزایش درآمد انجام شده‌است. شهروندان می‌خواهند بدانند چقدر از هزینه‌های صرف‌شده در جهت توسعه حمل و نقل عمومی و همچنین کاهش آلودگی هوا بوده‌است؟ در این رابطه «جوان» با لطف‌الله فروزنده، معاون مالی و اقتصادی شهرداری تهران گفتگو کرده است. بیشترین منبع درآمد شهرداری تهران از کجاست؟شهرداری تهران چندین منبع درآمد دارد، اول درآمد‌های ناشی از عوارض عمومی است که قانونگذار وضع کرده‌است. طبیعتاً شهرداری برای صدور پروانه ساختمان‌سازی، عوارضی دریافت می‌کند و همچنین سالانه مردم، کسبه و شرکت‌ها باید عوارض نوسازی پرداخت کنند. «قانون مالیات بر ارزش افزوده» منبع دیگر تأمین درآمد شهرداری‌ها به شمار می‌رود. رقمی که از وضع عوارض بر کالا‌ها و خدمات، عوارض آلایندگی و عوارض خودرو‌های سواری حاصل میشود. یکی دیگر از محور‌های شهرداری تهران برای کسب درآمد «درآمد‌های ناشی از بهره‌برداری از فضای شهر» است که مواردی، چون عوارض نوسازی، عوارض صدور مجوز احداث و بهره برداری سالانه دکل و آنتن، عوارض صدور، تمدید و تعویض گواهینامه را در بر می‌گیرد. همچنین «درآمد حاصل از تأسیسات شهرداری» شامل درآمد حاصل از بازیافت زباله و درآمد حاصل از آگهی‌های تجاری و تبلیغات محیطی نیز یکی دیگر از این موارد است. بخشی دیگر از درآمد‌های شهرداری را طبق قانون باید دولت پرداخت کند، مثل عوارض پایدار و عوارض گمرکی هر چه ارتباط شهرداری با دولت بیشتر باشد، می‌تواند از آن درآمد بیشتری داشته‌باشد. تسهیلات هم بخش دیگری از درآمد‌ها محسوب میشود که البته بازپرداخت دارند. این تسهیلات از بانک‌ها گرفته میشود و بیشتر برای مترو و حملونقل عمومی مورد استفاده قرار می‌گیرد. بخش دیگر درآمد‌ها مرتبط با مولدسازی است؛ شهرداری از ظرفیت‌هایی که دارد مولدسازی می‌کند، منابعی را جذب کرده و به سمت پروژه‌های عمرانی می‌برد. بنابراین به طور خلاصه می‌توان گفت که مهم‌ترین محور‌های درآمد شهرداری، شهرسازی، مولدسازی، املاک عوارض قانونی مثل ارزش افزوده و عوارض گمرکی دولت است. کدام یک از این موارد اعلام شده، عدد بالاتری دارد؟
شهرسازی. البته همیشه همینطور بوده‌است. در گذشته ۷۰ درصد درآمد را شامل می‌شده و آن را امسال به ۶۰ درصد رساندیم؛ و ۴۰ درصد درآمد‌های شهرداری در امسال، پایدار بوده‌است. فارغ از مناقشه‌های موجود بر سر اینکه شهرفروشی انجام میشود یا نه، شهرفروشی چقدر در سه سال گذشته برای تهران درآمدزایی داشته‌است؟
شهرفروشی که نداشتیم، اما جریمه‌های ساخت و ساز که طبق کمیسیون ماده ۱۰۰ از سوی افراد پرداخت شده به شدت کم بوده‌است. چقدر؟
سال گذشته مجلس مصوبه‌ای را گذراند که در کمیسیون ماده ۱۰۰، اصل بر تخریب است و اگر امکان تخریب نباشد، شخص باید جریمه پرداخت کند تا سند برایش صادر شود. این درآمد به تخلفات انجام شده برمی‌گردد. این‌ها را به صورت عددی نمی‌توان گفت، چراکه یکی از موارد در بخش شهرسازی است، اما تعدادشان بسیار کم است و تنها در صورتی است که کسی در ساخت و ساز تخلفی کرده‌باشد. گفتن این نکته حائز اهمیت است که سیاست کلی حاکمیت و شهرداری این است تا جایی که میشود تخلفات رخ ندهد، به همین دلیل مجموعه‌هایی در شهرداری هستند تا جلوی چنین تخلفاتی را بگیرد، اما اگر نتوانستند و تخلفی صورت گرفت، باید جریمه پرداخت شود. این کار زمانی انجام میشود که مثلاً بخواهند ملک را بفروشند و سند را به نام دیگری بزنند. در واقع وقتی که بخواهند خدمتی از شهرداری بگیرند. اینکه گفته میشود شهرداری تهران همیشه بدهکار است، چقدر ادعای درستی است؟
زمانی که ما در شهرداری تهران شروع به کار کردیم، بدهکار بود، عمده این بدهی‌ها هم مربوط به بانک تجارت و بانک شهر می‌شد. ناگفته نماند که توسعه خطوط مترو و کار‌های عمرانی بدهی به بار می‌آورد، اما تفاوت این دوره با دوره قبل در این است که آن‌ها بانک‌ها را شبیه به قلک می‌دیدند. ما با نشست‌هایی که داشتیم و با استفاده از ظرفیت‌های قانونی، بخشی از بدهی‌ها را تسویه کردیم. البته ادعای اولیه بدهی ۱۷۰ هزار میلیارد بود و بعد از مذاکراتی که کردیم نزدیک به ۱۰۸ هزار میلیارد رسید، ۳۵ هزار تا را با بانک تجارت و بانک شهر تسویه کردیم. امسال هم مابقی را تسویه می‌کنیم، اما به این نکته باید توجه کرد که شهرداری همیشه باید از تسهیلات استفاده کند، اگر از این منظر به موضوع نگاه کنید خب بله همیشه بدهکار است. طبیعتاً ظرفیتی که بانک از آن استفاده می‌کند باید خدماتی را نیز متقابلاً به شهرداری بدهد و این خدمات همان تسهیلات است، از طرفی امروز اگر یک پروژه عمرانی انجام شود و هزینه‌اش را بپردازیم، بسیار بهتر از آن است که دو ماه یا سه ماه دیگر انجام شود و به تعویق بیفتد. گزارش‌هایی از افزایش درآمد‌های شهری منتشر شده‌است؛ این گزارش‌ها راستی‌آزمایی شده‌است؟
درآمد‌های شهرداری براساس بودجه است که بعد از آن به سراغ خزانه می‌رود و در چند جا کنترل میشود. یکی از آن‌ها شورای شهر است که گزارش درآمد و هزینه‌ها را ماهانه کنترل می‌کند. دستگاه‌های نظارتی و حسابرسان هم همینطور. اینکه می‌گوییم درآمد در سال ۱۴۰۰ مثلاً ۳۷ هزار میلیارد بوده، عددی دقیق و قطعی است، ثبت شده و مشخص است. یا اگر امسال می‌گوییم ۱۱۶ هزار میلیارد درآمد داشتیم کاملاً مشخص و ثبت شده‌است، تا امروز هم کسی نگفته که این اعداد واهی است. اینکه ۳۷ هزار میلیارد امروز از سال ۱۴۰۰ به ۱۱۶ هزار میلیارد در سال ۱۴۰۲ رسیده، کار خیلی مهمی است چراکه تقریباً چهار برابر افزایش داشته‌است. این‌ها تمام و کمال کارشناسی و راستی‌آزمایی شده‌است. این گزاره را چقدر درست می‌دانید؛ بودجه شهرداری کم درنظر گرفته میشود که بعد از آن بگویند بیشتر از رقم بودجه، مثلاً ۱۱۰ درصد بودجه محقق شد.
ما به عنوان شهرداری بودجه بیشتر دادیم. شورا به مصلحت و بررسی خودش کمتر کرده‌است؛ مثلاً شورا بررسی کرده در سال ۱۴۰۱ ما نزدیک به ۶۵ تا ۶۶ هزار میلیارد بودجه دادیم. شورا به ۵۰ هزار میلیارد رساند و مصوب کرد. مدیران شهرداری تلاش کردند تا بیشتر شود. ضوابط بودجه شهرداری متفاوت است. مثلاً گفته میشود اگر سقف بودجه ندهید باید اصلاحیه بیاورید و بودجه را جابه‌جا کنید. چنانچه درآمد جدیدی کسب کردید و درآمد بیشتری به دست آوردید، متمم بیاورید. (چون بودجه برآوردی است، قطعی نیست و ضریب خطا دارد) ما تلاش بیشتری کردیم و رقم بیشتری به دست آوردیم. شورا هم استقبال کرده‌است. برای مبارزه با فساد‌های مالی چه اقداماتی انجام دادید؟
شفافیت بحث اصلی ما است. ما روزی که آمدیم ۷۰ تکلیف درباره شفافیت داشتیم؛ مثلاً اینکه قرارداد‌ها شفاف و در سایت باشد و صورت وضعیت شود. در بخش مالی سعی کردیم آنچه را به وظایف ما برمی‌گردد، شفاف کنیم. مثلاً قرارداد‌ها و معاملاتمان کاملاً روی سایت است. خزانه واحد ما هر چه پول واردش میشود، مشخص است و زیر نظر همه دستگاه‌های حکومتی قرار دارد. هرگونه پرداختی هم از همانجا انجام میشود؛ بنابراین تمام تلاش بر این است روابط مالی کاملاً روشن و شفاف باشد؛ اینکه پول از کجا می‌آید و به کجا می‌رود. هزینه با رعایت معاملات باشد، معاملات بزرگ باید مزایده و مناقصه شود، سند‌ها بررسی شود و همچنین اینکه ما در تمام مناطق و شرکت‌ها ذی‌حساب داریم. متأسفانه باید گفت تا سال ۱۴۰۰، حساب شرکت‌ها بررسی نشده‌بود که امروز آن‌ها به روز شده‌است. سال ۱۴۰۱ را در ۱۴۰۲ قرائت کردیم و همه سازمان و شرکت‌ها، حساب‌هایشان به تصویب شورا رسید، برای ۱۴۰۲ هم همانطور که می‌دانید صورت‌مالی یک سال عقب است، آن هم در موعد مقرر بسته شد. متأسفانه این ذهنیت که در شهرداری باید پول بدهی تا کارت انجام شود، هنوز در جامعه وجود دارد. برای رفع این ذهنیت و این معضل اقدامی انجام داده‌اید؟
یک بحث ما شفاف‌سازی است که این ذهنیت را در مردم از بین ببریم. الان پروانه ساخت را سعی کردیم به سمت الکترونیکی شدن ببریم که به شدت در این مورد مطرح شده کارساز خواهد بود. دوم خود مردم باید کمک کنند تا این ذهنیت از بین برود. ما مدعی هستیم از وقتی آمدیم هر جا فساد بوده به یکساعت هم نکشیده و با آن برخورد شده‌است، اینجا مردم باید کمک و همکاری کنند که هر جا مسائل و اشکالاتی دیدند، فوراً به ۱۳۷ اطلاع بدهند، اما راه‌حل ریشه‌ای این است که خدمات الکترونیک شود. در حال حاضر برای رفع بهتر چنین ذهنیتی، سامانه‌ای نیز در حال طراحی و برنامه‌نویسی است که قرار است راه‌اندازی شود. آن وقت بسیاری از کار‌ها الکترونیکی خواهد شد. این سامانه چه زمانی راه‌اندازی میشود؟
در حال طراحی و برنامه‌نویسی است، زمان آن هنوز مشخص نیست، اما این سامانه به صورت مرحله به مرحله احیا خواهد شد.
در واقع این سامانه، سوپاپ اطمینان است که مردم از چه خدماتی راضی و از چه خدماتی ناراضی هستند تا بلافاصله موارد مطرح شده پیگیری شود. گفتید رسیدگی به شکایات فساد در کمتر از یک ساعت انجام شده‌است. آمار و ارقامی در رابطه با آن دارید؟
من مسئول آن نیستم، این‌ها را باید از بازرسی بگیرید، اما مسیر این است که اگر گزارشی دریافت شد، بلافاصله به منطقه مربوطه می‌رود. گزارشی با ذکر تعداد و رقم از بازداشتی‌های داخل شهرداری به دلیل مسائل مالی دارید؟
من ندارم. یکی از انتقادات اصلی بر قرارداد‌های منعقد شده در چین برای نوسازی ناوگان حملونقل عمومی، تأمین منابع آن است؛ این منابع واقعا تأمین شدنی است؟
بخشی از قرارداد‌های چین مربوط به واگن‌ها است که از سال ۱۳۹۵ دولت روحانی و شهرداری وقت در آن زمان کارهایش را انجام ندادند، اما آقای زاکانی این موارد را پیگیری کردند. استفاده از فاینانس دولت به نفع شهرداری به عنوان بزرگ‌ترین اقدام مدیریت شهری مطرح است. بیش از ۲هزارو۵۰۰ اتوبوس برقی، ۲۷هزار تاکسی کنار ۱۰ هزار ون که منابع آن‌ها ارزی است و دولت شهید رئیسی با تمام قوا حمایت کرد تا برقی‌سازی اتفاق بیفتد. در این زمینه، چند مدل انتقاد وجود داشت، برخی با شیطنت‌های رسانه، موفقیت‌ها را هم ناموفقیت دیدند. برخی هم با انتظارات واقعی برخورد نکردند. در این کار جای هیچ ابهامی وجود ندارد، فقط باید هر کسی آن را با دقت بیشتر بررسی کند. تأمین مالی قرارداد‌ها به یک دوره شهرداری مربوط نمی‌شود، ممکن است که شهرداری تهران را بدهکار کند؟
واگن‌ها، اتوبوس‌ها و تاکسی‌ها به دور بعد منتقل میشود و همه امکانات در اختیارشان قرار می‌گیرد، خب اقساطی که برایش برنامه‌ریزی شده هم باید پرداخت شود. بدون شک هر کدام از این کار‌ها را که شهردار بعدی بخواهد انجام دهد، علاوه بر صرف وقت، باید ۱۰ برابر بیشتر بابتش پول بدهد! بنابراین امروز ما اقساط را تا جایی که خودمان هستیم، پرداخت می‌کنیم و هر زمانی نبودیم، مابقی را نفر بعد پرداخت خواهد کرد. انتقادی که ما نسبت به مدیران قبلی داریم این است که چرا پول گرفتید و آن را روی روال عادی پرداخت نکردید که این بدهی‌ها انباشته شود. ما حرفمان این است که سال ۹۵ وامی که گرفتید عددی نبوده که چهار سال آن را پرداخت نکردید و سود مضاعف به آن خورد، وگرنه اگر پولی در جهت حمل و نقل عمومی خرج می‌شد و بدهی آن هم طبق روال پرداخت می‌کردند که اشکالی نداشت. همانطور که اگر هر شهروندی الان خانه بخرد و اقساط آن را به موقع بپردازد برایش بهتر است تا چهار سال دیگر اقدام به چنین کاری کند. شاید اصلاً چهار سال دیگر قدرت مالی آن را نداشته‌باشد که خانه بخرد. بنابراین هر چه امروز تسهیلات بگیریم برایمان بهتر است. زمانی که ما آمدیم در بلک لیست بانک بودیم! اما این گره را باز کردیم و بعد از آن هم تسهیلات گرفتیم و به نفع شهر و شهروندان خرجش کردیم. ممنون از توضیحات شما. در پایان اگر صحبتی دارید که در رابطه با آن سؤال پرسیده نشده، بفرمایید.
نکته‌ای که می‌خواستم بگویم این است که از همه رسانه‌ها توقع دارم ایرادات را ببینند و سؤالاتشان را هم بپرسند، اما کار‌های خوبی را که انجام میشود، هم ببینند. وقتی می‌گوییم بودجه چهار برابر شده، آسفالت سه برابر شده، بزرگراه مهمی به نام شوشتری و یادگار امام (ره) در حال اتمام است، اورهال واگن‌های مترو انجام شده و هزار تا اتوبوس جدید به شهر آمد، تنوع کالا در میادین تره‌بار زیاد شده و گوشت با شکل جدید توزیع در درب منازل میشود، شهر آفتاب که زمانی تعطیل بود و حالا مرکز نمایشگاهی شده و همچنین نزدیک به ۱۵۰ هزار میلیارد تومان پروژه روی زمین بوده که حل و فصل شده را هم ببینند. خواهش من از رسانه‌ها و هر کسی که تریبون در اختیار دارد، این است که این بی‌انصافی که در حق آقای زاکانی شده را با اطلاع‌رسانی درست از کار‌های انجام شده در شهر جبران کنند، چراکه شهرداری هر کار کند به نفع مردم است.
سایر اخبار این روزنامه
شهرداری بدهکار را ۳ ساله به کارگاه سازندگی تبدیل کردیم
نمره بالا نگیرید خبری از ثبت‌نام نیست!
المپیک بازنده اصلی پاریس ۲۰۲۴
تابستان سال قبل ۳۹۴ نفر غرق شدند
سناریوی ورود زمینی حزب‌الله به الجلیل
کامالا هریس یا ترامپ برای تل‌آویو فرق دارد؟!
سوگند به مقاومت
امروز بلندترین پرچم اسلام در دستان مردم غزه است
پسر رئیس‌جمهور: باید مهارت نه گفتن را تقویت کنم!
کابینه و منطق شایسته‌سالاری
